Eindversie november 2007 na afstemming met scribenten en werkgroep FWG Functie beschrijving geriatriefysiotherapeut

Transcriptie

1 Eindversie november 2007 na afstemming met scribenten en werkgroep FWG Functie beschrijving geriatriefysiotherapeut A. PLAATS IN DE ORGANISATIE 1. Doelstelling organisatorische eenheid De afdeling fysiotherapie maakt onderdeel uit van de behandeldienst. Deze dienst biedt de mogelijkheid tot diagnostiek, behandeling en begeleiding van geriatrische cliënten in de regio van het verpleeghuis waar de behandeldienst is gevestigd. Onder geriatrische cliënten kan worden verstaan kwetsbare ouderen en cliënten met een hoge biologische leeftijd alsmede met complexe gezondheidsproblematiek en/of gezondheidsproblematiek met een atypische en vaak onduidelijke presentatie. Cliënten kunnen in het verpleeghuis verblijven, maar ook in een verzorgingshuis of in de eigen thuissituatie. Binnen de regio heeft de behandeldienst ook een consult- en adviesfunctie voor collega s en andere disciplines. De behandeldienst biedt stagemogelijkheden aan toekomstige collega s en wordt ingeschakeld bij de scholing aan de verzorgenden in de regio. Het in multidisciplinaire samenhang leveren van een positieve bijdrage aan het behouden of bereiken van het voor de betrokken cliënt optimale niveau van autonomie en kwaliteit van leven en voor participatie in de samenleving. 2. Plaats van de functie binnen de organisatorische eenheid Ontvangt leiding van het hoofd fysiotherapie/hoofd behandeldienst. Heeft ten aanzien van de professionele beroepsuitoefening een eigen verantwoordelijkheid en is verantwoordelijk voor de eigen planning en de fysiotherapeutische behandelplannen Begeleidt de cliënt en indien nodig zijn relaties, andere disciplines en in voorkomende gevallen stagiaires. Bij afwezigheid van een geriatriefysiotherapeut worden diens taken voor zover mogelijk gezien de specificiteit van de functie in onderling overleg waargenomen door de teamleden. Bij afwezigheid van het hoofd fysiotherapie worden diens taken - indien van toepassing - met betrekking tot de dagelijkse voortgang van de werkzaamheden in onderling overleg (en eventueel in samenspraak met het hoofd behandeldienst) waargenomen door de teamleden. 3. Doelstelling van de functie Verleent fysiotherapeutische zorg aan geriatrische cliënten in de regio afgestemd op de vraag van de cliënt en in samenhang met de zorg die andere disciplines verlenen. Het bewegend functioneren is hierbij het domein van de fysiotherapie. Levert een bijdrage aan het algemene zorg- en behandelplan van de cliënt. Het geven van consult/advies met betrekking tot het bewegend functioneren aan geriatrische cliënten en/of de relaties van de cliënt. Het begeleiden van stagiaires fysiotherapie. Het verzorgen van lessen (transfers, zwachtelen) aan verzorgenden van de regio. Het geven van advies met betrekking tot het bewegend functioneren aan medewerkers. Levert een bijdrage aan het beleid van de organisatie en neemt deel aan werkgroepen/ commissies met het bewegend functioneren als domein. Implementeert nieuwe ontwikkelingen op de afdeling fysiotherapie en binnen de organisatie. 4. Contacten intern: - Hoofd fysiotherapie: afstemmen, informeren. - Multidisciplinair team, waaronder (verpleeghuis)arts, andere paramedici zoals ergotherapeut en logopedist: afstemmen voortgang behandeling, samenwerkingsafspraken, adviseren. - Verzorgenden: afstemmen voortgang behandeling, instructie. - Collega fysiotherapeuten: afstemmen werkwijze/beleid afdeling. 1

2 - Cliënten en hun relaties: behandelen, begeleiden, adviseren. - Afdeling opleiding: afstemmen lessen etc. - Vakgroepoverleg: afstemming fysiotherapeuten hele stichting. extern: - Collega s buiten de organisatie: overdracht, consultatie. - Leveranciers zoals orthopedisch schoenmaker, orthopedisch instrumentmaker: samenwerking m.b.t. behandeling cliënt. - Artsen zoals revalidatie-arts, chirurg: afstemming behandeling. - Docenten HBO-fysiotherapie: stagebegeleiding. - Thuiszorgmedewerkers: afstemmen voortgang behandeling, instructie. B. TAKEN, VERANTWOORDELIJKHEDEN EN RESULTATEN Het onderzoeken, behandelen en begeleiden van cliënten, volgens Directe Toegankelijkheid Fysiotherapie (DTF) of volgens verwijzing door een (verpleeghuis)arts. - Voert een screening, anamnese, onderzoek uit, waarbij de hulpvraag van de cliënt wordt geanalyseerd. - Stelt een behandelplan op, voert dit uit en evalueert dit als geriatriefysiotherapie is geïndiceerd. - Motiveert en begeleidt cliënten bij het behandelproces. - Verwerkt tijdens het gehele proces informatie van andere disciplines. - Levert een bijdrage aan de totstandkoming van het zorgplan in het MDO (multidisciplinair overleg) en informeert tijdig betrokken disciplines. - Indien nodig contact leggen met externen, bijvoorbeeld specialisten, leveranciers, zorgverzekeraars. - Maakt zelfstandig een afweging of de cliënt bij de (geriatrie-) fysiotherapeut voor zijn zorgvraag op de juiste plaats is; wijst zonodig door naar een collega / andere hulpverlener. - Heeft bij het onderzoeken en behandelen oog voor wat de cliënt wel kan en stelt van daaruit het behandelplan op. Geriatriefysiotherapeutische diagnostiek en behandeling is uitgevoerd in afstemming met de cliënt, de andere disciplines van het multidisciplinaire zorgteam en het zorgplan of doorverwijzing naar een collega of andere hulpverlener heeft plaatsgevonden. Het geven van vaktechnische richtlijnen en adviezen aan verplegend/verzorgend personeel. - Geven van richtlijnen zodat de fysiotherapeutische inzichten en ingestelde behandelplannen geïntegreerd worden binnen de dagelijkse verzorging en begeleiding van de cliënt. Verplegend/verzorgend personeel heeft voldoende kennis en vaardigheid van de fysiotherapeutisch aspecten van de zorg om de cliënten optimaal te kunnen verzorgen en begeleiden. Het geven van informatie, instructie en advies aan medewerkers, cliënten en/of hun relaties op het gebied van transfers, lig- en zithoudingen, rolstoelen, hulpmiddelen, orthopedische voorzieningen en aanpassingen daarvan. - Geeft de cliënt voorlichting omtrent zijn situatie en geeft therapeutische adviezen. - Geeft, waar nodig, voorlichting en instructie en adviseert de relaties van de cliënt over de situatie van de cliënt, de fysiotherapeutische adviezen en de omgang met de cliënt. - Stelt adviezen op met betrekking tot hulpmiddelen en aanpassingen, bemiddelt bij aanschaf ervan en heeft contact hierover met de leverancier, zorgt voor de administratieve afwikkeling naar de ziektekostenverzekeraar. - Instrueert en motiveert cliënten en hun relaties. - Instrueert, adviseert en motiveert medewerkers; geeft zo nodig voorlichting aan medewerkers vanuit de geriatriefysiotherapeutische vakkennis omtrent de cliënt. Cliënten en/of hun relaties zijn van doeltreffende en kwalitatief hoogwaardige hulpmiddelen, aanpassingen en adviezen voorzien binnen de daarvoor afgesproken termijn en medewerkers van andere disciplines hebben voldoende kennis en vaardigheid van de fysiotherapeutisch aspecten van 2

3 de zorg om de cliënten optimaal te kunnen verzorgen en begeleiden. Het zorgdragen voor de uit de functie voortvloeiende administratie. - Vastleggen van onderzoek- en behandelgegevens, (wetenschappelijke) test- en meetgegevens. - Plannen van behandelingen met de bijbehorende registratie. - Fysiotherapeutische overdracht aan collegae. - Bijhouden van het uitleensysteem voor hulpmiddelen, schoeisel etc. Het handelen van de fysiotherapeut is duidelijk en op een vaste plak vastgelegd. Het leveren van een bijdrage aan een goed werk- en behandelklimaat en aan kennisontwikkeling en overdracht. - Bespreekbaar maken van eigen functioneren, functioneren van collega s en het functioneren van het team. - Heeft een eigen verantwoordelijkheid met betrekking tot het op de hoogte zijn van afspraken o.a. over ontwikkelingen in de organisatie. - Neemt deel aan afdelingsoverleg en levert een bijdrage aan de beleidsontwikkeling van de afdeling fysiotherapie en van de behandeldienst. - Bijdrage leveren aan het ontwikkelen, bevorderen en handhaven van de kwaliteit van het werk van de afdeling fysiotherapie. - Doen van voorstellen met betrekking tot de investering. - Participeren in commissies en werkgroepen. - Leveren van een bijdrage op het gebied van fysiotherapie aan interne en externe scholingen. - Leveren van een bijdrage aan het inwerken van medewerkers van andere disciplines. - Begeleiden van stagiaires fysiotherapie gedurende de verschillende stages in hun opleiding. De fysiotherapeut levert een bijdrage aan het verder ontwikkelen en uitdragen van de aanwezige kennis. C. TOELICHTING OP DE FUNCTIE-EISEN Kennis Heeft de HBO opleiding fysiotherapie gevolgd. Heeft de post-hbo-opleiding tot geriatriefysiotherapeut/de opleiding tot professional master geriatriefysiotherapeut gevolgd. Staat ingeschreven in het BIG-register. Staat ingeschreven in het Kwaliteitsregister Geriatriefysiotherapie van het KNGF. Voldoet aan de specifieke eisen voor de geriatriefysiotherapeut zoals geformuleerd in het beroepscompetentieprofiel geriatriefysiotherapie. Heeft kennis van verouderingsprocessen en leeftijdsgerelateerde veranderingen in het dagelijks bewegen; gerontologie en geriatrie; hogere neuropsychologische functiestoornissen; persoonlijke en externe factoren die van invloed zijn op het dagelijks bewegen van ouderen; levensfase met zijn specifieke problematiek (waaronder de fase van het levenseinde). Heeft kennis van trainbaarheid (conditie, uithoudingsvermogen, kracht) van kwetsbare ouderen en ouderen met multipathologie. Heeft kennis van de voor de beroepsgroep geldende richtlijnen en handelt zo mogelijk daarnaar en analyseert en beoordeelt afwijkende situaties en lost deze op. Heeft kennis om bij calamiteiten of sporadisch voorkomende situaties maatregelen te nemen. Heeft analytisch vermogen om verbanden tussen de benodigde kenniselementen te leggen. Heeft kennis van en inzicht in andere werkterreinen of verwante kennis- en vakgebieden binnen de geriatrie; houdt deze kennis bij en beoordeelt deze in realtie tot de samenwerking. Houdt actief theoretische en praktische kennis en ontwikkelingen binnen het vakgebied van de geriatriefysiotherapie en de fysiotherapie in het algemeen bij en beoordeelt de ontwikkelingen op de consequenties voor de praktijk van de werkuitvoering, zowel voor de individuele geriatriefysiotherapeut als voor de afdeling. Houdt actief ontwikkelingen binnen het gebied van de zorg voor de cliëntenpopulatie bij en beoordeelt 3

4 de ontwikkelingen op de consequenties voor de praktijk van de werkuitvoering. Heeft vaardigheden om nieuwe ontwikkelingen te implementeren op de afdeling of binnen de instelling. Kennis is gewenst bij de opzet en het verzorgen van scholingsprogramma s. Zelfstandigheid Verricht de werkzaamheden binnen de organisatorische kaders zelfstandig en stelt zelf prioriteiten. Geeft zelfstandig een deskundig oordeel over de zorgvraag van de cliënt zowel in het kader van de Directe Toegankelijkheid Fysiotherapie (DTF) als na verwijzing door een arts. Stelt aan de hand van het geriatriefysiotherapeutisch onderzoek zelfstandig een diagnose op, stelt een behandelplan op, evalueert dit en stelt bij, waarbij er zelf prioriteiten worden gesteld. Maakt afgewogen keuzes in de behandeling van oudere cliënten met betrekking tot draaglast en draagkracht van de cliënt, diens welbevinden en profijt van de behandeling. Maakt afgewogen keuzes uit verschillende oplossingsmogelijkheden, waarbij creativiteit nodig is, omdat uitkomsten van behandelingen op voorhand niet geheel duidelijk zijn en niet altijd terug te draaien zijn of bij te sturen én omdat de cliënt mede vanwege zijn hogere leeftijd een gehele eigen ontwikkeling heeft doorgemaakt. Analyseert zelfstandig of de in de beroepsgroep geldende richtlijnen binnen de specifieke behandeling van de cliënt bruikbaar zijn en heeft het vermogen van de richtlijnen af te wijken. Is de aangewezen persoon om binnen het multidisciplinaire team informatie en aanwijzingen te geven met betrekking tot het bewegend functioneren van de cliënt. Sociale vaardigheden Zeer hoge eisen worden gesteld aan tact, geduld, empatisch vermogen en communicatieve vaardigheden. Is in staat een relatie aan te gaan en te onderhouden, ook als de cliënt moeizaam communiceert of niet in staat is tot communicatie. Is in staat intensieve contacten met cliënten te onderhouden, waarbij het begeleiden en stimuleren van de cliënt tot optimale prestaties of een zekere veranderingsbereidheid een belangrijke rol speelt. Heeft invoelend, motiverend en corrigerend vermogen en een positieve instelling om het gedrag van cliënten en hun relaties en de verzorging te sturen. Heeft kennis van intermenselijke verhoudingen zowel m.b.t. cliënt-hulpverlener relatie als m.b.t. collegiale relaties. Heeft kennis van andere culturen en de betekenis van ziekte binnen die culturen en kan hier adequaat en met respect mee omgaan. Heeft een open en stimulerende houding in overlegvormen op de afdeling en binnen de organisatie. Is in staat de eigen mening duidelijk naar voren te brengen en reacties daarop terug te ontvangen; staat open voor andere meningen. Is in staat nieuwe ontwikkelingen op een positieve en overtuigende manier uit te dragen. Risico's, verantwoordelijkheden en invloed Is verantwoordelijk voor de opzet, uitvoering en kwaliteit van de fysiotherapeutische behandeling en heeft invloed op het totale zorg- en behandelplan; geeft hierbij adviezen en instructies aan de MDOdeelnemers. Er is een verhoogde kans op het veroorzaken van letsel (zowel lichamelijk als psychisch) bij cliënten in verband met het nemen van risico s bij het werken op de grens van het fysieke vermogen van de cliënt. Is zich bewust van de kwetsbare positie van de cliënt door het veelvuldig lichamelijk contact en door het feit dat de cliënt geregeld gedeeltelijk ontkleed is. Is mede verantwoordelijk voor het beleid van de afdeling fysiotherapie en van de behandeldienst. Kan schade toebrengen aan het imago van de afdeling, de organisatie. Kan schade toebrengen aan apparatuur. Uitdrukkingsvaardigheid 4

5 Hoge eisen worden gesteld aan mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden. Zeer hoge eisen worden gesteld aan non-verbale uitdrukkingsvaardigheid, met name bij cliënten die niet kunnen communiceren en bij psychogeriatrische cliënten. Kan zich op verschillende wijzen uitdrukken en kiest die manier die voor de situatie vereist is. Kan de juiste informatie overdragen op zorginhoudelijk, zakelijk en procedureel gebied. Kan informatie overdragen, zowel individueel als aan groepen (ook groepen van gemende samenstelling), aan de cliënt en zijn relaties, aan andere disciplines, aan collega s en externen. Kan zich naar de andere MDO-deelnemers goed presenteren en belangrijke items zowel mondeling als schriftelijk duidelijk overbrengen. Kan adequaat communiceren met cliënten uit andere culturen, weet zo nodig anderen in te schakelen om de communicatie tot stand te brengen. Kan zich in het kader van scholingen en presentaties zowel schriftelijk als mondeling goed duidelijk maken; scholingen en presentaties kunnen gegeven worden aan alle beroepsgroepen behorend bij de MDO-deelnemers. Is in staat in voorkomende gevallen te communiceren in een andere moderne taal Bewegingsvaardigheid Zeer hoge eisen worden gesteld aan het gevoel voor het menselijk lichaam, materiaal en apparatuur bij het masseren van cliënten. Zeer hoge eisen worden gesteld aan de eigen bewegingsvaardigheid om de cliënt met de juiste controle over kracht, richting van de beweging en coördinatie/souplesse te kunnen behandelen en begeleiden. Zeer regelmatig worden een hoge reactiesnelheid verwacht om op onverwachte bewegingen/handelingen van de cliënt adequaat te reageren. Oplettendheid Aandacht en oplettendheid zijn vereist voor het zien van veranderingen in de totale en lokale (gezondheids-) toestand van de cliënt, omdat die veranderingen gevolgen kunnen hebben op de inhoud van de therapie (zowel op dat moment als gedurende langere tijd); bij de cliëntpopulatie van de geriatriefysiotherapeut zijn er vaak wisselende en verschillende situaties in de gezondheidstoestand. Hoge eisen worden gesteld aan aandacht en oplettendheid bij het werken met groepen. Hoge eisen worden gesteld aan aandacht en oplettendheid bij het werken in een ruimte met meerder collega s. Overige functie-eisen Hoge eisen worden gesteld aan volharding, geduld en doorzettingsvermogen om cliënten te motiveren tot soms voor hun moeilijke behandelingen en bij behandeling van cliënten waarbij de vooruitgang traag, moeizaam verloopt en om de langdurige relatie aan te gaan en te onderhouden. Werkt systematisch, ordelijk, doelgericht en hygiënisch bij het opzetten en uitvoeren van de behandelingen. Voert op systematische en ordelijke wijze de administratieve handelingen uit. Hoge eisen worden gesteld aan de integriteit en betrouwbaarheid bij het behandelen van cliënten. Vertoont voorkomend en representatief gedrag in de omgang met cliënten en hun relaties en in situaties waarin hij wordt gezien als representant van de afdeling/organisatie. Een goed gevoel voor en kennis van het menselijke lichaam betreffende het bewegend functioneren is vereist. Inconveniënten Zeer zware fysieke belasting bij het uitvoeren van fysiotherapeutische handelingen. Er bestaat risico op persoonlijk letsel door fysieke belasting bij plotselinge interventies bij balansverstoringen van de cliënt. 5

6 Psychische belasting treedt op door de confrontatie met geregeld uitzichtloze en/of terminale situaties van de cliënt. Bevindt zich geregeld in een kwetsbare positie ten aanzien van agressie en intimiteiten door veelvuldig lichamelijk contact met de cliënt. Heeft veelvuldig lichamelijk en soms onaangenaam lichamelijk contact. Bij hoge werk- en tijdsdruk, waardoor prioriteiten gesteld moeten worden, ontstaat psychische en emotionele belasting. 6