RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK. Het Baken Park Lyceum, afdeling havo

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK Het Baken Park Lyceum, afdeling havo Plaats: Almere BRIN-nummer: 01FP-1 Registratienummer: Onderzoek uitgevoerd op: 12 mei 2011 Conceptrapport verzonden op: 1 september 2011 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 3 oktober 2011 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 H /7 Pagina 2 van 7

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 12 mei 2011 een tussentijds kwaliteitsonderzoek (TKO) uitgevoerd op de afdeling havo van het Baken Park Lyceum in Almere om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling. Aanleiding en toezichthistorie Bij het kwaliteitsonderzoek van 1 februari 2010 is de havo-afdeling van het Baken Park Lyceum als zeer zwak beoordeeld. In vervolg op het kwaliteitsonderzoek is een traject van geïntensiveerd toezicht ingezet: door de inspectie is een toezichtplan opgesteld, waarin de afspraken en werkwijze voor bovengenoemd traject zijn vastgelegd. Op 31 januari 2011 vond conform het toezichtplan een voortgangsgesprek plaats. Dit TKO vindt plaats als onderdeel van het ingezette traject van geïntensiveerd toezicht. Onderzoeksopzet De inspectie heeft in dit TKO de volgende indicatoren van de kwaliteitszorg opnieuw beoordeeld: - De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten (9.4) - De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces (9.5) - De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit (9.7) - De kwaliteitszorg is verbonden met de visie op leren en onderwijzen zoals geformuleerd in het schoolplan (9.9) - De school heeft inzicht in de sterke en zwakke punten van de eigen organisatie (9.11) - De schoolleiding stuurt de kwaliteitszorg aan (9.12) - De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur (9.13) Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. - Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. - Schoolbezoek, waarbij een gesprek is gevoerd met de directie, teammanagers en een representatieve groep van leraren. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en enkele teammanagers. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. H /7 Pagina 3 van 7

4 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Resultaten 1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding havo. 1.3 * De leerlingen van de opleiding havo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4* *Bij de opleiding havo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau Kwaliteitszorg De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 9.9 De kwaliteitszorg is verbonden met de visie op leren en onderwijzen zoals geformuleerd in het schoolplan De school heeft inzicht in de sterke en zwakke punten van de eigen organisatie 9.12 De schoolleiding stuurt de kwaliteitszorg aan De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur. H /7 Pagina 4 van 7

5 2.2 Beoordeling Context De inspectie constateert dat de context van de school risico s bevat voor de uitvoering van het verbeterplan. Een belangrijk deel van de onderwijskundige aansturing vindt momenteel plaats door externen. De inzet van externen wordt voor volgend schooljaar deels afgebouwd. Door de betrokkenen wordt aangegeven dat de inzet en de deskundigheid van de externen node gemist zal worden en dat er vooralsnog geen zicht is op een gelijkwaardige vervanging. Daarnaast is sprake van een terugloop van het leerlingenaantal en daarmee gepaard gaand een inkrimping van het personeelsbestand. Dit creëert onrust en de schoolleiding geeft aan dat ze bij het aanpassen van het personeelsbestand niet altijd op kwaliteit kan sturen. Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de afdeling niet meer als zeer zwak maar als zwak. Dit oordeel is gebaseerd op de overweging dat het driejarige opbrengstenoordeel van zowel 2010 als 2011 laat zien dat de opbrengsten van de afdeling havo voldoende zijn. Desondanks is het zichtbaar dat de opbrengsten van de havo weer een kritische grens naderen., De realisatie van het verbeterplan ligt in grote lijnen op schema. Het accent in het verbetertraject op het primaire proces en de grotere aandacht voor aansturing via secties worden door het team als positief ervaren. De kwaliteitszorg en de voorwaarden daarvoor zijn duidelijk verbeterd. Knelpunten zijn echter het verbetertraject in de zwakst presterende vaksecties en de risico s in de context die de uitvoeringvoortgang van het verbetertraject bedreigen. De inspectie heeft het onderwijsproces niet beoordeeld, omdat de school heeft aangegeven de ontwikkeling van de didactische vaardigheden van leraren en het vaststellen van leerlijnen meer tijd vereisen. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten en de kwaliteitszorg. Opbrengsten Over drie jaar bezien zijn de opbrengsten voldoende. Er is echter sprake van een achteruitgang. Op de opbrengstenkaart 2011 zijn drie van de vier opbrengstindicatoren onvoldoende. Bij voortzetting van dit beeld is volgend jaar sprake van onvoldoende opbrengsten op grond van het driejaarsoverzicht. Indien deze trend zich voortzet dan is er een risico dat in 2012 de opbrengsten weer onvoldoende zijnde situatie van de opbrengsten is daarmee risicovol. Het rendement onderbouw is weliswaar over drie jaar bezien voldoende, over drie jaar bezien, maar de laatste twee jaren is sprake van een onvoldoende rendement. Het rendement bovenbouw is voldoende maar ook hier is sprake van een achteruitgang op de laatste opbrengstenkaart. Het gemiddelde eindexamencijfer is slecht. In twee van de drie achterliggende jaren behoort de school wat betreft dit onderdeel tot de tien procent slechtste scholen van Nederland. Het verschil tussen het cijfer voor het schoolexamen en het centraal examen valt net binnen de norm van de inspectie. H /7 Pagina 5 van 7

6 Schoolleiding en team zijn zich bewust van de urgentie om de resultaten te verbeteren. Er worden diverse activiteiten ondernomen om de opbrengsten te verbeteren, onder meer scholing t.a.v. didactiek, lesbezoeken en de vaststelling van verbeterplannen en vakwerkplannen per sectie. Ten aanzien van het borgen van de kwaliteit van de schoolexamens zijn de afspraken dit schooljaar geëffectueerd. De effecten van de verbetermaatregelen zijn echter nog niet zichtbaar in de opbrengsten. De kwaliteitszorg De inspectie beoordeelt de onderzochte indicatoren van kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg grotendeels als voldoende. Er is op dit moment sprake van voldoende onderwijskundige aansturing door de schoolleiding waarbij op diverse manieren aan verbetering van de opbrengsten wordt gewerkt. Er is in de afgelopen periode veel ingezet op verbetering van het didactische proces in de klas, onder meer via didactische scholing en lesbezoeken (vormt input bij lesbesprekingen en functioneringsgesprekken). Algemene leidraad is dat de lat omhoog moet. Daarnaast heeft de onderwijskundige aansturing via secties meer nadruk gekregen. Er is meer sectie-overleg waarbij afstemming tussen onderbouw en bovenbouw een belangrijke rol speelt. De opdracht vanuit de schoolleiding aan de secties om tot verbeterplannen en vervolgens vakwerkplannen te komen, is goed ontvangen door het team. Het gesprek gaat weer over inhoud en onderwijs. De inhoudelijke feedback op de sectieverbeterplannen wordt gewaardeerd. Op grond van bestudering van documenten (onder meer functioneringsverslagen) en een gesprek met teamleden, concludeert de inspectie dat er momenteel in voldoende mate sprake is van een professionele cultuur. De meer inhoudelijke koers en de nadruk op afspraak is afspraak wordt positief gewaardeerd door de inspectie. De inspectie beoordeelt de planmatigheid van de aansturing als voldoende. Het verbeterplan speelt hierbij een sturende rol en de realisatie hiervan ligt grotendeels op schema. Voor zaken die later zijn opgepakt, is er een inhoudelijke reden. (Het was naar de mening van de schoolleiding nodig om eerst de missie en de visie uit te werken en daarna aan de slag te gaan met totstandkoming van de vakwerkplannen). Ook de verantwoording van de onderwijskwaliteit beoordeelt de inspectie als voldoende. Dit oordeel is onder meer gebaseerd op de verspreiding onder ouders van de gegevens zoals die zijn aangeleverd aan Vensters voor verantwoording, nieuwsbrieven aan de ouders en de aparte bijeenkomsten waarvoor ouders worden uitgenodigd om met personeel over de stand van zaken in het verbetertraject te praten. Ondanks het feit dat forse stappen in de kwaliteitszorg zijn gezet, is de borging van de onderwijskwaliteit nog niet op orde. Dit oordeel is gebaseerd op het gegeven dat met name bij enkele vakken waarvan de resultaten onvoldoende zijn, niet genoeg stappen zijn gezet om de vakdidactische kwaliteit in afspraken vast te leggen. Bij de vaksecties waar deze afspraken wel zijn vastgelegd, valt op dat de kwaliteit wisselend is. Sommige (vakwerk)plannen hebben het karakter van een studiewijzer en er is niet altijd sprake van concrete doelen. Hierdoor is er te weinig perspectief op een vakdidactische verbetering bij deze vakken, terwijl dat wel nodig is om de opbrengsten te verbeteren. H /7 Pagina 6 van 7

7 3. TOEZICHTARRANGEMENT De inspectie wijzigt het toezichtarrangement zeer zwak voor de havo van het Baken Park Lyceum in een arrangement zwakke kwaliteit. Deze wijziging voert de inspectie door op grond van de voldoende opbrengsten voor de afdeling havo gebaseerd op een driejarig oordeel en niet vanwege een ander oordeel over de normindicatoren. Met nadruk wijst de inspectie naar de dalende tendens bij de opbrengsten, de risico s in de context voor de uitvoering van het verbetertraject en het achterblijven van de verbeteringen bij de vaksecties met de zwakste opbrengsten. Daarom voert de inspectie in het najaar van 2011 een voortgangsgesprek met het bevoegd gezag om de dalende tendens in de opbrengsten, de risico s in de context en de voortgang van het verbetertraject te bespreken. Ten behoeve van dit voortgangsgesprek stuurt het bevoegd gezag twee weken voorafgaand aan het gesprek een actuele voortgangsrapportage op. Het bestuur verwerkt daarin: - een analyse van de laatste opbrengstgegevens (met name de examenresultaten 2011) - de voortgang van het verbetertraject, mede in relatie tot de geconstateerde risico s en het achterblijven van bepaalde vaksecties (o.m. inzage in vakwerkplannen) Verder is afgesproken dat: - beide afdelingen (havo en vwo) gezamenlijk zullen optrekken en worden beoordeeld. - Na het uitkomen van de opbrengstenkaart 2012 zal een tussentijds kwaliteitsonderzoek worden uitgevoerd waarin het onderwijsleerproces wordt beoordeeld. In dit onderzoek worden de negatief beoordeelde normindicatoren betrokken. Dit om de school de ruimte te geven in de te verwachten nieuwe setting de verbeteringen nog beter in te zetten te borgen. H /7 Pagina 7 van 7