Wat is NIPT? Yvonne Arens, klinisch geneticus 27 februari 2013

Transcriptie

1 Wat is NIPT? Yvonne Arens, klinisch geneticus 27 februari 2013

2

3 Screening ivm chromosoomafwijkingen

4 Waarom Screening op Chromosoomafwijkingen? Risico op een kind met: Mentale Retardatie en/of Verstandelijke Handicap Screening Trisomie 21-Risico levendgeboren kind 1:700 Trisomie 18-Risico levendgeboren kind 1:4000 Trisomie 13-Risico levendgeboren kind 1:7000

5 NIPT Robust, snel, goedkoop, betrouwbaar Non-invasief Prenataal, diagnostische Detectie van foetale aneuploidy Cell-free foetaal DNA/RNA In maternaal bloedplasma In het eerste trimester zwangerschap

6 NIPT (de afkorting staat voor Niet Invasieve Prenatale Test) Met de NIPT kan dit DNA van het kind worden onderzocht op trisomie 21 (downsyndroom), trisomie 18 (edwardssyndroom) en trisomie 13 (patausyndroom). Het laboratorium onderzoekt dan of er teveel DNA van de chromosomen 21, 18 en 13 aanwezig is. Te veel DNA van deze chromosomen is een sterke aanwijzing voor trisomie 21, 18 of 13 bij het ongeboren kind.

7 Hoe betrouwbaar is NIPT? De NIPT biedt geen 100% zekerheid. Uit buitenlands onderzoek blijkt dat de test bij zwangere vrouwen met een verhoogde kans na de combinatietest het volgende kan aantonen: - meer dan 99 op de 100 (99%) van de ongeboren kinderen met trisomie 21; - 97 op de 100 (97%) van de ongeboren kinderen met trisomie 18; - 92 op de 100 (92%) van de ongeboren kinderen met trisomie 13.

8 Nature Medicine Spoonful of Medicine Competition intensifies over market for DNA-based prenatal tests 27 Feb :54 EDT Posted by Kevin Jiang Category: Genetics, Women's world

9 Sensitivity False Positive Rate Sequenom, Lifecodexx MaterniT21 1,2,3 Verinata Verifi 4,5 Ariosa, Gendia Harmony 6,7,8 Natera Panorama * 9,10,11,12 Trisomy 21 (Down Syndrome) 99.1% 0.2% >99.9% 0.2% >99% 0.1% >99% (83/83) 0% Trisomy 18 (Edwards Syndrome) >99.9% 0.3% 97.3% 0.4% 98% 0.1% >99% (27/27) <0.1% Trisomy 13 (Patau Syndrome) 91.7% 0.9% 87.5% 0.1% 80% 0.05% >99% (13/13) 0% Monosomy X (Turner Syndrome) 94.7% 0.5% 95.0% 1.0% 96.7% unreported 91.7% (11/12) <0.1% Sex Chromosome Trisomies Female Male >99.9% % % >99% (5/5) 97.9% 0.5% 99.4% 2.1% 97.6% 0.8% 99.1% 1.1% >99% unreported >99% unreported >99% (469/469) 0% >99% (533/533) 0% Triploidy Unable to detect Unable to detect Unable to detect >99% (8/8)

10 Sequenom, Lifecodexx MaterniT21 1,2,3 Verinata Verifi 4,5 Ariosa, Gendia Harmony 6,7,8 Natera BGI Health, Gennet Panorama * 9,10,11,12 NIFTY Down syndrome sensitivity 99.1% 99.9% >99% >99% 99.9% Edwards syndrome sensitivity >99% 97.4% 98% >99% 99.9% Patau syndrome sensitivity Turner syndrome sensitivity 91,7% 87.5% 80% >99% 99.9% 94,7% 95% Not Evaluated 91.7% No Detects triploidy No No No Yes No Male 99,4% 99.1% 99% >99.9% No Female 79,9% 97.6% 99% >99.9% No How early can the test be used? >10 weeks >10 weeks >10 weeks 9 weeks >10 weeks Diagnostic No No No No No Turnaround time 7 business days 7 business days 7 business days 7-10 calendar days 10 days

11 De uitslag van de NIPT kan afwijkend of niet-afwijkend zijn. Afwijkende uitslag van de NIPT zijn er sterke aanwijzingen dat het ongeboren kind een trisomie 21, 18 of 13 heeft. Echter, bij een afwijkende uitslag kan het voorkomen dat het kind toch geen trisomie heeft. Daarom is bij een afwijkende uitslag, om zekerheid te krijgen, een vlokkentest of vruchtwaterpunctie nodig als bevestiging van de NIPT uitslag.

12 De meeste uitslagen zijn niet-afwijkend Niet-afwijkende uitslag is de kans dat het kind toch een trisomie heeft zo klein (kleiner dan 1 op 1000) dat een vervolgtest niet geadviseerd wordt. Als zwangere vrouwen met een verhoogde kans op een trisomie de NIPT laten doen en de uitslag is niet-afwijkend, is een vlokkentest of vruchtwaterpunctie niet meer nodig om.

13 Let op: het gaat alleen over de geteste chromosomen Aandoeningen getest met NIPT in de TRIDENTstudie Downsyndroom (trisomie 21), Edwardssyndroom (trisomie 18) Patausyndroom (trisomie 13).

14 Combinatietest met verhoogde kans Indicatie NIPT Iedereen een combinatietest, verhoogd risico dan NIPT Voor zwangeren die geen verhoogde kans hebben is geen vergunning verleend en kan NIPT niet worden aangeboden. Voor deze groep zwangeren is eerst meer onderzoek nodig naar de betrouwbaarheid van de test. Zwangere vrouwen die 36 jaar of ouder zijn zullen, als zij in aanmerking willen komen voor NIPT binnen de TRIDENT studie, eerst een combinatietest moeten laten doen. Zij komen pas in aanmerking voor NIPT als er een verhoogde kans blijkt te zijn, na de combinatietest.

15 Mislukt de test wel eens? Bij ongeveer 3 op de 100 (3%) vrouwen lukt de NIPT test niet. Dit kan verschillende redenen hebben. Als dit gebeurt, kunnen zwangere vrouwen die meedoen aan de TRIDENT studie met de gynaecoloog bespreken of zij opnieuw bloed laten afnemen en de test opnieuw laten doen. Of zij kunnen in overleg met de betrokken arts alsnog kiezen voor een vlokkentest of vruchtwaterpunctie. De keuze hiervoor kan beïnvloed worden door hoe lang de vrouw zwanger is.

16 Bronnen bij voorgaande tabel 1 Palomaki GE et al. DNA sequencing of maternal plasma reliably identified trisomy 18 and trisomy 13 as well as Down syndrome: an international collaborative study. Genet Med 2012;3: Sequenom Internal Data ( 3 Mazloom, AR et al. Noninvasive Prenatal Detection of Sex Chromosomal Aneuploidies by Sequencing Circulating Cell-Free DNA from Maternal Plasma. Prenat Diagn 2013 June; 33(6) Bianchi DW et al. Genome-wide fetal aneuploidy detection by maternal plasma DNA sequencing. Obstet Gynecol 2012;5: Verinata Internal Data ( 6 Ashoor G et al. Chromosome-selective sequencing of maternal plasma cell-free DNA for first trimester detection of trisomy 21 and trisomy 18. Am J Obstet Gynecol 2012 Apr; 206(4) Ashoor G et al. Trisomy 13 detection in the first trimester of pregnancy using a chromosome-selective cell-free DNA analysis method. Ultrasound Obstet Gynecol 2-12;207:1.e1-1.e6. 8 Ariosa Internal Data ( 9 Levy, B et al. Highly multiplexed targeted single-nucleotide polymorphism (SNP) amplification and sequencing as a method for identifying fetal chromosomal disorders from maternal cell-free DNA. Presented at ESHRE July 9, Nicolaides KH et al. Validation of targeted sequencing of single-nucleotide polymorphisms for noninvasive prenatal detection of aneuploidy of chromosomes 13, 18, 21, X and Y. Prenat Diagn 2013 June; 33(6): One case of triplody identified as "triploidy or twins. 11 Nicolaides KH et al. Maternal Fetal Medicine Foundation Congress June Four samples of diandric triploidy identified as triploidy or twins ; three samples of digynic triploidy identified as having abnormally low fetal fraction (<0.5%ile), correctly raising suspicion of triploidy. 12 Samango-Sprouse C et al. SNP-based non-invasive prenatal testing detects sex chromosome aneuploidies with high accuracy. Prenat Diagn 2013 June; 33(7):