Patrick van de Poel, hygiënist Orbis medisch en zorgconcern te Sittard

Transcriptie

1 Uit de praktijk Was kom verleden tijd, deel 2 Patrick van de Poel, hygiënist Orbis medisch en zorgconcern te Sittard Samenvatting Orbis medisch en zorgconcern in Sittard is op advies van de afdeling Hygiëne & Infectiepreventie in januari 2007 volledig overgestapt op de methode Wassen zonder Water. Er is doelbewust gekozen voor een snelle implementatie om oneigenlijke tegenargumenten te ontkrachten. Orbis medisch en zorgconcern is daarmee het eerste ziekenhuis wereldwijd dat deze methode volledig geïmplementeerd heeft. De argumenten voor implementatie zijn gebaseerd op risico s van infecties direct en indirect veroorzaakt door de traditionele wasbeurt op bed met waskommen. Belangrijkste argument van de directie van Orbis medisch en zorgconcern om het advies te accepteren is de verwachtte besparing van tijd per wasbeurt. De directie is van mening dat iedere methode om de werkdruk te verlichten aangegrepen moet worden. Eventuele meerkosten zouden geaccepteerd worden. Meerkosten werden berekend op basis van de huidige materiële kosten van bewassen van handdoeken en washandjes en afgezet tegenover de aanschaf van pakketjes WZW. De geschatte meerkosten voor wasbeurten waren geraamd op Na 4 weken is dit bedrag op basis van de daadwerkelijke verbruikscijfers en een nieuwe contractprijs bijgesteld naar 9700 meerkosten per jaar. Daar tegenover staat een arbeidsbesparing van 6533 uur per jaar. Praktijkproject Project: volledige inzet van Wassen Zonder Water (WZW), als alternatief voor de traditionele wasbeurt op bed. Doel: door middel van een snelle en volledige inzet van het concept wassen zonder water, ontkrachten van oneigenlijke argumenten die implementatie in de weg staan. Uitvoering: Het traject is vanaf het gegeven akkoord van het management, tot de volledige inzet afgerond in één week tijd. Om totale implementatie af te dwingen zijn in 2 dagen tijd alle 520 waskommen van de verpleegafdelingen ingezameld, met een totaalgewicht van 427 kg. Deze snelle actie leverde in logistieke zin enige problemen op omdat afdelingen geen reële inschatting konden maken van de verbruiksaantallen per dag. Hierdoor waren voorraden op de afdelingen niet altijd voldoende. Dit probleem werd opgelost door een verhoogde inzet en bereikbaarheid van de logistiek medewerkers en een grote voorraad van het product in het centrale magazijn. 1

2 Introductie Introductie op 13 verpleegafdelingen voor volwassenen vond plaats op afdelingsniveau door middel van een korte presentatie van de werkwijze en een uiteenzetting van de argumenten om de werkwijze te implemeteren. Afdelingen kregen in ruil voor alle waskommen een Limburgse vlaai aangeboden. Reacties van de afdelingen op de introductie: Patiënten zullen het wel niks vinden. Wat als een patiënt echt niet wil? Hoe om te gaan met incontinente patiënten? Ik kan me niet voorstellen dat de patiënt schoon wordt. Evaluatie Vier weken na de introductie is er een mondeling overleg gevoerd met betrokken partijen en er heeft een schriftelijke enquête plaatsgevonden. Deze enquête betrof 32 vragen waarbij de antwoorden volledig mee eens, mee eens, geen mening, oneens en volledig oneens mogelijk waren. Per afdeling moest 1 enquêteformulier ingevuld worden, met antwoorden die het meest overeenkwamen met de mening van de afdeling. Uitzonderlijke individuele meningen konden in een opmerkingenveld geplaatst worden. Er zijn 13 verpleegafdelingen voor volwassenen geëvalueerd; 12 verpleegafdelingen gaven respons op de evaluatie; 1 afdeling (geriatrie) kon geen eenduidig antwoord formuleren. Positieve punten voortgekomen uit de evaluatie Vragen waarop 100% positief geantwoord is: 6 WZW is voor al uw bedlegerige patiënten toepasbaar 8 Het wasproces met WZW levert tijdsbesparing op voor uw medewerkers 9 Het wasproces met WZW is minder inspannend voor uw medewerkers 10 Het wasproces met WZW is minder belastend voor de huid van uw medewerkers 21 De voorraden WZW op de afdeling zijn momenteel voldoende 23 Openen van de verpakking gaat goed 2

3 Vragen waarop 90% positief geantwoord is: 2 Uw patiënten voelen zich schoon na het wassen met WZW 3 De huid van patiënten voelt soepel na het wassen met WZW 4 Patiënten zijn minder vermoeid na het wassen met WZW 16 Het bijgevoegde informatiepakket was duidelijk 22 Informatie op de verpakking is duidelijk 24 De doekjes zijn nat genoeg 28 Het beddengoed is minder nat na gebruik van WZW 30 WZW vereenvoudigt de wasbeurt op bed 32 De naam: Wassen zonder water vind ik goed gekozen Vragen waarop meer dan 80% positief geantwoord is: 1 Patiënten vinden WZW een volwaardig alternatief voor wassen met water en zeep 5 Uw patiënten geven aan tevreden te zijn met WZW 11 Medewerkers vinden WZW een volwaardig alternatief voor wassen met water en zeep 15 De informatie tijdens de introductie was voldoende 27 De huid van de patiënt droogt voldoende snel 29 Het bed hoeft minder vaak verschoond te worden door gebruik van de WZW Vragen waarop meer dan 75% positief geantwoord is: 7 WZW werkt positief op de totale conditie van de huid van patiënten 14 De introductie van WZW is snel verlopen 26 Bloed en/ of ontlastingresten verwijderen goed 31 Ik zou WZW niet meer willen omruilen voor de traditionele wasbeurt op bed Negatieve punten voortgekomen uit de evaluatie 12 De introductie van WZW is goed verlopen 17 De snelle introductie heb ik als prettig ervaren 18 De communicatie rondom de introductie was duidelijk 20 Op het moment van introductie was er voldoende voorraad WZW op de afdeling 13 De introductie van WZW was duidelijk 19 Het was duidelijk dat WZW de traditionele wasbeurt volledig zou vervangen 25 De doekjes blijven voldoende lang warm* * De huidige magnetrons hebben een te laag vermogen, waardoor het product niet (lang genoeg) warm blijft. 3

4 Opmerkingen voortgekomen uit de evaluatie: Liever een washandje 40% Graag ook haarwassen volgens deze methode 30% Extra magnetron per afdeling is wenselijk 100% Geriatrische patiënten hebben niet altijd begrip voor de nieuwe methode. Tijdsbesparing WZW wordt bij de doelgroep Geriatrie ingezet om andere patiënten te douchen. Patiënten longgeneeskunde vinden het letterlijk een verademing en hoeven niet meer te kiezen tussen ontbijt of wasbeurt. WZW brengt rust op de afdeling tijdens piekuren rondom de wasbeurten. Verbeterpunten implementatie: Tijdsduur tussen aanleggen voorraden op afdelingsniveau en implementatie had ruimer moeten zijn. Communicatie naar unithoofden over impact van volledige implementatie kon duidelijker. Vaststellen van minimum en maximum voorraden op afdelingsniveau moet gerichter gebeuren op afdelingsniveau en in overleg met de coördinator van het project. Meerdere implementatiesessies per afdeling of centraal waren wenselijk. Vooraf plaatsen van een extra magnetron per afdeling is wenselijk. De cliëntenraad stond niet afwijzend tegenover WZW, echter wilde in het vervolg graag vooraf geïnformeerd worden over dergelijke trajecten. Invloed op te wassen linnengoed en warm water verbruik Na 4 weken volledig Wassen zonder Water is de volgende score gemeten: 4000 uitgegeven aan 3200 pakketjes WZW en 3100 bespaard op waskosten van handdoeken en washandjes. Geëxtrapoleerd naar het jaarverbruik zou dat neerkomen op meerkosten aan materiaal. De geschatte besparing op gas en water is 2000 op jaarbasis (gebaseerd op afname en verwarming van liter water). Deze energiebesparing is al afgezet tegen de kosten voor het gebruik van de magnetron ( wasbeurten X 750 watt X ½ minuut). Invloed op de afvalstroom Na gebruik en na persen van gebruikte swashpakjes blijft 63 gram over aan materiaal (8 doekjes + Foam-inlay en verpakking). Vermenigvuldigd met pakjes levert 3150 Kg op jaarbasis (262 kg per maand). Dat komt per jaar neer op een halve container (transportkosten 84,74 voor een hele container met gemiddeld 5900kg inhoud). De gewichtsprijs is 122,96 per 1000 kg. Voor 3150 kg betalen we dan ongeveer 380. Totale afvalkosten (gewicht en transport) per jaar: 423 voor een heel ziekenhuis. 4

5 Kosten/ baten analyse Het aantal wasbeurten op bed binnen Orbis wordt geschat op 40% van het aantal ligdagen van het ziekenhuis. Dat komt neer op ongeveer wasbeurten op bed per jaar. De kosten die gemaakt worden voor de aanschaf van deze pakketjes WZW en het verwarmen van deze pakketjes komen uit op meerkosten van ruim t.o.v. het wassen van linnengoed. De additionele kosten van handmatige reiniging van waskommen (water en reinigingsmiddel) kunnen ongeveer 1:1 weggestreept worden tegen de extra kosten van afval. De meerkosten van een infectie direct of indirect veroorzaakt door het gebruik van waskommen is gesteld op 2000 per infectie (5 opnamedagen en een AB- kuur). Dat wil dan zeggen dat er jaarlijks 5 infecties voorkomen moeten worden om de materiële meerkosten van het gebruik van WZW te compenseren. Dit zijn echter de zogenaamde zachte kosten die je niet of moeilijk kunt aantonen De tijdsbesparing per wasbeurt op bed wordt geraamd op 8 minuten. Dit is inclusief de tijd van de reiniging van waskommen. De totaal bespaarde tijd voor wasbeurten op bed komt dan uit op minuten per jaar ofwel 6533 uur. Gerekend met een bruto uurloon van 20 per uur komt dit neer op een kostenbesparing van ruim Indien deze kosten meegenomen worden zou het ziekenhuis dus ruim besparen. Ook deze kosten vallen onder de zachte categorie aangezien de tijdsbesparing juist gestoken moet worden in een verbetering van de patiëntenzorg en verlaging van de werkdruk. Verlaging van werkdruk kan leiden tot verhoogde compliance van infectiepreventie en andere kwaliteitsaspecten. Conclusie Naast logistieke startproblemen heeft de snelle introductie overwegend positieve reacties uitgelokt op het product en de werkwijze. Desondanks heeft men de snelle introductie zelf als minder prettig ervaren. De verwachting voor de toekomst is dat de waskom zijn langste tijd heeft gehad in de gezondheidszorg. 5