Is er een leven na reanimatie? Maayke Hunfeld, kinderneuroloog Jasmijn Harpman, masterstudent Corinne Buysse, kinderintensivist

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Is er een leven na reanimatie? Maayke Hunfeld, kinderneuroloog Jasmijn Harpman, masterstudent Corinne Buysse, kinderintensivist"

Transcriptie

1 Is er een leven na reanimatie? Maayke Hunfeld, kinderneuroloog Jasmijn Harpman, masterstudent Corinne Buysse, kinderintensivist

2 Pediatrisch out of hospital cardiac arrest (OHCA) 9 per kinderen per jaar in NL krijgen een OHCA Meest voorkomende oorzaken zijn cardiaal, gevolgd door verdrinking en verkeersongevallen Van totale kindersterfte is hartstilstand in 24% de oorzaak Bardai, J Am Coll Cardiol, 2011 Atkins, Circulation, 2009

3 Survival na OHCA bij kinderen over de afgelopen jaren verbeterd

4 Getallen OHCA Sophia kinderziekenhuis % 50 = 38% 2% 10% 1% causes of cardiac arrest 21% 7% 32% 19% cardiac respiratory drowning neurological SIDS metabolic trauma

5 Zeer hoog percentage ROSC! Bijna 40% verlaat LEVEND het ziekenhuis! Ruim 50% ondanks ROSC alsnog overleden in ziekenhuis! Bijna 1/3 hersendood Bijna 2/3 behandeling gestaakt vanwege ernstige neurologische schade 1 re arrest 1 circulatoir/respiratoir falen

6 PCPC ontslag ICK 75%

7 PCPC 3-6 maanden N=40 90% 1 patient overleden agv ernstige neurologische schade 83% thuis, 8% revalidatiecentrum, 6% lost to follow up 90% > 4 jaar weer naar school

8 Kunnen we de uitkomst voorspellen na cardiac arrest?

9 Factoren pre-event Post revalidatie uitkomst cardiac arrest post-rosc zorg en aanvullend onderzoek: ICK

10 Prognose bepalen

11 Neurologisch onderzoek post ROSC Afwezige spontane ademhaling en afwezige pupilreacties 24 h na CA voorspelt slechte uitkomst (PCPC 4-5-6, PPV 100%). Afwezige M score en pupilreacties direct na ROSC of tijdens hypothermie geen voorspeller voor slechte uitkomst. Afwezige M score en pupilreacties na opwarmen voorspelt slechte uitkomst (PCPC 4-5-6, PPV 100%). echter Beinvloeding door sedatie Kleine patientengroepen Korte termijn uitkomst Grove uitkomst Mandel et al, J Pediatr,2002 Abend et al, Ped Crit Care,2012

12 SSEP Bilaterale afwezige N20 binnen 1 week voorspelt slechte uitkomst in kinderen na cardiac arrest (PPV 91%) Echter Kleine groepen Andere oorzaken coma Kinderen met normale SEP toch slechte uitkomst Grove uitkomst maat Kinderen andere reden coma met afwezige SEP goede uitkomst Carter, Int Care Med,1999 Mandel, J. Pediatr, 2002

13 Vroeg ceeg Goede prognose Normaal achtergrondpatroon Continu achtergrondpatroon Slaapspoeltjes Slechte prognose Discontinu achtergrondpatroon Burst-suppressie Vlak EEG Afwezigheid van reactiviteit Gegeneraliseerde epilepsie, SE Echter Kleine groepen Retrospectief Niet geblindeerd Korte termijn uitkomst Kessler,Neurocrit Care,2011 Abend,Pediat Crit Care Med,2008 Topjian, Pediatr Crit Care Med,2016 Ducharme,Pediatr Crit Care Med,2017

14 Biomarkers NSE S-100B Verhoogd Neuron-Specific Enolase (NSE) vanaf uur na ROSC voorspeller voor slechte uitkomst en overlijden. Verhoogd Calcium-Binding-Protein (S-100B) vanaf uur na ROSC voorspeller voor overlijden. Echter Geen threshold bekend Grove uitkomstmaat Topjian,Pediatr Crit Care,2009 Fink,Crit Care Med,2014 Fink,Resuscitation,2018 Kramer,Resuscitation,2018 Oualha,Intensive Care Med,2013

15 MRI binnen 1 week Goede prognose Normale MRI Vasogeen oedeem Slechte prognose Diffusie restrictie: -Globaal -Meerdere corticale gebieden -Basale ganglia/thalami Echter Kleine groepen Retrospectief Niet geblindeerd Grove uitkomst Korte termijn uitkomst T1/T2 afwijkingen: -Basale ganglia/thalami -Meerdere hersenkwabben Cave pseudonormalisatie Christophe,Am J Neuroradiol,2002 Dubowitz,Am J Neuroradiol,1998 Oualha,Intensive Care Medicine,2013

16 Conclusies Cardiac arrest bij kinderen ongewoon, nog altijd hoge mortaliteit (60%) 40% survival met relatief goede uitkomsten! Vroeg na cardiac arrest lange termijn uitkomst bepalen moeilijk Meerdere factoren bepalen de uiteindelijke uitkomst Multimodale neuromonitoring is nodig, multicenter? Neem de tijd voor bepalen prognose Lange termijn follow up belangrijk, onze resultaten volgen nog SUR

Post-cardiac arrest syndroom

Post-cardiac arrest syndroom Post-cardiac arrest syndroom Medisch Centrum Leeuwarden Dr. M.A. Kuiper FCCP FCCM Neuroloog-Intensivist Medisch Centrum Leeuwarden Uitkomsten van reanimaties Wereldwijd wordt gerapporteerd dat maar 5-10%

Nadere informatie

Safar Oorzaak vaststellen en behandelen Hypothermie Gecontroleerd beademen Tracheostoma Epilepsie behandelen Monitoring Voeding

Safar Oorzaak vaststellen en behandelen Hypothermie Gecontroleerd beademen Tracheostoma Epilepsie behandelen Monitoring Voeding Peter Safar Safar 1964 Oorzaak vaststellen en behandelen Hypothermie Gecontroleerd beademen Tracheostoma Epilepsie behandelen Monitoring Voeding Acute coronaire interventie Cornonaire interventie Beademen

Nadere informatie

outcome kinderreanimaties. kinderreanimaties buiten het ziekenhuis. kinderreanimaties buiten het ziekenhuis

outcome kinderreanimaties. kinderreanimaties buiten het ziekenhuis. kinderreanimaties buiten het ziekenhuis Ontwikkelingen in de outcome van Joke Kieboom kinderarts-intensivist UMC / Beatrix kinderziekenhuis Groningen outcome reanimaties ALS BLS reanimaties binnen het ziekenhuis e-cpr conclusies in westerse

Nadere informatie

Journalclub jan 2013. Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk

Journalclub jan 2013. Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk Journalclub jan 2013 Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk AAN guidelines: Wijdicks Wijdicks, Neurol 2006 2 Hypothermie Meer en langer sedatie Stapeling van sedatie door verandering

Nadere informatie

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 Inleiding: Een post-anoxisch coma wordt veroorzaakt door globale anoxie of ischemie van de hersenen,

Nadere informatie

Inhoud. Voorkomen is beter dan genezen! Wat zeggen de statistieken? Moeten we kinderen wel reanimeren? Moeten we kinderen wel reanimeren?

Inhoud. Voorkomen is beter dan genezen! Wat zeggen de statistieken? Moeten we kinderen wel reanimeren? Moeten we kinderen wel reanimeren? Incidentie en AED gebruik bij kinderen? Wim Thies Chief Nurse Mobiel Medisch Team Rotterdam - Lifeliner 2 Ambulanceverpleegkundige Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid Nationale Cursusleider EPLS Cursusleider

Nadere informatie

Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Is dit een normaal beloop? Is dit een normaal beloop? Wat doet u nu? Wat doet u nu?

Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Is dit een normaal beloop? Is dit een normaal beloop? Wat doet u nu? Wat doet u nu? Inhoud Post reanimatie onderzoek Wat was de oorzaak van het arrest? Hans Breur, kindercardioloog Potentiële belangenverstrengeling: geen Introductie Waar praten we eigenlijk over? Oorzaken arrest welke

Nadere informatie

Joke Kieboom Kinderarts-intensivist. verdrinking circulatiestilstand met hypothermie onderzoek conclusie

Joke Kieboom Kinderarts-intensivist. verdrinking circulatiestilstand met hypothermie onderzoek conclusie Verdrinking Joke Kieboom Kinderarts-intensivist overzicht verdrinking circulatiestilstand met hypothermie onderzoek conclusie 1 Amsterdam 2002 definitie van verdrinking: het proces waarbij de ademhaling

Nadere informatie

Niet reanimeren beleid. Grande Conference Verona, september 2012 Lodewijk Keeris, internist-intensivist

Niet reanimeren beleid. Grande Conference Verona, september 2012 Lodewijk Keeris, internist-intensivist Grande Conference Verona, september 2012 Lodewijk Keeris, internist-intensivist Inhoud presentatie Behandelbeperkingen Reanimatie en outcome/getallen Out-of-hospital Factoren van invloed op de outcome

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Bouwes, A. (2012). Postanoxic coma: prognosis after therapeutic hypothermia.

Citation for published version (APA): Bouwes, A. (2012). Postanoxic coma: prognosis after therapeutic hypothermia. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Postanoxic coma: prognosis after therapeutic hypothermia Bouwes, A. Link to publication Citation for published version (APA): Bouwes, A. (2012). Postanoxic coma:

Nadere informatie

Prognose na reanimatie

Prognose na reanimatie Prognose na reanimatie A. Bouwes, neuroloog / onderzoeker IC-AMC (a.bouwes@amc.uva.nl) Nederlands Instituut voor Acute Zorg Hypothermie en reanimatiemanagement Ede 26-06-2012 Inhoud Inleiding - pathofysiologie

Nadere informatie

HersenletselCongres 2017

HersenletselCongres 2017 HersenletselCongres 2017 6-11-2017 A2a Kinderen met traumatisch hersenletsel; een stille epidemie? Maayke Hunfeld Neuroloog, kinderneuroloog Erasmus Medisch Centrum en Sophia kinderziekenhuis (potentiële)

Nadere informatie

Postanoxische myoclonieën

Postanoxische myoclonieën Postanoxische myoclonieën Michaël Kuiper MOVEMENT DISORDER EMERGENCIES 5 februari 2015 Driebergen Medisch Centrum Leeuwarden Disclosure belangen spreker (poteniële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Is normothermie wel zo cool?

Is normothermie wel zo cool? Is normothermie wel zo cool? Joyce Honcoop Circulation Practitioner i.o. M. Barnas Medisch begeleider M. Rigter Afdeling begeleider Intensive Care Ziekenhuis Amstelland, Amstelveen 2017-2019 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond

Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Marlous Steeghs,, keuze co-assistent Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond Inleiding Cardiac arrest

Nadere informatie

Traumatisch hersenletsel bij kinderen. Maayke Hunfeld

Traumatisch hersenletsel bij kinderen. Maayke Hunfeld Traumatisch hersenletsel bij kinderen Maayke Hunfeld 08-03-2017 Traumatisch (schedel)hersenletsel Definitie THL: Hersenletsel ontstaat door een oorzaak buiten het lichaam. Van buitenaf wordt een kracht

Nadere informatie

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk ECLS: Goede en minder goede indicaties Diederik van Dijk Extra Corporeal Life Support Bloedsomloop en ademhaling uit de muur Extra Corporeal Life Support De ultieme vorm van life support Maar ken uw beperkingen!

Nadere informatie

Richtlijn zorg na reanimatie op de Intensive Care Kinderen April 2017 Maayke Hunfeld, Coriene Catsman, Marjan Scheltens, Dirk Straver, Corinne Buysse

Richtlijn zorg na reanimatie op de Intensive Care Kinderen April 2017 Maayke Hunfeld, Coriene Catsman, Marjan Scheltens, Dirk Straver, Corinne Buysse Reanimatie 1.Saturatie 94-98% Intubeer bij twijfel neurologie. hierbij normocapnie, Entidal CO2. RR > 100 mm Hg Glucose < 10 mm/l Kalium 4-4.5 mmol/l normothermie Postanoxisch coma? EMV 12 of M score 3

Nadere informatie

Prognose van postanoxisch coma; nieuwe richtlijn

Prognose van postanoxisch coma; nieuwe richtlijn Prognose van postanoxisch coma; nieuwe richtlijn Prognosis postanoxic coma: a new guideline J. Horn, E.G.J. Zandbergen Samenvatting Tijdens een reanimatie ontstaat vaak hersenschade die kan leiden tot

Nadere informatie

De invloed van hypothermie op de MAP na een cardiac arrest

De invloed van hypothermie op de MAP na een cardiac arrest De invloed van hypothermie op de MAP na een cardiac arrest Bob Vermazeren Circulation practitioner i.o. 18 oktober 2017 Medisch begeleider: dr. Norbert Foudraine intensivist-internist Medisch manager:

Nadere informatie

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers The year in review Traumatologie en hematologie Astrid Hoedemaekers Trauma Eurotherm studie Gerandomiseerde studie Inclusie: TBI met ICP meter, ICP > 20 mmhg na fase 1 Protocol aanpassing Inclusie 72h

Nadere informatie

Traumatisch Hersenletsel Inleiding (1)

Traumatisch Hersenletsel Inleiding (1) B1 Lange termijn effecten van traumatisch hersenletsel (potentiële) belangenverstrengeling De betrokken relaties bij dit project zijn: Erik Grauwmeijer Revalidatiearts, Rijndam Revalidatie Sponsoring of

Nadere informatie

b. GCS > 8 en (dreigende) ernstige hemodynamische en/of respiratoire insufficiëntie conform de

b. GCS > 8 en (dreigende) ernstige hemodynamische en/of respiratoire insufficiëntie conform de Titel Post reanimatie zorg bij volwassenen Datum vaststelling: april 2015 Datum revisie: april 2017 Verantwoording: Medische protocollen commissie Intensive Care Bron document: Literatuurstudie Aanbevelingen

Nadere informatie

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist 3 juli 2013 Inhoud. Hoe het was. En nu? Complicaties Klinisch vraagstuk Wat gebeurt er? Rol van vroege NIV Hoe doen wij het? Conclusie

Nadere informatie

9-11-2015. 14 oktober 2015 V.M. de Jong Traumachirurg, traumanet AMC

9-11-2015. 14 oktober 2015 V.M. de Jong Traumachirurg, traumanet AMC 9-11-2015 14 oktober 2015 V.M. de Jong Traumachirurg, traumanet AMC 1 Casus 21 jarige vrouw Zeilongeluk Watertemperatuur 10 C T 24 C Reanimatie Beleid pre-hospitaal? 1. Abstineren, dit heeft geen zin meer!

Nadere informatie

Behandeling na reanimatie

Behandeling na reanimatie INTENSIVE CARE Behandeling na reanimatie BEHANDELING Behandeling na reanimatie Uw familielid of naaste heeft een hartstilstand gehad en is gereanimeerd. Hij of zij wordt op de Intensive Care (IC) behandeld.

Nadere informatie

Staken van de behandeling op de IC wat zegt literatuur? Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 26 juli 2017

Staken van de behandeling op de IC wat zegt literatuur? Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 26 juli 2017 Staken van de behandeling op de IC wat zegt literatuur? Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 26 juli 2017 Inleiding Tegenwoordig overlijden patienten op de IC nadat wij besluiten met behandelen te staken

Nadere informatie

Het kind in Acute Nood September Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS

Het kind in Acute Nood September Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS Het kind in Acute Nood September 2018 Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS Doel Herken het kind in acute nood Specifieke volgorde PBLS te begrijpen Nut van

Nadere informatie

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal

Nadere informatie

Even voorstellen.. Statistieken in Noord Nederland. Vragen. Meet the Expert Kinder ALS. 12 e Reanimatie Congres 18-3-2015

Even voorstellen.. Statistieken in Noord Nederland. Vragen. Meet the Expert Kinder ALS. 12 e Reanimatie Congres 18-3-2015 Meet the Expert Kinder ALS 12 e Reanimatie Congres Even voorstellen.. Joke Kieboom Kinderintensivist UMCG Lid WR NRR Wim Thies Nationale Cursusleider EPLS (voorheen PBLS) Cursusleider PHPLS en PLS Nigel

Nadere informatie

Is normothermie wel zo cool? Moeten de patiënten post-reanimatie gekoeld worden tussen de C of 36 C voor de beste haalbare CPC score?

Is normothermie wel zo cool? Moeten de patiënten post-reanimatie gekoeld worden tussen de C of 36 C voor de beste haalbare CPC score? Is normothermie wel zo cool? Moeten de patiënten post-reanimatie gekoeld worden tussen de 32-34 C of 36 C voor de beste haalbare? Auteur: Joyce Honcoop Opleiding: Circulation Practitioner i.o. (2017-2019)

Nadere informatie

Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand

Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand Prof.Dr. R.J.G. Peters Afdeling cardiologie Academisch Medisch Centrum Amsterdam Probleem patient komt onaangekondigd groot risico

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Samenvatting Samenvatting In dit proefschrift getiteld Relatieve bijnierschorsinsufficiëntie in ernstig zieke patiënten De rol van de ACTH-test hebben wij het concept relatieve bijnierschorsinsufficiëntie

Nadere informatie

Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC

Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC Lange termijn gevolgen van IC behandeling! Mathieu van der Jagt Intensive Care Volwassenen, Erasmus MC Rotterdam m.vanderjagt@erasmusmc.nl Er is meer dan

Nadere informatie

Richtlijn postanoxisch coma, 2e versie mrt

Richtlijn postanoxisch coma, 2e versie mrt Richtlijn postanoxisch coma, 2e versie mrt 2012 1 Richtlijn postanoxisch coma, 2e versie mrt 2012 2 Toelichting flowchart 1. Over het algemeen wordt bij onduidelijke oorzaak voor de reanimatie bij opname

Nadere informatie

Neonatale screening op aangeboren hartafwijkingen d.m.v. saturatiemeting

Neonatale screening op aangeboren hartafwijkingen d.m.v. saturatiemeting Neonatale screening op aangeboren hartafwijkingen d.m.v. saturatiemeting Ilona Narayen Arts-onderzoeker neonatologie LUMC AMSTERDAM SYMPOSIUM 2016 Casus A term meisje, 4 dagen oud SEO: gb Levenloos aangetroffen

Nadere informatie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie 12-12-2018 Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis Pieter Hoogland AIOS chirurgie Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Het neurologisch consult: prognose. eindpunten

Het neurologisch consult: prognose. eindpunten Maarten Schrten, UZ Leuven, Neurlgie Pentalfa OHCA 7-11-2013 prgnse bij cma na OHCA diagnstiek en behandeling van epilepsie Prgnse bij cma na OHCA OHCA: mrtaliteit erg hg ROSC 5/10 x verleven 2/10 = 1/10

Nadere informatie

Prognose en kwaliteit van leven na cardio-pulmonaire reanimatie

Prognose en kwaliteit van leven na cardio-pulmonaire reanimatie Prognose en kwaliteit van leven na cardio-pulmonaire reanimatie D. Benoit, MD, PhD Intensieve Zorgen 12K12IB Ghent University Hospital Medicine is learned by the bedside and not in the classroom. Let not

Nadere informatie

Some like it cold Koelen na CPR op IZ

Some like it cold Koelen na CPR op IZ Koelen na CPR op IZ Kosten-batenanalyse en verpleegkundige aandachtspunten op IZ Jo Vandenbossche MICU 12K12iB NVKVV - congres 28 maart 2011 Koelen na CPR op IZlen na CPR op IZ Inleiding Aandachtspunten

Nadere informatie

BE HOT: COOL DOWN. Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007

BE HOT: COOL DOWN. Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007 BE HOT: COOL DOWN Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007 Koelen na reanimatie Bij comateuze patiënten na cardiac arrest Doel van de presentatie Deskundigheidsbevordering Achtergrondinformatie

Nadere informatie

Early Warning & Rapid Response Systems

Early Warning & Rapid Response Systems Early Warning & Rapid Response Systems in search of the holy grail Dr. Joris Fuijkschot Algemeen kinderarts Symposium MUMC+ 22 oktober 2015 inhoud Wat weten we? Trends in outcome kinderreanimatie Wat doen

Nadere informatie

Post-reanimatie zorg voor volwassenen

Post-reanimatie zorg voor volwassenen Post-reanimatie zorg voor volwassenen 58 Nederlandse Reanimatie Raad / Belgische Reanimatieraad Introductie Het is belangrijk te benadrukken dat de behandeling van een reanimatie niet stopt zodra ROSC

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Tijdens de training. Toekomst van Reanimatie in Nederland Dennis van der Geld docent-instructeur (P)BLS

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Tijdens de training. Toekomst van Reanimatie in Nederland Dennis van der Geld docent-instructeur (P)BLS Dia 1 Toekomst van Reanimatie in Nederland Dennis van der Geld docent-instructeur (P)BLS 24-08-2018 Dia 2 Tijdens de training Leren in een veilige omgeving Telefoon op stil Val me gerust in de rede Wat

Nadere informatie

Medicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam

Medicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam Medicamanenteuze therapie van CTEPH Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam CTEPH - definitie Gemiddelde druk in longslagader > 25 mm Hg Normale functie van de linker hartkamer Minstens

Nadere informatie

Medische staf IC Kinderen. Stafleden IC Kinderen

Medische staf IC Kinderen. Stafleden IC Kinderen Medische staf IC Kinderen Prof M den Hoog hoofd IC Kinderen a.i. Prof. Dr. D.Tibboel hoofd onderzoek IC Kinderen Stafleden IC Kinderen Dr. R.J.M.Houmes MeCo anesthesioloogkinderintensivist Dr. E.D.Wildschut

Nadere informatie

ONDERZOEK HARTREVALIDATIE: KAN HET KORTER? Sabrine de Vries Spithoven ANIOS Cardiologie

ONDERZOEK HARTREVALIDATIE: KAN HET KORTER? Sabrine de Vries Spithoven ANIOS Cardiologie ONDERZOEK HARTREVALIDATIE: KAN HET KORTER? Sabrine de Vries Spithoven ANIOS Cardiologie 21-11-2014 INHOUDSOPGAVE Introductie Relevantie Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie Conclusie Aanbeveling

Nadere informatie

Acute neurologische problemen

Acute neurologische problemen Acute neurologische problemen Nascholing neuro-oncologie Judith de Bont Kinderneuroloog Acute neurologische problemen Neuro-oncologie Verhoogde intracraniële druk/inklemming Hydrocefalus Epilepsie Neurologische

Nadere informatie

MILDE HYPOTHERMIE NA EEN REANIMATIE

MILDE HYPOTHERMIE NA EEN REANIMATIE Intensive Care, afdeling R1 MILDE HYPOTHERMIE NA EEN REANIMATIE Informatie voor naasten Uw partner, familielid of naaste is opgenomen op de Intensive Care na een reanimatie. Een reanimatie heeft tot doel

Nadere informatie

De preventie van hersenschade bij hartekinderen

De preventie van hersenschade bij hartekinderen De preventie van hersenschade bij hartekinderen drs. Raymond Stegeman, arts-onderzoeker Kindercardiologie, Kinder Intensive Care, Neonatologie Bijeenkomst Wilhelmina Kinderziekenhuis, UMC Utrecht 6 oktober

Nadere informatie

Lange termijn outcome na opname op de Kinder IC

Lange termijn outcome na opname op de Kinder IC Lange termijn outcome na opname op de Kinder IC Saskia Gischler en Corinne Buysse Kinderarts-intensivisten Erasmus MC-Sophia 20-11-2017 Invloed intensive care zorg mortaliteit 3-5% morbiditeit Intelligentie

Nadere informatie

Waarom richtlijnen? Hoe komen richtlijnen tot stand? Pols voelen. Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes?

Waarom richtlijnen? Hoe komen richtlijnen tot stand? Pols voelen. Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes? Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes? Waarom richtlijnen? Matthijs de Hoog Hoe komen richtlijnen tot stand? In God we trust. All others must bring data. ILCOR 403 worksheets over 276

Nadere informatie

Reanimatie: waar staan we vandaag? Prof Dr Marc Sabbe Dienst Urgentiegeneeskunde Departement Maatschappelijke gezondheidszorg en eerstelijns zorg

Reanimatie: waar staan we vandaag? Prof Dr Marc Sabbe Dienst Urgentiegeneeskunde Departement Maatschappelijke gezondheidszorg en eerstelijns zorg Reanimatie: waar staan we vandaag? Prof Dr Marc Sabbe Dienst Urgentiegeneeskunde Departement Maatschappelijke gezondheidszorg en eerstelijns zorg Prevent the preventable Resuscitate the resuscitable Recognise

Nadere informatie

Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep

Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep SMR s per specifieke diagnosegroep 2015-2017 De Standard Mortality Ratio s (SMR) geeft per

Nadere informatie

Massief luchtemboolbij ERCP. Morbidity & Mortality krans 31 aug 2012 Frederik De Buck

Massief luchtemboolbij ERCP. Morbidity & Mortality krans 31 aug 2012 Frederik De Buck Massief luchtemboolbij ERCP Morbidity & Mortality krans 31 aug 2012 Frederik De Buck De patiënt Vrouw, 44 jaar Medische voorgeschiedenis 2008 : diagnose HCC 2009 : linker hemihepatectomie 29/12/2010 :

Nadere informatie

zorgvuldige evidencebased anticiperende besluitvorming over reanimatie onderdeel van advance care planning (ACP)

zorgvuldige evidencebased anticiperende besluitvorming over reanimatie onderdeel van advance care planning (ACP) Aanleiding handreiking reanimatie vp-huizen: Nee, tenzij sommige vz-huizen ook collectief Nee tenzij onrust ouderen/naasten over beleid Nee tenzij mediaberichten en Kamervragen subsidie VWS nieuwe MDR/LESA

Nadere informatie

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael Alcohol misbruik Consequenties voor IC Roger van Groenendael à Meerdere MC/IC patiënten met alcohol abusus in VG à Belang voor IC opname? Omvang Meest gebruikte en misbruikte drug wereldwijd NL getallen:

Nadere informatie

Medische Publieksacademie

Medische Publieksacademie Medische Publieksacademie 1 Intensive Care; Topzorg en levensvragen 2 Programma Wat is Intensive Care? Welke patiënten worden hier behandeld? IC van het MCL Keuzes maken; ethiek Einde leven zorg Orgaandonatie

Nadere informatie

Aangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium

Aangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium Aangeboren hartafwijkingen Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium 29.03.2018 Aangeboren hartafwijkingen 0.6-0.8% aller pasgeborenen kinderen

Nadere informatie

Verdrinking. Traumanet 14 oktober2015. Maybritt Kuypers, SEH-arts, Tergooi Ziekenhuis Stichting Outdoor Medicine

Verdrinking. Traumanet 14 oktober2015. Maybritt Kuypers, SEH-arts, Tergooi Ziekenhuis Stichting Outdoor Medicine Verdrinking Traumanet 14 oktober2015 Maybritt Kuypers, SEH-arts, Tergooi Ziekenhuis Stichting Outdoor Medicine Geschiedenis 1676 De Maatschappij tot Redding van Drenkelingen "alles te bevorderen dat kan

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding (2) Inleiding (1) Inleiding (4) Inleiding (3)

Inhoud. Inleiding (2) Inleiding (1) Inleiding (4) Inleiding (3) Inhoud van mensen met een dwarslaesie tot 5 jaar na ontslag uit eerste klinische revalidatie Rutger Osterthun, AIOS De Hoogstraat Revalidatie MW Post, FWA Van Asbeck, CM Van Leeuwen, CF Van Koppenhagen

Nadere informatie

Het bepalen van de overlevingskansen

Het bepalen van de overlevingskansen Het bepalen van de overlevingskansen van een kind met congenitale hernia diafragmatica Door: Dr Arno van Heijst, kinderarts-neonatoloog, Amalia Kinderziekenhuis-Radboudumc Nijmegen en Prof Dr Dick Tibboel,

Nadere informatie

Zelfreflectie door dossieronderzoek

Zelfreflectie door dossieronderzoek dr.h.p.muller Utrecht 11-10-2016 Zelfreflectie door dossieronderzoek doe dossieronderzoek WIE BENT U Adviseur K&V 35 Arts 10 Codeur/Registratie 25 Staf 10 Hoe het begon HSMR betrouwbaar? UITEINDELIJK

Nadere informatie

THE DARK SIDE OF THE BRAIN

THE DARK SIDE OF THE BRAIN THE DARK SIDE OF THE BRAIN >ernstig < Hedy Folkersma neurochirurg inleiding TBI belangrijkste doodsoorzaak leeftijd < 35 jaar in NL overlijden ~1000 personen per jaar hoge mate van blijvende invaliditeit

Nadere informatie

Regionale verschillen in acute fase behandeling van ruggenmergletsel in Nederland. B.L. Fransen AIOS Orthopaedie

Regionale verschillen in acute fase behandeling van ruggenmergletsel in Nederland. B.L. Fransen AIOS Orthopaedie Regionale verschillen in acute fase behandeling van ruggenmergletsel in Nederland B.L. Fransen AIOS Orthopaedie 14-1-2015 Acute fase management van ruggenmergletsel (tsci) Onderkennen (mogelijk) ruggenmergletsel

Nadere informatie

18/09/2012. Nieuwe diagnostische technieken : ook relevant in de klinische praktijk? Vooruitgang? Moleculaire biologie en genetica

18/09/2012. Nieuwe diagnostische technieken : ook relevant in de klinische praktijk? Vooruitgang? Moleculaire biologie en genetica Nieuwe diagnostische technieken : ook relevant in de klinische praktijk? Lieven Lagae, Kinderneurologie, UZ Leuven Vooruitgang? Moleculaire biologie en genetica Probleem : - genotype fenotype correlatie

Nadere informatie

Vitamine D en K in relatie tot nierziekten. Je lichaam in balans - Hanne van Ballegooijen

Vitamine D en K in relatie tot nierziekten. Je lichaam in balans - Hanne van Ballegooijen Vitamine D en K in relatie tot nierziekten Je lichaam in balans - Hanne van Ballegooijen Voorstellen Onderzoeker bij Amsterdam UMC Voer onderzoek uit gesponsord door de Nierstichting Wie bent u? Geïnteresseerde

Nadere informatie

Medische staf IC Kinderen Erasmus MC-Sophia. geen informatie beschikbaar. prof. dr. K.M. Allegaert, neonatoloog

Medische staf IC Kinderen Erasmus MC-Sophia. geen informatie beschikbaar. prof. dr. K.M. Allegaert, neonatoloog Medische staf IC Kinderen Erasmus MC-Sophia prof. dr. K.M. Allegaert, neonatoloog mevr. dr. C.M.P. Buysse, kinderartsintensivist mevr. drs. S.C.M. Cochius-den Otter, mevr. drs. L.J.A. Corel, kinderartsintensivist

Nadere informatie

Eindonderzoek opleiding CP

Eindonderzoek opleiding CP Eindonderzoek opleiding CP Dit artikel wordt geschreven ter afronding van de opleiding tot circulation practitioner. Auteur: Bob B.L. Vermazeren Ziekenhuis: VieCuri MC Venlo Medisch begeleider: Dr. N.

Nadere informatie

Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD

Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD Dr Leo Heunks longarts-intensivist afd intensive care April, 211 Programma Regulatie van de ademhaling Effect O2 tijdens AE-COPD Oorzaken hypercapnie tijdens AE-COPD

Nadere informatie

Epilepsie op de SEH. P. van Vliet Fellow IC Lid werkgroep richtlijn Epilepsie. Source:

Epilepsie op de SEH. P. van Vliet Fellow IC Lid werkgroep richtlijn Epilepsie. Source: Epilepsie op de SEH P. van Vliet Fellow IC Lid werkgroep richtlijn Epilepsie Source: www.webmd.com Belangenconflict Geen belangenconflict te melden Indeling Introductie Definitie status epilepticus Epidemiologie

Nadere informatie

Postanoxische status: infaust?

Postanoxische status: infaust? Postanoxische status: infaust? Dr. M.A. Kuiper, FCCP FCCM Neuroloog-Intensivist Medisch Centrum Leeuwarden EYE Amsterdam 5 februari 2016 Medisch Centrum Leeuwarden Disclosure belangen spreker (poten'ële)

Nadere informatie

Samenvatting in het Nederlands

Samenvatting in het Nederlands * 137 Samenvatting Het doel van deze dissertatie was het beschrijven van lange termijn resultaten van ernstige tot zeer ernstige ongevalslachtoffers. Ernstig werd gedefinieerd als een letselernst van 16

Nadere informatie

Op het scherp van de snede

Op het scherp van de snede Op het scherp van de snede Naam: Arnaud Vincent Functie: Neurochirurg, ErasmusMC, Rotterdam Neurochirugie Inleiding/geschiedenis functies hersenen methoden/techniek operaties In de hersenen: GLIOMEN Rondom

Nadere informatie

Is er in Nederland behoefte aan de Palliative Performance Scale om terminale zorg te indiceren?

Is er in Nederland behoefte aan de Palliative Performance Scale om terminale zorg te indiceren? Is er in Nederland behoefte aan de Palliative Performance Scale om terminale zorg te indiceren? Wim Jansen coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Amsterdam-Diemen coördinator Expertisecentrum Palliatieve

Nadere informatie

12 Langdurige epileptische aanvallen

12 Langdurige epileptische aanvallen 12 Langdurige epileptische aanvallen Definitie en etiologie Incidentie Anamnese Lichamelijk onderzoek Epileptische aanvallen duren van enkele seconden tot hooguit enkele minuten. In de literatuur wordt

Nadere informatie

Citraat, meer dan een anticoagulans. Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc

Citraat, meer dan een anticoagulans. Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc Citraat, meer dan een anticoagulans Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc Citraat Stolling citrate Zuur-base Brandstof Biocompatibiliteit Anti-oxidant Gebruiken jullie citraat? Citraat als

Nadere informatie

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)

Nadere informatie

Is er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus?

Is er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus? Is er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus? Critically appraised topic Leuven 10 mei 2011 Dr. Apr.

Nadere informatie

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase J.M. Fock Kinderneuroloog UMCG Groningen Disclosures GEEN Traumatisch schedelhersenletsel Definitie: letsel door geweld van buiten

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur. Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie

Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur. Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie Wat kunt u verwachten Verschillen tussen term en preterm Consequenties voor de opvang

Nadere informatie

Inhoud. predictie predictie afasie predictiemodel ontwikkeling predictiemodel afasie predictiemodel afasie conclusies aanbeveling

Inhoud. predictie predictie afasie predictiemodel ontwikkeling predictiemodel afasie predictiemodel afasie conclusies aanbeveling VOORSPELLEN VAN VERBAAL COMMUNICATIEVE VAARDIGHEID VAN AFASIEPATIËNTEN NA KLINISCHE REVALIDATIE AfasieNet Netwerkdag 31.10.2014 Marieke Blom-Smink Inhoud predictie predictie afasie predictiemodel ontwikkeling

Nadere informatie

R.W. Koster 1, J. Berdowski 1. Nederlandse Hartstichting / Overleving na reanimatie buiten het ziekenhuis in Noord-Holland:

R.W. Koster 1, J. Berdowski 1. Nederlandse Hartstichting / Overleving na reanimatie buiten het ziekenhuis in Noord-Holland: 4 Overleving na reanimatie buiten het ziekenhuis in Noord-Holland: resultaten Arrest 7 over 2006-2008. Betere overleving dankzij de Automatische Externe Defibrillator? R.W. Koster 1, J. Berdowski 1 1 Afdeling

Nadere informatie

Meten is weten en zweten!?

Meten is weten en zweten!? Collum care CWZ sinds 2005 1 juni 201 Meten is weten en zweten!? Annelies Zegers Beleidsmedewerker zorginnovatie Tot stand komen Collum Care 2001/2002 Inhaalslag wachtlijsten / WZW ( CBO ) 2002 November

Nadere informatie

Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian

Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian Geriatrische Revalidatie voor de oudere patiënt met een cardiovasculaire aandoening Leonoor van Dam van Isselt, specialist ouderengeneeskunde Dian Pruijsers-Lamers, Verpleegkundig Specialist Cardiologie

Nadere informatie

Overzicht. De Psychologisch Impact van ICD implanta5e

Overzicht. De Psychologisch Impact van ICD implanta5e De Psychologisch Impact van ICD implanta5e Center of Research on Psychology in Soma5c diseases Tilburg University Elisabeth TweeSteden Ziekenhuis Tilburg Overzicht De implanteerbare cardioverter- defibrillator

Nadere informatie

ICD implantaties bij kinderen

ICD implantaties bij kinderen ICD implantaties bij kinderen Derk Jan Ten Harkel 20-11-2015 1. Plotse dood bij kinderen 2. Indicaties voor ICD plaatsing 3. ICD plaatsingen in Nederland 4. Specifieke problemen Plotse dood bij kinderen

Nadere informatie

Unilaterale diafragma hoogstand. MR Ghamati

Unilaterale diafragma hoogstand. MR Ghamati Unilaterale diafragma hoogstand. MR Ghamati Inleiding Etiologie Risicofactoren en oorzaken Diagnostisering Kliniek Diafragma plicatie Review Conclusie Etiologie Oorzaken van een hoogstand van hemidiafragma

Nadere informatie

Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam

Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Zorgpad Stervensfase Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Herkenning stervensfase Inhoud van Zorgpad Stervensfase Onderzoeksresultaten Zorgpad

Nadere informatie

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten Universiteit Maastricht c.vanheugten@np.unimaas.nl Inhoud presentatie Plasticiteit van het brein Hersenletsel Schade en herstel

Nadere informatie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Delier na cardiochirurgie 03-08-2017 Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Epidemiologie Incidentie 5-55% Meestal eerste uiting tussen dag 1-3 postoperatief O Neal et al Can J Anesth 2017, Cereghetti et

Nadere informatie

Patiënt met SAB op de IC

Patiënt met SAB op de IC Patiënt met SAB op de IC AZO-scholingsavond acute neurologie November 2018 Jan Pouwels IC verpleegkundige Neural Practitioner Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond

Nadere informatie

Vitaal bedreigde patiënt: de structuur van het spoed interventie systeem

Vitaal bedreigde patiënt: de structuur van het spoed interventie systeem aan Factsheets indicatoren Vitaal Bedreigde Patiënt Publicatienummer: 2010.1201 (Kijk op www.vmszorg.nl voor updates) Versiebeheer Wijzigingen 2009.1200 (feb 2009) Eerste versie 2010.1201 (mrt 2010) Bevindingen

Nadere informatie

Chapter 9. Samenvatting

Chapter 9. Samenvatting Chapter 9 Samenvatting 130 Samenvatting 131 Samenvatting Complicaties van de onderste extremiteit, in het bijzonder voetulcera (voetwonden), veroorzaken een zeer grote ziektelast en een grote mate van

Nadere informatie

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma fysiotherapeut en onderzoeker Rijndam revalidatie & Erasmus MC te Rotterdam tussen proefschrift en richtlijn? Promotor: Prof.dr. H.J.

Nadere informatie

Cardiopulmonale consequen1es van neurologische aandoeningen Eva Verweij Fellow IC

Cardiopulmonale consequen1es van neurologische aandoeningen Eva Verweij Fellow IC Cardiopulmonale consequen1es van neurologische aandoeningen Eva Verweij Fellow IC N.a.v. casus van jonge vrouw met blanco VG en SAB g 1, 20.00 uur Dag 2, 00.30 uur Echo cor (fellow): LVF lijkt redelijk

Nadere informatie

Project Nightingale: Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer.

Project Nightingale: Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer. Project Nightingale: Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer. Dr. Daniel Kapitan Chief Data Scientist Mediquest Data-driven Healthcare congres Utrecht, 8 november 2018 Stel, u komt bij

Nadere informatie

Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG

Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Definitie (Epileptische) aanvallen bij koorts zonder infectie van het centrale zenuwstelsel of een andere specifieke oorzaak

Nadere informatie

Behandeling van de orgaandonor Fellow onderwijs 2015. Astrid Hoedemaekers

Behandeling van de orgaandonor Fellow onderwijs 2015. Astrid Hoedemaekers Behandeling van de orgaandonor Fellow onderwijs 2015 Astrid Hoedemaekers Inhoud We8elijk kader Fysiologie na hersendood Donormanagement: algemene principes Vocht en inotropie/vasopressie Hormonale behandeling

Nadere informatie