Ondernemingspeiling Foto: Jan van der Ploeg

Transcriptie

1 Ondernemingspeiling 2015 Foto: Jan van der Ploeg Kenniscentrum MVS Juni 2015

2 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 2 Inleiding Op initiatief van het team Economische Zaken, Toerisme en Cultuur heeft de gemeente Schiedam een onderzoek uitgevoerd naar het oordeel van Schiedamse ondernemingen over het vestigingsklimaat. Naast bedrijven zijn in dit onderzoek ook zelfstandigen, c.q. ondernemers zonder personeel (zzp-ers en ozp-ers) betrokken en organisaties die van oorsprong geen winstoogmerk hebben, zoals onderwijs- en zorginstellingen. De gemeente gebruikt de uitkomsten om een bijdrage te leveren aan verbetering van het vestigingsklimaat. Om voldoende respons te krijgen zijn alle Schiedamse ondernemingen uitgenodigd om deel te nemen aan de enquête: per en met de post, omdat er geen adres bekend was. In totaal hebben 367 ondernemingen de enquête geheel of gedeeltelijk ingevuld. Het responspercentage komt daarmee op 15%, wat een prima percentage is voor een dergelijk onderzoek. Gezien deze waarden zijn de uitkomsten voor de gemeente als geheel representatief. Van 254 respondenten konden de uitkomsten worden gekoppeld aan gegevens uit het Bedrijvenregister Zuid-Holland. Zodoende kan een beeld worden gegeven van de sectoren waarin de respondenten actief zijn, hun locatie en het aantal werkzame personen. Van deze groep zijn 79 bedrijven op één van de Schiedamse bedrijventerreinen gevestigd. De aantallen respondenten per bedrijventerrein zijn te klein om uitspraken te doen over de uitkomsten per bedrijventerrein. Wel worden de belangrijkste uitkomsten gepresenteerd voor de groep ondernemingen op bedrijventerreinen als geheel. Het aantal respondenten per vraag wordt weergegeven als n=. Respondenten naar sector (n=254) Verhuur van en handel in onroerend goed Overige dienstverlening 4% Onderwijs 2% Logies-, maaltijd- en drankverstrekking 6% Verhuur van roerende goederen, overige zakel. dienstverl. 3% Vervoer en opslag 6% Advisering, onderzoek, special. zakelijke dienstverlening 17% Informatie en communicatie 4% Bouwnijverheid 8% Industrie 7% Gezondheids- en welzijnszorg 9% Cultuur, sport en recreatie 4% Financiële instellingen 2% Groot- en detailhandel; reparatie van auto s 28%

3 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 3 Onderstaande grafiek toont een indeling naar aantal werkzame personen. Deze verdeling komt in grote lijnen overeen met die van de hele Schiedamse bedrijvenpopulatie. Respondenten naar aantal werkzame personen (n=253) % % % % 1 33% % Tot slot geeft onderstaande grafiek weer in welke wijken de respondenten zijn gevestigd. Respondenten naar wijk (n=254) Woudhoek 5% Spaland/Svea 2% Kethel 2 Centrum 20% Oost 1 Groenoord 3% Nieuwland 5% Zuid 14% West 19%

4 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 4 Uitkomsten Tevredenheid De respondenten zijn het meest tevreden over de nabijheid van onder- en toeleveranciers, de bereikbaarheid van de bedrijfslocatie en het woonklimaat in Schiedam. Het minst tevreden zijn zij over de de regeldruk, parkeergelegenheid en handhaving van gemeentelijke regels. Regeldruk is in deze vraag gedefinieerd als: alle kosten en tijd die u kwijt bent aan het voldoen aan gemeentelijke regels. De antwoorden van de respondenten zijn voor deze tabel omgerekend tot een rapportcijfer (waarbij zeer slecht staat voor een 1, slecht voor een 3,25, niet tevreden, niet ontevreden of neutraal voor een 5,5, goed voor een 7,75 en zeer goed voor een 10): Nabijheid onder- en toeleveranciers 7,2 Bereikbaarheid 6,9 Woonklimaat 6,5 Beschikbaarheid gekwalificeerd personeel 6,2 Openbare ruimte 6,0 Gemeentelijke dienstverlening 5,7 Handhaving gemeentelijke regels 5,4 Parkeergelegenheid 5,3 Regeldruk 5,2 Gemiddelde 6,0 Hoe tevreden bent u over...? Nabijheid onder- en toeleveranciers (n=352) Bereikbaarheid (n=361) Woonklimaat (n=355) Staat van de openbare ruimte (n=367) Beschikbaarheid gekwalificeerd personeel (n=355) Parkeergelegenheid (n=360) Gemeentelijke dienstverlening (n=349) Handhaving gemeentelijke regels (n=346) Regeldruk (n=274) 74% 69% 58% 5 47% 40% 38% 3 27% 24% 3% 19% 12% 26% 16% 26% 24% 36% 17% 20% 40% % 27% 59% 14% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) tevreden Neutraal (Zeer) ontevreden Arbeidsmarkt Een meerderheid van de ondernemers (54%) ondervindt geen problemen met het vinden van gekwalificeerd personeel. De ondernemers die wel problemen ondervinden, voeren houding en motivatie aan als belangrijkste probleem (15%), gevolgd door opleidingsrichting (1). Hoewel er dus geen enorme discrepantie lijkt te bestaan tussen arbeidsmarkt en onderwijs, heeft toch 1 van de respondenten moeite personeel met de juiste opleidingsrichting te vinden. De meeste respondenten die anders, namelijk hebben geantwoord, geven aan geen personeel te zoeken. (Bij deze vraag was meer dan één antwoord mogelijk.)

5 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 5 Als u problemen ondervindt met het vinden van gekwalificeerd personeel, wat is de aard van die problemen? (n=356) Geen problemen Anders Houding en motivatie Opleidingsrichting Kennis en vaardigheden vallen tegen Opleidingsniveau 16% 15% 1 7% 7% 54% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Binding met Schiedam Op de vraag wat maakt dat het bedrijf in Schiedam is gevestigd, geven de meeste respondenten als belangrijkste reden persoonlijke binding met Schiedam ( ik kom hier vandaan / woon hier / heb hier mijn sociale leven ). Ook historie ( ons bedrijf/instelling is hier lang geleden opgericht of gevestigd ) wordt veel genoemd (35%). Het zijn vooral de detailhandels- en horecaondernemingen die historische verbondenheid met de stad aanvoeren als reden voor vestiging in Schiedam. Persoonlijke binding speelt vooral bij éénmansbedrijven: 56 van de 80 zzp-ers (70%) geeft dit als reden. Redenen als beschikbaarheid van personeel, bereikbaarheid of nabijheid van klanten of leveranciers zijn voor de respondenten minder van belang. (Bij deze vraag was meer dan één antwoord mogelijk.) Wat maakt dat uw bedrijf(slocatie) is gevestigd in Schiedam? (n=354) Persoonlijke binding Historie: hier lang geleden opgericht of gevestigd Onze klanten en/of leveranciers zitten hier Goede bereikbaarheid Anders Beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel 16% 14% 9% 35% 47% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Hoewel een flink deel van de ondernemers dus een persoonlijke of historische band met de stad heeft, maakt een kleiner deel veelvuldig gebruik van voorzieningen in de (binnen)stad, zoals horeca, musea en culturele instellingen (13%). Ook maakt de stad Schiedam bij een relatief klein deel van de ondernemingen veelvuldig onderdeel uit van de bedrijfscommunicatie (16%). Niettemin geeft 33% van de respondenten aan zich als bedrijf (zeer) sterk verbonden te voelen met Schiedam.

6 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 6 Rol van Schiedam in bedrijfsvoering en communicatie Onderdeel van bedrijfscommunicatie (n=351) 16% 20% 63% Gebruik van voorzieningen in (binnen)stad (n=352) 13% 22% 64% (Zeer) veel Neutraal (Zeer) weinig 0% 20% 40% 60% 80% 100%. In welke mate bent u als bedrijf verbonden met de stad Schiedam? (n=352) 33% 29% 39% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) sterk Neutraal (Zeer) zwak Verbeterpunten Maar liefst 176 respondenten hebben de open vraag beantwoord welke verbeterpunten wat betreft vestigingsklimaat zij de gemeente willen meegeven. De woordenwolk hieronder geeft een indruk van de genoemde punten. Alle open antwoorden zijn beschikbaar in een apart Excel-bestand. Daarnaast hebben 81 respondenten zich aangemeld voor het ondernemingspanel om ook in het vervolg mee te denken met de gemeente. De adressen van deze respondenten zijn beschikbaar in een apart Excel-bestand.

7 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 7 Ondernemingen op bedrijventerreinen Ongeveer een kwart van de Schiedamse ondernemingen, 630 in getal, is gevestigd op één van de bedrijventerreinen. Hiervan hebben er 79 deelgenomen aan de enquête. Voor deze deelgroep worden de belangrijkste uitkomsten hierna afzonderlijk gepresenteerd. Respondenten per bedrijventerrein (n=79) Wilhelminahaven; 14 's-graveland; 20 Vijfsluizen; 17 Kethelvaart; 5 Spaanse Polder; 13 Nieuw-Mathenesse; 7 Nieuwe Maas; 3 Respondenten op bedrijventerreinen naar aantal werkzame personen (n=78) % % % % %

8 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 8 Zoals te verwachten was, bevat deze deelgroep relatief veel grotere ondernemingen. Ook de sectoren waarin de ondernemingen uit deze groep actief zijn, wijken af van het gemeentebrede beeld: we zien hier relatief veel industrie, bouwnijverheid, vervoer en opslag, groot- en detailhandel en reparatie van auto s. Daarentegen is er op de bedrijventerreinen juist relatief weinig (zakelijke) dienstverlening, ICT en horeca. Verhuur van roerende goederen, overige zakel. dienstverl. 3% Overige dienstverlening Onderwijs Informatie en communicatie Logies-, maaltijd- en drankverstrekking 3% Respondenten op een bedrijventerrein naar sector (n=79) Vervoer en opslag 1 Bouwnijverheid 1 Advisering, onderzoek, special. zakelijke dienstverlening 8% Cultuur, sport en recreatie Financiële instellingen Industrie 18% Groot- en detailhandel; reparatie van auto s 4 Tevredenheid bedrijventerreinen De tevredenheid van ondernemingen op een bedrijventerrein is in het algemeen iets hoger dan die van de gemiddelde Schiedamse onderneming. Vooral over gemeentelijke dienstverlening, handhaving van gemeentelijke regels en regeldruk is deze deelgroep tevredener. Over de staat van de openbare ruimte is zij juist minder tevreden. (Ook hier staat zeer slecht voor een 1, slecht voor een 3,25, niet tevreden, niet ontevreden of neutraal voor een 5,5, goed voor een 7,75 en zeer goed voor een 10.) Nabijheid onder- en toeleveranciers 7,3 Bereikbaarheid 6,7 Woonklimaat 6,6 Beschikbaarheid gekwalificeerd personeel 6,4 Gemeentelijke dienstverlening 6,1 Handhaving gemeentelijke regels 5,9 Regeldruk 5,6 Openbare ruimte 5,5 Parkeergelegenheid 5,4 Gemiddelde 6,2

9 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 9 Hoe tevreden bent u over...? (bedrijventerreinen) Nabijheid onder- en toeleveranciers (n=70) 74% 26% Woonklimaat (n=50) 60% 26% 14% Bereikbaarheid (n=78) 60% 24% 15% Gemeentelijke dienstverlening (n=67) 49% 3 19% Beschikbaarheid gekwalificeerd personeel (n=59) 47% 3 22% Openbare ruimte (n=78) 45% 23% 32% Parkeergelegenheid (n=77) 42% 19% 39% Handhaving gemeentelijke regels (n=60) 40% 42% 18% Regeldruk (n=60) 18% 65% 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) tevreden Neutraal (Zeer) ontevreden Arbeidsmarkt bedrijventerreinen Net als bij de totale groep ondervindt van deze deelgroep meer dan de helft (56%) geen problemen met het vinden van gekwalificeerd personeel. Toch benoemen de respondenten op bedrijventerreinen wel vaker de aard van de problemen, mogelijk omdat zij relatief vaak nieuw personeel zoeken. Ook voor deze groep zijn vooral houding en motivatie (23%) het belangrijkste probleem, gevolgd door opleidingsrichting (17%) en het feit dat de kennis en vaardigheden van gekwalificeerde krachten in de praktijk tegenvallen (17%). Voor deze deelgroep speelt de discrepantie tussen onderwijs en arbeidsmarkt dus meer dan gemiddeld. De meeste respondenten die de antwoordcategorie anders, namelijk kozen, geven aan dat zij geen personeel zoeken. (Bij deze vraag was meer dan één antwoord mogelijk.) Als u problemen ondervindt met het vinden van gekwalificeerd personeel, wat is de aard van die problemen? (bedrijventerreinen) (n=78) Geen problemen 56% Houding en motivatie Opleidingsrichting Kennis en vaardigheden vallen tegen 17% 17% 23% Opleidingsniveau Anders 5% 9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

10 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 10 Binding met Schiedam bedrijventerreinen Ondernemingen op bedrijventerreinen hebben minder binding met de stad dan de gemiddelde Schiedamse onderneming: slechts 22% meldt een (zeer) sterke binding, tegen 33% gemeentebreed. Ook maakt de stad (nog) minder vaak onderdeel uit van de bedrijfscommunicatie en maken deze ondernemingen (nog) minder vaak gebruik van voorzieningen in de (binnen)stad. Waar voor de gemiddelde Schiedamse onderneming waaronder veel eenmansbedrijven persoonlijke binding de belangrijkste reden is voor vestiging in Schiedam, is dat voor ondernemingen op bedrijventerreinen de historie, gevolgd door de goede bereikbaarheid. Wat maakt dat uw bedrijf(slocatie) is gevestigd in Schiedam? (bedrijventerreinen) (n=77) Historie: hier lang geleden opgericht of gevestigd 53% Goede bereikbaarheid Persoonlijke binding Onze klanten en/of leveranciers zitten hier Anders Beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel 27% 2 18% 10% 4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Rol van Schiedam in bedrijfsvoering en communicatie (bedrijventerreinen) Onderdeel van bedrijfscommunicatie (n=77) 12% 23% 65% Gebruik van voorzieningen in de (binnen)stad (n=77) 8% 27% 65% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (Zeer) veel Neutraal (Zeer) weinig In welke mate bent u als bedrijf verbonden met de stad Schiedam? (bedrijventerreinen) (n=77) 22% 33% 44% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (Zeer) veel Neutraal (Zeer) weinig Meer informatie over dit onderzoek is verkrijgbaar bij: Kenniscentrum MVS T.dijkshoorn@schiedam.nl, T K.brandwijk@schiedam.nl, T

11 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 11 Bijlage: vragenlijst Welkom bij de ondernemingspeiling 2015! De gemeente Schiedam is benieuwd naar uw mening over het vestigingsklimaat: de omgeving waar uw bedrijf (of instelling) is gevestigd, de bereikbaarheid, de beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel, de dienstverlening van de gemeente, etcetera. De vragen gaan over uw bedrijfslocatie in Schiedam. Het invullen kost slechts vijf tot tien minuten. Uw antwoorden worden vertrouwelijk behandeld. De gemeente gebruikt de uitkomsten om verbeteringen door te voeren in het beleid en de dienstverlening. Fysieke omgeving 1. Hoe tevreden bent u over de staat van de openbare ruimte in de omgeving van uw bedrijf? 2. Hoe tevreden bent u over de bereikbaarheid van uw bedrijfslocatie? 3. Hoe tevreden bent u over de parkeergelegenheid bij uw bedrijfslocatie?

12 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a Hoe tevreden bent u over het woonklimaat in de gemeente? (Arbeids)markt 5. Hoe tevreden bent u over de beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel? N.v.t. / weet niet / geen mening 6. Als u problemen ondervindt met het vinden van gekwalificeerd personeel, wat is de aard van die problemen? (Meer dan één antwoord mogelijk) Ik ondervind geen problemen Te weinig kandidaten met gewenste opleidingsrichting (bijvoorbeeld techniek, administratie, commercieel, etcetera) Te weinig kandidaten met gewenste opleidingsniveau (bijvoorbeeld VBMO, MBO, HBO, etcetera) Te weinig kandidaten met gewenste houding en motivatie Kennis en vaardigheden van kandidaten met juiste opleiding(sniveau) vallen in de praktijk tegen Anders, namelijk: 7. Hoe tevreden bent u over de nabijheid van onder- en toeleveranciers? N.v.t. / weet niet / geen mening

13 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 13 Binding met Schiedam 8. Wat maakt dat uw bedrijf(slocatie) is gevestigd in Schiedam? (Meer dan één antwoord mogelijk) Goede bereikbaarheid via weg, water, openbaar vervoer, etcetera Onze klanten en/of leveranciers zitten hier Beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel Historie: ons bedrijf/instelling is hier lang geleden opgericht of gevestigd Persoonlijke binding: ik kom hier vandaan / woon hier / heb hier mijn sociale leven Anders, namelijk: 9. In welke mate maakt uw bedrijf gebruik van voorzieningen in de (binnen)stad, zoals horeca, musea en culturele instellingen? Zeer veel Veel Niet veel, niet weinig Weinig Zeer weinig tot helemaal niet 10. In welke mate maakt de stad Schiedam onderdeel uit van uw bedrijfscommunicatie? Zeer veel Veel Niet veel, niet weinig Weinig Zeer weinig tot helemaal niet 11. In welke mate bent u als bedrijf verbonden met de stad Schiedam? Zeer sterk Sterk Niet sterk, niet zwak Zwak Zeer zwak

14 O n d e r n e m i n g s p e i l i n g P a g i n a 14 Gemeentelijke dienstverlening en regeldruk 12. Hoe tevreden bent u over de gemeentelijke dienstverlening? 13. Hoe ervaart uw bedrijf de gemeentelijke regeldruk (= alle kosten en tijd die u kwijt bent aan het voldoen aan gemeentelijke regels)? Zeer hoog Hoog Niet hoog, niet laag Laag Zeer laag Niet van toepassing / geen mening 14. Hoe tevreden bent u over de wijze waarop de gemeente regels handhaaft? Afsluiting 15. Welke verbeterpunten wat betreft vestigingsklimaat wilt u de gemeente meegeven? 16. Wilt u meedenken met de gemeente? Meldt u dan aan voor het ondernemingspanel. De leden van dit panel krijgen één tot enkele keren per jaar een webenquête. Nee, bedankt Ja, ik meld mij aan voor het ondernemingspanel. Mijn adres is (in blokletters alstublieft): Hartelijk dank voor uw deelname!