Tussenverslag Project IkLeerOok

Transcriptie

1 Tussenverslag Project IkLeerOok Januari 2011 Doel en aanpak project IkLeerOok Het project IkLeerOok heeft als doelstelling om de leeromgeving van kinderen/jongeren met een beperking te verbeteren waardoor zij zo veel mogelijk onderdeel zijn van het gewone leven in de wijk en op school. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het kind/jongere, de ouders, het persoonlijk netwerk en professioneel netwerk van het gezin waar de school een belangrijk deel van uitmaakt. IkLeerOok is in september 2010 gestart met tien gezinnen en loopt door tot Vanuit IkLeerOok krijgt het gezin ondersteuning van een procesbegeleider van Perspectief, die samenwerkt met de ouders en het netwerk en in de verschillende fases van het project begeleiding en ondersteuning, coördinatie en input levert aan de ouders, het netwerk, de school, de buurt en andere betrokken mensen of organisaties binnen de doelstellingen van het project. IkLeerOok werkt aan: 1. Het vergroten van het persoonlijke en professionele netwerk van de gezinnen. 2. Het opzetten van een IkLeerOok plan 3. Het vergroten van de kennis en kunde bij ouders/netwerk over een inclusieve leeromgeving. 4. Het vergroten van het netwerk van de school, 5. Het uitvoeren van kwaliteitsonderzoek op school Kennismaking Bij alle gezinnen hebben kennismakingsgesprekken plaatsgevonden, meestal tussen de twee of drie gesprekken bij het gezin thuis samen met het kind en de ouders, soms broertjes of zusjes. Sommige ouders hebben extra gesprekken gehad om helder te krijgen wat het project kan bijdragen aan het gezin en of het de goede keuze is hieraan mee te doen. 1

2 In de gesprekken werd onder meer gesproken over: - Wat is de geschiedenis van het kind(en gezin)? - Wat zijn de talenten van het kind en waar is ondersteuning bij nodig? - Wat zijn de issues, risico s, (potentiële) problemen en barrières voor een zoon of dochter om deel te nemen aan een gewone leeromgeving? - Wie maakt deel uit van het persoonlijke als wel professionele netwerk van het kind(gezin)? - Wie kan deel uitmaken van een netwerkgroep die meedenkt over een inclusieve leeromgeving (op school, in de buurt, thuis)? - Wie kan een actieve bijdrage leveren aan de doelstellingen van het project? - Wat zijn de korte en lange termijn ambities en doelstellingen van zoon of dochter/gezin? Netwerk Centraal in het project staat het vergroten van het persoonlijke en professionele netwerk van de gezinnen. Veel ouders voelen dat ze alleen voor ingewikkelde stappen en beslissingen staan en willen graag wat ondersteuning met het organiseren van een netwerk dat meedenkt en doet. Perspectief levert die ondersteuning zodat het netwerk de kans krijgt hun input aan het kind en de ouders te geven. De procesbegeleider van Perspectief heeft een faciliterende rol bij het organiseren van een 5-10 tal netwerkbijeenkomsten. De grootte van een netwerkgroep varieert per gezin tussen de 6 en 25 mensen. Sommigen netwerken bestaan vooral uit vrienden en familie, anderen voornamelijk uit professionals en weer anderen uit een mengeling hiervan. Een paar gezinnen omarmt het idee van een netwerkgroep of netwerkbijeenkomsten direct. Voordat de procesbegeleider met ideeën komt, hebben deze gezinnen al in grote lijnen een plan hoe ze dit willen aanpakken. Andere gezinnen zijn in eerste instantie wat terughoudend en hebben tijd nodig om over barrières heen te stappen. 2

3 Een netwerkbijeenkomst Gezinnen hebben de regie in hoe ze willen dat een netwerkbijeenkomst verloopt. De doelen van een eerste of tweede netwerkbijeenkomst kunnen daardoor verschillen of lopen door elkaar: Achterban bewust maken over het leven en leren van een kind/jongere met een beperking Inventariseren hoe een goede leeromgeving eruit zou moeten zien en daar plannen voor maken Inventariseren wat de prioriteiten zijn voor het kind/jongere en gezin en daar acties aan verbinden Brainstormen met bekenden over de zaken die belangrijk zijn om een transitie (overgang van de ene naar de andere school/klas) goed te laten verlopen Denktank in het leven roepen over belangrijke zaken van het leven die leren bevorderen (zoals vriendschappen ontwikkelen) Leerpunten in kaart brengen met een klein netwerk en onderwijsmensen (via Leercirkel, Eigen Kracht). Uitwisselen met bekenden en relatief onbekenden over de barrières waar ouders en hun zoon of dochter tegenaan lopen Kennis vergaren over onderwijs voor iedereen. Meer mensen actief verbinden aan het kind/gezin of school 3

4 Er hebben in totaal nu (maart 2011) acht netwerkbijeenkomsten plaatsgevonden bij vijf verschillende gezinnen. Het uitvoeren van kwaliteitsonderzoek op school. Op alle betrokken scholen wordt een kwaliteitsonderzoek aangeboden. Of en wanneer scholen van dit aanbod gebruik willen maken verschilt. Op nog niet alle scholen is het aanbod al aan de orde geweest. In het onderzoek wordt een werkwijze gevolgd die al vele jaren gebruikt wordt door Perspectief. Een tweedaags kwalitatief onderzoek vindt plaats op de school en behelst interviews met representanten van alle verschillende stakeholders rond de school (leerlingen, ouders, leerkrachten, directie, niet onderwijzend personeel, IB-ers, AB-er, externen etc). De insteek van dit onderzoek wordt bepaald door de koers die de school wil varen en de dimensies van de Index voor Inclusie. In hoeverre zijn we een school voor iedereen en wat is er nodig om dit te versterken? De uitvoering van een kwaliteitsonderzoek gebeurt door een door Perspectief getraind team van drie of vier interviewers, onder wie veelal ouders van een zoon of dochter met een beperking. De school ontvangt na het onderzoek een rapport waarin de sterke kanten van de school beschreven staan maar ook de verbeterpunten. Recentelijk heeft een kwaliteitsonderzoek op een school plaatsgevonden waar de effecten van het onderzoek nog niet van bekend zijn. Het opzetten van een IkLeerOok plan Het IkLeerOok plan moet een door de ouders/netwerk opgesteld ontwikkelingsplan worden, waarin in eerste instantie in beeld wordt gebracht wat de huidige (leer)situatie is van zoon of dochter, wat de wensen en behoeften zijn en wie er deel uitmaken van het netwerk rondom het kind en de ouders. In tweede instantie is het de bedoeling dat dit plan verder opgesteld wordt door en voortdurend bijgewerkt vanuit input van de netwerkgroep. De richtlijnen en doelen in dit plan dienen als uitgangspunt voor de verschillende werkzaamheden ter verbetering van de leeromgeving van zoon of dochter. Het moet een dynamisch en flexibel plan zijn dat meegroeit met de ontwikkelingen van de zoon of dochter. Ouders en zoon of dochter zijn eigenaar van het plan. De netwerkgroep, de school en de procesbegeleider hebben er toegang toe. Wat doet het IkLeerOok plan: Geeft aanknopingspunten voor scholen om onderwijs aan kinderen die anders zijn te faciliteren Geeft ouders en kinderen meer zeggenschap en overzicht over de leeromgeving, wensen, doelen, mogelijkheden van zoon of dochter Maakt talenten en mogelijkheden direct zichtbaar Verbetert overdracht tussen scholen Geeft overzicht over acties en afspraken en wie wanneer wat doet. 4

5 Doordat de plannen onderdelen bevatten van een handelingsplan is het de vraag of de IkLeerOok plannen gebundeld kunnen worden aan een (verplicht) handelingsplan of dat er andere manieren zijn om de inclusieve doelstellingen goed in beeld te krijgen. Op dit moment zijn er nog geen IkLeerOok plannen geformuleerd. Dit komt omdat de meeste netwerkbijeenkomsten nog een sterk oriënterend karakter hebben en er nog vaak geen duidelijke afspraken liggen over het verbeteren van de leeromgeving in brede zin. Wel is er een plan opgesteld met een school vanuit de leercirkel (Eigen Kracht). Hier is de aandacht specifiek gericht geweest op de leerpunten van een kind wat in andere bijeenkomsten nog niet op die manier aan de orde is geweest. 5