Aanvraag van een eerstelijnszone

Transcriptie

1 Aanvraag van een eerstelijnszone ZG/WEL-ELGZ ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Afdeling Woonzorg en Eerste Lijn Koning Albert II-laan 35 bus 33, 1030 BRUSSEL T eerstelijn@zorg-en-gezondheid.be Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier kunt u een aanvraag voor een eerstelijnszone indienen. Een eerstelijnszone omvat een (deel van een grote) stad of twee of meer fusiegemeenten met een totaal aantal inwoners tussen en De voorwaarden staan vermeld in de oproep. U kunt ook het webformulier invullen dat u vindt op Als u het webformulier gebruikt, hoeft u dit formulier niet in te dienen. U kunt dit formulier wel invullen ter voorbereiding van het webformulier. In het webformulier kunt u uw gegevens niet tussentijds opslaan. Wanneer moet u dit formulier uiterlijk indienen? De voorstellen voor de eerstelijnszones kunnen uiterlijk op 31 december 2017 ingediend worden. Wie vult dit formulier in? Een aanspreekpunt dat optreedt namens een verplichte partner, een optionele partner, een samenwerkingsinitiatief eerstelijnsgezondheidszorg, een geïntegreerde dienst voor thuisverzorging, een lokaal multidisciplinair netwerk, of een consortium van de voormelde organisaties kan dit formulier indienen. Motivatiecriteria 35 Waarom vindt u de voorgedragen zone geschikt als eerstelijnszone? Geef argumenten waarom de zone goed zal functioneren als eerstelijnszone. - Vermeld of er al vormen van intersectorale samenwerking met lokale besturen, welzijns- en gezondheidsorganisaties bestaan. - Geef aan of de zone een sociaal-geografisch geheel vormt. - Licht toe welke structurele of organisatorische initiatieven of wijzigingen nodig zijn om te kunnen functioneren als een eerstelijnszone. - Geef ook al een eerste aanzet tot een plan van aanpak van de prioritaire taken (zie conceptnota). De voorgestelde geografische afbakening wordt in consensus gedragen door de stakeholders, zijnde alle voornoemde actoren uit de regio. Deze regio-afbakening wordt door de besturen van de gemeenten Halle, Beersel, Sint-Pieters- Leeuw en Pepingen ondersteund onder voorbehoud van respect voor de taalwetgeving in de samenwerking binnen de eerstelijnszone. Teneinde deze bezorgdheid vorm te geven, werd een afsprakenkader opgesteld (zie bijlage ELZ ZV - Afspraken intergemeentelijke samenwerking ) dat voor de lokale besturen van Halle, Beersel, Sint-Pieters-Leeuw en Pepingen de samenwerking tussen de ééntalige en faciliteitengemeenten in het kader van de eerstelijnszone zal begeleiden. De regio-afbakening van eerstelijnszone Zennevallei wordt principieel ondersteund door de gemeenten Sint-Genesius- Rode, Linkebeek en Drogenbos doch enkel op voorwaarde dat er voor de inwoners van deze faciliteitengemeenten rekening wordt gehouden met het bijzonder taalstatuut zoals gewaarborgd in de taalwetgeving. Zowel in de studie die Domus Medica uitvoerde over de aflijning van de kleinstedelijke zorgregio s als in de werkgroep geografische afbakening van de zorgregio s ter voorbereiding van de eerstelijnsconferentie werd deze eerstelijnszone als geografisch geheel aangeduid. Andere inhoudelijke argumenten voor deze zone als eerstelijnszone: De geografische afbakening is identiek aan het werkingsgebied van de (enige) huisartsenkring in deze regio: Huisartsenkring Halle en omgeving (HAK Halle e.o.). De geografische afbakening correspondeert met de doelregio van de Wachtpost Zennevallei (verbonden

2 aan de HAK Halle e.o.). De geografische afbakening komt nagenoeg overeen met de Lokale SEL Werkgroep Zennevallei (LSW), één van de lokale afdelingen van SEL Zorgnetwerk Zenneland. De geografische afbakening is gelijk aan het werkgebied van het Lokaal Multidisciplinair Netwerk Halle en omgeving. Er bestaat reeds een lange traditie van samenwerking binnen deze zone en er is een heersende overlegcultuur die structureel aanwezig is in verscheidene bestaande overlegplatformen met samenstellingen geënt op dit geografisch gebied. Bv.: - Werkgroepen thuiszorg en werkgroep WZC: overlegtafels met de resp. thuiszorg- en WZC- partners. - CRA-overleg: trimestrieel overlegplatform van de CRA s van alle voornoemde WZC. - Stuurgroep LMN - Diabeteswerkgroep. - Plaatselijke overlegplatformen: multidisciplinaire bijeenkomsten van informerende en vormende aard voor welzijns- en gezondheidsactoren. - Platform voor palliatieve zorg: multidisciplinaire bijeenkomsten in het kader van palliatieve zorg. De relatie met de tweedelijnszorg wordt vergemakkelijkt door de bevoorrechte ligging van het AZ Sint- Maria ziekenhuis in deze eerstelijnszone. De bestaande overlegstructuren met het ziekenhuis, de samenwerkingsovereenkomst ziekenhuis-eerstelijnszorg, en de aparte commissie huisartsen-specialisten zijn in die zin representatief. De invulling van de prioritaire eerstelijnszonetaken worden door het netwerk eerstelijnszone Zennevallei in een eerste fase als volgt gezien: Het ondersteunen van een kringwerking van de verschillende beroepsgroepen en interdisciplinaire samenwerking tussen de zorgaanbieders in zorgteams en op het niveau van de eerstelijnszones stimuleren. Op vlak van ondersteuning van de kringwerking van de verschillende beroepsgroepen zal in het bijzonder aandacht gaan naar de beroepsgroepen waarvoor er nog geen kringwerking bestaat. In deze regio betreft het concreet het oprichten van een lokale kring voor psychologen en het verder stimuleren van de ontwikkeling van een lokale kinesitherapeutenkring, beide in dialoog met de bestaande kringen (bv. huisartsenkring, kring verpleegkundigen) en alle andere lokale actoren. Op die manier wordt ook tegemoet gekomen aan de volgende taak betreffende inhoudelijke afstemming. Inhoudelijke afstemming bevorderen tussen preventie, curatie, rehabilitatie, begeleiding, ondersteuning,... in welzijn en gezondheid, inclusief de afstemming met Kind en Gezin (via de "Huizen van het Kind") en met de Centra voor Leerlingen Begeleiding, bedrijfsgezondheidszorg, milieugezondheidzorg,... Op organisatorisch en structureel niveau zal afstemming worden nagestreefd door de samenstelling van een representatieve zorgraad. Daarbij zal werk worden gemaakt van een efficiënt communicatiesysteem dat enerzijds toelaat om terug te koppelen naar de achterban en niet in de zorgraad vertegenwoordigde actoren. En dat anderzijds input toelaat vanuit het werkveld naar de zorgraad toe. Deze verbeterde organisatorische afstemming zal er volgens ons toe leiden dat er winst worden geboekt door een betere toeleiding naar het bestaande aanbod. Het breed geïntegreerd onthaal wordt door elk lokaal bestuur als een belangrijke schakel gezien in de netwerken die zullen ontstaan binnen de eerstelijnszone. De theoretische meerwaarde wordt door elke partner onderkend, maar de bezorgdheid wordt geuit dat het enkel een papieren meerwaarde zou blijven. Het verder exploreren van de concrete meerwaarde voor de burger en de realisatie ervan in praktijk zijn daarom een prioriteit binnen de taak van inhoudelijke afstemming. De inhoudelijke afstemming zal tevens worden nagestreefd via het stimuleren van de lokale partners om initiatieven te nemen rond buurtgerichte zorg en bestaande projecten te verstevigen en uit te breiden. Specifieke aandacht zal hierbij worden gegeven aan de toegankelijkheid van de zorg voor kwetsbare groepen. In het bijzonder denken we aan twee lopende initiatieven in de regio: Aanvraag van een eerstelijnszone - pagina 2 van 5

3 Samen-Wel-Zijn: Organisatienetwerk Samen-Wel-Zijn is een klein decentraal geïntegreerd organisatienetwerk gevestigd in regio Zennevallei. Het betreft een samenwerking tussen 3 huisartsenpraktijken, CAW, OCMW Halle, CGG PassAnt, CGG Ahasverus, SPiTT, Begeleid Wonen en Wit- Gele Kruis. De focus van het netwerk ligt in eerste instantie op meer toegankelijke zorg voor cliënten die door omstandigheden de draagkracht ontbreken om hun weg te vinden in het complexe en versnipperde zorgaanbod. Dikwijls zijn dit personen met een meervoudige of complexe zorgvraag. Na aanmelding van de huisarts, wordt de patiënt besproken op een multidisciplinaire bespreking: het praktijkmoment. Het praktijkmoment wordt tweemaandelijks georganiseerd en duurt één uur per aanmeldende artsenpraktijk. De focus van het overleg ligt op het detecteren, preventief opsporen, aanpakken van de zorgnoden van de cliënt en vermijden van een mogelijke escalatie. De intentie van het overleg is om (sneller) informatie te communiceren en een nauwere samenwerking op te zetten om zo zorg op maat te bieden aan personen met een complexe zorgnood. Wijkmomenten: Het OCMW van Sint-Pieters-Leeuw wilt niet alleen actor zijn binnen de brede waaier aan bestaande dienstverleningen, maar ook een onafhankelijke regierol op zich nemen. Doel is om zo veel mogelijk inwoners van de gemeente te kunnen bereiken om zo vroegtijdig hulpvragen en/of (multi-) probleemsituaties te kunnen detecteren waardoor deze sneller en efficiënter opgelost kunnen worden en een escalatie vermeden kan worden. Binnen dit kader werd ervoor gekozen om niet langer alleen te focussen op reeds gekende OCMW-cliënten, maar de kijk te verbreden naar alle, ook onbekende en/of minder bereikbare, inwoners. Om dit te verwezenlijken, werd een nauwe samenwerking met de lokale actoren in het werkveld uitgebouwd die continu en op regelmatige basis op wijkniveau samenkomen in de huisartsenpraktijk van de hulpvrager. De wijkmomenten willen het sociaal netwerk van de inwoners per wijk verbreden en verrijken. Het OCMW heeft gekozen voor de huisartsenpraktijk als spil van het unieke, individuele zorgnetwerk van de inwoner. De huisartsen van Sint-Pieters-Leeuw zijn immers voornamelijk actief binnen de wijk waar hun praktijk gevestigd is en hebben meestal een sterke vertrouwensrelatie opgebouwd met de patiënt. Bovendien is een huisarts een van de meest bekende en toegankelijke hulpverleners in het, al dan niet uitgebreide, zorgnetwerk van mensen. Tijdens het wijkmoment zitten OCMW, SPPiT, CAW, Wit-Gele Kruis, zelfstandige thuisverpleegkundigen en de huisarts(en) als vaste partners samen rond de tafel. Elk van deze partners kan een probleemsituatie aanmelden. Wanneer een inwoner een hulpvraag stelt aan een van deze partners of wanneer een partner een probleemsituatie detecteert, kan dit, met toestemming van de persoon in kwestie, gesignaleerd worden aan het team van partners. Doordat de inwoner de hulpvraag stelt aan de meest bekende of meest vertrouwde hulp- of dienstverlener of welzijnswerker, is de stap naar de hulp- of dienstverlening op maat vereenvoudigd. Indien de hulpvraag complex is, wordt deze vraag meegenomen naar het wijkmoment. De hulpvraag wordt binnen het team voorgelegd aan de partner met de meeste ervaring en kennis van zaken op dat gebied. Deze partner zal contact opnemen, de vraag samen verduidelijken en vertalen naar concrete acties, oplossingen of voorstellen. Vanaf juni 2016 zijn er 5 huisartsenpraktijken met 12 huisartsen actief binnen dit project. De betrokken Partners moeten niet financieel investeren in het project. Dit maakt dat het project kostenloos is voor zowel inwoners als zorgpartners. Het OCMW staat in voor de goede opvolging en aansturing van de wijkmomenten. BezoekSTER: Dit is een bezoekproject van de gemeente en het OCMW Beersel gestuurd vanuit het OCMW van Beersel gericht op 85-plussers uit de gemeente die niet gekend zijn bij de OCMW-diensten. Er gaat een vrijwilliger langs met een korte vragenlijst en een beknopte seniorengids met de belangrijkste informatie rond zorg, welzijn, mobiliteit, verenigingen en nuttige adressen. Op vraag van de senior of wanneer er signalen zijn dat er een probleem of zorgnood is, vindt er een opvolgbezoek plaats door een maatschappelijk werker. Het project is momenteel lopende in deelgemeente Lot en wordt kortelings georganiseerd in deelgemeente Alsemberg. Het is de bedoeling deze vrijwilligers, die zoveel mogelijk uit de deelgemeenten zelf komen, ook daarna te betrekken. Bijvoorbeeld als informeel aanspreekpunt, om opvolgbezoekjes te doen, etc. Daarnaast zal (verder) worden ingezet op het weven van zorglievende kleine netwerken (5000 tot 7500 inwoners) tussen een brede waaier van stakeholders (formele en informele hulpverleners, zorg welzijn samenleven, mantelzorgers, vrijwilligers en personen in brede nood met specifieke aandacht voor zwakkere doelgroepen en vereenzaamden). De ene bewoner heeft aandacht voor zijn buur in ketting, helpt hem, waakt over hem, al of niet ondersteund door professionelen. De persoon in zorgnood blijft te allen tijde aan het stuur. Deze buurtwerking kan bottom-up ontstaan maar moet ontstaan in regie door de zone. De buurtnetwerken worden ondersteund door een fysieke plaats waar de stakeholders van het netwerk mekaar veelvuldig kunnen ontmoeten (bv. dienstencentrum, buurthuis, ). Vermeldenswaardige voorlopers die als voorbeeld en inspiratie hiervoor kunnen dienen zijn de initiatieven die Aanvraag van een eerstelijnszone - pagina 3 van 5

4 momenteel lopen in regie vanuit OCMW Halle met de bedoeling de persoon in zorgnood, zelfredzaam en kwalitatief thuis of in zijn ondersteuningswoning te laten wonen omringd door en met een zorgzame buurt en professionele hulpverlening: Buurtgerichte zorg Beverberg' met ontmoetingsruimte en ondersteuning door een thuiszorgcoach (vrijwilliger). Buurtgerichte zorg door een thuiszorgcoach in de straten rond Beverberg naar +75, met ontmoetingsruimte Beverberg. Buurtgerichte zorg vanuit assistentiewoningen Ten Hove door een woonassistent, haar team en thuiszorg met aanbod van ontmoetingsruimte in ten Hove. Buurtgerichte zorg vanuit LDC De Lemoon door dienstencentrum en thuiszorg naar de buurt in deelgemeente Lembeek. Buurtgerichte zorg vanuit LDC De Pasja door dienstencentrum en thuiszorg naar de buurt in wijk Pasja. De structuren die zullen verdampen naar de eerstelijnszone -SEL, GDT en LMN- nemen momenteel heel wat taken op waarvan nog onduidelijk is of en in welke mate ze onder de taken van de eerstelijnszone zullen vallen, dan wel tot het takenpakket van het mesoniveau of het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn zullen behoren. Om voorbereid te zijn op de definitieve implementatie van de toekomstige structuren beschouwen we het ook als een prioritaire taak om een realistische verdeling van de huidige SEL-/GDT- en LMN-taken naar de toekomstige context te vertalen. Dit in overleg met de grootstedelijke structuren, de lokale partners en de bevoegde overheden.s Ondersteuning bieden bij de toepassing van de (nog te ontwikkelen) methodiek rond geïntegreerde zorgplanning voor de persoon met een zorgnood. De methodiek rond zorgplanning omvat het formuleren van zorgdoelen, het opmaken van een zorg- en ondersteuningsplan, zorgcoördinatie, desgevallend inschakelen van case management en ondersteuning bieden aan het sluiten en doorlopen van de zorg(traject)contracten. In het verleden werd reeds heel wat expertise opgebouwd inzake multidisciplinair overleg (MDO). Op deze expertise kan de implementatie van de methodiek van de geïntegreerde zorgplanning worden gebouwd. De toeleiding naar, en de coördinatie en organisatie van alle MDO in de regio, ligt nu op mesoniveau (SEL). Wat dit betreft dient, samen met de andere eerstelijnszones uit het grootstedelijk gebied, de denkoefening gemaakt te worden wat de optimale organisatie is binnen de toekomstige context. De meerwaarde die we hopen te bereiken: Detectie en inventarisatie van knelpunten voor een naadloze zorg; voorstellen voor het oplossen van deze knelpunten. Een vernieuwend element in deze context is dat de WZC nu reeds geïncludeerd zijn in de werking van het SEL. Door dit te intensifiëren kan een hogere continuïteit tussen thuiszorg en residentiële zorg worden nagestreefd. Kwalitatievere zorg door een betere omringing en ondersteuning van de persoon met een zorgnood en zijn mantelzorger, door een efficiënter georganiseerd zorgnetwerk. Verhoogde aandacht voor toegankelijkheid en sociale rechtvaardigheid door het meer verbinden van welzijn en gezondheid. Wegwerken van drempels naar optimale toegankelijkheid en sociale rechtvaardigheid. Betere (meer aanwezige) ondersteuning van professionelen zodat ze zich optimaal kunnen concentreren op hun zorg- en gezondheidstaken. In kaart brengen van alle elementen die dit verhinderen en waar mogelijk voorstellen doen om deze hinderpalen kleiner te maken of weg te werken. 36 Beschrijf de gedeelde visie over geïntegreerde eerstelijnszorg. In de eerstelijnszone ligt het zwaartepunt van de ondersteuning van de praktijk of de dienstverlening en van de intersectorale samenwerking tussen lokale besturen, de welzijnssector en de gezondheidssector. - Geef aan of er tussen de verplichte partners een consensus over geïntegreerde eerstelijnszorg bestaat. - Licht toe of uw visie overeenstemt met de conceptnota Een geïntegreerde zorgverlening in de eerste lijn. - Geef daarbij aan op welke thema s of doelgroepen u wilt inzetten en op welke manier u de werking wilt evalueren en bijsturen. Aanvraag van een eerstelijnszone - pagina 4 van 5

5 Onze gedeelde visie op de eerstelijnszone: een hecht zorgnetwerk binnen een geografisch welomlijnde regio die ondersteuning biedt aan, aangestuurd wordt door en ten dienste staat van personen met zorgnoden, mantelzorgers en zorg- en welzijnwerkers. Deze ondersteuning dient zo dicht mogelijk bij de betrokken partners georganiseerd te worden. Voor de (formele) zorg- en welzijnspartners betekent dit zo dicht mogelijk bij het praktijkniveau; voor de personen met zorgnood en mantelzorgers betekent dit zo veel mogelijk buurtgerichte zorg. Centrale waarden waarop de visie steunt, zijn: Openheid: zowel van alle betrokken partners tegenover elkaar inzake motivatie, doelstellingen,... als het blijvend betrekken van alle andere relevante partners in het netwerk. Bereidheid tot overstijgen van eigen belangen: het geheel laten primeren op de delen = de bereidheid om een zelfkritische kijk op het eigen functioneren te hanteren om eventuele veranderingen in het belang van een goede werking van de eerstelijnszone door te voeren. Respect: alle betrokken partijen zijn evenwaardig en worden erkend in hun eigenheid. Inclusie: actief nastreven en ondersteunen van partners met een minder krachtige stem zoals mantelzorgers of kwetsbare doelgroepen; ondersteuning bieden aan de betrokken actoren in functie hiervan (bv. verschillen op vlak van ICT-mogelijkheden tussen welzijns- en gezondheidsactoren). 37 Welke engagementen willen de partners opnemen? Omschrijf op welke manier de partners een bijdrage willen leveren aan de werking van de eerstelijnszone. Geef ook aan of er partners zijn die (in de toekomst) c willen of kunnen inzetten. Alle partners (netwerk ELZ) verbinden zich ertoe: - de gemeenschappelijke visie verder uit te werken; - bij te dragen aan een nieuwe organisatiestructuur om op die manier de doelstellingen van de eerstelijnsconferentie uit te voeren; - de huidige en de te ontwikkelen beleidslijnen te includeren in de werking van de (openbare) dienst, kringwerking, vereniging enzovoort; - indien nodig, de eigen werking en diensten af te stemmen binnen de eerstelijnszone; - constructief mee te werken aan de uitvoering van de conceptnota Een geïntegreerde zorgverlening in de eerste lijn. Volgende partners engageren zich tot deelname aan het veranderforum: xxxxxx. De tijdsinvestering die hiemee gepaard gaat, wordt geschat op 1 namiddag/trimester. Volgende partners engageren zich tot deelname aan het veranderteam: xxxxxx. De tijdsinvestering die hiemee gepaard gaat, wordt geschat op 1 namiddag/trimester. Aanvraag van een eerstelijnszone - pagina 5 van 5