Competentieprofielen Docentfuncties

Transcriptie

1 Competentieprofielen Docentfuncties De Onderwijsgemeenschap Venlo & Omstreken is in 2002 begonnen met de ontwikkeling van competentiemanagement. Een werkgroep competentiemanagement bestaande uit sectordirecteuren, P&O en externe deskundigen hebben een competentiewoordenboek uitgewerkt voor de onderwijsgemeenschap. Het woordenboek beschrijft de competenties, oftewel kennis, vaardigheden en gedrag, die Onderwijsgemeenschap Venlo & Omstreken nodig heeft om de doelstellingen te realiseren. In het woordenboek wordt onderscheid gemaakt tussen competenties die voor alle medewerkers van Onderwijsgemeenschap Venlo & Omstreken gelden (ook wel kerncompetenties genoemd) en competenties die voor specifieke functiegroepen gelden, zoals het OP en het OOP. Op basis van het competentiewoordenboek zijn de competentieprofielen voor de verschillende docentfuncties ontwikkeld. In het profiel zijn de competenties beschreven die nodig zijn om in de rol van docent op de verschillende niveau s succesvol te functioneren. De profielen zijn toekomstgericht opgesteld: de competenties geven weer hoe de rol van docent binnen de teamorganisatie ingevuld wordt en welke kwaliteiten dat vereist. Voor kwalificatie van docenten op één van de drie niveaus zijn de competenties leidend en niet gekoppeld aan sector of salarisniveau. Het profiel bestaat uit zes zogenaamde kerncompetenties, de duurzame competenties die voor alle medewerkers binnen Onderwijsgemeenschap Venlo & Omstreken gelden. Daarnaast zijn twee onderwijskundige competenties opgenomen. Iedere competentie is uitgewerkt in een definitie en een aantal functiespecifieke gedragsvoorbeelden. Deze voorbeelden geven een beeld van het gedrag dat kenmerkend is voor de Docent B, C en D met betrekking tot deze competentie. Eerst worden gedragskenmerken genoemd die voor alle docenten gelden (basisgedragingen), vervolgens worden voor de Docent B, C en Docent D niveaubepalende gedragsvoorbeelden beschreven. De verschillen tussen Docentfuncties lopen o.a. op langs de volgende aspecten: Operationeel strategisch Bijdragen aan initiëren Intern gericht in- en extern gericht Eenvoudig complex Verbeteren - innoveren

2 Sensitiviteit Zich bewust tonen van de gevoelens en behoeften van anderen en hun omgeving en de eigen invloed hierop, eigen gedrag/aanpak hierop afstemmen Houdt rekening met de omstandigheden, gevoelens en behoeften van collega s en leerlingen en reageert daar passend op Sluit aan bij de belevingswereld en niveau van leerlingen en past het eigen gedrag hier op aan Weet wat er leeft binnen een groep leerlingen en speelt daar op in door eigen gedrag en/of aanpak aan te passen Herkent en houdt rekening met gevoelens en motivaties van leerlingen en collega s door deze bespreekbaar te maken Signaleert problemen bij leerlingen en onderneemt actie Herkent gevoelens, bijvoorbeeld onvrede, weerstand, teleurstelling en maakt deze bespreekbaar Speelt in op achterliggende gevoelens en motivaties van leerlingen en collega s door alert te zijn op signalen en deze bespreekbaar te maken Signaleert problemen bij leerlingen en/of collega s en onderneemt actie Herkent gevoelens, bijvoorbeeld onvrede, weerstand, teleurstelling en maakt deze bespreekbaar ook bij complexe en/of conflictsituaties Spreekt zonodig collega s of leerlingen aan die zich anders gedragen dan gewoonlijk Houdt rekening met individuele verschillen in een groep Speelt pro-actief in op achterliggende gevoelens en motivaties van leerlingen, collega s en ouders/verzorgers, gaat effectief om met emoties en conflicten Signaleert problemen bij leerlingen, collega s, ouders/verzorgers en lost deze zelfstandig op Weet effectief om te gaan met emoties en gedrag van leerlingen, ouders/verzorgers en collega s, ook in complexe en/of conflictsituaties Spreekt zonodig collega s, leerlingen of ouders/verzorgers aan die zich anders gedragen dan gewoonlijk Speelt effectief in op zeer uiteenlopende individuele verschillen in een groep Weet effectief om te gaan met kritiek en/of weerstand, zonder in de verdediging te gaan

3 Samenwerken Bijdragen aan een gezamenlijk resultaat, ook wanneer dit niet van direct persoonlijk belang is. Zet zich in om samen met anderen doelen te bereiken. Springt gevraagd en ongevraagd in en/of bij voor anderen wanneer de situatie daar om vraagt Maakt gebruik van de kwaliteiten, kennis en ervaring van collega s Zet het eigen belang opzij als dat voor het bereiken van het gezamenlijke resultaat gewenst is Stelt zich coöperatief op binnen het team door zichtbaar en actief bijdragen te leveren Draagt bij aan een effectieve samenwerking in het team. Deelt informatie, kennis en ervaringen met betrekking tot het eigen leerdomein met collega s Zoekt de samenwerking met collega s in het eigen team en binnen het eigen leerdomein op Draagt bij aan en stimuleert een effectieve samenwerking in het team en tussen collega s binnen het eigen leerdomein binnen OGVO. Stimuleert en draagt actief bij aan het delen van informatie, kennis en ervaringen met collega s, zowel met betrekking tot het eigen leerdomein als overstijgend Zoekt de samenwerking met collega s op, zowel binnen het eigen team/leerdomein als over teams/leerdomein heen Neemt het initiatief tot samenwerking binnen het team en stimuleert anderen zich ook coöperatief op te stellen Draagt bij aan en stimuleert een effectieve samenwerking in het team en initieert samenwerking met collega s, zowel binnen als buiten OGVO. Stimuleert en initieert het delen van informatie, kennis en ervaringen met betrekking tot het leerdomein of (innovatieve) onderwijsontwikkelingen tussen interne en externe collega s Zoekt actief naar mogelijke nieuwe samenwerkingsverbanden die de onderwijsinstelling ten aanzien van het leerdomein verder op de kaart kan zetten Neemt de voortrekkersrol in samenwerking, zowel binnen het team als over teams heen, en stimuleert anderen zich ook coöperatief op te stellen Stimuleert anderen gebruik te maken van de kwaliteiten, kennis en ervaring van collega s

4 Kwaliteitsgerichtheid Hoge eisen stellen aan de kwaliteit van geleverde prestaties, streven naar voortdurende verbetering van doelstellingen, processen en resultaten. Toont zich verantwoordelijk voor de voortgang en kwaliteit van het eigen werk Stemt het onderwijsleerproces af op de behoefte en verwachtingen van leerlingen, ouders/verzorgers en vervolgonderwijs Stelt hoge eisen aan zichzelf en hanteert daarbij binnen de beroepsgroep algemeen aanvaarde kwaliteitsnormen Draagt bij aan het verbeteren van de kwaliteit van onderwijsprocessen en -resultaten en het vernieuwen van het onderwijs binnen het eigen leerdomein. Signaleert behoeften tot vernieuwing van het onderwijsleerproces Denkt mee over verbeteringen en vernieuwingen binnen het eigen leerdomein Draagt actief bij aan het verbeteren van de kwaliteit van onderwijsprocessen en -resultaten en het vernieuwen van het onderwijs binnen het eigen leerdomein. Komt uit zichzelf met ideeën ten aanzien van verbeteringen en vernieuwingen van het onderwijsleerproces Denkt mee over voorstellen voor innovaties ten aanzien van het onderwijsaanbod binnen het eigen leerdomein Neemt het voortouw, al dan niet in de rol van projectleider, bij het uitvoeren van verbeteringen en vernieuwingen in het onderwijsaanbod Initieert het verbeteren van de kwaliteit van onderwijsprocessen en -resultaten en het vernieuwen van het onderwijs, zowel binnen het eigen leerdomein als het leerdomein overstijgend. Initieert verbeteringen en vernieuwingen binnen het eigen leerdomein, zowel binnen als buiten OGVO Stelt strategische innovaties voor ten aanzien van het onderwijsaanbod, zowel binnen het eigen leerdomein als overstijgend Neemt het voortouw, al dan niet in de rol van projectleider, bij het uitvoeren van complexe, mogelijk onderwijsoverstijgende verbeteringen en vernieuwingen Toetst de kwaliteit van onderwijsprocessen en - resultaten systematisch aan binnen de beroepsgroep algemeen aanvaarde kwaliteitsnormen

5 Zelfontwikkeling Kansen voor eigen ontwikkeling binnen het werk zoeken en benutten. Neemt verantwoordelijkheid voor de vormgeving van de eigen loopbaan binnen OGVO Formuleert ontwikkeldoelen, in de vorm van een persoonlijk ontwikkelplan, en bespreekt deze met collega s Streeft naar een goed beeld van de eigen sterke en zwakke punten Leert van kritiek, fouten en eigen ervaringen Neemt nieuwe werkvormen, methoden en informatie makkelijk op en past deze direct toe in de werksituatie Besteedt zichtbaar tijd en energie aan de eigen ontwikkeling, hierbij rekening houdend met teamontwikkelingen. Zoekt en benut mogelijkheden om de eigen competenties te verbreden/verdiepen in lijn met de teamontwikkeling Past zich aan aan veranderingen binnen de organisatie Staat open voor persoonlijke feedback van anderen en doet er iets mee Besteedt zichtbaar tijd en energie aan de eigen ontwikkeling, hierbij rekening houdend met organisatieontwikkelingen. Zoekt en benut mogelijkheden om de eigen competenties te verbreden/verdiepen in lijn met de organisatieontwikkeling Gaat mee met veranderingen binnen de organisatie en past zich makkelijk aan de nieuwe situatie aan Vraagt anderen actief om persoonlijke feedback en doet er iets mee Besteedt zichtbaar tijd en energie aan de eigen ontwikkeling, hierbij anticiperend op organisatieontwikkelingen. Zoekt en benut mogelijkheden om de eigen competenties te verbreden/verdiepen in lijn met de organisatieontwikkeling en brede ontwikkelingen in het onderwijsveld Anticipeert op veranderingen binnen de organisatie en past zich makkelijk aan de nieuwe situatie aan Geeft anderen het goede voorbeeld door actief om persoonlijke feedback te vragen en er iets mee te doen

6 Inspireren Anderen doo eigen inbreng motiveren, stimuleren tot actie en betrokkenheid om een bepaald resultaat te bereiken. Motiveert collega s en leerlingen door eigen enthousiasme, betrokkenheid en authenticiteit te tonen Stimuleert leerlingen en collega s om een bepaald resultaat te bereiken Geeft collega s en leerlingen waardering en erkenning voor hun bijdragen Motiveert en helpt collega s en leerlingen om een bepaald resultaat te behalen. Toont zich bereid om collega s te begeleiden en te helpen Geeft collega s desgevraagd constructieve feedback over hun functioneren Motiveert, coacht en stimuleert collega s en leerlingen om resultaten te behalen. Coacht en stimuleert minder ervaren collega s om zich verder te ontwikkelen en prestaties te verbeteren Helpt collega s in hun ontwikkeling door gevraagd en ongevraagd constructieve feedback te geven over hun functioneren Enthousiasmeert collega s en leerlingen voor het bereiken van een resultaat of voor nieuwe ideeën Motiveert, coacht en stimuleert vanuit een voorbeeldrol collega s en leerlingen om resultaten te behalen. Coacht en stimuleert collega s pro-actief om zich verder te ontwikkelen en prestaties te verbeteren Zoekt actief contact met collega s om inzicht te vergroten in de eigen sterke/zwakke punten, interesses en ambities Krijgt collega s (zowel intern als extern), leerlingen en ouders/verzorgers mee door enthousiasme en geloof in ideeën, richtingen of doelstellingen Vervult een voorbeeldrol in het team, op het leerdomein en naar leerlingen en hun ouders/verzorgers

7 Omgevingsbewustzijn Zich alert tonen op (maatschappelijke, culturele, politieke en bestuurlijke) ontwikkelingen binnen en buiten de organisatie en deze vertalen naar het eigen werk. Weet wat leerlingen en ouders/verzorgers belangrijk vinden en betrekt dit in het onderwijs Vertaalt relevante maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen naar het eigen leerdomein Is op de hoogte van interne en externe ontwikkelingen op het eigen leerdomein. Blijft op de hoogte van interne en externe ontwikkelingen die raken aan het eigen leerdomein, waaronder jeugdcultuur Onderhoudt met betrekking tot het eigen leerdomein relevante contacten met collega s, onderwijsinstellingen, vervolgonderwijs en/of bedrijven, en maakt hier gebruik van Is actief op zoek naar interne en externe ontwikkelingen die voor het eigen leerdomein van belang zijn. Houdt zich actief op de hoogte van interne en externe ontwikkelingen die raken aan het eigen leerdomein, waaronder jeugdcultuur Onderhoudt actief contacten met interne en externe collega s, vervolgonderwijs, onderwijsinstellingen en bedrijven, zowel binnen het eigen leerdomein als andere leerdomeinen, en maakt hier gebruik van Maakt deel uit van netwerken op het eigen leerdomein om op de hoogte te blijven van relevante ontwikkelingen Is actief op zoek naar interne en externe ontwikkelingen die voor het onderwijs van belang zijn, toont zich een boegbeeld op het eigen leerdomein. Oriënteert zich zeer breed op interne en externe ontwikkelingen die raken aan het eigen leerdomein en het onderwijs in het algemeen, waaronder jeugdcultuur Onderhoudt actief contacten met interne en externe collega s, vervolgonderwijs, onderwijsinstellingen en bedrijven, zowel op het eigen leerdomein als andere leerdomeinen, en maakt hier gebruik van Maakt deel uit van netwerken op het eigen leerdomein en het leerdomein overstijgend om op de hoogte te blijven van relevante ontwikkelingen Toont zich een boegbeeld op het eigen leerdomein en wordt als zodanig beschouwd door de omgeving Vertaalt ontwikkelingen vanuit onderwijs in het algemeen en het leerdomein in het bijzonder naar de leidinggevende ten behoeve van beleidsvoorbereiding

8 Stimuleren leren Een leeromgeving creëren waarin een leerling zich veilig voelt, uitgedaagd en gemotiveerd is om te leren. Staat boven de stof. Creëert een veilig en effectief leer- en leefklimaat voor leerlingen en collega s Bevordert door de wijze van lesgeven/begeleiden de autonomie en het zelflerend vermogen van leerlingen Lost eenvoudige problemen die van invloed zijn op het leerklimaat binnen de groep zelfstandig op Houdt rekening met individuele verschillen tussen leerlingen en stemt hier de wijze van overbrengen en de mate van aandacht op af. Maakt gebruik van een aantal verschillende werkvormen en wisselt deze af om kennis (of het materiaal) optimaal over te brengen Signaleert verschillende behoeften van leerlingen en past hier de te kiezen werkvorm of mate van aandacht op aan Herkent groepsdynamische processen die van invloed zijn op het leerklimaat in de groep Houdt rekening met uiteenlopende individuele verschillen tussen leerlingen en stemt hier de leerstof en wijze van overbrengen op af. Wisselt een breed scala aan actuele methoden en werkvormen af om kennis (of het materiaal) optimaal over te brengen Kiest werk- of begeleidingsvormen die aansluiten bij uiteenlopende behoeften van zowel de groep leerlingen als de individuele leerling Weet groepsdynamische processen zo te beïnvloeden dat dit het leerklimaat in de groep bevordert Brengt in de lessen de actualiteit van het eigen leerdomein naar voren Daagt leerlingen bij het behandelen van de lesstof uit over de grenzen van het vak te kijken Houdt rekening met zeer uiteenlopende individuele verschillen tussen leerlingen en stemt hier de (te ontwikkelen) leerstof en wijze van overbrengen op af. Daagt leerlingen uit om te leren door een zeer breed scala aan actuele en vernieuwende methoden en werkvormen af te wisselen Weet effectief om te gaan met uiteenlopende behoeften van zowel de groep leerlingen als de individuele leerling Hanteert en initieert groepsdynamica als een middel om het leerklimaat in de groep te bevorderen Brengt in de lessen de actualiteit van het eigen leerdomein naar voren Daagt leerlingen vanuit een helikopterview uit om bruggen te slaan tussen dit vak en andere vakken

9 Sociaal pedagogisch handelen Handelen volgens algemeen aanvaarde pedagogische normen en waarden die aansluiten bij de visie van de school. Sociaal-pedagogische problemen signaleren bij leerlingen, indien nodig oplossingswegen aanbieden. Onderkent, benoemt en hanteert waarden en normen; stelt zich integer op Integreert binnen de organisatie aanvaarde waarden en normen in de onderwijskundige aanpak en maakt ze bespreekbaar Toont belangstelling voor en verdiept zich in de achtergrond van leerlingen Weet waar de grenzen van de school en de eigen persoon liggen bij hulpverlening Signaleert sociaal-pedagogische problemen en onderneemt hier actie op. Levert een bijdrage aan een pedagogisch klimaat in overeenstemming met de visie van de school Herkent signalen die wijzen op sociaalpedagogische problemen bij leerlingen en doet hier iets mee Biedt leerlingen met sociaal-pedagogische problemen ondersteuning en/of verwijst door Signaleert complexe sociaal-pedagogische problemen en onderneemt hierop actie. Creëert een pedagogisch klimaat in overeenstemming met de visie van de school Herkent signalen die wijzen op complexe sociaalpedagogische problemen bij leerlingen en doet hier iets mee Biedt leerlingen met complexe sociaalpedagogische problemen ondersteuning Ondersteunt collega s bij het begeleiden van leerlingen met sociaal-pedagogische problemen Signaleert complexe sociaal-pedagogische problemen en draagt bij aan oplossingen. Levert een bijdrage aan het tot stand komen van een visie van de school op het pedagogische vlak. Creëert een pedagogisch klimaat in overeenstemming met de visie van de school Herkent signalen die wijzen op complexe sociaal-pedagogische problemen bij leerlingen en doet hier iets mee Biedt leerlingen met complexe sociaalpedagogische problemen ondersteuning en draagt bij aan oplossingen Ondersteunt collega s bij het begeleiden van leerlingen met sociaal-pedagogische problemen Levert een bijdrage aan de ontwikkeling van de visie van de organisatie op het pedagogische vlak en vertaalt dit door naar beleidsvoorbereiding