EEN E-LEARNING PROGRAMMA VOOR

Transcriptie

1 Departement Gezondheidszorg EEN E-LEARNING PROGRAMMA VOOR DELIRIUM Detroyer Elke Netwerksessie 4 december 2012

2 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM DELIRIUM: Bewustzijnstoornis met gedaalde aandacht, verandering in de cognitieve functie of de ontwikkeling van een waarnemingsstoornis. Het syndroom ontwikkelt zich in een korte tijdsperiode (uren tot dagen) en fluctueert in tijd. VAAK VOORKOMEND PROBLEEM: Ziekenhuis setting: Bij opname: 10%-33% Tijdens ziekenhuisverblijf: 6%-56% Residentiële setting: 14% tot 62% (al dan niet bovenop dementieel beeld) Thuiszorg setting: 64% bij hulpbehoevende ouderen (al dan niet bovenop dementieel beeld) DSM-IV, APA 2000 Van Rompaey et al. 2008, Salluk et al. 2010

3 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM GEVOLGEN DELIRIUM: Verhoogde morbiditeit en mortaliteit Persisterende cognitieve problemen Hogere kans tot opname in woon- en zorgcentra Hogere gezondheidszorgkosten Toegenomen werkbelasting en frustratie bij zorgverleners Breibart et al. 2002, Inouye et al. 1998, Rockwood et al. 1999, Girard et al. 2010, Salluk et al DELIRIUM POTENTIEEL TE VOORKOMEN

4 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM Klinische praktijk = gebrek aan preventie en vroegtijdige herkenning van delirium (onderdetectie in 33% tot 66%) Factoren gerelateerd aan lacunes in deliriumbeleid/zorg voor ouderen: Filosofische kijk op en houding t.a.v. ouderen Maatschappelijke opvattingen over de positie van geïnstitutionaliseerde ouderen Gebrek aan kennis Nood aan educatie Uitdaging = vinden van effectieve methoden voor kennisverruiming en vaardigheidsontwikkeling zodat delirium preventie, detectie en behandeling ingang vinden in de praktijk Inouye et al. 2001; Irving 2002; McCarthy 2003; Foreman & Milisen 2004; Irving, Detroyer, Foreman and Milisen 2009

5 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM Evidentie multifactoriële interventies en opleidingprogramma s: preventie en herkenning van delirium door verpleegkundigen kennis over en detectievaardigheden van delirium bij verpleegkundigen MAAR: Tijds- en arbeidsintensief Noodzaak bijkomende opleiding Inschakeling van experts op de afdeling Milisen et al. 2001, Foreman et al E-learning een alternatief of utopie?

6 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM E-LEARNING Een verzamelnaam voor het vormgeven van leersituaties (formeel en informeel) met behulp van informatie- en communicatietechnologie. Dankbaar et al VOORDELEN Snelheid leerproces + tijdstip leren aanpasbaar aan elke gebruiker Inhoud op interactieve manier aanbieden betere integratie in praktijk Klinische simulaties geen risico voor patiënten Voor grote groepen beschikbaar Gemakkelijk up-to-date te houden Kosteneffectief Irving, Detroyer, Foreman and Milisen 2009

7 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM E-LEARNING AANDACHTSPUNTEN BIJ GEBRUIK Niet elke lerende heeft: Voldoende computerkennis Voorkeur om zich met dit soort van leervormen bij te scholen Simulatie is niet de realiteit kan leren uit praktijksituaties op afdeling (vb. stage) niet vervangen Irving, Detroyer, Foreman and Milisen 2009 EFFECTIVITEIT Effect op kennis binnen medische disciplines = veelbelovende resultaten Effect van e-learning op de kennis en vroegtijdige detectie van delirium door verpleegkundigen is onbestaande Weih et al. 2008; Irving, Detroyer, Foreman and Milisen 2009; Curran et al. 2010; Bhatti et al. 2011; Meckfessel et al. 2011

8 INLEIDING PROBLEEM DELIRIUM E-LEARNING DELIRIUM E-LEARNING Ontwikkelen en evalueren van een delirium e-learning programma Doelstelling: Verbeteren van kennis en vaardigheden van zorgverleners aangaande preventie, detectie en behandeling van delirium, via actieve zelfstudie

9 DEEL 1: ONTWIKKELINGSPROCES DELIRIUM E-LEARNING

10 ONTWIKKELINGSPROCES DELIRIUM E-LEARNING PROGRAMMA OPZET 11 modules over: Voorkomen, klinische presentatie, risicofactoren, oorzaken, preventieve maatregelen en behandelingsmethoden van delirium Verfilmde casussen Testen voor zelfevaluatie en feedback Submodules van elk 10 minuten Op eigen tempo doorlopen bij gunstige omstandigheden tijdens werkzaamheden

11 ONTWIKKELINGSPROCES DELIRIUM E-LEARNING PROGRAMMA OPZET ONTWIKKELING INHOUD PROGRAMMA Uitvoeren literatuurstudie Bestuderen bestaande richtlijnen over preventie en behandeling delirium Bestuderen reële zorgsituaties als basis voor fictieve casussen Aanbevelingen van experts in delirium PILOT-TESTING Pilot-testing door studenten verpleegkunde Op basis van hun feedback werd het programma aangepast

12 ONTWIKKELINGSPROCES DELIRIUM E-LEARNING PROGRAMMA OPZET ONTWIKKELING DEMONSTRATIE

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27 DEEL 2: EVALUATIEPROCES DELIRIUM E-LEARNING

28 STUDIE: EFFECT OP KENNIS EN HAALBAARHEID DOELSTELLING Bepalen van: Effect van een delirium e-learning programma op de kennis van ziekenhuisverpleegkundigen over delirium Haalbaarheid van een delirium e-learning programma voor de dagelijkse praktijk Bij 56 verpleegkundigen

29 STUDIE: EFFECT OP KENNIS EN HAALBAARHEID DOELSTELLING RESULTATEN KENNIS EN BEKWAAMHEID OM DELIRIUM TE IDENTIFICEREN Kennis van verpleegkundigen over delirium in het algemeen en de risicofactoren significante verbetering na educatieperiode Gemiddelde score vóór educatie (17.6/23) versus na educatie (19.7/23) (p<0.001) Meer verpleegkundigen in staat hypoactief en hyperactief delirium correct te identificeren na de educatieperiode Hypoactief delirium vóór educatie (44.6%) versus na educatie (66.7%) (p<0.04) Hyperactief delirium vóór educatie (73.2%) versus na educatie (92.9%) (p<0.02)

30 STUDIE: EFFECT OP KENNIS EN HAALBAARHEID DOELSTELLING RESULTATEN HAALBAARHEID Voordelen e-learning programma: Tijdsindeling vb. eigen tempo leren, waar en wanneer het voor de individuele gebruiker past Zelfstudie actieve bezigheid Afgeronde submodules Nadelen e-learning programma Gebrek aan interactiviteit tussen student en docent of studenten onderling vb. geen kans tot vraagstelling of discussie Nood aan zelfdiscipline om te leren zonder begeleiding

31 CONCLUSIE Delirium e-learning programma: Verbetering kennis van verpleegkundigen over delirium Goed onthaald door verpleegkundigen in de praktijk Voordelen gebruik programma: Tijdsindeling Submodules Nadelen gebruik programma: Gebrek aan interactiviteit Nood aan zelfdiscipline om alle submodules zelfstandig te doorlopen Blended-learning?

32 Module beschikbaar op: (Auteurs: Detroyer E, Dobbels F, Gommers J, Irving K, Joosten E en Milisen K) Contact: elke.detroyer@khlim.be of elke.detroyer@med.kuleuven.be