De Raad en de Omgevingswet

Transcriptie

1 De Raad en de Omgevingswet

2 Stelling Ik ben tevreden met de huidige werkwijze en instrumenten voor de fysieke leefomgeving!

3 Inhoud Waarom de Omgevingswet? Wat is de Omgevingswet? Wat verandert er door de Omgevingswet? Wat vraagt dit van u als raad? Wat kunt u nu al doen?

4 Waarom ook al weer? Samenleving verandert; Fijne en gezonde leefomgeving; Duidelijke processen en informatie; Ruimte voor lokaal maatwerk. Wens van Kabinet Rutte 1 en 2: Eén Omgevingswet die alle wetten en regels op het gebied van de leefomgeving vereenvoudigt en bundelt.

5 Eén integrale wet die: Ontwikkeling stimuleert en De kwaliteit van de leefomgeving borgt

6

7 Verbeterdoelen Omgevingswet Verbeterdoelen Omgevingswet Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Samenhangende benadering beleid, besluitvorming en regelgeving Versnellen en verbeteren besluitvorming Bestuurlijke afwegingsruimte

8 Samenhang en inzichtelijkheid Huidig: 24 wetten en 117 AMvB s Straks: 1 wet en 4 AMvB s Heel juridisch pakket treedt gelijktijdig in werking. Intensief samenwerken in keten: gemeenten, Omgevingsdiensten, Waterschappen, Provincies, Rijk voor inwoner en ondernemer Duidelijke bevoegdheden Geplande inwerkingtreding 2019

9

10

11 Complexiteit

12

13

14 Huidige status

15 Actualiteit Eerste Kamer heeft wet goedgekeurd Bestuursakkoord: Gezamenlijke ambitie en algemene afspraken tussen Rijk, VNG, IPO, en UvW over invoeringsbegeleiding, digitalisering, governance. Financieel akkoord: - Gezamenlijk invoeringsprogramma betaald vanuit het Rijk - 13 miljoen voor collectieve gemeentelijke ondersteuning - Gemeenten verantwoordelijk voor uitgaven eigen transitie Invoeringsprogramma loopt

16 AMvB s + Overgangsrecht AMvB s bepalen uiteindelijk Omgevingswet Consultatie AMvB s: 1 juli 1 oktober Uitkomsten november naar Tweede Kamer Invoeringswet in wording: consultatie november-december Raad van State bekijkt samenhang Inwerkingtreding vooralsnog begin 2019

17 AMvB s Vereniging van Nederlandse Gemeenten

18 Omgevingsbesluit Bevat de spelregels, o.a. bevoegd gezag, totstandkomingsprocedures en handhavingsbepalingen BKL BAL BBL Gericht op bestuursorganen. Bevat de normen en instructieregels milieu en veiligheid Gericht op burgers, bedrijven en bestuursorganen. Bevat algemene, rechtstreeks werkende regels in de leefomgeving; Tevens vergunning-, meldings- en informatieplichten Gericht op burgers, bedrijven en bestuursorganen. Bevat algemene rechtstreeks werkende regels voor bouwwerken; Tevens vergunning (later), meldings- en informatieplichten

19 Wat verandert er voor gemeenten?

20 Het proces verandert, impact fors. Gebruiksgemak & voorspelbaarheid: - Initiatiefnemer: grotere rol in het proces en gelijke informatie. - Vertrouwen: staat voorop in handelen overheid en burger! Samenhangende benadering: - Integrale werkwijze van de gemeente en keten. - Digitalisering: Digitaal Stelsel Omgevingswet en het aanpassen van de gemeentelijke informatievoorziening.

21 Het proces verandert, impact fors. Versnellen en verbeteren - Ketengericht werken: inclusief zaakgericht werken, dossiervorming, samenwerkingsruimte, etc. - Algemene regels; verschuiving van vergunningverlening naar beleid, toezicht en handhaving. - Open mind: vergunningverleners, handhavers en accountmanagers met bredere open agenda op pad.

22 Gemeente: Bestuurlijke afwegingsruimte Meer bestuurlijke afwegingsruimte: Er komen algemene regels, gemeente bepaalt mate van aanvullende regels/vergunningen. Meer algemene regels, minder vergunningen óf alles via vergunningen? Afhankelijk van keuze politiek. Gemeenten hebben ruimte in regels om bij het nemen van besluiten een balans te vinden tussen de relevante uiteenlopende belangen. Gemeente bevoegd gezag fysieke leefomgeving Minder interbestuurlijke bevoegdheidstrijd, meer complementaire samenwerking. Integrale benadering = integraal werken. Ambtenaren moeten intensiever samenwerken.

23 Voorbeeld milieu

24 Gemeente Intern RO Milieu

25 Dilemma Vereniging van Nederlandse Gemeenten

26 Wat vraagt dit van de Raad?

27 Rol van de Raad Waar legt raad de focus? Kaderstellend, controlerend of verbindend naar samenleving? -> 15,9 ROB Instrumenten en juridisch kader Omgevingsvisie Programma Omgevingsplan Algemene rijksregels Omgevingsvergunning Projectbesluit Participatie/houding en cultuur - Werken vanuit vertrouwen - Dualisme Raad maakt bewuste keuze over leefkwaliteit in gemeente.

28 Raad gaat over cruciale keuzes - Kies je voor globaal of gedetailleerd? - Flexibele of starre aanpak? - Voor welke zaken wel vergunningen? - Wat laat je aan het college?

29 Kerninstrumenten gemeenteraad Omgevingsvisie Raad stelt één omgevingsvisie op met daarin uitgangspunten voor gebieden. Omgevingsvisie is huidige structuurvisie in een nieuwe setting. Alles betreffende leefomgeving. Maakt gebiedsgericht werken mogelijk. Omgevingsplan Raad stelt één omgevingsplan op, waarin regels over de fysieke leefomgeving worden opgenomen. Omgevingsplan is nu bestemmingsplan. Krijgt een veel grotere reikwijdte: alle lokale regels voor leefomgeving, dus ook veiligheid, volksgezondheid etc.

30 Omgevingsvisie Visie in samenwerking met samenleving en ketenpartners. Strategisch document, Raad en college mogen mits onderbouwd afwijken. Wat voor gemeente wil je zijn? Politieke keuzes; Economische groei vs. leefklimaat en duurzaamheid Wat voor gebieden onderscheid je en wat heeft een gebied nodig en wat kan het aan? Hoe groot zijn de maatschappelijke opgaven op het fysieke domein? Verschillen tussen gemeenten kunnen ontstaan.

31 Dilemma

32 Omgevingsplan Aanwijzen van gebieden met beoogde kwaliteit en regels - Geluid, stof, functie, etc., inclusief bijbehorende regels en het beheer. - In omgevingsplan kunnen regels worden gesteld over activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor fysieke leefomgeving, waaronder afwijking van Rijksregels Het plan is in kern globaal: Let op: - Je weet niet precies hoe het er uit komt te zien. - Op regel- en vergunningenniveau volgt concrete invulling. Deze bevoegdheid ligt bij het college. Raad kaderstellend -> gaat over het Of, niet over het hoe. Vaststellen van delen (al dan niet met randvoorwaarden) kan worden gedelegeerd aan het college

33 Participatie Er staat niet zoveel over participatie in de wet Artikel 2.1: rekening houden met de rechtstreeks betrokken belangen Hoofdstuk 16 Procedures: regels stellen voor participatie van en overleg met derden In de Memorie van Toelichting wel Paradigmawisseling: ruimte voor initiatieven Vertrouwen: van overheid in de burger en vice versa Participatie en actieve betrokkenheid van burgers bij projecten, bij voorkeur in een vroegtijdig stadium Hoe & wanneer = maatwerk

34 Nu al aan de slag

35 Leren van elkaar! Ijsselheem Bagijneweide Zwolle Transformatie Noordelijke Stadsentree Meppel Omgevingsvisie samenleving Voorst Regionale praktijkgroepen

36 Korte termijn opgave

37 Aan de slag met de Omgevingsvisie Houd jezelf op de hoogte Door college, griffie, maar ook als raad zelf (zoals werkgroep). Mobiliseer burgers en bedrijven en ga in gesprek over: Type gemeente: duurzaam, industrie, economie, groen, platteland? Wat zijn de kenmerken van dit type? Type gebied: woonwijk, centrumgebied, bedrijventerrein, etc. De gewenste kwaliteit voor o.a. lucht- en bodemkwaliteit, geluid, geur, veiligheid en ruimtelijke kwaliteit. Budget reserveren voor de beoogde veranderingen. Tijdige financiële ruimte voor benodigde aanpassingen informatievoorziening. Capaciteit in organisatie.

38 Afstemming cruciaal Denk vanuit de ketenprocessen. Relatie van omgevingsdienst. Relatie met buurgemeenten. Relatie met veiligheidsregio s, GGD, provincies en andere partners. Uniformering van taken. Taken en rollen binnen de eigen organisatie.

39 Vragen? Of