Bijlage agendapunt 9. Vaststelling belastingverordeningen 2010 (afvalstoffenheffing)

Transcriptie

1 Bijlage agendapunt 9. Vaststelling belastingverordeningen 2010 (afvalstoffenheffing) In de programmabegroting 2010 is in de paragraaf B. Lokale heffingen een toelichting met onderbouwing opgenomen met betrekking tot de tarieven van de afvalstoffenheffing. Toelichting programmabegroting 2010 paragraaf B. Lokale heffingen - afvalstoffenheffing De kosten van inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstoffen worden volledig verdisconteerd in de afvalstoffenheffing. Om forse tariefschommelingen te voorkomen worden overschotten c.q. tekorten verwerkt via een egalisatiereserve. Het saldo van deze reserve wordt per 1 januari 2010 begroot op De afvalstoffenheffing is sinds 2003 gebaseerd op het Diftar principe. Volgens het vastgestelde beleid worden de stort-/verwerkingskosten van het gft- en restafval gedekt uit de ledigings-tarieven en worden alle andere kosten gedekt uit het vastrecht. Er worden verschillende tarieven gehanteerd. Naast een vastrechttarief worden ook variabele tarieven voorgesteld, afhankelijk van de containerinhoud. Per september 2009 is de gemeente begonnen met het apart inzamelen van het kunststofafval van huishoudens. Wettelijk is deze inzameling per 1 januari 2010 verplicht. Door het afzonderlijk inzamelen van het kunststofafval uit het huishoudelijk restafval heeft dit de nodige consequenties met betrekking tot ledigingaantallen en het soortelijk gewicht van de ledigingen. Dit heeft uiteraard consequenties voor de tariefstelling van de variabele tarieven Diftar. Gehanteerde uitgangspunten Vasthouden aan het adagium de vervuiler betaalt en een daarop gebaseerde tariefstelling. Tarievenoverzicht deelstromen huis-aan-huis inzameling en milieustraat Naast Diftar (inzameling huishoudelijk restafval en g.f.t.) heft de gemeente de huis-aanhuisinzameling grof huishoudelijk en grof tuinafval apart. Daarnaast heft de gemeente, naast de gratis afvalstromen (papier, asbest, groenafval, wit- en bruingoed, consumptieglas, textiel, oude metalen e.d.) voor bepaalde afvalstromen (Bouw- en sloopafval, grof huishoudelijk afval, hout, schoon puin, dakleer e.d.) een tarief. In onderstaande tabel zijn bovenstaande tarieven vanaf 2006 weergegeven. Zoals in de tabel te lezen valt, worden de tarieven voor de huis-aan-huis inzameling niet verhoogd in De reden hiervan is om het gebruik, in financiële en praktische zin, laagdrempelig te houden. De tarieven voor de milieustraat worden om de twee jaar geïndexeerd conform de normale indexering cijfers (van ca. 2 á 3% gemiddeld per jaar). De tarieven zijn in 2006 en in 2008 verhoogd en dienen nu dus in 2010 te worden aangepast. Tabel 1. Overzicht tarieven huis-aan-huisinzameling en milieustraat Huis-aan-huisinzameling Saldo % Grof tuinafval (per aanvraag) 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00-0,00% Grof huishoudelijk afval (per aanvraag) 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00-0,00% Grof huishoudelijk afval (per m3) 25,00 25,00 25,00 25,00 25,00-0,00% Milieustraat Saldo % Bouw- en sloopafval (per 10 kg) 1,90 1,90 2,00 2,00 2,10 0,10 5,00% Grof huishoudelijk afval (per 10 kg) 1,90 1,90 2,00 2,00 2,10 0,10 5,00% Schoon puin (per 10 kg) 0,33 0,33 0,40 0,40 0,45 0,05 12,50%

2 De totale geraamde opbrengst van de huis-aan-huisinzameling bedraagt voor en de totaal geraamde opbrengst van de betaalstromen van de milieustraat bedraagt voor De voorgestelde verhoging tarieven milieustraat 2010 leidt tot een meeropbrengst van Deze verhoging is noodzakelijk om de kosten van de stort- en verwerkingskosten van de afvalstromen en de transportkosten op te vangen. Berekening Diftar tarieven zonder aparte kunststofinzameling Indien de wettelijk plicht voor het apart inzamelen van kunststof uit huishoudelijk restafval (huidige situatie in Drimmelen vóór 1 september 2009) geen doorgang had gevonden, had dit geresulteerd in een toename van de lastendruk (gemiddeld huishouden) van 5,24% (zie tabel 2). Dit is inclusief de jaarlijkse indexering van ca. 2% en op basis van het adagium de vervuiler betaalt zijn alle variabele kosten in de variabele Diftar tarieven verwerkt. Tabel 2. Overzicht tarieven Diftar zonder aparte kunststofinzameling Diftar (tarieven) zonder aparte kunststofinzameling Saldo % Lastendruk Lastendruk Saldo Vastrecht tarief 146,13 164,33 18,20 12,45% 164,33 146,13 18,20 Per perceel bij verzamelcontainers 110,78 124,58 13,80 12,46% Per lediging gft containerinhoud 25 liter 0,85 0,83 0,02- -1,97% Per lediging gft containerinhoud 140 liter 3,79 3,73 0,06- -1,51% 26,30 30,59 4,29- Per lediging restafval containernhoud 40 liter 1,34 1,33 0,01- -0,51% Per lediging restafval containernhoud 240 liter 6,44 6,40 0,04- -0,63% 86,18 86,30 0,12-276,80 263,01 13,79 Stijging 2010 in procenten 5,24% Stijging 2010 in euro's 13,79 Zoals uit de tabel is op te maken, zouden de variabele Diftar tarieven dalen. Echter het tarief vastrecht Diftar stijgt dan met 18,20. De toename van de uitgaven ten opzichte van het meerjarenperspectief begroting 2009 bedraagt voor het jaar Grotendeels wordt deze toename veroorzaakt door een hogere toerekening van de salariskosten inclusief overhead van ca (zie ook toelichting bijlage 2 raadsvoorstel). Daarnaast wordt het restant van ca o.a. veroorzaakt door lagere vergoedingen met betrekking tot de afvalsoorten oud papier, textiel, metalen en glas. Budgettair effect uitgaven aparte kunststofinzameling 2010 Het afzonderlijk inzamelen van kunststof heeft voor de afvalstoffenheffing een positief budgettair effect. In onderstaande tabel 3 wordt dit effect aangetoond. Tabel 3. Overzicht uitgaven met en zonder aparte kunststofinzameling Inzameling huishoudelijke afvalstoffen 2010 (bedragen exclusief BTW) Geen aparte kunststofinzameling (oude situatie) Aparte kunststofinzameling (nieuw situatie) Tonnages Bedrag Tonnages Bedrag Stortkosten gft Stortkosten restafval Inzamelkosten gft Inzamelkosten restafval * Subtotaal Inzamelkosten kunststof Aankoop kunststofzakken Bijdrage Nedvang kunststofinzameling Vergoeding van kunststofinzameling Subtotaal Totaal Besparing

3 * De inzamelkosten in de nieuwe situatie (met separate kunststofinzameling) wijzigen niet, omdat bij het aangaan van de overeenkomst met de inzamelaar de prijs is gebaseerd op werkelijk aantal ledigingen van de voorgaande jaren. Met andere woorden, voor minder ledigingen moeten dezelfde logistieke werkzaamheden worden verricht. Een prijsaanpassing als gevolg van minder aantal ledigingen zal leiden tot een hogere eenheidsprijs per lediging. Vandaar dat de ledigingkosten ten opzichte van de oude situatie onveranderd zijn opgenomen. Zoals te zien valt uit de tabel levert de invoering van de separate kunststofinzameling een jaarlijkse besparing op van ( (oude situatie) minus (nieuwe situatie) uitgaande van een gelijke hoeveelheid totaal afvalstroom huishoudelijk afval (7.185 ton). De invoering van de kunststofinzameling leidt in concreto tot een tweetal effecten ten behoeve van de tarifering van het variabele deel van Diftar: 1. De totale afvalhoeveelheid (volume) neemt af van ton naar ton. (totaal aantal ledigingen van de minicontainers nemen af). 2. Het totaal uitgavenvolume (prijs) neemt af van naar (totaal uitgavenvolume berekend over het totaal aantal ledigingen nemen ook af). Berekening Diftar tarieven met aparte kunststofinzameling Het apart inzamelen van het kunststof heeft een positief effect op het uitgavenvolume van ca (zie tabel 3). In tabel 4 is aangegeven wat de effecten op de tarieven zijn voor 2010 (eveneens op basis van het adagium de vervuiler betaalt ). Tabel 4. Overzicht tarieven Diftar met aparte kunststofinzameling Diftar (tarieven) met aparte kunststofinzameling Saldo % Lastendruk Lastendruk Saldo Vastrecht tarief 146,13 160,51 14,38 9,84% 160,51 146,13 14,38 Per perceel bij verzamelcontainers 110,78 121,68 10,90 9,84% Per lediging gft containerinhoud 25 liter 0,85 1,31 0,46 53,99% Per lediging gft containerinhoud 140 liter 3,79 5,86 2,07 54,72% 41,31 30,59 10,73 Per lediging restafval containernhoud 40 liter 1,34 2,09 0,75 56,28% Per lediging restafval containernhoud 240 liter 6,44 10,05 3,61 56,09% 67,68 86,30 18,61-269,50 263,01 6,49 Stijging 2010 in procenten 2,47% Stijging 2010 in euro's 6,49 Zoals uit de tabel is op te maken, stijgen de voorgestelde variabele Diftar tarieven en ook het vastrecht Echter de lastendruk zal ten opzichte van de tarieven zonder aparte kunststofinzameling dalen. Gemiddeld is de stijging van de lastendruk 2,47%. Gelet op de normale indexering van ca. 2% (vastgestelde begrotingsrichtlijnen) is hier slechts sprake van een geringe stijging van 0,47%. Dit afgezet tegen de inzameling zonder kunststof is dit in feite een lagere lastendruk van 2,77% zijnde 7,30. Zoals reeds eerder is gemeld bij onderdeel Budgettair effect uitgaven aparte kunststofinzameling 2010 heeft de aparte kunststofinzameling een dalend effect op het aantal ledigingen. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de afvalcomponent kunststof een hoog volume inneemt per minicontainer maar daartegenover een zeer laag soortelijk gewicht heeft. Het vervolgeffect hiervan is dat zonder kunststof meer gewicht per container wordt aangeboden. De eindconclusie is dat het aantal ledigingen drastisch zal afnemen, maar dat hiertegenover staat dat de variabele tarieven zullen moeten stijgen, conform het adagium de vervuiler betaalt.

4 Begrotingsbehandeling 2010 (5 november 2009) Tijdens de begrotingsbehandeling zijn er enkele vragen gesteld over de tarieven met betrekking tot de afvalstoffenheffing. Toegezegd is om de voorgestelde tariefstelling nader toe te lichten. Vraagstelling vanuit de raad: Waarom stijgt het vastrecht tarief met 9,84% zijnde 14,38 ten opzichte van 2009? Wat is de reden hiervan en zijn er alternatieven? Nadere toelichting agendapunt 9. tarieven afvalstoffenheffing 2010 De algehele conclusie van het tarievenvoorstel afvalstoffenheffing 2010 is dat de gemiddelde lastendruk stijgt met ca. 2,47%, zijnde 6,49 ten opzichte van Gelet op de normale indexering van ca. 2% (vastgestelde begrotingsrichtlijnen) is hier slechts sprake van een geringe stijging van 0,47% ( 1,24). De kostenstijging van de afvalstoffenheffing 2010 bedraagt per saldo (2,47%). Deze wordt veroorzaakt door: meer toerekening kosten salarissen inclusief overhead (zie Raadsvoorstel Programmabegroting Bijlage 1. Ontwikkelingen na de Kadernota 2010, punt 5.); voordeel aparte kunststofinzameling (zie bijlage tabel 3); nadeel overige kostenstijgingen vanwege indexering e.d. Uit de tabel 4. blijkt dat tarieven onderling qua verhogingspercentage nogal verschillen. Uit deze tabel valt op te maken dat voorgesteld wordt het vastrecht tarief voor 2010 met 14,38 (9,84%) te verhogen van 146,12 naar 160,51. Derhalve betekent dit dus dat de variabel tarieven dalen met ca. 7,89 op basis van gemiddelde aantal ledigingen (stijging gemiddelde lastendruk 6,49: vastrecht + 14,38 en variabel -/- 7,89). De Diftar-systematiek wordt berekend op basis van de vast een variabele kosten. De variabele kosten zijn hierin bepalend en bestaan uit de kosten voor het inzamelen en storten/verwerken van het huishoudelijk afval (rest- en gft-afval via mini-containers). Deze systematiek is gebaseerd op het principe de vervuiler betaalt en is 100% kostendekkend. Na toerekening c.q. bepaling van de variabele tarieven (kosten) worden de resterende kosten omgeslagen naar een vastrecht tarief per aansluiting. Bij de berekening van het variabel deel (variabele diftar tarieven) is rekening gehouden met een 100% toerekening van de variabele kosten en is er geen extra toerekening van het vaste deel (vaste kosten, vastrecht) aan het variabele deel in tegenstelling tot de jaren 2008 en De redenen hiervoor zijn tweeledig, te weten 1. toerekening variabele kosten op basis van principe de vervuiler betaalt (of te wel 100% zuivere toerekening van de variabele kosten aan de variabele tarieven); 2. geen toerekening hogere vaste kosten aan het variabel deel vanwege inperking risico gemiste ledigingen als gevolg van uitwijkgedrag c.q. illegale dumpingen alsmede de onzekerheden (effecten) separate kunststofinzameling. Bovenstaande gehanteerde uitgangspunten zijn vertaald in de voorgestelde tarieven zoals opgenomen in de programmabegroting 2010 in de paragraaf B. Lokale heffingen. In 2008 en 2009 heeft uw raad ervoor gekozen om een deel van de vaste kosten met een risicovolume van ca (zgn. scenario 1) toe te rekenen aan het variabel deel (variabele tarieven). Door de seperate kunststofinzameling in 2010 zou dit risicovolume alleen maar groter worden! En daarnaast is het ons inziens maatschappelijk gezien niet verantwoord om

5 de variabele tarieven nog verder te verhogen (140 liter GFT 2009: 3,79 en 2010: 5,86; 240-liter restafval 2009: 6,44 en 2010: 10,05). Indien uw raad van mening is om vaste kosten toe te rekenen aan het variabel deel zullen de ledigingstarieven nog meer stijgen waardoor het effect van uitwijkgedrag c.q. illegale dumpingen zwaar versterkt (gaat) worden en waardoor de gemeente een groot inkomstenrisico loopt. Daarnaast is er nog het risico dat we lopen vanwege het ongewis van de inzamelresultaten (effect op de ledigingen) als gevolg van de separate kunststofinzameling. Gelet op het bovenstaande en om geen maatschappelijk onverantwoorde risico s te lopen en vasthouden aan het uitgangspunt de vervuiler betaalt, wordt voorgesteld om de tarieven afvalstoffenheffing vast te stellen zoals ze zijn opgenomen in de programmabegroting 2010 (tabel 1. en 4.).