Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet. Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016

Transcriptie

1 Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016

2 Wat is het probleem? Het omgevingsrecht is te complex geworden. Er zijn teveel wetten en regels die samen geen goed samenhangend stelsel meer vormen voor de mensen die daar in de praktijk mee moeten werken: initiatiefnemers, belanghebbenden en overheden. Het woud aan regels is de praktijk in de weg gaan staan. Het totaal is te onoverzichtelijk, te verbrokkeld en te star geworden. Dit leidt zowel tot een minder goede bescherming van de kwaliteit van de leefomgeving als tot minder ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Het biedt ook onvoldoende mogelijkheden om nieuwe uitdagingen aan te kunnen pakken als krimp, binnenstedelijke transformaties of de aanpak van leegstaande kantoren.

3 Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Verbeterdoelen Omgevingswet Samenhangende benadering beleid, besluitvorming en regelgeving Versnellen en verbeteren besluitvorming Bestuurlijke afwegingsruimte

4 Wat verandert er voor gemeenten?

5 Andere kerninstrumentarium

6 Andere vergunningverlening

7 Het proces verandert, impact fors. Gebruiksgemak & voorspelbaarheid: - Initiatiefnemer: grotere rol in het proces en gelijke informatie. - Vertrouwen: staat voorop in handelen overheid en burger! Samenhangende benadering: - Integrale werkwijze van de gemeente en keten. - Digitalisering: Digitaal Stelsel Omgevingswet en het aanpassen gemeentelijke informatievoorziening.

8 Het proces verandert, impact fors. Versnellen en verbeteren - Ketengericht werken: inclusief zaakgericht werken, dossiervorming, samenwerkingsruimte, etc. - Algemene regels; Verschuiving van vergunningverlening naar beleid, toezicht en handhaving. - Open mind: vergunningverleners, handhavers en accountmanagers met bredere open agenda op pad.

9 Van loket naar digitaal Mag ik hier een restaurantje starten? Dilemma Gemeenten bronhouder vs waar ligt de informatie?

10 Gemeente: Bestuurlijke afwegingsruimte Meer bestuurlijke afwegingsruimte: Er komen algemene regels, gemeente bepaalt mate van aanvullende regels/vergunningen. Meer algemene regels, minder vergunningen óf alles via vergunningen? Afhankelijk van keuze politiek. Gemeenten hebben ruimte in regels om bij het nemen van besluiten een balans te vinden tussen de relevante uiteenlopende belangen. Gemeente bevoegd gezag fysieke leefomgeving Minder interbestuurlijke bevoegdheidstrijd, meer complementaire samenwerking. Integrale benadering = integraal werken. Ambtenaren moeten intensiever samenwerken.

11 Gemeente Intern RO Milieu

12 Dus Andere dienstverlening Andere processen en werkwijzen Andere digitalisering Andere competenties Andere houding en gedrag Van politiek, bestuur en Eigen medewerkers en Medewerkers ketenpartners

13 Dus: Bezint eer ge begint

14 Bezinning - Ambitie? - Waar sta ik nu - Hoe gaan we het aanpakken?

15 Ambitie met de wet In welke mate wil je gebruik maken van de ruimte die de wet biedt om anders te werken op het fysieke domein? Hulpvragen: Wat voor gemeente ben je cq wil je zijn? hoe wil je werken? Wat zijn je politiek-bestuurlijke ambities op het fysieke domein en tav de verhouding gemeente-samenleving? Hoe groot zijn de maatschappelijke opgaven op het fysieke domein? Welke mate van maatschappelijk initiatief is er in de samenleving? Welke andere kaders zijn van belang voor het bepalen van een realistische ambitie: beschikbare middelen, capaciteit, kwaliteit?

16 Waar sta ik nu? - Participatie - Vertrouwen - Integraliteit - Dienstverlening - Ketensamenwerking - Organisatieontwikkeling - Veranderkracht

17 Verandertypen Doen wat moet (consoliderend) Doen wat efficiënt is? (calculerend) Doen wat in de praktijk bewezen is (selectief vernieuwend) Alles moet anders! Dit is de kans! (vernieuwend)

18 Strategie Veranderkracht Veranderervaring Verandertype

19 Keuze invoeringsstrategieën Wil je de Ow als kans aangrijpen om de werkwijze helemaal te vernieuwen of wil je liever uitgaan van de huidige werkwijze en beleidskaders? (veranderen aanpassen) Wil je je vooral op de externe opgaven en actoren in het fysieke domein richten of wil je je in eerste instantie op de eigen organisatie cq kosten en baten richten? (externe interne focus)

20 Verandertypen Veranderen II. Calculerend IV. Vernieuwend Interne focus Externe focus I. Consoliderend III. Onderscheidend Aanpassen

21 I. Consoliderend Aanpassen & Interne focus Uitgaan van de huidige situatie Inventariseren wat er moet gebeuren Vakinhoudelijke benadering Projectmatig werken Inhoudelijk projectplan maken

22 II. Calculerend Veranderen & Interne focus Uitgaan van de nieuwe situatie Analyseren wat daar voor nodig is Impactanalyse en businesscase maken Keuzes maken obv efficiency en effectiviteit Resultaatgericht werken

23 III. Onderscheidend Aanpassen & Externe focus Uitgaan van de huidige situatie Keuze voor bepaalde gebiedsopgave Experimenteren Leren en doorontwikkelen Opgave- en gebiedsgericht werken

24 IV. Vernieuwend Veranderen & Externe focus Uitgaan van de nieuwe situatie Focus op mensen in het gebied Proces organiseren om samen te werken Gezamenlijk de veranderopgave verkennen Proces- en mensgericht werken

25 Perspectief op verandering Welk verandertype heeft je persoonlijke voorkeur? Welk verandertype past bij jouw functie in jouw organisatie? Welke overwegingen heb je daarbij? Wat betekent dat voor hoe je te werk gaat bij de invoering van de Omgevingswet?

26 Verandertypen Veranderen II. Calculerend IV. Vernieuwend Interne focus Externe focus I. Consoliderend III. Onderscheidend Aanpassen

27 Relevantie Elke strategie vraagt om eigen: - Projectleiding - Competenties van veranderaars - Doorlooptijd - Aanpak - Draagvlak - Instrumentarium

28 Veel succes!

29 Fasering 2016 Bewustwording en kennisoverdracht: start maken met voorbereiding 2017 Verbreding, verdieping en verankering: gerichte toepassing in eigen organisatie en tussen organisaties 2019 Overheden, initiatiefnemers en belanghebbenden werken conform de Omgevingswet 2024 Doelen van Omgevingswet zijn zichtbaar en meetbaar in de fysieke leefomgeving

30 Visie en strategie: begrippen Visie: beeld van de toekomst Identiteit wie willen we zijn Imago: hoe worden wij ervaren Missie waartoe zijn wij op aarde Strategie hoe willen wij onze visie bereiken