Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten,

Transcriptie

1 PERSCOMMUNIQUÉ Links BelgoStat On-line Algemene informatie Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten, De drie Gewesten en de Nationale Bank van België startten in 2009 een gezamenlijk project om meer macroeconomische statistieken met een regionale dimensie te ontwikkelen. Voor het eerst wordt nu een regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten voor de periode volgens de ESR 1995-methodologie gepresenteerd die het resultaat is van de succesvolle samenwerking tussen de Bank en de Gewesten. De stromen tussen de gewesten konden, wegens het ontbreken van informatie over alle interregionale goederenen dienstenstromen, nog niet in kaart worden gebracht en zijn bijgevolg niet opgenomen in voorliggende resultaten. Daardoor konden geen gewestelijke handelsbalansen worden opgesteld. De cijfers voor het Rijk zijn coherent met die uit de nationale rekeningen gepubliceerd eind september 2013 op Belgostat. Door onvoldoende detail in de basisgegevens, kon een regionale verdeling van de in- en uitvoer van diensten voor de jaren 2006 en 2007 niet geraamd worden. Op het niveau van het Rijk is de totale invoer van goederen en diensten tussen 1995 en 2011 geëvolueerd van 127,7 naar 310,7 mld. euro (+143,3%). In die periode werd tussen 17,4 en 20,7 % van de totale invoer toegekend aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De totale Brusselse invoer nam toe van 24,0 mld. euro in 1995 naar 59,8 mld. euro in 2011 (+149,3 %). Van de totale invoer van goederen en diensten werd in de periode tussen 65,1 en 67,9 % toegekend aan het Vlaams Gewest. Tussen 1995 en 2011 steeg de Vlaamse invoer van 86,1 tot 206,1 mld. euro (+139,4 %). Tussen 13,5 en 15,3 % van de totale invoer van goederen en diensten was bestemd voor het Waals Gewest. De Waalse invoer evolueerde van 17,7 mld. euro in 1995 naar 44,9 euro (+153,9 %). (zie grafiek 1) De uitvoer van goederen en diensten van het Rijk nam in de periode toe van 135,9 naar 313,8 mld. euro (+130,9%). Daarvan was tussen 12,4 en 14,9 % afkomstig uit Brussel. De totale Brusselse uitvoer nam tussen 1995 en 2011 toe van 17,8 naar 45,8 mld. euro (+157,3 %). Tussen 67,5 en 71,8 % van de totale uitvoer kwam uit Vlaanderen. De Vlaamse uitvoer steeg van 96,2 mld. euro in 1995 naar 216,4 mld. euro in 2011 (+125,0 %). De Waalse uitvoer vertegenwoordigde tussen 15,7 en 17,5 % van de totale uitvoer van goederen en diensten. De uitvoer nam er toe van 21,9 naar 51,6 mld. euro tussen 1995 en 2011 (+135,3 %). (zie grafiek 2) De netto-uitvoer van goederen en diensten bleef op het niveau van het Rijk in alle jaren van de periode positief. Het niveau ervan lag vanaf 2008 echter beduidend lager. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd in alle jaren een negatieve netto-uitvoer opgetekend, terwijl die in het Vlaams en Waals Gewest in alle jaren positief was. De economisch moeilijker jaren vanaf 2008 manifesteerden zich in Brussel in een nog meer uitgesproken negatief saldo en in Vlaanderen in een lager positief saldo. In Wallonië bleef de netto-uitvoer op het niveau van de voorgaande jaren. (zie grafiek 3)

2 Het belang van de in- en uitvoer van enerzijds goederen en anderzijds diensten in de totale in- en uitvoer is sterk verschillend per gewest. (zie tabellen 1 en 2) In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest had tussen 70 en 76 % van de invoer en tussen 51 en 62 % van de uitvoer betrekking op goederen. In Vlaanderen sloeg tussen 81 en 85 % van de totale invoer op goederen. Langs uitvoerzijde lag het belang van de goederen t.e.m iets hoger (tussen 84 en 86 %). Vanaf 2008 daalde het belang ervan tot 79 à 82 %. In Wallonië had tussen 76 en 82 % van de invoer betrekking op goederen. Langs de uitvoerzijde was het belang van de goederen t.e.m en in 2008 nog hoger (tussen 82 en 86 %). Vanaf 2009 nam ook hier het belang van de goederen iets af en kwam uit tussen 80 en 82 %. Tussen 1995 en 2011 lijkt het belang van de diensten in de uitvoer van alle gewesten stelselmatig toegenomen te zijn. Langs de invoerzijde was dit enkel het geval in Vlaanderen. Verder kan vastgesteld worden dat de in- en uitvoer van goederen in periodes van laagconjunctuur, zoals tijdens de crisis van 2008 en 2009, in alle gewesten sterker daalde dan de in- en uitvoer van diensten, waardoor de diensten in die jaren een groter aandeel vertegenwoordigden in de totale in- en uitvoer. Naar bedrijfstakken toe waren het, in de periode , in de drie gewesten vooral de industriële en handelsbedrijfstakken die goederen in- en uitvoerden. Bij de invoer van goederen was het belang van de handel wel veel groter dan bij de uitvoer van goederen en dit in elk van de gewesten. (zie tabel 3) In de Brusselse industrie waren vooral de bedrijfstakken vervaardiging van geraffineerde aardolieproducten en vervaardiging van transportmiddelen belangrijk. Daarnaast had ook de tak productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht een belangrijk aandeel in zowel de in- als uitvoer. In Vlaanderen vormden binnen de industrie de chemische nijverheid, de metaalverwerkende nijverheid, de vervaardiging van transportmiddelen en vervaardiging van geraffineerde aardolieproducten de belangrijkste actoren. Langs uitvoerzijde kwamen daar ook nog de voedings- en textielnijverheid bij. Deze laatste vertoont echter een aandeel. Binnen de Waalse industrie waren het vooral de metaalverwerkende nijverheid, de farmacie, de chemie, de vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen en de vervaardiging van producten van kunststof en rubber die een groot aandeel hadden in de internationale handel in goederen. De invoer van diensten gebeurde in de periode in alle drie de gewesten vooral door dienstenbedrijfstakken. Daarnaast was een zeer groot deel van de invoer van diensten bestemd voor de consumptieve bestedingen. Dit deel heeft betrekking op de invoer van privé-reisverkeer. (zie tabel 4) In Brussel waren de handel, de zakelijke dienstverlening en de financiële activiteiten en verzekeringen steeds de belangrijkste takken bij de in- en uitvoer van diensten. Langs de uitvoerzijde was ook de horeca belangrijk. De Brusselse industrie vertegenwoordigde slechts een klein aandeel in zowel de in- als uitvoer van diensten. In Vlaanderen waren vervoer en opslag en de handel belangrijke takken voor de in- en uitvoer van diensten. Ook de totale industrie - vooral de chemie, de farmacie en de tak vervaardiging van cokes en geraffineerde aardolieproducten - had een belangrijk aandeel, dat groter was langs in- dan uitvoerzijde. Bij de uitvoer hadden ook de horeca en de zakelijke dienstverlening een significant aandeel. In Wallonië waren naast vervoer en opslag en de handel, verschillende industriële bedrijfstakken van belang voor de invoer van diensten: de farmacie, de chemie, de metaalnijverheid en de vervaardiging van producten van kunststof en rubber. Langs uitvoerzijde hadden vooral de financiële activiteiten en verzekeringen en de horeca een belangrijk aandeel. Ook de farmaceutische nijverheid was er een belangrijke bedrijfstak voor de uitvoer van diensten, vooral vanaf het jaar 2008.

3 Grafiek 1: Invoer van goederen en diensten per gewest, mln. euro Rijk=100% % 70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % BHG VL W Rijk BHG VL W Grafiek 2: Uitvoer van goederen en diensten per gewest, mln. euro Rijk=100% % 70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % BHG VL W Rijk BHG VL W Grafiek 3: Netto-uitvoer van goederen en diensten, (in mln. euro) BHG VL W Rijk

4 Tabel 1: Belang van enerzijds goederen en anderzijds diensten in de totale invoer per gewest, Aandeel van de goederen in de totale invoer per gewest (in %) Aandeel van de diensten in de totale invoer per gewest (in %) jaar BHG VL W Rijk BHG VL W Rijk ,0 85,1 79,2 82,0 27,0 14,9 20,8 18, ,8 84,7 78,5 82,2 24,2 15,3 21,5 17, ,3 84,4 79,9 82,3 23,7 15,6 20,1 17, ,2 83,6 80,0 81,6 24,8 16,4 20,0 18, ,8 83,0 79,4 80,7 27,2 17,0 20,6 19, ,2 82,8 79,8 80,8 25,8 17,2 20,2 19, ,5 82,5 78,5 79,8 28,5 17,5 21,5 20, ,8 82,1 75,9 79,4 27,2 17,9 24,1 20, ,8 81,9 77,0 79,6 26,2 18,1 23,0 20, ,8 82,7 78,2 80,6 25,2 17,3 21,8 19, ,4 84,3 79,2 81,6 26,6 15,7 20,8 18, ,3 17, ,7 18, ,6 83,0 81,5 81,2 25,4 17,0 18,5 18, ,7 80,5 79,0 78,4 29,3 19,5 21,0 21, ,6 80,6 77,9 78,7 27,4 19,4 22,1 21, ,1 82,3 79,2 80,3 25,9 17,7 20,8 19,7 Tabel 2: Belang van enerzijds goederen en anderzijds diensten in de totale uitvoer per gewest, Aandeel van de goederen in de totale uitvoer per gewest (in %) Aandeel van de diensten in de totale uitvoer per gewest (in %) jaar BHG VL W Rijk BHG VL W Rijk ,8 86,0 86,4 82,9 38,2 14,0 13,6 17, ,8 86,2 85,4 82,8 38,2 13,8 14,6 17, ,9 85,7 86,0 82,4 41,1 14,3 14,0 17, ,8 85,1 86,5 81,7 44,2 14,9 13,5 18, ,4 84,8 84,7 80,9 44,6 15,2 15,3 19, ,1 84,0 84,9 80,4 42,9 16,0 15,1 19, ,4 83,9 84,1 79,7 45,6 16,1 15,9 20, ,8 84,2 82,2 79,8 45,2 15,8 17,8 20, ,7 84,0 84,0 79,8 44,3 16,0 16,0 20, ,4 83,5 83,9 80,0 41,6 16,5 16,1 20, ,8 84,5 83,0 80,2 44,2 15,5 17,0 19, ,9 19, ,8 20, ,1 81,6 84,2 78,5 42,9 18,4 15,8 21, ,2 78,5 81,7 75,0 48,8 21,5 18,3 25, ,2 79,2 79,5 75,6 45,8 20,8 20,5 24, ,3 80,9 81,7 77,6 42,7 19,1 18,3 22,4 Tabel 3: Aandeel van de industrie en de handel in de totale in- en uitvoer van goederen per gewest, Gewest Aandeel Trend Aandeel Trend Brussel Invoer Uitvoer Vlaanderen Invoer Uitvoer Wallonië Invoer Uitvoer 27 à 36 % 38 à 65 % 43 à 53 % 61 à 71 % 51 à 57 % 78 à 81 % t.e.m. 2009, daarna terug stijgend 43 à 62 % 29 à 38 % 43 à 50 % 24 à 33 % 35 à 40 % 15 à 19 % stijgend stijgend lager sedert 2006

5 Tabel 4: Aandeel van de belangrijkste bedrijfstakken bij de in- en uitvoer van diensten per gewest, Gewest A38-bedrijfstak Aandeel tussen Gemiddeld aandeel INVOER Brussel Vlaanderen Wallonië UITVOER Brussel Vlaanderen Wallonië Financiële activiteiten en verzekeringen Consumptieve bestedingen gezinnen Consumptieve bestedingen gezinnen Consumptieve bestedingen Financiële activiteiten en verzekeringen Horeca Horeca Horeca Financiële activiteiten en verzekeringen 12 à 26 % 16 à 19 % 10 à 28 % 7 à 12 % 24 à 30 % 18 à 25 % 16 à 21 % 9 à 12 % 24 à 43 % 14 à 29 % 6 à 8 % 4 à 8 % 21 à 32 % 16 à 26 % 8 à 26 % 8 à 15 % 32 à 44 % 9 à 16 % 10 à 14 % 7 à 15 % 6 à 11 % 14 à 21 % 12 à 20 % 7 à 29 % 8 à 16 % 4 à 11 % 4 à 11 % 19,2 % 18,4 % 16,5 % 8,8 % 27,3 % 21,6 % 18,9 % 10,5 % 36,9 % 21,7 % 6,9 % 5,8 % 26,2 % 20,9 % 14,9 % 10,4 % 38,4 % 12,2 % 11,6 % 11,2 % 8,6 % 18,0 % 15,7 % 13,4 % 12,4 % 8,2 % 7,7 %

6 Technische nota De regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten maakt geen deel uit van de Europese statistische verplichtingen, maar gebeurt wel op basis van de op Europees niveau vastgelegde methodologische principes gehanteerd bij de overige variabelen per bedrijfstak die in het kader van de regionale rekeningen uitgesplitst worden per gewest, provincie en arrondissement op basis van de werkplaats (beloning van werknemers, bruto toegevoegde waarde tegen basisprijzen, bruto investeringen in vaste activa, aantal werkzame personen). De resultaten die voortvloeien uit de regionale verdeling van de internationale in- en uitvoer zijn dan ook coherent en vergelijkbaar met de overige aggregaten uit de regionale rekeningen. De in- en uitvoer van goederen en diensten wordt regionaal verdeeld volgens het arrondissement waar de in- of uitvoerder, eigenaar van het goed, gevestigd is en toegekend aan de bedrijfstak waartoe de in- of uitvoerder behoort. Wanneer een aangever vestigingen heeft in meerdere arrondissementen, wordt zijn in- of uitvoer uitgesplitst over de verschillende arrondissementen op basis van het aantal jobs per vestiging volgens de RSZ. In bepaalde gevallen is de individuele in- of uitvoerder niet gekend en wordt de in- en uitvoer verdeeld volgens een indicator, die direct gelinkt is met het te verdelen item. Zo wordt, bijvoorbeeld, de invoer (resp. uitvoer) van goederen door een fiscale vertegenwoordiger toegekend aan zijn klanten (resp. leveranciers). Een ander voorbeeld betreft de uitvoer van privé- en zakenreisverkeer, dat regionaal verdeeld wordt op basis van de overnachtingenstatistiek van de Algemene Directie Statistiek. Andere elementen worden bij gebrek aan detailinformatie niet meegenomen in de regionale verdeelsleutel en dus verdeeld zoals de gekende in- en uitvoer. De extrapolaties die per dienstenrubriek gebeuren in het kader van de raming van de nationale in- en uitvoer van diensten, bijvoorbeeld, worden verdeeld zoals de gekende in- en uitvoer per dienstenrubriek. Op de website van de Nationale Bank van België worden sinds het datajaar 2002 maandelijkse in- en uitvoercijfers voor goederen per gewest gepubliceerd. Die resultaten zowel het totaalcijfer op het niveau van het Rijk als de aandelen per gewest verschillen van degene die nu in het kader van de nationale en regionale rekeningen gepubliceerd worden. Op het niveau van het Rijk is het cijfer verschillend omdat in de nationale en regionale rekeningen de transit van aardgas uit de in- en uitvoer van goederen geëlimineerd werd en de cijfers gearbitreerd worden om de drie optieken van het bbp met elkaar in evenwicht te brengen. De verschillen in de aandelen per gewest spruiten voort uit de verschillende methodologische principes die gehanteerd worden bij de regionale verdeling zelf. Voor een gedetailleerde beschrijving van de toegepaste methode wordt verwezen naar de afzonderlijke publicatie Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten, Methodologische nota, die geraadpleegd kan worden op de website van de Nationale Bank van België.