De studies TRIDENT-1 & TRIDENT-2

Transcriptie

1 De studies TRIDENT-1 & TRIDENT-2 Robert-Jan Galjaard DB Kerngroep TRIDENT studies Klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica Erasmus MC, Rotterdam

2 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk De TRIDENT studies worden mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van ZonMw, VWS, en UMC s

3 NIPT en TRIDENT-studie NIPT aanbod wereldwijd in vele landen

4 Voordeel NIPT Normale NIPT uitslag geen invasieve PND nodig miskraamkans vermijden ~30% deelname

5 NIPT hoog-risico zwangere voor 1 april 2014 niet in Nederland

6 TRIDENT studies - Prenatale screening aangeboren afwijkingen vereist WBO-vergunning WBO vergunning liever naar keten van partijen waarvan we voor elke schakel zelf de kwaliteit in NL bewaken - Uit oogpunt van zorgvuldigheid => wetenschappelijke proefimplementatie (studies TRIDENT)

7 Organisatie TRIDENT studie Trial by Dutch laboratories for Evaluation of Noninvasive prenatal Testing NIPT consortium: betrokken stakeholders (45 vertegenwoordigers) => klankbordgroep Kerngroep NIPT: projectleiding, coördinatie, schrijven (WBO- vergunning- en onderzoeks-) aanvragen enz.

8 TRIDENT-1 De studie I. Implementatieaspecten: Deelname NIPT Testeigenschappen Uitvoering (o.a. uitslagtermijn) II. Evaluatie perspectief zwangere: Geïnformeerde keuze Psychologisch welbevinden Tevredenheid (vragenlijsten & diepte-interviews) Mede mogelijk gemaakt door: De TRIDENT studie wordt mede mogelijk gemaakt door

9 TRIDENT-1: wie mogen de NIPT test? ALLEEN zwangeren met een verhoogde kans op T21, T18, T13 voor of na combinatietest met normale NT meting Trisomie 21 (downsyndroom) Trisomie 18 (edwardssyndroom) Trisomie 13 (patausyndroom) downsyndroom (trisomie 21) Counseling: Centra voor Prenatale Diagnostiek Start 1 april 2014 verlengd tot 1 april 2018 edwardssyndroom (trisomie 18) patausyndroom (trisomie 13)

10 TRIDENT-1 Welke keuzes heeft een zwangere met verhoogd risico na de combinatietest binnen TRIDENT-1? geen vervolgonderzoek laten doen vlokkentest of vruchtwaterpunctie (invasief) NIPT

11 TRIDENT-1 Resultaten N=~3300 NIPT in eerste jaar 86% kiest voor NIPT: Geschatte daling invasieve testen: 62% Testeigenschappen NIPT: Overeenkomstig literatuur <1% mislukte tests 96% tevreden over het aanbod van NIPT 78% maakt geïnformeerde keuze NIPT 68% vond uitslagtijd (veel) te Lang 3% had achteraf liever andere vervolgtest gehad (m.n. vanwege lange wachttijd van gem. 14 dagen op uitslag)

12 TRIDENT-1 Resultaten 3,3% trisomie 21/18/13 1,6% andere trisomieën en kleinere chromosoomafwijkingen: Foetaal, of waarschijnlijk placentair, of maternaal Bij hoog-risico zwangeren: 1/3 van alle bevindingen Veelal klinisch relevant Oepkes et al. Pren Diagn 2016; Van Opstal et al. Submitted

13 TRIDENT-1 Concluderend Invasieve testen sterk gedaald Intentie zwangerschapsafbreking lager bij vrouwen die NIPT kiezen (58%) dan bij vrouwen die invasief kiezen (87%) Aandacht voor post-test counseling (ook buiten studieverband) blijft noodzakelijk, m.n. bij lage gezondheidsvaardigheden en/of laag opleidingsniveau.

14 NIPT betrouwbare kansbepalende test voor alle zwangeren Literatuur: NIPT ook zeer goede testkarakteristieken in laag-risico zwangeren Buitenlandroute gekozen door laag-risico zwangeren

15 Van TRIDENT-1 naar TRIDENT-2 Kan NIPT combinatietest vervangen? Combinatietest lagere sensitiviteit dan NIPT: 5-15 % van T21 gemist Veel fout-positieven (5-7%) Lang screeningstraject

16 TRIDENT-2 WBO aanvraag met doelgroep alle zwangeren, niet-verhoogde risicopopulatie Vergunning na positief advies Gezondheidsraad Start 1 april 2017 tot 1 april 2020 Counseling: bij alle gecertificeerde counselors Eigen betaling 175 euro (~combinatietest) Kortere doorlooptijd en lagere kosten beoogd door o.a. centralisering naar 3 NIPT labs: VUmc, Erasmus MC, MUMC+

17 TRIDENT-2: keuze CT of NIPT Combinatietest blijft beschikbaar Proefimplementatie van NIPT als eerste screeningstest Recht op keuze van de standaard screeningtest (combinatietest) of NIPT

18 TRIDENT-2 Keuze wel of geen nevenbevindingen Zwangere krijgt bij de NIPT keuze: Alleen chromosomen 21, 18, 13 (analysefilter bedekt andere chromosomen) Kans op T21, T18, T13: 4:1000 Chromosoom 21, 18, 13 + andere chromosomen (= incl. nevenbevindingen) Kans chromosoomafw. anders dan T21, T18, T13: 2:1000 Kans placenta-afwijkingen: 2:1000 Kans maternale afwijkingen: < 1:1000

19 TRIDENT-2 De studie I. Implementatieaspecten: Deelname NIPT Testeigenschappen, uitvoering (o.a. uitslagtermijn) Nevenbevindingen ( is géén onbeperkte genetische screening!) Effect van analysefilter op kwaliteit van de test II. Evaluatie perspectief zwangere: Geïnformeerde keuze Psychologisch welbevinden Tevredenheid Keuze en gevolgen nevenbevindingen (vragenlijsten in 40 praktijken & diepte-interviews) De TRIDENT studie wordt mede mogelijk gemaakt door Mede mogelijk gemaakt door:

20 TRIDENT-2 De studie Voor deelname aan de TRIDENT-1 of TRIDENT-2 studie moet toestemmingsformulier getekend worden

21 Hoe verhouden de studies zich tot elkaar?

22 Routing rapportage uitslagen Trisomie 21, 18, 13: - Aanvrager verwijst naar PND centrum Nevenbevindingen: -Labspecialist geeft mondelinge uitslag aan klinisch geneticus -Klinisch geneticus belt eerst aanvrager en daarna zwangere -Afspraak voor genetische counseling bij klinisch geneticus In regio Nijmegen: Aanvrager krijgt uitslag en verwijst naar klinisch geneticus voor afspraak genetische counseling door klin. gen. en gynaecoloog In regio Maastricht: Aanvrager krijgt uitslag en verwijst naar gynaecoloog PND centrum voor afspraak genetische counseling door klinisch geneticus Aanvrager krijgt uitslag van labspecialist en zwangere krijgt uitslag van klinisch geneticus

23 Hoe verhouden de studies zich tot elkaar?

24 Hoe verhouden de studies zich tot elkaar?