100 jaar Antoni van Leeuwenhoek
|
|
- Elias Willemsen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 100 jaar Antoni van Leeuwenhoek Onze toekomstdroom
2 Het Antoni van Leeuwenhoek koos 100 jaar geleden al voor de grensverleggende weg door onderzoek en specialistische zorg samen te voegen met één scherp gedefinieerd doel: de beste behandelingen bieden aan kankerpatiënten. Daarvoor is doordringen tot in de kern van kanker de enige weg. Het Antoni van Leeuwenhoek. In de kern van kanker.
3 Antoni van Leeuwenhoek 100 jaar 100 jaar geleden vonden de oprichters van het Antoni van Leeuwenhoek dat onderzoek en behandeling onder één dak zou moeten plaatsvinden. Niet alleen om de ziekte kanker beter te begrijpen, maar ook om daarmee de behandeling zo optimaal mogelijk te krijgen. 100 jaar later blijkt dit een succesformule die steeds meer navolging krijgt. In Nederland zijn we bekend vanwege ons in kanker gespecialiseerde ziekenhuis, in het buitenland staan vooral onze ruim vijfhonderd onderzoekers zeer hoog aangeschreven. 100-jarig jubileum Het Antoni van Leeuwenhoek grijpt het 100-jarig jubileum ( aan om geld in te zamelen voor nieuwe, betere behandelingen. We hebben de kennis en techniek in huis voor behandelingen die de specifieke tumor van elke individuele patiënt bestrijden. Nu kan dit op kleine schaal, maar het is de bedoeling dat er voor iedere patiënt een specifieke behandeling komt. Om die toekomst dichterbij te brengen, moet snel meer onderzoek gedaan worden. En daar hebben we knappe koppen, geavanceerde apparatuur, tijd en vooral geld voor nodig. Onze missie Het kankeronderzoek is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. Omdat onderzoek en zorg in het Antoni van Leeuwenhoek onder één dak zitten, profiteren patiënten hier als eerste van nieuwe ontdekkingen. Nieuwe ontdekkingen bieden immers nieuwe behandelmogelijkheden. Dankzij wetenschappelijk onderzoek is het ons gelukt om door te dringen tot de kern van kanker en de specifieke afwijking in het DNA van de tumor te identificeren. Hierdoor wordt het mogelijk de specifieke afwijking te behandelen met doelgerichte medicijnen. Dit noemen we een persoonlijke behandeling of therapie op maat. Dit is nu al mogelijk bij sommige groepen patiënten met longkanker, darmkanker, huidkanker en borstkanker. Mutaties We weten nu dat kanker wordt veroorzaakt door een opeenstapeling van mutaties, veranderingen in ons erfelijk materiaal, het DNA. Deze veranderingen zorgen ervoor dat eiwitten die normaal het gedrag van cellen controleren, niet goed meer werken of juist veel te actief zijn. Er zijn nu meer dan honderd van dit soort eiwitten bekend.
4 Wat we ook weten, is dat de combinatie van mutaties per patiënt verschilt, ook in tumoren die ogenschijnlijk gelijksoortig zijn. In de kern blijkt geen enkele kanker gelijk. De combinatie van mutaties bepaalt niet alleen het gedrag van de tumor, zoals de groeisnelheid en de neiging om uitzaaiingen te vormen, maar ook de reactie op een behandeling. Daarom is het onze missie om te werken aan die behandeling die is aangepast aan de speciale eigenschappen van de individuele tumor. Het verwezenlijken van deze gerichte, persoonlijke therapie is het belangrijkste doel van het onderzoek in het Antoni van Leeuwenhoek. Persoonlijk behandelplan Om een persoonlijke therapie mogelijk te maken, is het niet nodig om alle mutaties in de tumor van een patiënt vast te stellen. Inmiddels weten we dat er zo n 200 genen zijn waarvan de mutaties de keuze voor therapie zouden kunnen beïnvloeden. Op dit moment hebben we nog niet op al die mutaties een passend antwoord in de vorm van een gericht medicijn. Ons eerste doel is dan ook vooral om ons te richten op het vinden van de mutaties in die genen waartegen een medicijn beschikbaar is, de zogenaamde actionable mutations. Intussen maken we een start met een tumorbibliotheek om nieuwe behandelingen voor de andere mutaties te vinden. We zijn daarbij vooral op zoek naar combinaties van behandelingen die passen op het mutatie patroon van de patiënt. De specifieke set van mutaties in een tumor is zeer waarschijnlijk ook van belang voor bestaande vormen van chemotherapie. Hoewel we veel ervaring hebben met chemotherapie van verschillende tumortypen, is het nog steeds moeilijk te voorspellen of een bepaalde combinatie effect zal hebben Onderzoeksproject Meer onderzoek is nodig en zinvol. Een goed voorbeeld is de recente ontwikkeling van een aantal geneesmiddelen die heel precies aangrijpen op een eiwit dat door een mutatie overmatig actief is, met soms spectaculair resultaat. Ongeveer de helft van de patiënten met melanoom, een agressieve vorm van huidkanker, en ongeveer 10% van patiënten met darmkanker, hebben een mutatie in het B-RAF-gen. Zij hebben dus baat bij een middel dat B-RAF blokkeert. Het is daarom belangrijk om te weten te komen welke patiënten deze mutatie hebben. In darmkanker werkt het middel alleen in combinatie met een ander geneesmiddel dat een tweede overmatig actief eiwit blokkeert, zoals recent in het Antoni van Leeuwenhoek is gevonden. Deze vondst was een resultaat van een grootschalige test waarbij de functies van verschillende eiwitten met geavanceerde technieken werden geblokkeerd. We verwachten dat deze technologie in de nabije toekomst zal leiden tot de ontdekking van veel meer van dergelijke combinaties, die precies passend zijn voor tumoren met een bepaalde set van mutaties.
5 op een individuele tumor. Er zijn zeker tachtig effectieve anti-kankermiddelen bekend. Deze worden gebruikt in verschillende combinaties. Het is onmogelijk om alle mogelijke combinaties van medicijnen per tumor en bij iedere patiënt uit te proberen. Patiënten worden op dit moment dus meestal behandeld met een combinatie die in het algemeen het meeste succes heeft bij dat type tumor. Het gevolg is dat onnodig veel patiënten worden blootgesteld aan vaak ernstige bijwerkingen van behandelingen die niet altijd effect hebben. Cellen kweken In het verleden werden combinaties van medicijnen getest op gekweekte kankercellen. Het probleem is echter dat deze cellen afkomstig waren uit één enkele patiënt en dat ze zo langdurig gekweekt waren dat ze weinig representatief meer waren voor kankercellen in een tumor. De voorspellende waarde van deze tests was dan ook beperkt. Een tweede belangrijk doel voor de komende jaren is daarom het kweken van kankercellen, afkomstig uit individuele patiënten, in een korte periode van hooguit drie weken. Gedurende die tijd worden de cellen getest op hun reactie op een hele serie combinaties van geneesmiddelen. Daarvoor worden de cellen verdeeld over een groot aantal minuscuul kleine kweekbakjes, zodat zoveel mogelijk combinaties worden getest op het vrij kleine aantal cellen dat in zo n korte tijd gekweekt kan worden. Patiënten die niet goed reageren op de standaardtherapie zullen worden behandeld met een combinatie van middelen die effect had op de gekweekte cellen van deze individuele patiënt. Het Antoni van Leeuwenhoek werkt er nu al hard aan om de techniek en procedures zodanig te optimaliseren dat deze vorm van persoonlijke therapie werkelijkheid wordt. Om te beginnen
6 voor één tumortype: mesothelioom, een longtumor die door asbest wordt veroorzaakt en waarvoor de mogelijkheden voor een succesvolle therapie nog zeer beperkt zijn. In een later stadium moet dit worden uitgebreid naar andere vormen van kanker. Immuunafweer Een tumor bevat een grote verscheidenheid aan cellen. Naast kankercellen bijvoorbeeld ook cellen die de bloedvaten vormen die belangrijk zijn voor de energievoorziening. Tumoren lijken qua samenstelling vaak op een wond en bevatten dan ook veel cellen die vooral in wonden worden aangetroffen. Normaal zorgen deze cellen voor het herstel. Ze produceren daarom veel verschillende eiwitten die de groei van cellen bevorderen, de zogenaamde groeifactoren. In een tumor beïnvloeden ze zo de overleving en groei van de kankercellen. Er zijn meer dan veertig van dergelijke eiwitten en voor sommige daarvan zijn er middelen die hun functie kunnen blokkeren en zo de hulp aan de kankercellen kunnen voorkomen. Een andere manier om de tumorgroei te remmen, komt van ons eigen immuunsysteem. Tegen bepaalde tumortypen, in het bijzonder melanoom, bestaat immuunafweer. Recent is aangetoond dat die afweer met verschillende middelen immunotherapeutica zodanig versterkt kan worden dat de tumorgroei in een deel van de patiënten langdurig kan worden onderdrukt. Die immuunafweer wordt sterk beïnvloed door zowel de aanwezigheid van de verschillende celtypen in de tumor als de door deze cellen geproduceerde eiwitten. Het is dus belangrijk om mogelijke verbanden te vinden tussen de aanwezige cellen en eiwitten en het effect, of gebrek daaraan, van immunotherapie.
7 Een derde belangrijk doel van het Antoni van Leeuwenhoek is daarom het zorgvuldig in kaart brengen van de in de tumor aanwezige cellen en de geproduceerde stoffen. Hierbij zullen vooral kleurtechnieken worden gebruikt met antistoffen op plakjes tumorweefsel en geavanceerde analysemethoden om de meer dan veertig eiwitten in de tumor op te sporen. Ook hier is optimalisatie van technieken en procedures essentieel. Kortom, voor de komende jaren hebben we ons ten doel gesteld om van de tumoren van individuele patiënten zoveel gedetailleerde informatie te verzamelen dat op basis daarvan een gerichte, volstrekt persoonlijke therapie mogelijk wordt. Een therapie die gebaseerd zal zijn op de specifieke mutaties in die tumor zelf en op de aanwezigheid van niet-kankercellen en de door deze cellen geproduceerde eiwitten. Antoni van Leeuwenhoek Foundation Betrokken bij de kern van kanker Voor al deze onderzoeken naar nieuwe, persoonlijke behandelingen is geld nodig. De Antoni van Leeuwenhoek Foundation werft financiële middelen voor wetenschappelijk kankeronderzoek in het Antoni van Leeuwenhoek. De foundation vormt de schakel tussen gever en onderzoeker. Gevers zijn betrokken personen, bedrijven en andere organisaties die hieraan een bijdrage willen leveren. Betrokkenheid tonen kan op verschillende manieren: onder andere een donatie doen, een actie organiseren, periodiek schenken, vriend worden of via een nalatenschap. De Antoni van Leeuwenhoek Foundation is partner van KWF Kankerbestrijding. Voor meer informatie: Onderzoeksproject Een ander voorbeeld is een mutatie in het eiwit RAS. Deze mutatie komt in ongeveer 30% van alle tumoren voor, vooral in agressievere tumoren, met name bij een deel van de patiënten met darm- of longkanker en bij vrijwel alle gevallen van alvleesklierkanker. Het eiwit RAS zorgt ervoor dat cellen gaan delen en blijven leven. In normale cellen gebeurt dit alleen als dit nodig is. Door de mutatie echter kan RAS zichzelf niet meer uitschakelen. Helaas is er geen geneesmiddel beschikbaar dat RAS blokkeert. De enige mogelijkheid is daarom het blokkeren van eiwitten die door RAS geactiveerd worden, zoals het eiwit MEK, waarvoor wel een goede remmer gemaakt is. Die heeft echter weinig effect. In het Antoni van Leeuwenhoek is recent gevonden waarom dit zo is: zodra MEK geremd wordt, vindt de kankercel een alternatieve manier om te overleven en te blijven delen. Deze alternatieve manier kunnen we blokkeren met een middel dat HER remt. De verwachting is dat een combinatie van een MEK- en een HER-remmer een effectieve therapie zal bieden voor een grote groep tumoren die vooralsnog moeilijk zijn te behandelen.
8 Plesmanlaan CX Amsterdam Juni
Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Darmkanker. darmkanker nederland. lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging
Darmkanker en uw DNA darmkanker nederland lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging Darmkanker Nederland Darmkanker Nederland wordt gesteund door een Raad van Advies. Deze bestaat uit specialisten
Uitzaaiing: de rol van tumorstamcellen
Uitzaaiing: de rol van tumorstamcellen 19de Antoni van Leeuwenhoek symposium 13 juni 2013 Ed Roos 1 Kennis over uitzaaiing is nog beperkt Uitzaaiing is een ingewikkeld proces, met veel onwaarschijnlijke
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38737 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Goeij, Bart E.C.G. de Title: Antibody-drug conjugates in cancer Issue Date: 2016-04-13
Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting voor leken)
Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting voor leken) 13_Smakman.indd 173 10-02-2006 11:30:37 Het menselijk lichaam bestaat uit een groot aantal organen en weefsels die zijn opgebouwd uit miljarden cellen.
Docentenhandleiding. Niveau: expert. Lees de taal van de tumor Organisatieniveaus
Docentenhandleiding Niveau: expert Lees de taal van de tumor Organisatieniveaus Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen
Bij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer.
Dit is longkanker Bij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer. Bij longkanker zit de kanker in een long.
Nieuwe middelen voor sarcomen
Nieuwe middelen voor sarcomen Anneke Westermann, internist-oncoloog AMC Amsterdam Contactdag Sarcomen 26 mei 2018 Vooruitgang behandeling wekedelensarcoom Vooruitgang behandeling botsarcoom Chemotherapie
Samen komen we verder. Draag bij aan onderzoek naar kanker, steun stichting VUmc CCA
Samen komen we verder Draag bij aan onderzoek naar kanker, steun stichting VUmc CCA Uw bijdrage zorgt voor vooruitgang Juan Garcia, onderzoeker bij VUmc CCA: Ik studeerde geneeskunde omdat ik mensen wilde
NEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Analyse van chromosomale afwijkingen in gastrointestinale tumoren In het ontstaan van kanker spelen vele moleculaire processen een rol. Deze processen worden in gang gezet door
behandelingen-bij-borstkanker/
https://www.isala.nl/patientenfolders/6682-borstkanker-pid-h3- behandelingen-bij-borstkanker/ Borstkanker (PID): H3 Behandelingen bij borstkanker Als borstkanker is vastgesteld, bespreekt een team van
Samenvatting 95 SAMENVATTING
Samenvatting Samenvatting 95 SAMENVATTING Tijdens de ontwikkeling en groei van een solide tumor, staan de tumorcellen bloot aan een gebrek aan zuurstof (hypoxie). Dit is het gevolg van de snelle groei
NEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse samenvatting Longkanker is een ziekte waaraan jaarlijks in Nederland ongeveer evenveel mensen overlijden als borst-, prostaat- en darmkanker bij elkaar. Ondanks de
Samenvatting in het Nederlands. Jeroen Hagendoorn
Samenvatting in het Nederlands Jeroen Hagendoorn 159 Summary in Dutch Een uitgebreid netwerk van kleine vaten, die vloeistof en (afweer)cellen in één richting vervoeren, vormt het lymfesysteem. In een
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20973 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hooijkaas, Anna Irene Title: Preclinical optimization of melanoma treatment Issue
DISCLOSURE BELANGEN SPREKER
DISCLOSURE BELANGEN SPREKER Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld Aandeelhouder Adviseur Venture partner BMS, MSD Neon Therapeutics Adaptive, Amgen, Neon Therapeutics,
Het leveren van de juiste behandelingen, op het juiste moment, iedere keer, bij de juiste persoon
Het leveren van de juiste behandelingen, op het juiste moment, iedere keer, bij de juiste persoon Barack Obama NIEUWE PRECISIE ONCOLOGISCHE TEST OM DE MEEST EFFECTIEVE BEHANDELING TEGEN KANKER TE IDENTIFICEREN
CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting
CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Om uit te groeien tot een kwaadaardige tumor met uitzaaiïngen moeten kankercellen een aantal karakteristieken verwerven. Eén daarvan is het vermogen om angiogenese,
Leerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Niveau: basis Lees de taal van de tumor Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre (CancerGenomiCs.nl) in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en
Immuuntherapie en persoonsgerichte behandeling
Immuuntherapie en persoonsgerichte behandeling Zaterdag 16 maart 2019 De Landgoederij, Bunnik M J van den Bent Neuroloog Kanker: een ziekte van het DNA? Eiwitten dragen de functies van cellen DNA zorgt
Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal. Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc
Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal + Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc Vragen? Inhoud Introductie Diagnostiek Biomarkers Biobanken Wetenschappelijk onderzoek
TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden
TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden Triple negatief borstkanker TNBC Geen ER Geen PR Geen HER2 (Nog) geen target
Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog
Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Nieuwe antikanker medicijnen, hoge kosten Waarom ontsporen cellen in ons lichaam? De normale cel bevat 46 chromosomen, ook wel DNA genoemd - het DNA vormt ons genetisch
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker Deze folder is bedoeld voor onze patiënten en de mensen in hun omgeving. Wij willen u graag informeren over onze succesvolle behandelingsmethode
NEDERLANDSE SAMENVATTING
2 NEDERLANDSE SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN In gezonde personen is er een goede balans tussen cellen die delen en cellen die doodgaan. In sommige gevallen wordt deze balans verstoord en delen cellen
Longkanker, welke vorm heb ik?
Longkanker, welke vorm heb ik? (Begrijpen van het pathologieverslag) Title onius autem luctus fatiguis leva. Vit caput suum et sic ait quicumce que es domne vade discumb etpula. Patiënteninformatie Deze
Praktische informatie over immunotherapie PATIËNTEN
Praktische informatie over immunotherapie PATIËNTEN Mijn contactgegevens Mijn behandelende arts Tel. Ziekenhuis Tel. Over deze brochure In deze brochure vindt u informatie over immunotherapie bij kanker.
Samenvating in het Nederlands
Samenvating in het Nederlands Inleiding Dit proefschrift gaat over de behandeling van solide tumoren met immuuntherapie. Het immuunsysteem herkent en bestrijdt niet alleen schadelijke virussen, bacteriën
Appendix Nederlandse samenvatting Resum en Català Curriculum vitae List of publications Acknowledgments
Appendix Resum en Català Curriculum vitae List of publications Acknowledgments Appendix Het menselijk lichaam, dat bestaat uit biljoenen cellen, wordt dagelijks blootgesteld aan gevaarlijke stoffen die
Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie
Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)
Kanker. de nieuwe aanpak
Kanker de nieuwe aanpak Tijdens de komende lessen ga je veel meer leren over kanker. Hiervoor gebruik je het cahier Kanker - de nieuwe aanpak van de Stichting Bio- Wetenschappen en Maatschappij. Aan de
Kanker, simpel uitgelegd. Ed Roos
Kanker, simpel uitgelegd Ed Roos Uitgegeven door: Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam Zetwerk: CeevanWee, Amsterdam Omslag: Studio Jan de Boer, Amsterdam tekst en figuren: 2013, Ed Roos isbn 978 90 5712
Patiënteninformatie. Longkanker
Patiënteninformatie Longkanker Inhoudsopgave Pagina Wat is longkanker? 4 Onderzoek en diagnose 4 De meest voorkomende onderzoeken. 5 Behandeling 7 De meest voorkomende behandelmethoden 8 Revalidatie 9
Medische Publieksacademie 4 maart 2019
4 maart 2019 YouTube 1 Ontwikkelingen in de longkankerzorg Dr. Ben Venmans, longarts Dr. Wouter van Geffen, longarts Frits Mostert, persvoorlichter MCL, moderator Programma 19.30 uur Dr. Ben Venmans: Longkanker:
Voorbeeld keuzehulp. Tips voor de professional
Voorbeeld keuzehulp Tips voor de professional Deze keuzehulp is ontwikkeld in het kader van het onderzoek, gesubsidieerd door KWF Kankerbestrijding. Inleiding Verderop ziet u tips voor het gebruik. Ga
Trastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Een samenvatting van de informatie die we hadden toen we bij punt 6 van het logboek waren.
Boekverslag door M. 1755 woorden 21 maart 2003 6.7 132 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Dit jaar moesten we als handelingsopdracht een sectorwerkstuk maken in tweetallen. Michelle en ik hebben allebei
Verkorte titel: de effecten van budesonide op de bijwerkingen van cabazitaxel bij patiënten met prostaatkanker
PATIËNTENINFORMATIE EN TOESTEMMINGSVERKLARING SUBSTUDIE BEHOREND BIJ HET ONDERZOEK: Fase II onderzoek bij patiënten met prostaatkanker naar de effecten van budesonide op cabazitaxel (Jevatana ): een gerandomiseerd,
Algemene informatie over het pathologieverslag bij borstkanker
Algemene informatie over het pathologieverslag bij borstkanker De patholoog onderzoekt het weefsel dat tijdens de operatie is weggenomen. In het pathologieverslag wordt beschreven: de grootte van de tumor
Non-Hodgkin lymfoom. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst kwaliteit. versie maart 2016 (Object-ID )
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Non-Hodgkin lymfoom Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Een organisme bestaat uit verschillende weefsels, die opgebouwd zijn uit cellen. Cellen zijn dus de bouwblokken van elk levend organisme. De ontwikkeling van slechts een
ZIEKTE EN BEHANDELING
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel ZIEKTE EN BEHANDELING LONGKANKER 2 INHOUD De longen... 4 Kanker... 4 Longkanker/longvlieskanker... 5 Behandeling... 7 3 De longen Ieder
6,4. Praktische-opdracht door een scholier 2282 woorden 17 januari keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 2282 woorden 17 januari 2004 6,4 35 keer beoordeeld Vak ANW Onderzoeksvraag: Hoe wordt kanker bestreden en wat zijn de ontwikkelingen? Inhoudsopgave Inleiding Wat
Immunotherapie bij kanker. Informatie en praktische tips voor mantelzorgers
Immunotherapie bij kanker Informatie en praktische tips voor mantelzorgers Inhoudsopgave 4 5 6 7 9 10 12 14 Het immuunsysteem Hoe werkt immunotherapie samen met het immuunsysteem bij de strijd tegen kanker?
Spreekbeurt Nederlands Kanker
Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt door een scholier 1834 woorden 12 januari 2011 7 12 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Wat is kanker eigenlijk? Kanker komt heel veel bij ouderen voor, het is zelfs
PEMBROLIZUMAB: VRAGEN EN ANTWOORDEN
PEMBROLIZUMAB: VRAGEN EN ANTWOORDEN Na nivolumab is er nu een tweede immunotherapie voor longkanker beschikbaar: pembrolizumab (merknaam: Keytruda ). Na de registratie van het medicijn heeft het een aantal
Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie
NIEUWE PERSPECTIEVEN Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie De diagnose leukemie, lymfklierkanker of multipel myeloom heeft een enorme impact op het leven van patiënten en hun omgeving. Vaak
Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen
Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45876 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Paauwe, M. Title: Targeting stromal interactions in the pro-metastatic tumor microenvironment
Leerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Niveau: expert Lees de taal van de tumor Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre (CancerGenomiCs.nl) in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en
Werkstuk Nederlands Kanker
Werkstuk Nederlands Kanker Werkstuk door een scholier 1713 woorden 17 januari 2003 7,2 361 keer beoordeeld Vak Nederlands 1 Wat is kanker? Kanker is de derde ergste doodsoorzaak in Nederland. Er zijn meer
Uitgezaaid melanoom, wat nu?
Uitgezaaid melanoom, wat nu? U hebt een melanoom in het stadium III of stadium IV. Wat kunt u verwachten? Waar moet u op letten? Welke behandelingen zijn mogelijk? Deze folder geeft u informatie zodat
Verslag Vriendenbijeenkomst Antoni van Leeuwenhoek Foundation donderdag 12 november 2015
Verslag Vriendenbijeenkomst Antoni van Leeuwenhoek Foundation donderdag 12 november 2015 tekst: Bart de Haas Inleiding Dagvoorzitter Jacqueline Stouthard, internist-oncoloog in het Antoni van Leeuwenhoek,
Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker
Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel
Nederlandse samenvatting
Nieuwe vooruitzichten in de karakterisering en behandeling van acute myeloïde leukemie Nederlandse samenvatting 134 Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm van bloedkanker, een kwaadaardige aandoening
IMMUUNTHERAPIE: HOOP OF HYPE?
IMMUUNTHERAPIE: HOOP OF HYPE? Prof. dr. Evelien Smits 3 maart 2018 Centrum voor Oncologisch Onderzoek (CORE, UAntwerpen) Centrum voor Celtherapie en Regeneratieve Geneeskunde (CCRG, UZA) evelien.smits@uantwerpen.be
Wetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts
Wetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts Mede dankzij de steun van Q- support vindt er onderzoek naar Q- koorts plaats. Q- support heeft 2 miljoen van haar budget uitgegeven aan ondersteuning van wetenschappelijk
Het vaccin waarmee de meisjes worden geïnjecteerd, beschermt onder andere tegen HPV18.
Examentrainer Vragen HPV-vaccinatie Baarmoederhalskanker is een vorm van kanker die relatief vaak voorkomt bij vrouwen. De ziekte kan zijn veroorzaakt door een infectie met het humaan papillomavirus (HPV).
Uitgezaaid melanoom Wat nu?
Uitgezaaid melanoom Wat nu? Uitgezaaid melanoom, wat nu? Stadium III melanoom U hebt een melanoom in het stadium III of stadium IV. Wat kunt u verwachten? Waar moet u op letten? Welke behandelingen zijn
Immunotherapie bij kanker. Informatie en praktische tips voor patiënten
Immunotherapie bij kanker Informatie en praktische tips voor patiënten Inhoudsopgave 4 Het immuunsysteem 5 6 7 9 10 12 14 Hoe werkt immunotherapie samen met mijn immuunsysteem in de strijd tegen kanker?
Elk goed idee kan uitgroeien tot een succesvolle behandeling tegen kanker
Elk goed idee kan uitgroeien tot een succesvolle behandeling tegen kanker Eerst een technische vraag. Wat is een glioblastoom? Een glioblastoom is een hersentumor. Hoe ernstig is het als dit bij je wordt
Behandeling borstkanker
Behandeling borstkanker 1. Heelkunde (chirurgie) (operatie): - Borstsparend: betekent wegname van het gezwel met veiligheidsmarge van gezond weefsel rondom en wegname van de schildwachtklier (poortwachterklier
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker Deze folder is bedoeld voor onze patiënten en de mensen in hun omgeving. Wij willen u graag informeren over onze succesvolle behandelingsmethode
2014-2015. Antoni van Leeuwenhoek
FEITEN & CIJFERs 2014-2015 Antoni van Leeuwenhoek Comprehensive Cancer CentRE Onderzoeksinstituut (Het Nederlands Kanker Instituut) Gespecialiseerde kliniek (Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis) Antoni van
Nederlandse samenvatting
136 Melanoom van de huid is kanker die uitgaat van de pigmentcellen in de huid. Melanoom bij twee of meer eerstegraads verwanten of drie tweedegraads verwanten noemen we erfelijk. Als deze vorm van kanker
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18929 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Lange, Job de Title: A sight for sore eyes : assessing oncogenic functions of
Immunotherapie bij kanker. Informatie en praktische tips voor patiënten
Immunotherapie bij kanker Informatie en praktische tips voor patiënten Inhoudsopgave 4 Het immuunsysteem 5 6 7 9 10 12 14 Hoe werkt immunotherapie samen met mijn immuunsysteem in de strijd tegen kanker?
Nederlandse samenvatting / Dutch summary
Eiwitbiomarkers voor klinische toepassingen in dikkedarmkanker Kanker van de dikke darm en de endeldarm (colorectaal carcinoom; CRC) vormt wereldwijd een belangrijk gezondheidsprobleem vanwege de hoge
Borstkanker en hormoontherapie
Chirurgie Borstkanker en hormoontherapie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is hormoontherapie?... 3 Vrouwelijke geslachtshormonen... 3 Wanneer komt u in aanmerking voor een hormoonbehandeling?... 4
Belangrijkste punten van deze folder:
Longkanker: wat nu? HMC (Haaglanden Medisch Centrum) en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werken intensief samen binnen het Universitair Kankercentrum Leiden - Den Haag (UKC). De belangrijkste
Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden
voor niet-ingewijden SAMENVATTING Kanker is een belangrijke doodsoorzaak in Westerse landen. Kwaadaardige aandoeningen zijn verantwoordelijk voor 30% van de sterfte in Nederland, alleen nog overtroffen
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen. Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Twee uitersten
Darmkanker. Dit is leukemie
Darmkanker Dit is leukemie Bloed wordt gemaakt in het beenmerg. Beenmerg zit in je botten. In het beenmerg zitten stamcellen. Uit de stamcellen ontstaan bloedcellen. Bloed stroomt door je bloedvaten naar
Behandelingsmogelijkheden en trials bij het oesophagus- en maagcarcinoom M. Wumkes, Medische Oncologie VUmc
Behandelingsmogelijkheden en trials bij het oesophagus- en maagcarcinoom 2017 M. Wumkes, 21-09-2017 Medische Oncologie VUmc 1 Te bespreken Standaardbehandeling Studiebehandeling Ontwikkeling nieuwe medicijnen
Chapter 8. Nederlandse samenvatting
Chapter 8 Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting Er is in de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt in de ontwikkeling van doelgerichte behandelingen tegen kanker. Helaas wordt ook
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43990 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hiemstra, Steven Title: High throughput microscopy of mechanism-based reporters
Net de diagnose gekregen
Net de diagnose gekregen Vragen die u kunt stellen Hieronder vindt u een lijst met vragen die in verschillende stadia van het onderzoek, de behandeling en de verzorging van patiënten van pas komen. Deze
Immunotherapie van kanker: Wat moet u als huisarts hiervan weten? John Haanen
Immunotherapie van kanker: Wat moet u als huisarts hiervan weten? John Haanen De kracht van eigen afweer Immuuncel vernietigt bacteriën Ons immuunsysteem is afgericht om ons te verdedigen tegen indringers
Borstkanker. Leyla Demirbas en Ilse Klompenmaker Leerjaar 4, VMBO, examenjaar, klas b 17 december 2015 Mevr. Van Wolde
Borstkanker Leyla Demirbas en Ilse Klompenmaker Leerjaar 4, VMBO, examenjaar, klas b 17 december 2015 Mevr. Van Wolde Inhoudsopgave Wat is borstkanker? En hoe moet je het bestrijden? blz. 3 Is borstkanker
Vitale celstofsynergieën als bescherming en ter ondersteuning van het lichaam bij celontaarding. Hoofdstuk 9
Vitale celstofsynergieën als bescherming en ter ondersteuning van het lichaam bij celontaarding Hoofdstuk 9 Gegevens en feiten De meest voorkomende nieuwe kankergevallen in Nederland Prostaat: 18,6 % Darm:
7.2. Boekverslag door I woorden 28 december keer beoordeeld. Nederlands. Inleiding
Boekverslag door I. 1330 woorden 28 december 2004 7.2 104 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding Wij houden onze spreekbeurt over kanker omdat we zelf mensen konden die kanker hebben gehad of hebben.
OPEN DAG ANTONI VAN LEEUWENHOEK
PROGRAMMA 6 & 7 OKTOBER OPEN DAG ANTONI VAN LEEUWENHOEK Zaterdag 6 oktober 2018, 10.00 16.00 uur 180239_AVL_ProgrOpenDag_A5.indd 1 27-09-18 12:27 BEGANE GROND Bezoekadres Amsterdam Plesmanlaan 121 (naar
Mens en kanker. Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties
Mens en kanker Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties De stem van de kankerpatiënt NFK NFK staat voor de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties. Binnen deze koepel zijn 20
Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie
Afsluitende les Leerlingenhandleiding DNA-onderzoek en gentherapie Inleiding In de afsluitende les DNA-onderzoek en gentherapie zul je aan de hand van een aantal vragen een persoonlijke en kritische blik
Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017
Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker Judith Herder 2017 Deze presentatie Enkele feiten over kanker Wat is longkanker nou eigenlijk? Behandeling bij uitgezaaid longkanker
Zeldzame juveniele primaire systemische vasculitis
https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Zeldzame juveniele primaire systemische vasculitis Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Wat voor types vasculitis zijn er? Hoe wordt vasculitis
Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld
Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld Wat is FAP? Familiaire adenomateuze polyposis (FAP) is een erfelijke ziekte die zich kenmerkt door het ontstaan van honderden poliepen
Hormonale therapie bij borstkanker
Hormonale therapie bij borstkanker Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven Operatie, bestraling en chemotherapie zijn de meest bekende behandelmethoden bij kanker. Bij bepaalde soorten kanker
PROGRAMMA. 100 jaar Antoni van Leeuwenhoek. 10.30-16.00 uur
PROGRAMMA 100 jaar Antoni van Leeuwenhoek zaterdag 12 oktober 2013 10.30-16.00 uur Welkom Op 10 oktober 1913 werd de Vereeniging Het Nederlandsch Kankerinstituut opgericht met als doel een ziekenhuis en
KANKER EN KANKERONDERZOEK
DE GEMENE DELER KANKER EN KANKERONDERZOEK Naam: Klas: Datum: INLEIDING Kanker is een veelvoorkomende ziekte. Bijna een derde van de Nederlanders krijgt er vroeg of laat zelf mee te maken. Op dit moment
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45885 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Kersten, K. Title: Pulling the strings on anti-cancer immunity Issue Date: 2017-02-07
ANTONI VAN LEEUWENHOEK
ANTONI VAN LEEUWENHOEK SPEERPUNTEN & CIJFERS 2016 PRECIEZE BESTRALING ZAL DE KWALITEIT VAN LEVEN VOOR PATIËNTEN AANZIENLIJK VERBETEREN Beeldgestuurde therapie: ONTWIKKELINGEN GAAN DOOR Het uitvoeren van
Chapter 6. Nederlandse samenvatting
Chapter 6 Nederlandse samenvatting Chapter 6 122 Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Het immuunsysteem (of afweersysteem) beschermt het lichaam tegen lichaamsvreemde en ziekmakende organismen zoals
Medium stekelige wat? Hoe maak je nieuwe neuronen?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Huidcellen veranderen in hersencellen: doorbraak in het onderzoek
ANTONI VAN LEEUWENHOEK
ANTONI VAN LEEUWENHOEK FEITEN & CIJFERS 2017 Beeldgestuurde therapie: TUMOREN NAUWKEURIG EN REALTIME VOLGEN Bij beeldgestuurde therapie wordt een behandel plan uitgevoerd met behulp van beeld technieken.
1 ziekte waarbij cellen zich ongeremd delen en zich door het lichaam verspreiden 2 voortwoekerend kwaad 3 ziekte bij dieren, planten of bomen
Spreekbeurt door een scholier 1244 woorden 14 september 2007 6,9 13 keer beoordeeld Vak Biologie 1 Definitie 1.1 Definitie Van Daele 1 ziekte waarbij cellen zich ongeremd delen en zich door het lichaam