De Groningse zorg is van ons allemaal. Statenfractie Provincie Groningen

Transcriptie

1 De Groningse zorg is van ons allemaal Statenfractie

2 De Groningse zorg is van ons allemaal De kosten van de zorg stijgen elk jaar enorm. Als er niet wordt ingegrepen, wordt over een aantal jaren de zorg onbetaalbaar. Dus moeten er veranderingen worden doorgevoerd; de zorg moet schop. Maar wel dusdanig dat de zorg voor iedereen toegankelijk blijft. De PvdA in de provincie wil niet langer dat het alleen maar bij een discussie blijft, maar dat er daadwerkelijk actie wordt ondernomen. Daarom kiezen we ervoor om zelf met een zorgvisie te komen. De werkgroep zorgvisie 1 De PvdA in de provincie wil dat: * zorg die dichtbij de mensen georganiseerd is * alle inwoners binnen de wettelijke termijnen op een afdeling spoedeisende hulp terecht kunnen * hoge kwaliteit van zorg wordt gegarandeerd * de zorg betaalbaar is * langer thuis wonen kan, ook als je zorg nodig hebt * de wijkverpleegkundige een sterkere centrale positie krijgt * er brede zorgcentra worden opgezet in de kerngemeenten * er aandacht is voor preventieve zorg * zorgaanbieders verantwoordelijkheid nemen voor de ketenzorg * er nu actie wordt ondernomen 1) De werkgroep bestond uit de partijgenoten: Leo Sparreboom (fractievoorzitter Gemeenteraad Delfzijl), Joop van der Lei (fractievoorzitter Gemeenteraad Appingedam), Bert Hazeborg (lid Gemeenteraad Slochteren) en Grietje Uuldriks (lid Provinciale Staten ).

3 Inleiding de huidige situatie t Liefst leven we lang en gezond. De zorg voor onze gezondheid ligt voor een groot deel bij onszelf. Onze manier van leven kan meebepalen of we gezond blijven of niet. Een grote groep mensen (en in toenemende mate chronisch zieke ouderen) moeten met regelmaat een beroep doen gezondheidszorg. Ten opzichte van de rest van Nederland heeft de provincie (net als de provincies Zeeland en Limburg) te maken met specifieke problematiek. De provincie is vanouds al dunbevolkt en heeft nu ook nog te maken met krimp, met name in Noord- en Oost-. Door de krimp wonen er steeds minder mensen in dorpen en steden en door de vergrijzing wonen er meer ouderen met een hoge leeftijd. Hierdoor zal de zorgvraag toenemen. Daar komt nog bij dat jongeren meer en meer naar elders trekken om te studeren of te werken. Door deze ontgroening zal er een spanning ontstaan tussen zorgvraag en aanbod doordat er te weinig personeel (lees jongeren) zijn die kiezen voor een carrière in de zorg. Eén vier jongeren is straks nodig in de zorgsector. Hoe kunnen we hen interesseren voor werken in de zorg? We willen graag over goede zorg beschikken. En als het kan: dichtbij. Veel mensen kunnen bij ziekte een beroep doen op familie, vrienden of buren (de mantelzorg). Voor sommigen is dit niet mogelijk en dan is professionele hulp in de buurt een noodzaak. Maar ook voor mantelzorgers is het noodzakelijk, dat er een beroep gedaan kan worden op professionele hulp. Veel medewerkers in de zorg vinden zelf ook vaak dat de zorg anders en beter geregeld kan worden. Dichtbij waar het kan en verder weg ( ziekenhuis of verpleeghuis) als het moet. Bijvoorbeeld de opkomst van de buurtzorg is hier een mooi voorbeeld van. Door de zorg slim te organiseren en door samen te werken in plaats van te concurreren, kan de zorg betaalbaar blijven en kunnen we de beschikbare mensen goed inzetten. De provincie staat onder druk. Zorginstellingen, zoals de regionale ziekenhuizen, hebben het zwaar. Belangrijke oorzaken daarvan zijn de afname van het aantal inwoners en de door de specialistenvakgroepen gestelde eisen met betrekking tot het aantal te verrichten behandelingen. De fusie en verplaatsing van ziekenhuizen, waardoor de ziekenhuiszorg een stuk verder van de woonplekken wordt aangeboden, brengen veel emoties met zich mee. De zorg moet voor alle inwoners van de provincie bereikbaar blijven en van de hoogste kwaliteit zijn. De Statenfractie en de gemeenteraadsfracties van de PvdA in vinden het daarom de hoogste tijd voor een nieuwe visie op zorg. Een visie, waarin de zorgvraag van onze inwoners voorop staat en niet de marktwerking.

4 De PvdA heeft visie op zorg. Goede zorg en goede gezondheid zijn niet alleen een zaak van de overheid. Door samenwerking van de zorgaanbieders op diverse niveaus ontstaat er continuïteit in het zorgaanbod waardoor aan de zorgvraag beter kan worden voldaan. Bovendien zullen hierdoor de kosten kunnen dalen zodat de zorg betaalbaar blijft. In deze kabinetsperiode kiezen VVD en PvdA voor een drietal prioriteiten. Ten eerste moet de kwaliteit van de zorg verbeteren. Ten tweede moeten de kosten omlaag. Deze beide doelstellingen kunnen in samenhang worden bereikt. Ten derde moet de (regionale) samenwerking tussen zorgaanbieders worden bevorderd. Dure en ingewikkelde spoedeisende zorg moet worden geconcentreerd op één plek. Minder ingewikkelde zorg moet goed gespreid worden aangeboden over de hele provincie. Deze zorg kan worden ondergebracht bij de regionale ziekenhuizen of in de nog te realiseren zorgcentra. Zorgcentra De PvdA wil betaalbare zorg dicht bij de mensen. In de stedelijke gebieden en de grotere kerndorpen moeten zorgcentra worden opgezet. De zorgcentra combineren verschillende vormen van eerstelijnszorg en poliklinische zorg. Te denken valt aan huisartsen, fysiotherapeuten, apothekers, diëtisten, tandartsen en mondhygiënisten, Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), wijkverpleegkundigen en geestelijke gezondheidszorg. Deze professionals en professionele instellingen houden spreekuur in de zorgcentra. Daarnaast is het mogelijk dat in de zorgcentra spreekuur wordt gehouden en poliklinische handelingen worden verricht door medisch specialisten uit de ziekenhuizen. Op deze manier ontstaan er zorgcentra die een duidelijke plus vertonen ten opzichte van de bestaande gezondheidscentra, waarin er al sprake is van een breder aanbod dan huisartsenzorg alleen, maar waaraan dus andere specialisaties kunnen worden toegevoegd. Een andere mogelijkheid is de zorgcentra te koppelen aan de verpleeghuiszorg of deze centra daarin een plek te geven. Door de koppeling van zorgcentra en verpleeghuizen kan langdurige behandeling en zorg dicht bij huis gewaarborgd worden. De huisarts en de wijkverpleegkundige zijn de spil in de coördinatie van de zorg voor de patiënt. Kwaliteit en veiligheid moeten voorop staan in de werkzaamheden en niet tijd en financiën. De PvdA vindt dat de inrichting van deze zorgcentra voortvarend moet worden opgepakt door zowel de zorgaanbieders als de verzekeraars.

5 De PvdA heeft visie op zorg. Inzet wijkverpleegkundigen De PvdA wil dat zorgbehoeftige mensen (ook mensen die lijden aan dementie of mensen met ernstige lichamelijke problemen) langer thuis kunnen worden verzorgd. Dat vraagt een aanpassing van de werkwijze. In de visie van de PvdA wordt de zorg aan deze groep georganiseerd door wijkverpleegkundigen die samenwerken in wijkteams. Het wijkgerichte zorgaanbod moet een verantwoordelijkheid worden van de wijkteams, die ondergebracht worden in de zorgcentra. Momenteel woont 90 procent van de zorgbehoeftige ouderen thuis. Met de door de PvdA gewenste aanpak kan dit percentage worden verhoogd naar 95. Dat leidt tot een besparing, omdat voor een grotere groep opname in een verzorg- of verpleeginstelling kan worden uitgesteld. De geestelijke gezondheidszorg is voor een deel al op die manier georganiseerd. Die zorg is gericht op het kunnen leiden van een zo normaal mogelijk leven met deelname aan de samenleving. Preventie De PvdA wil dat in de zorgcentra ook actief aan preventie wordt gedaan, gericht op het verbeteren van leefstijl. Bijvoorbeeld voorlichting over gezond eten en bewegen. Hierin bundelen ziekenhuizen, zorgverzekeraars en de huisartsen hun krachten. De stad De situatie in de stad hebben we in deze visie buiten beschouwing gelaten, deels omdat de problematiek hier niet speelt. De stad heeft op zich voldoende huisartsen en twee grote ziekenhuizen. In de stad is daardoor de zorg al goed geregeld met voldoende aanbod, spreiding en kwaliteit. De situatie van de stad is in geen enkel opzicht te vergelijken met het landelijk gebied dat bestaat uit kleinere kerndorpen en een aantal verspreide stedelijke gebieden. Financieel Door de zorg op een andere wijze te organiseren, kan de zorg goedkoper worden. Door de inzet van meer wijkverpleegkundigen kunnen mensen langer in hun eigen omgeving blijven wonen en zijn er geen dure plaatsen nodig in verzorgings- en verpleeghuizen. Nu wachten mensen onnodig lang in het ziekenhuis omdat er in het verpleeg- of verzorgingshuis geen bed beschikbaar is. Door deze wachttijden te verkorten kan in de ziekenhuiskosten worden bespaard. Door poliklinische handelingen van het ziekenhuis over te hevelen naar de zorgcentra, kan er ook worden bezuinigd behandelingskosten

6 De PvdA heeft visie op zorg. Zorg, welzijn en wonen De PvdA vindt dat de regionale zorgaanbieders binnen de gemeenten in de provincie de verantwoordelijkheid moeten nemen voor de organisatie van de ketenzorg. Dit zullen ze moeten doen door de opbouw en instandhouding van een hecht netwerk van organisaties en instellingen die actief zijn in de sectoren zorg, welzijn en wonen. De nieuwe zorgcentra moeten initiatieven nemen om onder meer te investeren in de maatschappelijke infrastructuur binnen de gemeenten. Ze moeten de inwoners de garantie kunnen geven dat ze binnen 24 uur de beste oplossing krijgen voor een zorgvraag. Werkgelegenheid We streven ernaar om meer jongeren in de zorg aan het werk te krijgen door van de zorgaanbieders aantrekkelijke werkgevers te maken met een behoorlijk salaris en ontplooiingsmogelijkheden voor het personeel. Eén vier jongeren is straks nodig in de zorgsector. Het onderwijs zal op deze ontwikkeling moeten inspelen. Een andere, betere organisatie van de zorg biedt mogelijkheden voor het onderwijs en behoud van werkgelegenheid. Hierdoor kan ook het onderwijs in de provincie een slag maken, omdat daarvoor hoogwaardige stageplaatsen gewenst zijn en de resultaten van recent wetenschappelijk onderzoek in de praktijk kunnen worden gebracht. Innovatie in de zorg gaat dan gepaard met groei aan kwaliteit van de zorg. Het is in elk geval duidelijk dat het onderwijs en de arbeidsmarkt moeten inspelen op die toenemende vraag, mede doordat in andere sectoren er ook veel vraag is naar goed opgeleide jongeren. De inzet van de PvdA De provincie moet anders worden georganiseerd. De ziekenhuizen, de huisartsen, de instellingen voor thuiszorg, de verpleeg- en verzorgingshuizen, de instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en instanties voor licht verstandelijk gehandicapten zullen met elkaar moeten samenwerken. De gemeenten, de zorgverzekeraars en de cliëntenorganisaties zullen met de zorgprofessionals een nieuwe zorgstructuur moeten vormen. Nu zien we dat men het in grote lijnen eens is, maar dat er op elkaar gewacht wordt en dus niemand het initiatief neemt. De PvdA wil niet langer wachten, maar zelf een voortrekkersrol nemen om alle partijen om de tafel te brengen, zodat er daadwerkelijk tot actie kan worden overgegaan. In de periode moet deze nieuwe zorgstructuur vorm krijgen. Er liggen veel kansen in de provincie bij de ontwikkeling hiervan. De PvdA ziet de ontwikkeling van deze nieuwe zorgstructuur in de provincie als een pilot; de provincie loopt hiermee voor ontwikkelingen in Nederland. Met deze pilot worden toekomstperspectieven geboden voor de organisaties in de zorg in andere provincies. De PvdA vraagt van het kabinet ondersteuning om deze nieuwe zorgstructuur voor de provincie op te zetten. Het is een grote operatie die van alle partijen vraagt om het algemeen belang voorrang te geven en het eigen belang weg te cijferen. De PvdA doet dan ook een beroep op het kabinet om de partijen, die deze verandering tot stand willen brengen, te ondersteunen.

7 De PvdA heeft visie op zorg. Samenvatting De kosten van de zorg stijgen elk jaar enorm. Als er niet wordt ingegrepen, wordt over een aantal jaren de zorg onbetaalbaar. Dus moeten er veranderingen worden doorgevoerd, de zorg moet schop. Maar wel dusdanig dat de zorg voor iedereen toegankelijk blijft. De Statenfractie en de gemeenteraadsfracties van de PvdA willen niet langer dat het alleen maar bij een discussie blijft, maar dat er daadwerkelijk actie wordt ondernomen. De Statenfractie en alle gemeenteraadsfracties in de provincie vrezen dat er ontwikkelingen ontstaan waarbij geen rekening wordt gehouden met regiospecifieke problematiek. De provincie vraagt om een specifieke aanpak. Bijvoorbeeld: ten noorden van de stad is geen enkel ziekenhuis, terwijl dit gebied qua oppervlakte meer dan de helft van de provincie beslaat. Verder heeft onze provincie ook te maken met een sterke vergrijzing en ì ontgroening. De gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt, niet alleen omdat mensen ouder worden, maar ook omdat jongeren wegtrekken naar het midden en westen van het land en omdat er minder kinderen geboren worden. Uit onderzoek blijkt dat in delen van de provincie hartfalen, obesitas en aandoeningen ten gevolge van roken beduidend hoger zijn dan het landelijk gemiddelde. De PvdA wil de wijkverpleegkundigen een sterkere centrale positie geven in de regie van de zorg. Niet de wijkverpleegkundige van vroeger, maar een 'nieuwe' wijkverpleegkundige die zeer nauw samenwerkt met de huisarts. Deze wijkverpleegkundige is de spin in het web naar alle betrokkenen en heeft korte lijnen met zorgaanbieders zoals het ziekenhuis, de thuiszorg, CJG, verpleeghuiszorg en de GGZ en is daardoor ook vertrouwenspersoon en observator van met name thuiswonende chronisch zieke mensen. De PvdA pleit voor de bouw van zorgcentra in alle kernen (steden en dorpen) van enige omvang. In elk geval moet zorg dicht bij huis worden aangebonden. In die zorgcentra wil de PvdA niet alleen de eerstelijnszorg (huisarts, verloskundige) onderbrengen, maar ook onderzoek en behandelingen die nu nog in ziekenhuizen worden uitgevoerd, maar ook mogelijk zijn in zorgcentra. Dit is onder meer mogelijk door gebruik te maken van moderne technologie waarbij de specialist op afstand mee kan kijken bij onderzoek en behandeling en door het specialistenspreekuur in de zorgcentra te laten houden. Denk hierbij aan ECG's, scopieën en teledermatologie. Zo ontstaan zorgcentra. Een zorgvorm, die de zorg zo dicht mogelijk bij huis brengt en die kosten bespaart. Een zorgvorm die vraagt om samenwerking in de zorg, niet om concurrentie. De PvdA in de provincie verzoekt het kabinet om dusdanige ondersteuning beschikbaar te stellen dat deze nieuwe zorgvorm ontwikkeld kan worden. Wij denken hierbij aan concrete acties vanuit de verschillende zorgaanbieders met ondersteuning van de politiek. Niet alleen praten, maar vooral ook doen!

8 Colofon: uitgave statenfractie PvdA vormgeving: FG Print druk: Multicopy omslagfoto: Willem ten Rae illustratie: Karin Hazewinkel