Leren samenwerken tussen organisaties

Transcriptie

1 In voor Zorg Ulft 24 september 2012 dr. Wilfrid Opheij

2 Een paar bronnen voor de presentatie 2005 Nu

3 De kenniseconomie is een netwerkeconomie Derde Industriële Revolutie Tweede Industriële Revolutie CEO Staf Netwerk-model: Meester Gezel Meester Gezel Meester Gezel Firm firm model: - Economies of scale - Economies of scope Divisies Toegang tot kennis, codevelopment, benutting kennis, focus op kernactiviteiten, Samenwerken als kernvaardigheid Leren en innoveren Optimaliseren bedrijfsmiddelen 3

4 In de nieuwe tijd komt er veel op professionals, managers, bestuurders en toezichthouders af! Toekomst AWBZ WMO Kapitaallasten Marktwerking Aanbestedingen Zorggroepen Macht verzekeraars Specialisatie Maatschappelijke onderneming Functionele bekostiging Populatiegerichte Bbekostiging Vergrijzing Fuserende concurrenten Scheiden wonen/zorg Zichtbare Zorg NMa NZa Bestuurder Preventie Transparantie Zorgketens

5 Waarom doen we bestuurlijk wat we doen? Rendement Strategische positie Optimale schaal Kwaliteit moet Patiënten helpen? Imago Onzekerheid Wie kan ik vertrouwen? Geen gedoe Wie zijn de beste partners? Welke vorm? En ik zelf dan? Autonomie & macht Machtspositie in onderhandeling Zij zijn groot, ik ben klein

6 Plaatsbepaling Tussen marktgedag en hiërarchie Lengte van de relatie Marktgedrag Concernvorming Verkoopcombinaties Coöperatieve Ketens vereniging Co-marketing Allianties Preferred Inkoopcombinaties suppliers Franchiseformules Gezamenlijke R&D Shared Service Centres Fusies, overnames, acquisities Conventioneel inkopen Mate van gezamenlijk beslissen Naar Gomes-Casseres 6

7 Plaatsbepaling Tussen marktgedag en hiërarchie Lengte van de relatie Marktgedrag Concernvorming Verkoopcombinaties Coöperatieve Ketens vereniging Co-marketing Allianties Preferred Inkoopcombinaties suppliers Franchiseformules Gezamenlijke R&D Shared Service Centres Fusies, overnames, acquisities Onduidelijk machtscentrum Wie is hier de baas? Allebei een beetje Interdependentie We kunnen niet zonder, maar ook niet met elkaar Nieuwe werkelijkheid In den beginne valt er niets te managen, behalve een betekenisvolle relatie en een kwetsbaar proces Heterogeniteit Context Conventioneel inkopen De aantrekkingskracht van de ander zit in zijn anders zijn, maar dat is precies waarom we die ander niet echt begrijpen Omgeving en context veranderen voortdurend en doen hun invloed gelden Mate van gezamenlijk beslissen Complexiteit in samenwerkingsrelaties Naar Gomes-Casseres 7

8 Met voorbeelden van samenwerken uit de zorg

9 Samenwerken is niet vanzelfsprekend Samenwerken vergt de moed om een deel van de eigen autonomie op te geven in het vertrouwen dat dat uiteindelijk voor jezelf juist meer waarde oplevert. Dát is de grote uitdaging.

10 Motieven voor samenwerking Marktontwikkeling Kostenvoordelen Kennisontwikkeling Externe druk Ontwikkelen van gezamenlijke marketingkracht Realiseren van schaalvoordelen Organiseren van gezamenlijke innovatie Politiek druk: één gezicht voor de burger Verbeteren en vergroten van de distributiekracht Overwinnen van investeringsbelemmeringen Verkrijgen van toegang tot nieuwe technologie Wettelijke verplichting tot consultatie Ontwikkelen van nieuwe markten en producten Realiseren van gezamenlijke ondersteunende diensten Gebruikmaken van aanvullende competenties van partners Moreel appèl van samenleving of politiek Verkrijgen van toegang tot nieuwe markten Verdere efficiency en rationalisatie van de productie Leren van de vaardigheden en kennis van partners Bescherming tegen concurrentie Meer octrooien Ketenintegratie door betere coördinatie van de keten

11 Logica van de hiërarchie en het netwerk Hiërarchisch: vanuit eigen positie Kenmerken - Er is een probleem - Doelstelling is referentiepunt - Informatie is robuust, intersubjectief - Besluit volgt uit probleem, doel, informatie - Uitvoering: probleem en doel gegeven Norm: doelrealisatie Netwerk: vanuit gezamenlijk vraagstuk Wat wil ik eruit halen? Kenmerken - Er is een probleemperceptie Het vraagstuk Wat heb ik te bieden? - Doelstelling is momentopname - Informatie is negotiated knowledge - Na besluit is er een volgende ronde met nieuwe kansen - Uitvoering: wees alert op Naar De Bruijn & Ten Heuvelhof nieuwe kansen Norm: satisfactie of tolerantie

12 Sleutelvragen in samenwerkingsverbanden

13 Veerkracht Voortgang Gebrekkige relatie ontwikkeling Stagnatie Op de goede weg samen? De goede stappen, de goede volgorde, Win-win, in dialoog Werken aan een gedeelde ambitie Wat is de gedeelde ambitie van de partners? Inspirerend perspectief Mobiliserend effect Uitputting inspiratiebron Schijnsamenwerking Vormgeven van een goedproces Governance besluitvorming vorm Betekenisgevend Proces Ambitie Waar gaan de partners samen echt voor? Recht doen aan belangen Betrouwbaarheid Daadkracht Is het netwerk professioneel georganiseerd? Organisatie Belangen Wat zijn de belangen van de partners? Synergie Proactief gedrag Onderorganisatie Neiging tot controle Professioneel organiseren Leiderschap Relatie Vertrouwen Relatie Goed persoonlijk samenwerken Op zoek naar Mutual Gains! Continue onderhandeling Verdedigend gedrag Samenwerken is mensenwerk Vertrouwen Goede conflicthantering Onderliggend machtspel Instabiele relaties 13

14 Aan de hand van onderstaand schema hebben we de inhoud van de samenwerking verkend Belangen Belangen Halen Halen Sensire Slingeland Brengen Brengen Brengen Essentie samenwerking Brengen Belangen Halen Halen Huisartsen Specialisten Belangen 14

15 De succescirkel van samenwerking

16 Leren samenwerken tussen organisaties De tijdgeest speelt een belangrijke rol Volkskrant

17 dr. Wilfrid Opheij Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.