AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek"

Transcriptie

1 AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek

2 Het spraaktaalteam van het ACHN Multidisciplinair team bestaat uit: Gedragswetenschappers (orthopedagogen/psychologen) Logopedisten Klinisch linguïst Audioloog Alle kinderen worden na het onderzoek besproken in het multidisciplinaire team.

3 Het AC als spraaktaalcentrum Vroegtijdige onderkenning van problemen in de spraak-taalontwikkeling van groot belang Multidisciplinaire diagnostiek essentieel voor doorgronden spraak-taalproblematiek Kinderen worden verwezen door CB s, huisartsen, KNO-artsen en andere medisch specialisten

4 Wanneer denken aan het AC? Hulpvraag: Twijfel aan het gehoor Achterblijvende spraaktaalontwikkeling Ontwikkelingsonderzoek i.v.m. spraaktaalachterstand Onvoldoende vooruitgang, ook op school, ondanks logopedie Twijfel over de (Nederlandse) taalontwikkeling bij meertalige kinderen Bij twijfel: neem contact op!

5 Onderzoeken op het ACHN Gehooronderzoek Logopedisch onderzoek Psychologisch onderzoek Onderzoek naar de auditieve verwerking Linguïstisch onderzoek Moedertaalonderzoek

6 Diagnose (Vermoeden van) TOS Taalachterstand met een andere oorzaak Maar ook: Geen taalachterstand Vermoeden van andere ontwikkelingsproblematiek doorverwijzen

7 Diagnose & advies Contact met betrokkenen: Uitvragen o.a. communicatieve redzaamheid op school Uitvragen effect behandeling bij logopedist (wat werkt?) Bij TOS: Indien zeer gering communicatief redzaam en/of hardnekkige problematiek kan advies worden opgesteld richting cluster 2/ Consultatie en Advies Multidisciplinaire bespreking in spraak-taalteam

8 Cijfers ACHN Kinderen >4 jaar, % 3% Uitval taalproductie & Uitval taalproductie 53% Uitval taalbegrip Geen uitval 24%

9 Casus Yousef Informatie bij aanmelding: 9;5 jaar, sinds 1 jaar in Nederland Sinds een half jaar logopedie Groep 4 Log / school / ouders zorgen

10 Casus Yousef Gehooronderzoek: Het gehoor is voldoende bevonden.

11 Casus Yousef Psychologisch onderzoek: Observatie: Zenuwachtig bij het onderzoek (trillende handen) Communicatief ingesteld Onderzoek: Gemiddelde niet-verbale intelligentie

12 Casus Yousef Contact IB-er school: Rekenen goed. Moeite met spreken moeizame aansluiting met leeftijdsgenootjes. Dit gaat de laatste tijd wat beter. Advies: Linguïstisch onderzoek om niveau moedertaal in kaart te brengen Screening door fysiotherapeut vanwege stram ogende motoriek

13 Casus Yousef Linguïstisch onderzoek: Anamnese meertaligheid Aanbod Turkmeens vanaf geboorte Van 4-8 jaar aanbod Arabisch op school Vanaf 8 jaar aanbod Nederlands op school Moeder: matig NL, vader: onvoldoende NL. Beiden vloeiend Turkmeens Ouders: Geen aanbod van het Arabisch, geen taalbegrip meer (taalverlies?) Zorgen over uitspraak, begrip en productie in het Turkmeens

14 Filmpjes Yousef Logische reeks Spontaan verhaal Gesprek

15 Casus Yousef Spontane-taalanalyse Turkmeens Spreekt in telegramstijl > 50% is onverstaanbaar voor de tolk Zeer korte zinnen maar wel grammaticaal correct in Turkmeens (Geen invloed NL) Woordenschat in Turkmeens ontoereikend Klinkt kinderlijk

16 Overwegingen Taalaanbod Turkmeens matig / voldoende Turkmeens is beste taal Actieve taalontwikkeling in Turkmeens is onvoldoende Geen zicht op taalbegrip: volgens ouders ook onvoldoende

17 Overwegingen Maar: geen logopedie / onderwijs gehad in het Turkmeens Wel: Gemiddelde intelligentie, voldoende communicatief ingesteld In beide talen zeer geringe communicatieve redzaamheid + beperkt in zijn onderwijsdeelname

18 Conclusie In beide talen zeer geringe communicatieve redzaamheid + beperkt in zijn onderwijsdeelname Er is sprake van TOS Yousefs taalbegrip van het Nederlands is nog onvoldoende voor groep 4 lesstof zonder extra hulp.

19 Advies Aanvragen Consultatie & Advies cluster 2 cluster 2 onderwijsarrangement Logopedie richten op uitbreiden woordenschat

20

21 Tot slot Voor school Indien er een hulpvraag vanuit school is deze graag doorgeven Bij twijfel over wel/niet AC overleggen Ook bij kinderen die al geruime tijd logopedie hebben kan het zinvol zijn bij onvoldoende vooruitgang (opnieuw) multidisciplinair onderzoek te verrichten op een AC.

22 Aanmelden De huisarts of ander medisch specialist kan verwijzen naar het AC. Verwijzing per mail naar: Per post: ACHN De Vliegerstraat 1a 1816 KD Alkmaar Voor overleg: Vragen naar een logopedist/ klinisch linguïst / gedragswetenschapper van het spraak-taalteam of mail naar: achn@nsdsk.nl

23

Audiologisch centrum, spraaktaalteam

Audiologisch centrum, spraaktaalteam TOS en Meertaligheid Onderwijsdag 25 mei 2016 Maaike Diender, klinisch linguïst Els de Jong, teamleider spraaktaalteam/logo-akoepedist Audiologisch centrum, spraaktaalteam Gehooronderzoek Logopedisch onderzoek

Nadere informatie

DIFFERENTIAALDIAGNOSTIEK TOS BIJ HET JONGE KIND

DIFFERENTIAALDIAGNOSTIEK TOS BIJ HET JONGE KIND DIFFERENTIAALDIAGNOSTIEK TOS BIJ HET JONGE KIND WAP Verschillend Taalvaardig, januari 2018 Els de Jong, klinisch linguïst/logo-akoepedist 1 INHOUD Uniforme Vroegsignalering Taalproblemen door JGZ Verwijzen

Nadere informatie

Spraak & Taal Ambulatorium

Spraak & Taal Ambulatorium Spraak & Taal Ambulatorium Communicatieontwikkeling van het kind weer snel op het goede spoor Hans Kaffener, Gz-psycholoog h.kaffener@kentalis.nl Wendy Boelhouwer, klinisch linguïst w.boelhouwer@kentalis.nl

Nadere informatie

Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening

Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening Dr.L.Ruytjens klinisch fysicus-audioloog Sophia Kinderziekenhuis Rotterdam mede namens L.Heijkoop en A.Verbaan logopedisten Inhoud Neonatale gehoorscreening

Nadere informatie

Producten. Onderwijs. Zorg. Audiologisch Centrum - Multidisciplinaire diagnostiek. - Basis- en voortgezet onderwijs Cluster 2 - Ambulante begeleiding

Producten. Onderwijs. Zorg. Audiologisch Centrum - Multidisciplinaire diagnostiek. - Basis- en voortgezet onderwijs Cluster 2 - Ambulante begeleiding Doelgroep Kinderen en volwassen van alle leeftijden waarbij een vermoeden van of sprake is van problemen op het gebied van: - Gehoor - Spraak en taal - Communicatie Producten Onderwijs - Basis- en voortgezet

Nadere informatie

Wie zijn wij? Werkwijze

Wie zijn wij? Werkwijze Het SpraakTaalteam De ontwikkeling van taal en spraak verloopt niet bij alle kinderen vanzelfsprekend. Sommige kinderen zijn later met hun eerste woordjes, andere kinderen praten al snel maar zijn voor

Nadere informatie

Multidisciplinaire diagnostiek op. Renate van den Ende, Teamleider AC R dam

Multidisciplinaire diagnostiek op. Renate van den Ende, Teamleider AC R dam Multidisciplinaire diagnostiek op het Audiologisch Centrum (AC) Renate van den Ende, Teamleider AC R dam Wat is een Audiologisch Centrum (AC)? Organisatie gespecialiseerd in bij kinderen en volwassenen

Nadere informatie

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Marslaan 7 T (0164) 26 65 99 E acbergenopzoom@auris.nl 4624 CT Bergen op Zoom F (0164) 23 81 73 W www.audiologischcentrum.nl

Nadere informatie

HET SPRAAKTAALSPREEKUUR Het belang van vroeg signaleren

HET SPRAAKTAALSPREEKUUR Het belang van vroeg signaleren HET SPRAAKTAALSPREEKUUR Het belang van vroeg signaleren Dr. Emmy Konst Alle Taal Centraal 2009 1 Opbouw van de presentatie Inleiding Project vroegsignalering door Sint Marie, MEE Zuidoost-Brabant en Zuidzorg

Nadere informatie

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet.

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet. Vraag In de aanloop naar volgend schooljaar krijgen we heel wat vragen rond de type 7 taal-spraak groep. Onder andere over welke 'termen' ok of niet ok zijn ifv opmaak gemotiveerd verslag / verslag. Ik

Nadere informatie

LEIDRAAD PER WERKVELD

LEIDRAAD PER WERKVELD Nummer aanbeveling sterkte aan beveling Signalering 1 zwak Richtlijn TOS Aanbeveling uit richtlijn TOS Preventieve logopedist (tot 4 jaar) Preventieve logopedist in primair onderwijs Logopedist in eerstelijns

Nadere informatie

Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen

Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen IB netwerkbijeenkomst SWV Aan den IJssel, De Tuyter, Krimpen aan de IJssel 8 maart 2016 Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen Louise Biesmeijer & Margriet

Nadere informatie

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde Informatie voor verwijzers Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met problemen of vragen op

Nadere informatie

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Heer Bokelweg 143 T (010) 413 22 80 E acrotterdam@auris.nl 3032 AD Rotterdam F (010) 414 94 83 W www.audiologischcentrum.nl

Nadere informatie

Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind

Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind 15 december 2016 Drs. F. Sobieraj klinisch linguïst / logopedist Kentalis Een landelijke organisatie gespecialiseerd in diagnostiek,

Nadere informatie

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek Edith Hofsteede-Botden Rianneke Crielaard Kentalis Sint-Michielsgestel Team Spraak-Taal Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek

Nadere informatie

Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017

Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017 Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017 Kinderen met TOS zijn slimme kinderen die moeite hebben met praten en vertellen, en met

Nadere informatie

Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord. Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland

Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord. Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland Workshop in opdracht van NVLF Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie www.nvlf.nl Inhoud

Nadere informatie

Diagnostiek en behandeling

Diagnostiek en behandeling Diagnostiek en behandeling Hans Kaffener Diagnostiek en behandeling Kennismaking met de Doelgroep TOS in theorie en in beleving Wat biedt Kentalis diagnostiek en behandeling Hoe kom je bij Kentalis? verwijsmogelijkheden

Nadere informatie

Libra Audiologie. De Koala s. Behandelgroep

Libra Audiologie. De Koala s. Behandelgroep Libra Audiologie De Koala s Behandelgroep Deze folder is bedoeld voor ouders/verzorgers van kinderen die geïnteresseerd zijn in de behandelgroep de Koala s. Deze groep is een onderdeel van de Zintuigelijk

Nadere informatie

ANAMNESE MEERTALIGHEID Taalaanbod en attitudes t.o.v. betrokkene talen

ANAMNESE MEERTALIGHEID Taalaanbod en attitudes t.o.v. betrokkene talen ANAMNESE MEERTALIGHEID Taalaanbod en attitudes t.o.v. betrokkene talen Oorspronkelijk ontwikkeld door Mirjam Blumenthal en Manuela Julien binnen het Audiologische Centrum Den Haag, 1999 Versie 2 met geringe

Nadere informatie

PEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen

PEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen PEUTERS MET TOS Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht Marthe Wijs - van Lonkhuijzen 1 KENNISMAKEN 2 INTRODUCTIE - TEKENING Pen en papier, teken wat ik beschrijf Wat ervaart de tekenaar? Hoe probeerde de spreker

Nadere informatie

Meertaligheid in voorschoolse periode Marga van Mil-Leijtens, OnderwijsAdvies 30 september 2011

Meertaligheid in voorschoolse periode Marga van Mil-Leijtens, OnderwijsAdvies 30 september 2011 Meertaligheid in voorschoolse periode Marga van Mil-Leijtens, OnderwijsAdvies 30 september 2011 Marga van Mil, 4 maart 2008 Programma Waar kom je meertaligheid tegen in voorschoolse periode? Voorbeelden

Nadere informatie

Zij hebben forse problemen bij het uiten van taal. Uit onderzoek is gebleken dat deze kinderen taal wel voldoende begrijpen.

Zij hebben forse problemen bij het uiten van taal. Uit onderzoek is gebleken dat deze kinderen taal wel voldoende begrijpen. 1 2 Deze informatie is bedoeld voor ouders van kinderen die gaan deelnemen aan de ambulante vroegbehandeling van t Kwetternest. U leest in deze folder wie voor ambulante behandeling in aanmerking komen

Nadere informatie

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Marslaan 7, 4624 CT Bergen op Zoom T (0164) 266 599 F (0164) 238 173 E acbergenopzoom@auris.nl W www.auris.nl Nassaulaan

Nadere informatie

Signalering spraak- en taalproblemen. Signalering spraak- en taalproblemen

Signalering spraak- en taalproblemen. Signalering spraak- en taalproblemen Signalering spraak- en taalproblemen 1 Inleiding Communiceren en anderen begrijpen is een belangrijk fundament in je leven. Het stelt je in staat grip te krijgen op de wereld om je heen, contacten aan

Nadere informatie

Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis

Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis U en uw kind hebben een afspraak op het Gehoor- en Spraak Centrum (GSC) van de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde van het Erasmus MC - Sophia.

Nadere informatie

Samenvatting NVLF richtlijn Logopedie bij taalontwikkelingsstoornissen (2017) 1. Inleiding

Samenvatting NVLF richtlijn Logopedie bij taalontwikkelingsstoornissen (2017) 1. Inleiding Samenvatting NVLF richtlijn Logopedie bij taalontwikkelingsstoornissen (2017) 1. Inleiding In de richtlijn taalontwikkelingsstoornissen (TOS) wordt ingegaan op een mogelijke TOS, een vermoedelijke TOS

Nadere informatie

Protocol Project Uniforme signalering spraaktaalproblemen. kinderen INHOUD

Protocol Project Uniforme signalering spraaktaalproblemen. kinderen INHOUD Protocol Project Uniforme signalering spraaktaalproblemen bij jonge kinderen Versie geïntegreerd model van Wiechen 2/jarigen 1 november 2011 INHOUD 1. Inleiding 2. Taal A. De normale taalontwikkeling en

Nadere informatie

RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE

RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Samenvatting versie voor mensen met afasie en naasten Afasie is een taalstoornis, geen intelligentiestoornis Juli 2017 1 van 23 Inhoud Inleiding... 3 H1:

Nadere informatie

Behandeling van Communicatief Meervoudig Beperkte kinderen

Behandeling van Communicatief Meervoudig Beperkte kinderen Behandeling van Communicatief Meervoudig Beperkte kinderen Lotte Wijnen, logopedist Esther Fontein, orthopedagoog / GZ-psycholoog 10 maart 2016 Inhoud Historie. Uitgangspunten en doelstellingen CMB-groep.

Nadere informatie

Voor wie? Waarom t Kwetternest? De behandeling

Voor wie? Waarom t Kwetternest? De behandeling 1 2 Deze folder is bedoeld voor ouders van kinderen die een diagnoseen behandelgroep van t Kwetternest gaan bezoeken. t Kwetternest is onderdeel van Libra Revalidatie & Audiologie en gevestigd aan de Oude

Nadere informatie

Gehoorverlies bij kinderen

Gehoorverlies bij kinderen Libra Audiologie Gehoorverlies bij kinderen Onlangs heeft u de mededeling gekregen dat uw kind slechthorend is. Er komt dan ineens veel op u af, er zijn zoveel vragen te stellen en beslissingen te nemen.

Nadere informatie

Therapiekeuze bij verstaanbaarheidsproblemen. Waarom dit onderwerp? Goed nieuws! Therapiekeuze bij verstaanbaarheidsproblemen

Therapiekeuze bij verstaanbaarheidsproblemen. Waarom dit onderwerp? Goed nieuws! Therapiekeuze bij verstaanbaarheidsproblemen Therapiekeuze bij verstaanbaarheidsproblemen Regiodag logopedie 27 mei 2014 Waarom dit onderwerp? Maaike Diender Klinisch linguïst Audiologisch centrum Alkmaar: ACHN Kinderen 2-5 jaar, 2010-2013 Geen spraakproductieprobleem

Nadere informatie

Kenmerken van peuters met een taalontwikkelingsstoornis

Kenmerken van peuters met een taalontwikkelingsstoornis Kenmerken van peuters met een taalontwikkelingsstoornis Maartje Kouwenberg (Auris) & Bernadette Vermeij (NSDSK) Anne Spliet (Pento) en Karin Wiefferink (NSDSK) Inhoud Doel van het onderzoek Achtergrond

Nadere informatie

AC Kentalis De poort naar diagnostiek en begeleiding op maat.

AC Kentalis De poort naar diagnostiek en begeleiding op maat. AC Kentalis De poort naar diagnostiek en begeleiding op maat. Harry Simkens 29 maart 2016 Klinisch fysicus audioloog AC Kentalis... is aangesloten bij de FENAC (Federatie van Nederlandse Audiologische

Nadere informatie

Meertalige ontwikkeling Adviezen voor ouders van kinderen met een auditieve / communicatieve beperking die in een meertalige omgeving wonen

Meertalige ontwikkeling Adviezen voor ouders van kinderen met een auditieve / communicatieve beperking die in een meertalige omgeving wonen Meertalige ontwikkeling Adviezen voor ouders van kinderen met een auditieve / communicatieve beperking die in een meertalige omgeving wonen Door: Mirjam Blumenthal Projectleider CLD M.Blumenthal@effathaguyot.nl

Nadere informatie

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld TOS en Dyslexie De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld Inhoud: Wie zijn wij? Wat is een TOS? TOS en dyslexie, cormobiditeit TOS en dyslexie, dé aanpak Wie zijn wij? Auris: helpt mensen

Nadere informatie

Taalontwikkeling bij Tweelingen

Taalontwikkeling bij Tweelingen TWINSpiratie-avond Taalontwikkeling bij Tweelingen Hoofddorp 17 november 2008 Suzanne Lagerweij TWINSpiratie Taalontwikkeling bij Tweelingen Theorie Pauze Praktijk Afsluiting Taalontwikkeling bij Tweelingen

Nadere informatie

Libra Audiologie. De Maki's. Communicatiegroep

Libra Audiologie. De Maki's. Communicatiegroep Libra Audiologie De Maki's Communicatiegroep Deze folder is bedoeld voor ouders/verzorgers van kinderen die de Maki s, een communicatiegroep van Libra Revalidatie & Audiologie, gaan bezoeken. U leest in

Nadere informatie

Inzicht in de behandeling van kinderen met taalontwikkelingsstoornissen

Inzicht in de behandeling van kinderen met taalontwikkelingsstoornissen Inzicht in de behandeling van kinderen met taalontwikkelingsstoornissen Bernadette Vermeij Rosanne van der Zee Simea congres 10 april 2014 Monitoren Meer zicht krijgen op de doelgroep en in de effectiviteit

Nadere informatie

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Sara (3) praat slecht en maakt moeilijk contact. Ik maak me zorgen. Wat nu? Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Wat is Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling

Nadere informatie

TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN

TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN INFORMATIE VOOR OUDERS/VERZORGERS TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN Meertaligheid en fonologische stoornis TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN

Nadere informatie

WAT DOET DE LOGOPEDIST?

WAT DOET DE LOGOPEDIST? TAAL Afasie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel in de linker hersenhelft. Dit wordt meestal veroorzaakt door een beroerte (CVA), maar kan ook ontstaan door een hersentumor, een

Nadere informatie

Van Nul tot Taal. Doelgericht stimuleren van taal en communicatie

Van Nul tot Taal. Doelgericht stimuleren van taal en communicatie Van Nul tot Taal Doelgericht stimuleren van taal en communicatie Even voorstellen Nanja de Rooij - Orthopedagoog-Generalist, NVO geregistreerd - Werkzaam bij Auris vanaf 2001 - Leerkracht Speciaal Onderwijs

Nadere informatie

Diagnostiek en evaluatie in de praktijk

Diagnostiek en evaluatie in de praktijk Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen (T-TOS): Diagnostiek en evaluatie in de praktijk Linda Horsels, Jos Keuning & Femke Scheltinga Eerder in dit nummer las u meer over de achtergrond, de inhoud

Nadere informatie

DE MEDEKLINKER Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is

DE MEDEKLINKER Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is DE MEDEKLINKER Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Boukje van Gelderen, logopedist Roos Bruin, GZ-psycholoog/behandelcoördinator 12-04-2011 Drie Zorgproducten Vroegbehandeling Naschoolse

Nadere informatie

Ontwikkelingen. Audiologisch Centrum Rotterdam. Marco van Es Mieke Vermeulen

Ontwikkelingen. Audiologisch Centrum Rotterdam. Marco van Es Mieke Vermeulen Ontwikkelingen Audiologisch Centrum Rotterdam Marco van Es Mieke Vermeulen Het Audiologisch Centrum Het Audiologisch Centrum (AC) is gespecialiseerd in onderzoek, advies en begeleiding bij gehoorproblemen

Nadere informatie

Rapport 295001006/2009 S. Postma. Standpunt Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg

Rapport 295001006/2009 S. Postma. Standpunt Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg Rapport 295001006/2009 S. Postma Standpunt Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg RIVM-rapport 295001006/2009 Standpunt Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

Pento Vroegbehandeling Auditief

Pento Vroegbehandeling Auditief Pento Vroegbehandeling Auditief Doelen Een beeld geven van onze doelgroep Onze visie op de behandeling van kinderen met een auditieve beperking toelichten Een beeld geven van ons team en het behandelaanbod

Nadere informatie

Multidisciplinaire Diagnostiek bij Taal-/Spraakproblemen

Multidisciplinaire Diagnostiek bij Taal-/Spraakproblemen november 2005, FEN/2005/6526 Multidisciplinaire Diagnostiek bij Taal-/Spraakproblemen KITS-2 Protocol Multidisciplaire Diagnostiek bij Taal-/Spraakproblemen, vastgesteld ALV FENAC d.d. 11/11/ 2005 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

UNIFORME VROEGSIGNALERING TAALPROBLEMEN DOOR DE JGZ

UNIFORME VROEGSIGNALERING TAALPROBLEMEN DOOR DE JGZ UNIFORME VROEGSIGNALERING TAALPROBLEMEN DOOR DE JGZ NVA 30 september 2016 Noëlle Uilenburg NSDSK Amsterdam; Senior onderzoeker, Manager O&O - VOG FEITEN OP EEN RIJ o ong 5 % van alle peuters en kleuters

Nadere informatie

TOP poli. Kindergeneeskunde

TOP poli. Kindergeneeskunde TOP poli Kindergeneeskunde Team Ontwikkelings Problematiek (TOP) TOP staat voor Team Ontwikkelings Problematiek. Dit is een speciaal team met verschillende deskundigheden. U kunt hier terecht met uw kind

Nadere informatie

Taalontwikkeling bij kinderen met 22q11.2DS

Taalontwikkeling bij kinderen met 22q11.2DS Taalontwikkeling bij kinderen met 22q11.2DS STUDIEDAG STICHTING 22Q11 19 NOVEMBER 2017 FRANK WIJNEN 1 cognitieve psychologie neuroscience Taal - spraak - communicatie Taal: mentaal systeem dat mensen in

Nadere informatie

Samenvattingskaart NVLF Richtlijn Logopedische Dossiervorming

Samenvattingskaart NVLF Richtlijn Logopedische Dossiervorming Samenvattingskaart NVLF Richtlijn Logopedische Dossiervorming Stap 1: Aanmelding algemeen ( zijn dus zowel van belang bij aanmelding en screening bij DTL als bij aanmelding na verwijzing (huis) arts Datum

Nadere informatie

Samenvattingskaart NVLF Richtlijn Logopedische Dossiervorming

Samenvattingskaart NVLF Richtlijn Logopedische Dossiervorming Samenvattingskaart NVLF Richtlijn Logopedische Dossiervorming Stap 1: Aanmelding algemeen ( zijn dus zowel van belang bij aanmelding en screening bij DTL als bij aanmelding na verwijzing (huis) arts Datum

Nadere informatie

Standpunt. Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg.

Standpunt. Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg. Standpunt Signaleren van taalachterstanden door de jeugdgezondheidszorg. RIVM/Centrum Jeugdgezondheid Februari 2009 Inhoud 1. Inleiding 2 2. Begripsbepaling 2 3. Huidige stand van zaken m.b.t. het signaleren

Nadere informatie

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog, VUmc 12 oktober 2011 Inhoud De rol van het AC in

Nadere informatie

NVLF Congres, Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane

NVLF Congres, Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane Logopedische aanpak auditieve verwerkingsproblemen NVLF Congres, 18-11-2011 Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane Inhoud Introductie Logopedische aanpak AVP Hoe beschrijft de professional AVP? Start

Nadere informatie

ECLG expertisecentrum leren & gedrag

ECLG expertisecentrum leren & gedrag ECLG expertisecentrum leren & gedrag DYSLEXIE Aanmeldingsformulier ouders Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor ouders/verzorgers Datum invullen: Gegevens ouder/verzorger/voogd Achternaam

Nadere informatie

Wat is kinderfysiotherapie en wanneer is het nodig?

Wat is kinderfysiotherapie en wanneer is het nodig? De Klimboom De Klimboom is een centrum voor hulp aan kinderen die problemen hebben in het bewegen, de communicatie en het gedrag en heeft als visie dat bij kinderen met complexe problematiek een multidisciplinaire

Nadere informatie

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid 170185/1536 April 2017 Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid In te vullen door: school (leerkracht/ib er) in overleg met ouders, eventueel met iemand die als tolk kan fungeren. Als er

Nadere informatie

Passend Onderwijs, Wat past? Stoornis vs Onderwijsbehoefte

Passend Onderwijs, Wat past? Stoornis vs Onderwijsbehoefte Passend Onderwijs, Wat past? Stoornis vs Onderwijsbehoefte De koppeling tussen onderzoek, behandeling, onderwijsbehoefte en arrangement. Marianne van Duivenvoorde en Maartje Stephan Samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? dr Ellen Gerrits, logopedist Congres TaalStaal 9 november 2012 Koninklijke Auris Groep

Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? dr Ellen Gerrits, logopedist Congres TaalStaal 9 november 2012 Koninklijke Auris Groep Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? dr, logopedist Congres 9 november 2012 Koninklijke Auris Groep Over welke kinderen praten we vandaag? Engels: Specific Language Impairment: Is SLI wel zo

Nadere informatie

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal Inhoud - Historie van regelgeving en huidige regelgeving - Enige resultaten van kinderen met CI - Overeenkomsten

Nadere informatie

1 Taal en TOS in het algemeen

1 Taal en TOS in het algemeen 1 Taal en TOS in het algemeen Dit hoofdstuk gaat over taal en over TOS in het algemeen Taal is onze belangrijkste manier van communiceren. De taal die je thuis als eerste leert, heet je moedertaal. De

Nadere informatie

Psychologen. Deskundig in ouderenzorg

Psychologen. Deskundig in ouderenzorg Psychologen Deskundig in ouderenzorg De psychologen van ZINN Gezondheidszorg Eén van de disciplines binnen ZINN Gezondheidszorg is het team psychologen. Zij zijn gespecialiseerd in het herkennen en behandelen

Nadere informatie

ECLI:NL:RVS:2009:BJ7219

ECLI:NL:RVS:2009:BJ7219 ECLI:NL:RVS:2009:BJ7219 Instantie Raad van State Datum uitspraak 09-09-2009 Datum publicatie 09-09-2009 Zaaknummer Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie 200809194/1/H2 Bestuursrecht Hoger

Nadere informatie

1. Wat is taalontwikkeling?

1. Wat is taalontwikkeling? 1. Wat is taalontwikkeling? Mensen willen graag hun wensen, gevoelens en ervaringen delen met anderen. Dit doen ze zowel met woorden als met hun lichaam (lachen, huilen, wijzen,...). Een kind leert daarvoor

Nadere informatie

KETENZORG EERSTELIJNS LOGOPEDIE, AUDIOLOGISCHE ZORG EN ZG-BEHANDELING

KETENZORG EERSTELIJNS LOGOPEDIE, AUDIOLOGISCHE ZORG EN ZG-BEHANDELING KETENZORG EERSTELIJNS LOGOPEDIE, AUDIOLOGISCHE ZORG EN ZG-BEHANDELING Uitwerking van een afbakening tussen eerstelijns logopedie en audiologische zorg ten opzichte van zintuiglijk gehandicaptenzorg (ZG-behandeling)

Nadere informatie

Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse

Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse Onderzoek naar de spontane taal van patiënten met primaire progressieve afasie. Carolien de Vries 28 oktober 2008 Rijksuniversiteit Groningen Onderzoek

Nadere informatie

Vroegtijdige herkenning van taalontwikkelingsstoornissen (TOS)

Vroegtijdige herkenning van taalontwikkelingsstoornissen (TOS) Vroegtijdige herkenning van taalontwikkelingsstoornissen (TOS) Joyce Rompelberg (Logopedist, Spraak- taalpatholoog) Linda Berben (Pedagogisch Behandelaar, Taalcoach, Relatiebeheer) David https://www.youtube.com/watch?v=1hortdwhtyw

Nadere informatie

Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen. Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012

Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen. Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012 Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012 Programma 19.30 Opening en inleiding audiologie door: Yvonne Simis,

Nadere informatie

Kinderobservatieprogramma

Kinderobservatieprogramma Kinderobservatieprogramma Samen een stap(je) verder Revalidatie alle aandacht Heeft uw kind een mogelijke ontwikkelingsachterstand? Bijvoorbeeld op het gebied van de motoriek (moeite met bewegen), taalontwikkeling

Nadere informatie

Deel 1 Gebruik van het computerprogramma Behandeldoelen tos. 2 Stappen bij het opstellen van een behandelplan 29

Deel 1 Gebruik van het computerprogramma Behandeldoelen tos. 2 Stappen bij het opstellen van een behandelplan 29 Inhoud Inleiding 15 Deel 1 Gebruik van het computerprogramma Behandeldoelen tos 1 Het computerprogramma 23 1.1 Inleiding 23 1.2 Doel van het computerprogramma Behandeldoelen tos 23 1.3 Doelgroep en gebruikers

Nadere informatie

Vroegtijdige detectie van taal- en spraakontwikkelingsstoornissen. Myriam Uyttenhove Leuven 7 december 2007

Vroegtijdige detectie van taal- en spraakontwikkelingsstoornissen. Myriam Uyttenhove Leuven 7 december 2007 Vroegtijdige detectie van taal- en spraakontwikkelingsstoornissen in het CLB Myriam Uyttenhove Leuven 7 december 2007 1. Inleiding Onderzoeksvragen 1. Wat is de zinvolheid, de wijze en het ideale tijdstip

Nadere informatie

Aanmeldingsformulier ouders Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor ouders/verzorgers

Aanmeldingsformulier ouders Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor ouders/verzorgers Aanmeldingsformulier ouders Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor ouders/verzorgers NB: Graag digitaal invullen of met BLOKLETTERS NB: vergeet kopie ID-bewijs van kind niet! Datum

Nadere informatie

Laat kinderen met TOS niet in de kou staan: het belang van vroege signalering van taalontwikkelingsstoornissen

Laat kinderen met TOS niet in de kou staan: het belang van vroege signalering van taalontwikkelingsstoornissen Laat kinderen met TOS niet in de kou staan: het belang van vroege signalering van taalontwikkelingsstoornissen Dr. Annette Scheper, klinisch linguïst, senior onderzoeker Symposium Signaleren van Taalontwikkelingsstoornissen

Nadere informatie

TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers

TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers Ellen de Vries en Kitty Gieling Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Koninklijke Kentalis (cluster 2) Specialist op het gebied van diagnostiek, zorg

Nadere informatie

Het Spraak- en taalspreekuur op het consultatiebureau: laagdrempelig, snel, effectief

Het Spraak- en taalspreekuur op het consultatiebureau: laagdrempelig, snel, effectief Het Spraak- en taalspreekuur op het consultatiebureau: laagdrempelig, snel, effectief EMMY KONST, LIANNE VERMEULEN, MARIANNE BRACKEL, LOES LAMERS EN AYTEN TÜFEKCI Nederland kent op dit moment nog geen

Nadere informatie

Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel

Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel Mariëtte Veldman, logopedist ADC Mart Emmen, logopedist ADC inhoud Samenstelling en werkwijze team DSH op ADC Kentalis locatie

Nadere informatie

Developmental Coordination Disorder (DCD) Informatie voor ouders/verzorgers

Developmental Coordination Disorder (DCD) Informatie voor ouders/verzorgers Developmental Coordination Disorder (DCD) Informatie voor ouders/verzorgers Wat is DCD? DCD is de Engelse afkorting van Developmental Coordination Disorder; vrij vertaald in het Nederlands een motorische

Nadere informatie

Kinderobservatieprogramma

Kinderobservatieprogramma Kinderobservatieprogramma Samen een stap(je) verder Locatie Hoorn/Enkhuizen Revalidatie 2 Kinderobservatieprogramma (KOP) Heeft uw kind een mogelijke ontwikkelingsachterstand? Bijvoorbeeld op het gebied

Nadere informatie

BDS-protocol JGZ-richtlijn Gehoor

BDS-protocol JGZ-richtlijn Gehoor BDS-protocol JGZ-richtlijn Gehoor Versie BDS: 3.2.3 Versie protocol: 1.0 Status: DEFINITIEF Dit BDS-protocol geeft aan hoe handelingsaanbevelingen ten behoeve van de zorg voor het kind conform de meest

Nadere informatie

Inhoud. Jaarverslag logopedie

Inhoud. Jaarverslag logopedie Inhoud Jaarverslag logopedie 2013-2014 Inhoud Inleiding... 1 Schoollogopedie is... 2 Hoe ervaren de scholen de aanwezigheid van de logopedist?... 4 Bijzonderheden in 2013-2014... 5 Bijzonderheden in 2014-2015...

Nadere informatie

Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit

Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit Auditieve verwerkingsproblemen Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit Deze workshop 1. Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen (AVP)? (definities, controverse, kenmerken in de klas) 2. De

Nadere informatie

Audiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog

Audiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog Audiologische diagnostiek en revalidatie Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog Inhoud Werking van het gehoor Traject in het eerste jaar Aanmeldingen Diagnostiek Revalidatie Na het eerste jaar gehoorbeenketen

Nadere informatie

Datum van invullen : Let op: alle vragenlijsten dienen uiterlijk één week voor het intakegesprek aanwezig te zijn op de praktijk!!!

Datum van invullen : Let op: alle vragenlijsten dienen uiterlijk één week voor het intakegesprek aanwezig te zijn op de praktijk!!! PERSOONSGEGEVENS Naam : Geboortedatum : Postcode & woonplaats : BSN : Hier graag een pasfoto van uw zoon/dochter plakken. Telefoonnummer : E-mailadres : Gezinssamenstelling : School : Groep/klas : Leerkracht/mentor

Nadere informatie

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid

Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid In te vullen door: school (leerkracht/ib er) in overleg met ouders, eventueel met iemand die als tolk kan fungeren. Als er bij kinderen voor wie Nederlands

Nadere informatie

Deze presentatie wordt u aangeboden door:

Deze presentatie wordt u aangeboden door: Deze presentatie wordt u aangeboden door: Presentatie logopedie Wat is logopedie Wat behandelt de logopedist Hoe verloopt de normale spraaktaalontwikkeling Screening en verwijzing Vergoeding Handige websites

Nadere informatie

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend:

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend: é!"#$$ Inhoud - Historie van regelgeving en huidige regelgeving - Enige resultaten van - Overeenkomsten en verschillen tussen kinderen met hoortoestellen en met CI - Voorstellen voor toekomstige regelgeving

Nadere informatie

WORKSHOP. 03 februari 2018 Landelijke bij- en nascholingsdag KKB-ers

WORKSHOP. 03 februari 2018 Landelijke bij- en nascholingsdag KKB-ers WORKSHOP RICHTLIJN RICHTLIJN TOS TOS 03 februari 2018 Landelijke bij- en nascholingsdag KKB-ers EVEN Specialisaties Preverbale logopedie Klinische linguïstiek Sensorische informatieverwerking VOORSTELLEN

Nadere informatie

Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD)

Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD) Wat staat er in deze folder? UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD) Inleiding voor ouders 1 Informatie

Nadere informatie

Kijk op het jonge kind. Sabina Groen

Kijk op het jonge kind. Sabina Groen Kijk op het jonge kind Sabina Groen Kijk op het jonge kind Wie ben ik? Opleiding geneeskunde Maastricht 1989-1996 Kinder-en jeugdpsychiatrie AMC Kindergeneeskunde AMC Kinderrevalidatie Heliomare Opleiding

Nadere informatie

Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door:

Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door: Orthopedagogenpraktijk Athena drs. Simone Verhoeven W.M. Dudokweg 10 a-b 1703 DB Heerhugowaard info@athenaweb.nl Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door: Onderzoeksopdracht en toestemming:

Nadere informatie

Slechthorenden Ambulatorium. Trainingsprogramma en behandeling voor slechthorende kinderen, jongeren en hun omgeving.

Slechthorenden Ambulatorium. Trainingsprogramma en behandeling voor slechthorende kinderen, jongeren en hun omgeving. Slechthorenden Ambulatorium Trainingsprogramma en behandeling voor slechthorende kinderen, jongeren en hun omgeving. 8 april 2011 Esther Carrión Inhoud 1. Doel 2. Aanleiding 3. Literatuur 4. Visie 5. Werkwijze

Nadere informatie

Bestemd voor ouders / verzorgers

Bestemd voor ouders / verzorgers Bestemd voor ouders / verzorgers Aanmeldingsformulier onderzoek naar ernstige enkelvoudige dyslexie NB. U wordt vriendelijk verzocht het aanmeldingsformulier zo volledig mogelijk in te vullen. Een onvolledig

Nadere informatie

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Sara (3) praat slecht en maakt moeilijk contact. Ik maak me zorgen. Wat nu? Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Wat is Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling

Nadere informatie

Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen

Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen Deze brochure gaat over de taalontwikkeling van kinderen die opgroeien in een meertalige omgeving. Een

Nadere informatie

Communicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter. Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel

Communicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter. Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel Communicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel Inhoudstafel Normale spraak- en taalontwikkeling Alarmsignalen Spraak- en taalontwikkeling bij KS

Nadere informatie