Beschrijving van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden

Transcriptie

1 Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Beschrijving van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Augustus 2016 Ilse Brummelhuis, netwerkcoördinator 1

2 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 1. Missie en organisatie Missie Netwerkparticipatie / samenwerkingsovereenkomst Financiering 4 2. Structuur Netwerk Bestuurlijk kader Bestuurlijk Platform Netwerkoverleg Procedure toelating Netwerk Palliatieve Zorg Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO Informatiepunt Palliatieve Zorg Haaglanden Functie van netwerkcoördinator Functie van projectleider Coördinator Helpdesk Palliatieve Zorg 7 3. Activiteiten van het netwerk Informatie en versterken van verbindingen Kwaliteitsverbetering en richtlijnen Deskundigheidsbevordering Overzicht capaciteit Overig 9 4. Landelijke organisatie Stichting Fibula Nationaal Programma Palliatieve Zorg en consortiavorming Overige relaties Gemeente Den Haag 10 Bijlage 1: Ledenlijst Stuurgroep 14 Bijlage 2: Ledenlijst Netwerkoverleg Bijlage 3: Samenwerkingsovereenkomst Bijlage 4: Protocol taken en verantwoordelijkheden Bijlage 5: Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Behaalde resultaten Bijlage 6: Jaarplan Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden DWO

3 INLEIDING Het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden richt zich op het versterken van de samenwerking en het verbeteren van de kwaliteit van de palliatieve zorg. Daarbij staat kennis delen centraal. Het Netwerk omvat Den Haag, Rijswijk, Leidschendam, Voorburg, Wassenaar en Zoetermeer, een regio met ruim inwoners. Deelnemers van het netwerk zijn alle zorgverleners en vrijwilligers die zich op welke wijze dan ook, bezighouden met palliatieve zorg. De formele betrokkenheid wordt gevormd door instellingen die de samenwerkingsovereenkomst hebben ondertekend. Het netwerk wordt gecoördineerd door een netwerkcoördinator. Daarnaast is een projectleider palliatieve zorg werkzaam binnen het netwerk. De missie, organisatie en structuur van het netwerk worden beschreven in paragraaf 1 en 2. De doorlopende activiteiten van het netwerk worden toegelicht in paragraaf 3. De landelijke organisatie waaronder stichting Fibula en het Nationaal Programma Palliatieve Zorg worden uiteengezet in paragraaf 4 en overige relaties staan beschreven in paragraaf 5. Het jaarplan 2016 (bijlage 5) geeft een uitgebreide beschrijving van de activiteiten en een toelichting op de behaalde resultaten Als bijlagen zijn toegevoegd: - Ledenlijst Bestuurlijk Platform - Ledenlijst Netwerkoverleg - Samenwerkingsovereenkomst - Protocol taken en verantwoordelijkheden - Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden 2016 / Behaalde resultaten Jaarplan Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden DWO

4 1. Missie en organisatie 1.1 Missie Het bieden van kwalitatief goede palliatieve zorg aan alle patiënten en hun naasten in de regio Haaglanden waarbij de toegankelijkheid tot palliatieve deskundigheid gelijk is ongeacht de verblijfplaats van de patiënt. De geboden zorg wordt verleend volgens de professionele standaarden en sluit aan op de wensen en behoeften van de zorgvrager. Deze zorg komt tot stand door een optimale samenwerking tussen de zorgverleners onderling, samen met mantelzorgers en vrijwilligers. 1.2 Netwerkparticipatie / samenwerkingsovereenkomst Het netwerk staat open voor alle instellingen in de regio die de afspraken van de samenwerkingsovereenkomst onderschrijven. In 2009 hebben bestuurders van zorginstellingen die deelnemen aan het netwerk een samenwerkingsovereenkomst (bijlage 3) ondertekend. Met het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst verplichten de netwerkpartners zich tot een goede samenwerking op het gebied van palliatieve zorg. Sinds 2009 hebben zich ook een aantal nieuwe partners bij het netwerk gevoegd. De samenwerkingsovereenkomst is begin 2016 geactualiseerd. Er is een gezamenlijke verbetercultuur. Binnen het netwerk is men gericht op het signaleren van knelpunten en op het gezamenlijk aanpakken van knelpunten. 1.3 Financiering Sinds 2007 is de financiering van het netwerk geregeld vanuit een landelijke subsidieregeling van het Ministerie van VWS. Deze regeling loopt af op 1 januari 2017 en zal met enkele wijzigingen worden verlengd met 5 jaar, tot 1 januari Fibula (landelijke organisatie voor de netwerken palliatieve zorg) stelt een denktank in voor de periode na 2021, om een toekomstvisie te formuleren op de NPZ een daarbij passende regeling voor te stellen. De coördinator van de helpdesk palliatieve zorg wordt gefinancierd door het IKNL. 2. Structuur Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden 2.1 Netwerk In het netwerk vormen de zorgplekken (thuis, hospice/bijna thuis huis/palliatieve unit, woonzorgcentrum, verpleeghuis en ziekenhuis) de samenstellende delen. Zij dienen gezamenlijk zorg te dragen voor het goed functioneren van het netwerk van zorgplekken. Om de gezamenlijke verantwoordelijkheid vorm te geven is een structuur nodig teneinde de samenhang in de palliatieve zorg te bereiken. Deelnemers van het netwerk zijn alle zorgverleners en vrijwilligers die zich op welke wijze dan ook, bezighouden met palliatieve zorg. De formele betrokkenheid wordt gevormd door instellingen die de samenwerkingsovereenkomst hebben ondertekend. 2.2 Bestuurlijk kader Het bestuur van Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken functioneert als bestuurlijk kader voor het netwerk. Op deze wijze kan geprofiteerd worden van ervaringen, opgedaan op andere terreinen. Tevens is er breed bestuurlijk draagvlak voor de activiteiten van het netwerk. 2.3 Bestuurlijk Platform Het bestuurlijk platform is een proactief, beleids- en besluitvormend orgaan. De leden van het bestuurlijk platform (bijlage 1) zijn vertegenwoordigers vanuit de 5 zorgplekken en niet namens de zorgplekken. Daarnaast zijn ook de Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers, het IKNL en de gemeente Den Haag vertegenwoordigd. De leden worden benoemd op basis van deskundigheid en beleidsmatig inzicht door de directeur van de Stichting, op voordracht van het bestuurlijk platform. 4

5 Criteria deelname Bestuurlijk Platform - De zittingstermijn is tussen de 2 en 4 jaar. - De zittende leden dragen zelf een opvolger voor, in overleg met de netwerkcoördinator. - Bij een vacature informeert de netwerkcoöordinator binnen de instellingen uit dezelfde branche wie een kandidaat wil voordragen. De voorgedragen kandidaat heeft een gesprek met de netwerkcoöordinator en een lid van het bestuurlijk platform. - De nieuwe deelnemer: o Is werkzaam bij een organisatie die minimaal 2 jaar formeel lid is van het netwerk. o Heeft een functie op bestuurlijk, leidinggevend, dan wel op beleidsniveau. o Is deskundig op het gebied van palliatieve zorg en heeft beleidsmatig inzicht. - Het maximum aantal deelnemers is 13. Voor wat betreft de deelname VVT: - Er is tenminste één afvaardiging van een VVT instelling met een verpleegkundig team voor medisch technisch handelen. - Er is één afvaardiging van een verpleeghuis met een Palliatieve Terminale Unit. Taken van het bestuurlijk platform - Het vaststellen van het jaarplan - Het instellen van werkgroepen - Het nemen van besluiten over voorstellen en activiteiten - Het vaststellen van de thema s van de netwerkbijeenkomsten - Het bepalen van de activiteiten van de netwerkcoördinator en projectleider Vanaf maart 2016 is het voorzitterschap roulerend onder de deelnemers van het Bestuurlijk Platform. Iedere keer wordt de vergadering voorgezeten door aan ander lid en vindt plaats bij de zorgorganisatie van de desbetreffende voorzitter. Het bestuurlijk platform komt 5x per jaar bijeen. 2.4 Netwerkberaad Het netwerkberaad is een plek voor professionele ontmoeting en verdieping. Vanuit de gezamenlijke verbetercultuur zijn alle organisaties die formeel lid zijn vertegenwoordigd in het netwerkberaad zodat gezamenlijk knelpunten gesignaleerd en aangepakt kunnen worden. De leden van het netwerkberaad (bijlage 2) zijn contactpersonen van de deelnemende organisaties of een door hen aangewezen persoon. Het betreft deskundigen op het gebied van palliatieve zorg. Taken van het netwerkberaad: - Het doen van voorstellen aan het bestuurlijk platform over nieuwe projecten - Het deelnemen aan werkgroepen of zorgen voor een deskundige collega. Ieder organisatie levert een bijdrage op netwerkniveau. Dit kan deelname zijn aan een werkgroep, een scholingsactiviteit of mede organiseren van een themabijeenkomst - Het informeren over de voorgang van de projecten - Het verspreiden van informatie binnen de eigen organisatie zoals voorlichtingsmateriaal, publieksvoorlichting, scholingsaanbod en overige bijeenkomsten - Het implementeren van regionale richtlijnen palliatieve zorg Op deze manier wordt vanuit een breed draagvlak richting en invulling gegeven aan beleidsontwikkeling en uitvoering ten aanzien van palliatieve zorg. De voorzitter is de netwerkcoördinator en zij ontvangt daarbij inhoudelijke ondersteuning van de projectleider palliatieve zorg. 5

6 Het netwerkberaad vindt twee keer per jaar plaats. De netwerkcoördinator vormt de verbindende schakel tussen het netwerkoverleg en het bestuurlijk platform. 2.5 Procedure toelating van instellingen tot het Netwerk Palliatieve Zorg Aan het verkrijgen van lidmaatschap van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden zijn vanaf 2012 voorwaarden verbonden. In het najaar van 2015 zijn deze voorwaarden geactualiseerd en vastgesteld door het Bestuurlijk Platform van het netwerk. Voorwaarden en procedure voor het verkrijgen van het lidmaatschap Voorwaarden: - De organisatie beschikt over een visie palliatieve en palliatieve terminale zorg. - De organisatie benoemt twee aandachtsgebied-houders palliatieve zorg. o De aandachtsgebied-houders zijn voor het netwerk aanspreekpunt binnen de organisatie. o De aandachtsgebied-houders zijn door de directie vrijgesteld van taken die betrekking hebben op palliatieve zorg. Er is deelname aan minimaal 1 werkgroep rondom een thema gericht op het verder verbeteren van de palliatieve zorg voor patiënten en naasten. o De aandachtsgebied-houders geven jaarlijks een kort verslag over de ontwikkelde en nog te ontwikkelen activiteiten. - Verpleegkundigen en verzorgenden, betrokken bij de palliatieve zorgverlening, worden door de directie in de gelegenheid gesteld de basisscholing palliatieve zorg te volgen. Deze scholing wordt jaarlijks aangeboden en hierin wordt samengewerkt met de palliatieve netwerken Leiden, Delft en de onderwijsafdeling van het LUMC. - Organisaties delen de eigen projecten, initiatieven en scholingen op het gebeid van palliatieve zorg met de netwerkleden. - 2 x per jaar wordt er door het netwerk een netwerkberaad georganiseerd voor de aandachtsgebied-houders palliatieve zorg. - Aan het lidmaatschap zijn geen kosten verbonden. Procedure - Een verzoek om lid te worden van het Netwerk Palliatieve Zorg kan gericht worden aan de coördinator van het netwerk. - De organisatie heeft een gesprek met de netwerkcoördinator en ontvangt de beschrijving van het netwerk met daarin opgenomen: o het jaarplan; o de behaalde resultaten; o de samenwerkingsovereenkomst en het protocol met taken en verantwoordelijkheden van deelnemende organisaties; o de voorwaarden voor het verkrijgen van het lidmaatschap. - De organisatie besluit of men daadwerkelijke deel wil gaan uitmaken van het netwerk en aan de afspraken in het protocol wil en kan voldoen. - De organisatie dient een schriftelijk verzoek in om lid te worden met daarin opgenomen: o de visie ten aanzien van palliatieve zorg; o het beleid ten aan zien van (basis)kennis en kunde o het beleid ten aanzien van bij- en nascholing - Het bestuurlijk platform van het netwerk besluit in haar vergadering over het verzoek. - Organisaties treden toe tot het netwerk door ondertekening van de Samenwerkingsovereenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden door het bestuur van de betreffende organisatie. 2.6 Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO 6

7 Ter ondersteuning van zorgvragers en ter bevordering van de kwaliteit van de palliatieve zorg is er de Helpdesk Palliatieve Zorg. De Helpdesk wordt bemand door een team van verpleegkundigen, gespecialiseerd in de palliatieve zorg. Zij worden ondersteund door een groep artsen, allen kaderartsen palliatieve zorg en twee apothekers. Een anesthesist/pijnbehandelaar, internistoncoloog en een geestelijk verzorger zijn vaak aanwezig bij de casuïstiekbesprekingen van het team. Het team biedt zorgverleners ondersteuning en advies bij problemen in de zorgverlening en behandeling van patiënten in de palliatieve fase. De Helpdesk is bereikbaar voor vragen van hulpverleners uit de regio Haaglanden en Delft Westland Oostland. Het IKNL heeft landelijk de verantwoordelijkheid voor consultatie in de palliatieve zorg. Een adviseur van het IKNL, locatie Leiden is betrokken bij de Helpdesk. De Helpdesk heeft een eigen jaarplan (bijlage 7). 2.7 Informatiepunt Palliatieve Zorg Haaglanden Voor patiënten en mantelzorgers is er een Informatiepunt Palliatieve Zorg ingericht bij het Netwerk Palliatieve Zorg. Patiënten en mantelzorgers kunnen hier terecht met vragen over de zorg in de laatste levensfase. 2.8 Functie van de netwerkcoördinator In de functie van netwerkcoördinator ligt het accent op ondersteunend bezig zijn, initiëren, begeleiden en voortdurend werken aan verbeteringen. Daarvoor is het van belang dat de coördinator het vertrouwen geniet van participanten binnen het netwerk en te midden van hen werkzaam is. De coördinator wordt hiërarchisch aangestuurd door de directeur van Stichting Transmurale Zorg en legt functioneel verantwoording af aan het bestuurlijk platform. Dit doet zij door terugkoppeling van de actuele en geplande activiteiten voornamelijk vanuit het Jaarplan. 2.9 Functie van de projectleider In de functie van de projectleider ligt het accent op kwaliteit verbeterprojecten op netwerkniveau. Daarvoor is het van belang dat de projectleider het vertrouwen geniet van participanten binnen het netwerk en te midden van hen werkzaam is. De projectleider wordt hiërarchisch aangestuurd door de directeur van Stichting Transmurale Zorg en legt functioneel verantwoording af aan het bestuurlijk platform. Dit doet zij door terugkoppeling van de actuele en geplande activiteiten voornamelijk vanuit het Jaarplan Coördinator van de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO De coördinator van de helpdesk stuurt het helpdeskteam aan. De coördinator wordt gefinancierd door het IKNL en werkt volgens de voorwaarden die het IKNL gesteld heeft aan de coördinatiefunctie. Functioneel wordt de coördinator aangestuurd door de directeur van de Stichting Transmurale Zorg. In de vergaderingen van het netwerk vindt uitwisseling van informatie over en voor de helpdesk plaats. Waar mogelijk wordt de helpdesk betrokken bij activiteiten van het netwerk. 3 Activiteiten van het Netwerk De activiteiten van het netwerk zijn onderverdeeld in: - Informatie en versterken van verbindingen - Kwaliteitsverbetering en richtlijnen - Deskundigheidsbevordering - Overzicht capaciteit - Overig 7

8 De activiteiten die jaarlijks terugkeren worden hieronder kort toegelicht. De uitgebreide beschrijving van de activiteiten en de thema s voor 2016 staan beschreven in het Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden (bijlage 5). 3.1 Informatie en versterken van verbindingen Netwerkbijeenkomsten Jaarlijks worden er themabijeenkomsten en/of symposia georganiseerd voor zorgverleners die werkzaam zijn in de palliatieve zorg. Het doel is deskundigheidsbevordering en persoonlijk contact tussen verschillende professionals. Digitale nieuwsbrief 4 à 5 keer per jaar wordt de digitale nieuwsbrief verspreid. Middels deze nieuwsbrief wordt de regio geïnformeerd over activiteiten en actuele ontwikkelingen in de palliatieve zorg. Website Via de website wordt veel algemene informatie gegeven over palliatieve zorg en over het palliatieve zorgaanbod in de regio. Ook nieuws op het gebied van palliatieve zorg en de agenda met regionale activiteiten worden op de website geplaatst. Via de website wordt ook nieuws op het gebied van palliatieve zorg en de agenda met regionale activiteiten geplaatst. Informatiemateriaal Brochures worden actief verspreid en er is de mogelijkheid tot aanvragen en downloaden via de website. Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (IDPZ) Met de IDPZ wil men patiënten en hun naaste omgeving informeren over palliatieve zorg. 3.2 Kwaliteitsverbetering en richtlijnen Het netwerk richt zich op de continuïteit van zorg en het verbeteren van de samenwerking. Het bestuurlijk platform neemt besluiten over kwaliteitsverbeterprojecten en innovatieprojecten die onder leiding van de projectleider palliatieve zorg en netwerkcoöordinator worden uitgevoerd. Voor het ontwikkelen van regionale richtlijnen en afspraken worden regionale werkgroepen gevormd. Werkgroepen zijn van tijdelijke aard en worden samengesteld op basis van deskundigheid en betrokkenheid bij het specifieke onderwerp. Activiteiten van het netwerk hebben onder meer geleid tot: - brochure Huisbezoeken in de palliatieve fase ; - brochure Geestelijke begeleiding in de laatste levensfase en - regionale richtlijn Zorg voor naasten Voor een volledig overzicht van de door het netwerk ontwikkelde richtlijnen en informatiemateriaal zie bijlage Deskundigheidsbevordering Nascholing Palliatieve zorg voor verpleegkundigen de basis I.s.m. de consulenten palliatieve zorg, de onderwijsafdeling LUMC wordt 2 x per jaar een 3 daagse scholing palliatieve zorg aangeboden voor verpleegkundigen uit de netwerken Haaglanden, DWO en Leiden. De locatie is Leiden. Deze scholing levert een belangrijke bijdrage aan deskundigheidsbevordering op het gebied van palliatieve zorg in de regio. Basisscholing Palliatieve zorg voor verzorgenden Het netwerk organiseert 1 x per jaar i.s.m. de consulenten palliatieve zorg een basisscholing voor verzorgenden. 8

9 Nascholing Palliatieve zorg voor verpleegkundigen gevorderden In samenwerking met het palliatief netwerk Leiden en het LUMC word 1 x per jaar een nascholing Palliatieve zorg voor verpleegkundigen gevorderden aangeboden voor verpleegkundigen uit de netwerken Leiden, Haaglanden en Delft. Scholingen in Company Er wordt ondersteuning geboden bij het organiseren van In-company scholingen palliatieve zorg in zorginstellingen. Verdiepingsworkshops Voor huisartsen en verpleegkundigen worden verdiepingsworkshops aangeboden, waarbij theorie en casuïstiek uitgangspunt vormen. 3.4 Overzicht capaciteit Ieder halfjaar verzamelt de netwerkcoördinator in het eerste kwartaal de kwantitatieve gegevens van de hospices, bijna thuis huis en palliatieve units in verpleeghuizen. Het bestuurlijk platform brengt op basis van deze cijfers advies uit met betrekking tot uitbreiding van de capaciteit. Het Ministerie van VWS heeft de netwerken een signalerende en adviserende rol toebedeeld om over- of ondercapaciteit van hospices en bijna thuis huizen, voor zover deze in aanmerking komen voor de subsidieverstrekking op grond van de Regeling Palliatieve Terminale Zorg, zoveel mogelijk te voorkomen. Op de netwerkwebsite wordt een actueel overzicht gegeven van vrije plaatsen in hospices, bijna thuis huis en palliatieve units in de regio. 3.5 Overig Praktijkbezoeken brengen aan verschillende zorginstellingen Opstellen jaarplan en jaarverslag Aanvragen en verantwoording subsidie VWS Deelname aan regionale en landelijke overleggen van netwerkcoördinatoren; deelname aan bijeenkomsten georganiseerd door o.a. Fibula Deelname aan congressen en symposia 4. Landelijke organisatie 4.1 Stichting Fibula Sinds 2011 is Fibula de landelijke organisatie van de 65 netwerken palliatieve zorg. Fibula ondersteunt de netwerkcoördinatoren en besturen van de regionale netwerken bij verdere professionalisering van hun netwerk en verbindt de netwerken om kennis te delen en de onderlinge samenhang uit te bouwen. Fibula is aanspreekpunt voor de netwerken en landelijke organisaties in de palliatieve zorg. Als vertegenwoordiger van de netwerken zoekt Fibula actief de samenwerking met collega-organisaties en stakeholders in de palliatieve zorg om vorm te geven aan de eenduidige ondersteuningsstructuur en transparante informatievoorziening en in gezamenlijkheid een bijdrage te leveren aan het landelijk beleid. De werkzaamheden van Fibula zijn onderverdeeld in drie aandachtsgebieden: 1. Praktijkontwikkeling. o Fibula ondersteunt de 65 Netwerken Palliatieve Zorg en hun coördinatoren bij de verdere professionalisering van hun netwerken en het bevorderen van multidisciplinaire samenwerking. o Fibula ondersteunt netwerkcoördinatoren bij het versterken van hun eigen deskundigheid. 9

10 o Fibula stimuleert netwerkcoördinatoren om samen te werken en kennis met elkaar en Fibula te delen. o Fibula houdt via verschillende kanalen contact met de coördinatoren, bestuurders en voorzitters van de netwerken om ervaringen uit te wisselen en nauw betrokken te blijven bij de praktijk. 2. Beleidsbeïnvloeding. o Als vertegenwoordiger van de NPZ brengt Fibula regionale ontwikkelingen en knelpunten in palliatieve zorg vanuit de regio s landelijk onder de aandacht van de politiek en overheid. o Fibula neemt deel aan verschillende overlegvormen om betrokken te blijven bij actuele ontwikkelingen in de palliatieve zorg en invloed uit te oefenen op palliatief beleid. Fibula vormt daarbij de verbinding tussen de praktijk en de betrokken partijen. o Fibula geeft netwerkcoördinatoren de gelegenheid invloed uit te oefenen op activiteiten van Fibula en oplossingen vanuit de praktijk aan te dragen 3. Veldordening. o Fibula is de belangenbehartiger van palliatieve netwerkzorg in Nederland. Zij benadrukt het belang van NPZ bij de overheid, beleidsmakers en landelijke organisaties. o Fibula verbindt de NPZ om een samenhangend landelijk netwerk in de palliatieve zorg te realiseren. o Fibula is het aanspreekpunt van de NPZ en landelijke organisaties in de palliatieve zorg. Zij brengt hen met elkaar in verbinding. 4.2 Nationaal Programma Palliatieve Zorg (NPPZ) In 2014 is een nieuw Nationaal Programma Palliatieve Zorg (NPPZ) gestart. Doel van het programma is dat in 2020 iedere burger, als het aan de orde is, verzekerd is van goede palliatieve zorg op de juiste plaats, op het juiste moment en met de juiste zorg en ondersteuning. Het NPPZ bestaat uit het ZonMw programma Palliantie. Meer dan zorg, activiteiten in regionale samenwerkingsverbanden (consortia palliatieve zorg) en aanvullend nationaal beleid. Het kabinet investeert van 2014 tot ,5 miljoen per jaar in het programma. Het Nationaal Programma Palliatieve Zorg gaat zich richten op kwaliteitsverbetering van de palliatieve zorg door kennisontwikkeling en deskundigheidsbevordering en een samenhangende aanpak van zorg, onderzoek en onderwijs. Het programma moet ervoor zorgen dat op een viertal thema s concrete verbeteringen plaatsvinden in de palliatieve zorg. Deze thema s zijn: Bewustwording en cultuur Organisatie en continuïteit van zorg Kwaliteit en zorginnovaties Patiënten participatie en ondersteuning In het NPPZ is het ook van belang dat onderwijs, onderzoek en zorgpraktijk rond deze thema s samenwerken en elkaar versterken. 10

11 Belangrijk uitgangspunt bij de activiteiten en verbeteringen is de patiënt. Uiteindelijk moeten patiënten en naasten kunnen kiezen welke zorg en ondersteuning zij willen in de laatste fase van hun leven. Het programma Palliantie. Meer dan zorg biedt de mogelijkheid om tot 2020 subsidies te krijgen voor nieuwe projecten en activiteiten Consortia landelijk In aansluiting op het NPPZ zijn er rond de universitaire medische centra (UMC s) regionale consortia gevormd. Consortia zijn samenwerkingsverbanden die de NPPZ-onderwerpen vertalen naar de regionale praktijk en andersom input geven voor aanpassingen van prioriteiten. Binnen de consortia participeren de Expertisecentra Palliatieve Zorg, de Netwerken Palliatieve Zorg (NPZ) en het IKNL. Per regio zijn de meest relevante zorgverleners en organisaties betrokken zoals huisartsen, hospices, verpleeghuizen, thuiszorg, ziekenhuizen, vrijwilligers en patiëntenverenigingen. De consortia zullen een landelijk dekkend netwerk vormen om de palliatieve zorg overal in Nederland te optimaliseren en op elkaar af te stemmen, zodat verbetering voor alle mensen in de laatst levensfase mogelijk is. Overleg coördinatoren consortia Er is een landelijk ConCo overleg, dit is een afstemmingsoverleg met een afvaardiging van de netwerkcoördinatoren van de zeven consortia in Nederland. Doelstellingen van het ConCo overleg: - Ondersteuning bieden aan de coördinatoren bij hun taak binnen het consortium. - Een aanspreekpunt bieden waar deelnemers knelpunten kunnen melden ten behoeve van de landelijke belangenbehartiging door Fibula. - Gelegenheid bieden ervaringen uit te wisselen en te komen tot landelijke afstemming, waarbij onderlinge verbinding van belang is. - Ervoor zorgen dat de praktijk leidend blijft en verbetering voor de patiënt en naasten centraal staat. Consortium Propallia, regionaal Propallia is en samenwerkingsverband van het Expertisecentrum Palliatieve Zorg van het Leids Universitair Medisch Centrum, 4 netwerken palliatieve zorg (de regio Den Haag, Delft, Gouda, Leiden en omstreken), IKNL, de Haagse Hogeschool en Zorgbelang Zuid-Holland dat als doel heeft in nauwe samenwerking met patiënten en naasten de palliatieve zorg in de hele regio de komende jaren te versterken. 11

12 Structuur Centraal in de consortiumstructuur van Propallia functioneert een Coördinatiegroep bestaande uit deskundige vertegenwoordigers van de domeinen zorg, onderzoek en onderwijs. Aan de centrale Coördinatiegroep is een Patiënt- en Naastenraad verbonden, die de invalshoek van de cliënt waarborgt. De Stuurgroep, bestaande uit bestuurders uit de domeinen zorg, onderzoek en onderwijs, geeft sturing aan het consortium Propallia. Het geheel wordt ondersteund door een consortiumsecretaris. Werkwijze De partners van het consortium Propallia hebben een gezamenlijke en afzonderlijke verantwoordelijkheid voor een goede ontwikkeling en uitvoer van het programma Palliantie evenals voor een goede samenwerking en afstemming in deze. Het gaat daarbij om: o Implementeren van best practices o Ontwikkelen van instrumenten en methoden o Impuls geven aan onderzoek en onderwijs o Verbinden van de domeinen zorg en welzijn Ten aanzien van het programma Palliantie geldt dat Propallia niet zelf de aanvrager is van subsidies. ZonMw hanteert een aanvraagformat waarbij een juridisch persoon, doorgaans de organisatie waar de penvoerder in dienst is, verantwoordelijk is voor de subsidieaanvraag en projectuitvoering. Aanvragers kunnen op het ZonMw formulier aangeven of men gelieerd is aan een consortium. In feite voorziet Propallia de subsidieaanvragers van de gewenste verbindingen tussen zorg, onderzoek en onderwijs, van landelijke afstemming en cliëntinspraak. Propallia heeft met drie vormen van subsidieaanvragen c.q. projecten te maken: 1. Een aanvraag binnen consortiumverband op verzoek van Propallia; 2. Een aanvraag binnen consortiumverband op verzoek van de aanvrager; 12

13 3. Een aanvraag buiten consortiumverband aangemeld door de aanvrager. Aanvragers binnen verband maken gebruik van de structuur en expertise van Propallia en nemen dit in hun aanvraag op. Propallia neemt de verantwoordelijkheid op inzake klankborden, netwerken, afstemmen en promotie. Leiders van gehonoreerde projecten binnen verband nemen zitting in de Coördinatiegroep. Aanvragers buiten verband zijn door ZonMw verplicht hun project bij het betreffende consortium van de regio te melden. De rol van het consortium hierbij behoeft nog verdere invulling. 5. Overige relaties 5.1 Gemeente Den Haag De gemeente Den Haag heeft in 2012 het initiatief genomen tot het oprichten van een Platform Dood gewoon in Den Haag om doodgaan en de laatste levensfase bespreekbaar te maken voor alle Hagenaars. Het Platform bestaat uit diverse instellingen op het gebied van ouderen- en patiëntenzorg, ziekenhuizen, organisaties voor palliatieve zorg, uitvaartverzorgers, hospices en diverse geestelijke verzorgers. Vanuit het netwerk palliatieve zorg maakt de netwerkcoördinator deel uit van het platform. De aandachtsgebieden binnen Doodgewoon in Den Haag zijn: - Regie nemen op waardig sterven en afscheid nemen - De vergeten buur, het voorkomen dat mensen in eenzaamheid sterven - Het levensverhaal Het platform organiseert netwerkbijeenkomsten voor zorgprofessionals en bijeenkomsten voor de Haagse burgers. In oktober 2016 organiseert het platforms een groot symposium waarin onder meer de presentatie is van het boek waarin 5 jaar werken door het platform aan het doorbreken van het taboe rond sterven, dood gaan en dood zijn, is opgetekend. 13

14 BIJLAGE 1 BESTUURLIJK PLATFORM, augustus 2016 Natalie Bommeljé Algemeen directeur Evita Zorg Van Alkemadelaan AJ Den Haag Jacqueline Bos Ilse Brummelhuis Unithoofd Interne Geneeskunde en Oncologie HagaZiekenhuis, locatie Leyenburg Postbus LN Den Haag Coördinator Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Koningin Sophiestraat TM Den Haag Joke Campo Hoofd-Coördinator Hospice het Vliethuys Fonteynenburghlaan 5B 2275 CX Voorburg Bernard Derksen Manager specialistische zorg Haagse Wijk en Woonzorg Binckhorstlaan BC Den haag Jan-Willem den Dool Locatiemanager WZH Waterhof WZH Waterhof Polanenhof MC Den Haag Lex de Lange Verpleegkundig Specialist Palliatief Team Medisch Centrum Haaglanden Bronovo Elske van der Pol Senior adviseur palliatieve zorg Integraal Kankercentrum Nederland, locatie Leiden, Schuttersveld 2, 2316 ZA Leiden Marleen Quakkelaar Coördinator Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers Burgemeester Patijnlaan CB Den Haag Birgitta van Vlaanderen Adviseur eerstelijnszorg Georganiseerde eerstelijnszorg Zoetermeer Croesinckplein EA Zoetermeer Renske Walsarie Wolff Projectleider Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Koningin Sophiestraat TM Den Haag Elisabeth de Vries Beleidsmedewerker Gemeente Den Haag Dienst OCW Postbus 12652, 2500 DP Den Haag 14

15 BIJLAGE 2 NETWERKOVERLEG, augustus 2016 Feiko Abma Manager Kwaliteit Priva Zorg Zoetermeer Koraalrood SB Zoetermeer Barbara van den Berg Verpleegkundig Specialist Oncologie en Palliatie Tanja Bonefaas Coördinator zorgvernieuwing / Coördinator ketenzorg HagaZiekenhuis, locatie Leyenburg Postbus LN Den Haag Respect Zorggroep Ilse Brummelhuis Coördinator Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA Den Haag Ingrid Brady Suzanne Prins Wijkverpleegkundige Wijkverpleegkundige Buurtzorg Den Haag Kijkduin Buurtzorg Den Haag Bezuidenhout Christel Brouwer Palliatief verpleegkundige Florence (Thuiszorg) VBL TT-Team Laan van Vredenoord DA Rijswijk Carly Brussé Teamleider zorg & welzijn Cardia, locatie Tabitha Mozartlaan KZ Den Haag Irene Buijsman Geestelijk vz/humanistisch raadsvrouw Florence Wijndaelercentrum Cath. van Rennesstraat 8 Joke Campo Coördinator Hospice Het Vliethuys Fonteynenburghlaan CX Voorburg Ernst Diek Anja Guldenmond Lex de Lange Zorgmanager verpleegkundig team Hospice Wassenaar Verpleegkundig Specialist Palliatief team Verpleegkundig Specialist Palliatief team Florence Herenweg ES Wassenaar Medisch Centrum Haaglanden Bronovo Jenike Eita Hospice verpleegkundige WZH Waterhof Polanenhof MC Den Haag 15

16 Kim Gaemers Pauline de Haan Leidinggevende clientzorg, Palliatieve terminale unit Sweelinckplein Hospice verpleegkundige Het Vliethuys Saffier de Residentie Groep Locatie Nolenshaghe Mgr. Nolenslaan XZ Den Haag Hospice Het Vliethuys Fonteynenburghlaan CX Voorburg Lisette Hendriks Geestelijk verzorger Lange Land Ziekenhuis Toneellaan NA Zoetermeer Mascha Oudeman Specialistisch Verpleegkundigen Team HWW Zorg HWWzorg Doorniksestraat AZ Den Haag Marleen Quakkelaar Coördinator Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers Burgemeester Patijnlaan CB Den Haag Kubra Kilinc Verpleegkundige Royaal Zorg Televisiestraat KD Den Haag Hannelore Middel Geestelijk verzorger Stichting Wassenaarse Zorgverlening Van Zuylen van Nijeveltstraat LJ Wassenaar Lieke Mouthaan Coördinator Jacobshospice Koningin Emmakade JL Den Haag Marleen Hallensleben Teamleider zorg en Welzijn Florence Locatie: Duinhage De Savornin Lohmanlaan AW Den Haag Geen contactpersoon Allerzorg Westkapellelaan AV Den Haag Peter van de Peppel Steunpuntdirecteur PrivaZorg Haaglanden en Delft Binckhorstlaan 123 b 2516 BA Den Haag Gert Ravensbergen Hoofd Zorgdienst Johannahuis Senioren Residentie Van Ommeren- Park Het Johannahuis Van Ommerenpark EX Wassenaar 16

17 Yvonne de Ridder Coördinator Bijna Thuis Huis Zoetermeer Vaartdreef GE Zoetermeer Stanley van Rijswijk Zorgmanager H.V.P. Zorg B.V. Melis Stokelaan 2496 W 2541 GS Den Haag Anita Rip Anne-Marie Eekhout Afdelingshoofd PTU Bosch en Duin Leidinggevende Bijna Thuis Huis Claude Monet Respect Zorggroep Scheveningen Postbus AB Den Haag Stichting Eykenburg Woonzorgcentrum Het Zamen Esperantoplein LE Den Haag Ingrid Schonk Coördinator Hospice Wassenaar Van Zuylen van Nijeveltstraat MB Wassenaar Sandra van Staveren Specialist Ouderengeneeskunde Dorestad Parnassia, Divisie Wonen met Zorg Passievruchtstraat BJ Den Haag Geen contactpersoon Maaike Vedder Renske Walsarie Wolff Verpleegkundig coördinator terminale zorg Projectleider Netwerk PZ Haaglanden Middin Prinses Beatrixlaan VZ Rijswijk Evita Zorg Den Haag Van Alkemadelaan AJ Den Haag Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Koningin Sophiestraat TM Den Haag 17

18 BIJLAGE 3 SAMENWERKINGSOVEREENKOMST Samenwerkingsovereenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden De organisaties die deelnemen aan het Netwerk Palliatieve Zorg regio Haaglanden: Stichting Medisch Centrum Haaglanden en Bronovo-Nebo, gevestigd te s-gravenhage HagaZiekenhuis, gevestigd te s-gravenhage Jacobshospice, gevestigd te s-gravenhage Hospice Het Vliethuys, gevestigd te Voorburg Hospice Wassenaar, gevestigd te Wassenaar Bijna Thuis Huis, gevestigd te Zoetermeer Allerzorg, gevestigd te Woerden Cardia, gevestigd te s-gravenhage Cato, gevestigd te s-gravenhage Evita Zorg Den Haag, gevestigd te s-gravenhage Stichting Eykenburg, gevestigd te s-gravenhage Florence, gevestigd te Rijswijk Haagse Wijk- en Woonzorg, gevestigd te s-gravenhage HVP Zorg, gevestigd te s-gravenhage Middin, gevestigd te Rijswijk Parnassia, gevestigd te s-gravenhage Priva Zorg, gevestigd te s-gravenhage Priva Zorg, gevestigd te Zoetermeer Respect Zorggroep, gevestigd te s-gravenhage Royaal Zorg, gevestigd te s-gravenhage Saffier De Residentie Groep, gevestigd te s Gravenhage Stichting Georganiseerde eerstelijnszorg Zoetermeer Stichting Wassenaarse Zorgverlening, gevestigd te Wassenaar WoonZorgcentra Haaglanden, gevestigd te s-gravenhage Thuiszorg De ZorgSter, gevestigd te Rijswijk Huisartsen Kring Haaglanden, gevestigd te s-gravenhage Integraal Kankercentrum Nederland locatie Leiden, gevestigd te Leiden Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers, gevestigd te s-gravenhage Zorgbelang Zuid-Holland, gevestigd te Gouda Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o., gevestigd te s-gravenhage 18

19 Hierna gezamenlijk te noemen de organisaties: Overwegende: 1. dat de samenwerking van partijen ten doel heeft de continuïteit en kwaliteit van de palliatieve zorg te bevorderen, 2. dat voor de cliënten de overzichtelijkheid en toegankelijkheid van zorgaanbieders en hun werkzaamheden van groot belang is, 3. dat partijen zich hiertoe verenigd hebben in het Netwerk Palliatieve Zorg in de regio Haaglanden, 4. dat de coördinatie van het netwerk ligt bij de Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken, 5. dat cliënten en mantelzorgers betrokken worden bij het netwerk. komen overeen dat de samenwerking op het gebied van palliatieve zorg in de regio Haaglanden wordt voortgezet onder de navolgende afspraken. Artikel 1 Bestuurlijk kader 1.1 Centraal in het netwerk staat het bestuurlijk platform, een proactief, beleidsvormend en initiërend orgaan. Het bestuurlijk platform is samengesteld uit: 4 vertegenwoordigers namen de VVT, 2 vertegenwoordigers namens de ziekenhuizen, 1 vertegenwoordiger namens de hospices, 1 vertegenwoordiger namens de informele zorg. Zij participeren niet namens hun instelling maar brengen kennis en kunde namens hun branche. Verder nemen de netwerkcoöordinator en projectleider deel aan het bestuurlijk platform. Zij komen ten minste 4 keer per jaar bij elkaar onder voorzitterschap van de directeur Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Eén keer per jaar wordt een stakeholdersoverleg gehouden waaraan de gemeente, het zorgkantoor en eventueel zorgverzekeraars deelnemen. 1.2 Het bestuurlijk platform draagt de verantwoordelijkheid voor de activiteiten van het netwerk en is verantwoordelijk voor de inhoudelijke aansturing van de netwerkcoördinator. 1.3 Jaarlijks stelt het bestuurlijk platform een jaarplan met doelstellingen vast. De netwerkcoördinator draagt zorg voor de uitvoering van het jaarplan. 1.4 De bestuurlijke verantwoordelijkheid van het netwerk ligt bij het bestuur van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. 1.5 Regionale werkafspraken worden vastgesteld door het Bestuurlijk Platform en gepubliceerd op de website van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden en Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Daarnaast worden de afspraken ook opgenomen in de App Transmurale Werkafspraken Den Haag e.o. 1.6 De medezeggenschap van cliënten en hun naasten is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de zorgorganisaties, Zorgbelang en de Patiënten- en Naastenraad Propallia. 1.7 De verantwoordelijkheid voor de uitvoerende zorg ligt bij de zorgorganisaties. 1.8 Instellingen die willen toetreden tot het netwerk hebben een informatief gesprek met de netwerkcoöordinator. Vervolgens dient de instelling een schriftelijk verzoek in waarin zij duidelijk maakt hoe zij de palliatieve zorg vormgeven en wat hun bijdrage aan het netwerk zal zijn. Het Bestuurlijk Platform besluit over toetreding. 1.9 Iedere zorgorganisatie heeft een eigen klachtenregeling. Artikel 2 Samenwerking door Zorgorganisaties 19

20 2.1 De zorgorganisaties onderschrijven de visie van het netwerk en streven deze actief na. 2.2 Vanuit een gezamenlijke verbetercultuur zijn alle organisaties die formeel lid zijn vertegenwoordigd in het netwerkberaad zodat gezamenlijke knelpunten gesignaleerd en aangepakt kunnen worden. Dit overleg heeft een inhoudelijk en beleidsvoorbereidend karakter en wordt 2 tot 3 keer per jaar gehouden onder voorzitterschap van de netwerkcoördinator. Daarnaast is er deelname aan verschillende werkgroepen rondom thema s gericht op het verder verbeteren van de palliatieve zorg voor patiënten en hun naasten. Deze werkwijze versterkt de regionale samenwerking en bevordert betrokkenheid van alle deelnemende organisaties 2.3 Om de continuïteit van de zorg te bevorderen maken de zorgorganisaties gebruik van een transmuraal overdrachtsformulier bij de transities van palliatieve patiënten. 2.4 Op een projectmatige wijze wordt met ondersteuning vanuit het Netwerk Palliatieve Zorg gewerkt aan kwaliteitsverbetering palliatieve zorg. 2.5 Voor inhoudelijke vragen over de behandeling van patiënten maken medewerkers gebruik van de expertise van de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden DWO. 2.6 Uitgangspunt voor de zorgverlening aan mensen die palliatief en/of terminaal zijn is dat gewerkt wordt volgens de richtlijnen palliatieve zorg van Pallialine en volgens de regionale werkafspraken. Artikel 3 Scholing van Werknemers 3.1 Ter bevordering van de deskundigheid van medewerkers van de zorgorganisaties, organiseert het Netwerk Palliatieve Zorg verschillende themabijeenkomsten en casuïstiekbesprekingen. Aan deze bijeenkomsten wordt bijgedragen en deelgenomen door de zorgorganisaties. Voor artsen, verpleegkundigen en verzorgenden zijn de bijeenkomsten geaccrediteerd. 3.2 In het bijzonder wordt gebruik gemaakt van de scholing palliatieve zorg. Deze scholing wordt georganiseerd vanuit het Netwerk Palliatieve Zorg i.s.m. de onderwijsafdeling van het LUMC. Doelgroep bij deze scholing zijn de verpleegkundigen en verzorgenden. Voor verpleegkundigen en verzorgenden is de scholing geaccrediteerd. 3.3 Om de kwaliteit van de zorg te bevorderen wordt door de zorgorganisaties gebruik gemaakt van het themagerichte verbetertrajecten vanuit het IKNL locatie Leiden 3.4 Zorgorganisaties stellen de verschillende doelgroepen in staat de scholingen en cursussen die georganiseerd worden vanuit het Netwerk Palliatieve Zorg, wanneer voor hun werkzaamheden relevant, bij te wonen. Artikel 4 Transparantie voor Cliënten 4.1 Ter bevordering van de transparantie betreffende palliatieve terminale zorg maken de hospices en palliatieve units hun beschikbare plaatsen openbaar op de website van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden. 4.2 Zorgorganisaties wijzen hun cliënten op het bestaan en de functie van het Informatiepunt Palliatieve Zorg Haaglanden en de website. 4.3 Daarnaast maken zorgorganisaties in hun werkzaamheden voor het netwerk gebruik van het informatiepakket Palliatieve Zorg. Dit informatiepakket bevat een overzicht van mogelijkheden voor zorgverlening en ondersteuning voor mensen in de laatste levensfase. 4.4 Door organisaties wordt gebruik gemaakt van het aanbod van organisaties die zijn gespecialiseerd in huisbezoeken en zorg voor naasten voor nabestaanden. 20

21 Deze samenwerkingsovereenkomst gaat in op en geldt voor de duur van vijf jaar. Het bestuurlijk platform evalueert de overeenkomst jaarlijks en rapporteert het bestuur daarover. Aldus opgemaakt en overeengekomen te s-gravenhage, 21

22 BIJLAGE 4 Protocol met taken en verantwoordelijkheden van deelnemende organisaties Dit protocol is een bijlage van de samenwerkingsovereenkomst waarin de gemaakte afspraken worden uitgewerkt in taken en verantwoordelijkheden en gaat in op 1 januari Inleiding De missie van het netwerk palliatieve zorg Haaglanden is het bieden van kwalitatief goede palliatieve zorg aan alle cliënten en hun naasten in de regio Haaglanden waarbij de toegankelijkheid tot palliatieve deskundigheid gelijk is ongeacht de verblijfplaats van de cliënt. De geboden zorg wordt verleend volgens de professionele standaarden en sluit zoveel mogelijk aan op wensen en behoeften van de cliënt. Deze zorg komt tot stand door een optimale samenwerking tussen de zorgverleners. Om deze missie gestalte te geven hebben deelnemende organisaties die verantwoordelijk zijn voor het bevorderen van de kwaliteit en continuïteit van palliatieve zorg voor cliënten taken en verantwoordelijkheden op het niveau van de zorgverlening, de organisatie en het netwerk. Namens de zorgplekken zijn één of meerdere organisaties vertegenwoordigd in het Bestuurlijk Platform van het netwerk. Deze organisaties vertegenwoordigen: - Verpleeghuis, Woonzorgcentrum en Thuiszorg - Ziekenhuis - Hospice - Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers (VPTZ) De deelnemende organisaties die vertegenwoordigd zijn en een rol spelen bij de organisatie van de zorg zijn: - Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken (TMZ) - Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) - Gemeente Den Haag Alle organisaties die formeel lid zijn van het netwerk zijn vertegenwoordigd in het netwerkberaad. De taken en verantwoordelijkheden van de deelnemende zorgorganisaties (VVT, ziekenhuizen, hospices en VPTZ) A. Niveau van de zorgverlening Taken: - Het gebruik maken van de aanwezige kennis en kunde in het netwerk, en daarbij in het bijzonder van de consultatiefunctie van de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden DWO. - Het informeren van de cliënt en diens mantelzorger over alle mogelijkheden van zorg zodat een verantwoordelijke keuze gemaakt kan worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de informatiemap palliatieve zorg. Vrijwilligerszorg wordt uitdrukkelijk genoemd naast professionele zorg en er vindt een actieve verwijzing plaats naar de Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers. - Het samenwerken en afstemmen van de zorg tussen de VVT, ziekenhuizen, hospices, VPTZ, GGZ, VGZ en huisartsen. - Het deelnemen aan de basisscholing palliatieve zorg voor verpleegkundigen en verzorgenden. - Het deelnemen aan verdiepingsworkshops palliatieve zorg voor verschillende doelgroepen zorgverleners. - Werken aan kwaliteitsverbetering door implementatie van de Goede Voorbeelden Palliatieve Zorg. B. Niveau van de organisatie Taken: 22

23 - Het zichtbaar inzetten en continue alert zijn op het bieden van goede palliatieve zorg. - Het actueel houden en ontwikkelen van beleid op het gebied van palliatieve zorg. - De kwaliteit van de palliatieve zorg verbeteren door gebruik te maken de Goede Voorbeelden Palliatieve Zorg. - Het werken met relevante en actuele protocollen. - Het verbinden en delen van kennis tussen de VVT, ziekenhuizen, hospices, VPTZ, GGZ, VGZ en huisartsen. - Onderzoeken of en zo ja welke scholing kan bijdragen aan de kennis van medewerkers over palliatieve zorg in de VVT, de ziekenhuizen, de GGZ en hospices.- Het onderling afstemmen en gezamenlijke aanpakken van knel- en verbeterpunten van hospices regionaal. - Het leveren van gegevens ten behoeve van het capaciteitsonderzoek palliatieve zorgplekken in de regio Haaglanden door hospices en palliatieve units. - Het actief verspreiden van informatie vanuit het netwerk binnen de eigen de organisatie, in het bijzonder scholingen en themabijeenkomsten. C. Netwerkniveau Verantwoordelijkheden leden bestuurlijk platform: - Er geldt een aanwezigheidsverplichting in het bestuurlijk platform dat ten minste 4 x per jaar vergadert. De aangewezen functionaris dient bij afwezigheid voor vervanging te zorgen. - Het vaststellen van het jaarplan - Het instellen van werkgroepen - Het nemen van besluiten over voorstellen en activiteiten - Het vaststellen van de thema s van de netwerkbijeenkomsten - Het bepalen van de activiteiten van de netwerkcoördinator en projectleider - Het verbeteren van de samenwerking in het Netwerk Palliatieve Terminale Zorg. Verantwoordelijkheden leden netwerkberaad - Er geldt een aanwezigheidsverplichting in het netwerkberaad dat 2 tot 3 x per jaar vergadert. De aangewezen functionaris dient bij afwezigheid voor vervanging te zorgen. - Het deelnemen aan werkgroepen of zorgen voor een deskundige collega - Het inhoud geven aan de agenda - Het doen van voorstellen aan het bestuurlijk platform over nieuwe projecten - Het doen van voorstellen aan het bestuurlijk platform over thema s van netwerkbijeenkomsten - Het verspreiden van informatie binnen de eigen organisatie zoals voorlichtingsmateriaal, publieksvoorlichting, scholingsaanbod en overige bijeenkomsten - Het implementeren van regionale richtlijnen palliatieve zorg De taken en verantwoordelijkheden van organisaties die niet betrokken zijn bij de directe zorgverlening A. Netwerkniveau Verantwoordelijkheden leden bestuurlijk platform: - Er geldt een aanwezigheidsverplichting in het bestuurlijk platform dat 4 x per jaar vergadert. De aangewezen functionaris dient bij afwezigheid voor vervanging te zorgen. - Het vaststellen van het jaarplan - Het instellen van werkgroepen - Het nemen van besluiten over voorstellen en activiteiten - Het vaststellen van de thema s van de netwerkbijeenkomsten - Het bepalen van de activiteiten van de netwerkcoördinator en projectleider - Het verbeteren van de samenwerking in het Netwerk Palliatieve Zorg. 23

24 B. Specifieke taken Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken - Het dragen van de bestuurlijke verantwoordelijkheid van het netwerk door het bestuur van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. - Het faciliteren van het netwerk door het in dienst hebben van de netwerkcoördinator en de projectleider palliatieve zorg. - Het benutten van de expertise en verbindingen met andere doelgroepen binnen de Stichting TMZ. 24

25 BIJLAGE 5 Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden 2016 Behaalde resultaten 2015 Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Jaarplan 2016 Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Werken aan het versterken van de palliatieve zorg 25

26 Algemeen Er zijn in Nederland 66 netwerken palliatieve zorg met nationale dekking waarin aanbieders van palliatieve zorg zich verenigd hebben. Via de Regeling palliatieve terminale zorg (Rptz) vanuit het ministerie van VWS wordt de subsidie geregeld aan de netwerken. Vorig jaar heeft in opdracht van de staatssecretaris van VWS, drs. M.J. van Rijn, een onderzoeksbureau samen met de meest betrokken veldorganisaties deze regeling geëvalueerd. Op basis van de uitkomsten is er een advies uitgebracht en de staatsecretaris wil de ondersteuning van de netwerken in de nieuwe regeling handhaven gedurende de looptijd van het Nationaal Programma Palliatieve Zorg, namelijk tot en met Deze regeling zal in afstemming met Stichting Fibula worden uitgewerkt, met enkele uit te werken aanpassingen (o.a. bereik van de netwerken, financiering niet alleen o.b.v. inwoner aantal, scherpere verantwoording). Fibula zal ten behoeve hiervan een advies ontwikkelen in samenspraak met een klankbordgroep, bestaande uit een aantal bestuurders en voorzitters van de Netwerken Palliatieve Zorg. De directeur van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. en tevens voorzitter van het Bestuurlijk Platform van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden is lid van deze klankbordgroep. Focus 2016 In 2016 richt het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden zich verder op het versterken van de samenwerking en verbeteren van de kwaliteit van de palliatieve zorg in de regio. Het netwerk zal activiteiten uitvoeren die passen bij de vier kerntaken: coördineren, informeren, signaleren en faciliteren. Daarbij wordt nadrukkelijk aangesloten bij behoeften en gesignaleerde knelpunten uit het veld en wordt verbinding gemaakt met landelijke ontwikkelingen. Bestuurlijk Platform In 2015 is de samenstelling van de deelnemers aan het Bestuurlijk Platform geëvalueerd en zijn er vacatures voor nieuwe deelnemers uitgezet. Extra aandacht behoeft het vervullen van de vacatures vanuit huisartsenzorg en GGZ. In 2016 wordt de taakverdeling geëvalueerd teneinde als platform stabiel en flexibel te blijven. Door de nieuwe leveringsvormen van Palliatieve Terminale Zorg is er vanuit het Bestuurlijk Platform behoefte een bredere samenwerking met zorgverzekeraars en gemeenten. In 2016 zal ten behoeve hiervan een stakeholders overleg worden georganiseerd. 26

27 Netwerkberaad In het afgelopen jaar zijn de criteria voor deelname aan het netwerk geactualiseerd en vanuit deze vernieuwing zal het ontwerp en structuur van de samenwerking worden herzien. In de huidige structuur komt het netwerkberaad een aantal malen rondom een thema bij elkaar met als doel elkaar te ontmoeten en beter te leren kennen, ervaringen te delen en kennis te vergroten. De deelnemers zijn afgevaardigden van organisaties die lid zijn van het netwerk, waaronder verpleegkundige specialisten, palliatief verpleegkundigen, coördinatoren hospices en VPTZ, adviseur IKNL en managers. Ten behoeve van doorontwikkeling van het netwerk zal in 2016 een actievere deelname gevraagd worden van netwerkleden. Deelnemers worden uitgenodigd om deel te nemen aan minimaal 1 werkgroep rondom een thema. Deze werkwijze versterkt de regionale samenwerking en bevordert de betrokkenheid van alle deelnemende organisaties. De thema s richten zich op het verder verbeteren van de palliatieve zorg voor patiënten en hun naasten. De resultaten van de proefimplementatie van de Zorgmodule palliatieve zorg zijn een belangrijk hulpmiddel bij de uitwerking van de thema s. Er zijn bestaande werkgroepen rondom de thema s: - Huisbezoeken in de palliatieve fase - Interculturele palliatieve zorg - Zorg voor Naasten - Geestelijke zorg in de laatste levensfase - Deskundigheidsbevordering Deze werkgroepen zijn in meer of mindere mate actief. Sommige werkgroepen zijn kwetsbaar door een klein aantal deelnemers en uitbreiding is wenselijk. Voorstel voor nieuwe thema s in 2016 is: - Formele zorg en informele zorg - Palliatieve overdracht - Markering van het palliatieve traject - Café doodgewoon - egpo 27

28 Nationaal Programma Palliatieve Zorg In 2014 heeft het Ministerie van VWS via ZonMw geld beschikbaar gesteld voor een Nationaal Programma Palliatieve Zorg om de palliatieve zorg in Nederland te verbeteren. Er komt aandacht voor de thema s: - Bewustwording en cultuur - Organisatie en continuïteit van zorg - Zorginhoudelijke innovatie - Patiënten participatie Voorwaarde is dat scholing, onderzoek en praktijk gekoppeld worden bij de verbetervoorstellen. In Nederland zijn rondom de UMC zeven samenwerkingsverbanden gevormd. In deze regio is er een intentieverklaring getekend voor samenwerking en afstemming tussen LUMC, IKNL, Haagse Hogeschool en netwerken palliatieve zorg Haaglanden, Leiden, Goude en Delft. In 2015 heeft de organisatie van het consortium (Propallia) verder vorm gekregen. De projecten die in de 1 e subsidieronde zijn ingediend door Propallia in het kader van het programma Palliantie van ZonMw zijn niet gehonoreerd. Propallialeden nemen wel deel aan een aantal goedgekeurde projecten van andere regio s. Vanuit Propallia zullen we starten met een onderzoek in het kader van een uit Utrecht geïnitieerd project om passende zorg en ondersteuning in de laatste levensfase te bieden voor niet westerse migranten. Bij dit project wordt gekeken naar verbinding in de concrete uitvoering met het project Interculturele Palliatieve Zorg in dit netwerk. Ook nemen we deel aan een project vanuit Maastricht om een toolkit voor onderwijs in de palliatieve zorg in de basiscurricula geneeskunde te ontwikkelen. In 2016 zal Propallia in alle geledingen: Patiënten en naastenraad, coördinatiegroep en stuurgroep verder werken aan de lijnen voor de toekomst en worden projectideeën voor de tweede subsidieronde uitgewerkt. Vanuit dit netwerk is er actieve deelname in de verschillende overlegorganen: stuurgroep, strategisch coördinatieteam en patiënten- en naastenraad. Ook is er initiatief genomen vanuit Haaglanden om een projectidee, gericht op het optimaliseren van de Goede Voorbeelden Palliatieve Zorg met als focus relationele afstemming, uit te werken tot een subsidieaanvraag. 5.1 Coördinatie Activiteit Doelstelling Actie en resultaat Wie Wanneer Bestuurlijk Platform 4x per jaar Consensus over het palliatieve beleid in de regio Haaglanden. Vaststellen en faciliteren van regionaal beleid. Stakeholdersoverleg organiseren. Bestuurlijk Platform Netwerkcoördinato r (NWC) Projectleider (PL) Mei 28

29 Netwerkberaad Consortium Propallia Afstemming organisatie van zorg aan palliatieve patiënten in de regio en verbetering van de kwaliteit hiervan. Netwerkpartners zijn betrokken bij Propallia. Werkgroepen formeren rondom thema s. Bijeenkomsten organiseren, informatie uitwisseling, regionale afstemming en beleidsvoorbereiding. Informeren van het netwerk over de voorgang van Propallia. Netwerkpartners uitnodigen voor deelname aan projecten en enthousiasmeren tot indienen projectidee. Netwerkleden NWC PL Consortiumsecretaris Propallia, Netwerkpartners, NWC Februari 3 x per jaar Continu Bovenregionale samenwerking, richting geven aan doelstellingen van het consortium. Deelname stuurgroep. Deelname Strategisch coördinatieteam. Deelname Patiënten- en Naastenraad. Directeur Transmurale Zorg NWC NWC 4x per jaar 6x per jaar 6x per jaar Projectidee Optimaliseren van de Goede Voorbeelden uitwerken en indienen bij ZonMw. NWC, Projectgroep Januari/februari Jaarverslag Versterkte samenwerking en verbeterde kwaliteit van de palliatieve zorg. Deelname landelijk netwerkcoördinatoren overleg consortia Opstellen van jaarverslag netwerk Opname jaarverslag netwerk in het jaarverslag van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. NWC NWC, PL 2 x per jaar December /Januari 29

30 Jaarplan Subsidieaanvraa g VWS Subsidievaststell ing Netwerkcoördin atoren en PL s overleg landelijk vanuit stichting Fibula Symposia en bijeenkomsten regionaal en landelijk Versterkte samenwerking en verbeterde kwaliteit van de palliatieve zorg. De door de Stichting Transmurale Zorg aangevraagde subsidie voor 2017 is door VWS toegekend. De door de Stichting Transmurale Zorg verantwoording subsidie 2015 is door VWS vastgesteld. Geïnformeerd zijn en anderen informeren. Kennis vergroten en delen met netwerk. Relaties leggen en onderhouden (netwerken). Jaarplan 2016 schrijven. Het jaarplan wordt besproken en vastgesteld door het Bestuurlijk Platform. Aanvragen subsidie VWS Verantwoording subsidie VWS Deelname aan landelijke overleggen voor coördinatoren. Deelnemen aan relevante bijeenkomsten en informatie delen in netwerk. Bestuurlijk Platform NWC en PL Directeur TMZ, accountant NWC Directeur TMZ, accountant NWC NWC PL NWC, PL Januari Najaar Voorjaar 4 x per jaar 5.2 Informeren Activiteit Doelstelling Actie en resultaat Door wie Wanneer Overzicht initiatieven /projecten in de regio Deelnemers leveren initiatieven aan bij de PL. Netwerkleden, PL 2 x per jaar Netwerkleden zijn geïnformeerd over elkaars initiatieven op het gebied van palliatieve zorg en delen kennis. Er is een actueel overzicht van initiatieven en projecten van aangesloten netwerkorganisaties. 30

31 Netwerkwebsite Patiënten en naasten informeren. Actueel houden van de website. Secretariaat, NWC, PL Continu Elektronische nieuwsbrief Foldermateriaal regionaal en landelijk Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (IDPZ) Zorgverleners informeren. Netwerk is geïnformeerd. Bieden van actuele informatie. Publieke bewustwording palliatieve zorg. Bekendheid van en aandacht voor (de mogelijkheden van) Palliatieve zorg. Opstellen en verzenden van nieuwsbrieven. Netwerkpartners uitnodigen om nieuws voor de nieuwsbrief aan te leveren. Verstrekken regionale werkafspraken, Pal voor U, themaboekjes, informatiegids palliatieve zorg. Informeren en stimuleren van netwerkpartners om activiteiten te organiseren. Ondersteuning bieden met promotiemateriaal en PR. Netwerkpartner s NWC, PL Secretariaat, NWC, PL Netwerkleden, Platform Dood gewoon in Den Haag, NWC 4-6 x per jaar Continu Oktober Den Haag TranS Café Doodgewoon PR en verbinding brede groep zorgverleners in de regio. Ontmoetingsbijeenk omsten rondom een thema voor patiënten, naasten en overige belangstellenden. Participeren in de publieksbijeenkomst op 12 oktober van het Platform Dood gewoon in Den Haag. Bijdrage leveren d.m.v. meedenken over invulling en voordragen van organisaties en personen. Werkgroep oprichten. Samenwerken met gemeente Den Haag vanuit het Platform Dood gewoon Den Haag. NWC en PL Werkgroep, NWC 1 x per jaar 2 3 x per jaar 31

32 5.3 Signaleren Activiteit Doelstelling Actie en resultaat Door wie Wanneer Overzicht capaciteit Coördinatoren hospices, palliatieve units, NWC Januari en juni Vaststellen beschikbare capaciteit en bezetting van de palliatieve zorgplekken. Capaciteitsonderzoek (kwantitatieve gegevens) hospices en palliatieve units uitvoeren. Inzichtelijk maken van aantal opnames specifieke doelgroepen. Cliëntenperspecti ef Formele Zorg en Informele Zorg Het cliëntperspectief is geborgd in de projectaanvragen van het consortium Propallia. De samenwerking tussen de Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers (VPTZ) en professionele zorgorganisaties die thuiszorg bieden is versterkt. Bestuurlijk Platform stelt op basis van uitkomsten advies op m.b.t. nieuwe initiatieven. Organiseren van bijeenkomsten Patiënten en Naastenraad door programmasecretaris Propallia met inhoudelijke ondersteuning door NWC. Zorgvragers beoordelen de project ideeën en maken deel uit van de projectgroepen. Werkgroep oprichten en werkafspraken opstellen t.b.v. het versterken van de samenwerking. Pilot organiseren waarbij werkafspraken worden uitgevoerd. Pilot evalueren. Consortiumsecretaris Propallia Patiënten- en Naastenraad Propallia Adviseur Zorgbelang NWC Werkgroep, Coördinator VPTZ, PL 6x per jaar Continu elektronisch Gestructureerd Patiënten Overleg (egpo) Tekortkomingen en knelpunten Er is een toename van de inzet van vrijwilligers van de VPTZ in de thuiszorg. Er wordt een start gemaakt met het gebruik van egpo. Knelpunten op netwerkniveau Werkgroep oprichten voor uitwerking. Afstemming binnen het netwerk en Transmurale Zorg over gebruik egpo. Binnen de structurele overlegvormen is er Werkgroep, PL Netwerkleden, NWC, PL Continu Continu 32

33 worden gesignaleerd en opgepakt. aandacht voor knelpunten en mogelijke verbeteracties. 5.4 Faciliteren Activiteit Doelstelling Actie en resultaat Door wie Wanneer Basisscholing palliatieve zorg voor verpleegkundige n Kennis vergroten en delen. Samenwerken en afstemmen met onderwijsafdeling LUMC. Coördinator nascholing LUMC, Consulenten helpdesk PZ, NWC? De scholing heeft minimaal 1 keer plaatsgevonden. Scholing uitzetten en werven. Basisscholing Palliatieve zorg voor verzorgenden Palliatieve Overdracht Kennis vergroten en delen. De scholing heeft 1 x plaatsgevonden. Kwaliteit van de palliatieve overdracht in POINT is verbeterd. Organiseren van en werven voor de basisscholing palliatieve zorg. Werkgroep overdracht oprichten voor uitwerking. Consulenten helpdesk PZ, NWC Werkgroep, NWC Najaar Continu Markering van het palliatieve traject Interculturele palliatieve zorg De samenwerking tussen de ziekenhuizen en thuiszorg voor palliatieve patiënten is verbeterd. Start met implementeren en borging van de Suprise Question binnen diverse organisaties Deskundigheid in regio samenbrengen en toegankelijk maken voor zorgverleners. Het verder ontwikkelen en borgen van het Kennis- netwerk Interculturele palliatieve zorg. Toevoeging Palliatieve overdracht in eoverdracht. Bijeenkomst voor verpleegkundigen uit de ziekenhuizen en thuiszorg met aandachtsgebied palliatieve zorg organiseren. Werkgroep oprichten. Kennis /ervaringen delen t.b.v. de implementatie en borging. Film Ik heb een dokter in Marokko actief verspreiden in de regio begeleid met handreiking voor scholing. Casuïstiekbespreking Interculturele palliatieve zorg organiseren voor verpleegkundigen en verzorgenden met docenten uit Werkgroep, NWC of PL Kennisnetwerk, Docenten Kennisnetwerk, PL Najaar 2016 continu Januari maart Voorjaar 33

34 Kennisnetwerk. Najaar Training/workshop organiseren voor specifieke doelgroep Het aanbieden en actueel houden van relevante informatie op de website van het Netwerk PZH. Continu Huisbezoeken in de palliatieve fase Consensus over afspraken en inzet huisbezoeken vanuit verschillende zorgorganisaties. Inzet huisbezoeken in de regio s Haaglanden, Delft- Westland-Oostland en Zoetermeer vergroten. De folder Huisbezoeken in de palliatieve fase uit 2014 herzien. Actueel houden App Transmurale Werkafspraken Den Haag e.o. t.a.v. afspraken rondom huisbezoeken. Werkgroep, PL Voorjaar Zorg voor naasten Er is structureel aandacht voor naasten van palliatieve patiënten in de regio. De regionale richtlijn Zorg voor naasten en het samenvattingskaartje uit 2015 worden waar mogelijk onder de aandacht gebracht. Werkgroep, PL Continu Geestelijke zorg in de laatste levensfase Ernstig zieke mensen ontvangen zo goed mogelijk passende geestelijke zorg afgestemd op de levensbeschouwelij ke en culturele achtergrond. Actueel houden App Transmurale Werkafspraken Den Haag e.o. t.a.v. richtlijn Zorg voor Naasten. Het geactualiseerde boekje Geestelijke zorg in de laatste levensfase uit 2015 uitbreiden met contactgegevens van geestelijk verzorgers in Zoetermeer. Verbinding leggen met landelijke en regionale ontwikkelingen op het gebied van zingeving- en levensvragen. PL Najaar Februari Casuïstiekbespr Er hebben 2 Het organiseren van 2 Coördinator helpdesk, 1 x per jaar 34

35 eking voor verpleegkundige n Casuïstiekbespr eking voor artsen Doodgewoon Den Haag casuïstiek besprekingen plaatsgevonden. Er wordt door de netwerkleden gebruik gemaakt van elkaars deskundigheid. Er heeft 1 casuïstiek bespreking plaatsgevonden. Er is een dienstenaanbod om waardig sterven voor alle Hagenaars mogelijk te maken. opvolgende casuïstiekbesprekingen i.s.m. de coördinator en consulenten van de helpdesk palliatieve zorg. Het organiseren van 1 casuïstiekbespreking i.s.m. de coördinator en consulenten van de helpdesk palliatieve zorg. Deelname aan vergaderingen en de diverse bijeenkomsten. De verbinding maken tussen het netwerk palliatieve zorg en het Platform Doodgewoon Den Haag. verpleegkundig consulenten helpdesk PZ, PL Consulenten helpdesk, PL of NWC Platformleden Doodgewoon Den Haag, NWC 1 x per jaar 35

36 Behaalde Resultaten Informatie en versterken van verbindingen Bijeenkomsten - 1 Themabijeenkomst rond de film Ik heb een dokter in Marokko op 4 juni Aantal deelnemers: Symposium Medisch begeleid Sterven op 21 september Aantal deelnemers: Themabijeenkomsten deelnemers netwerkberaad: o Formele Zorg Informele zorg op 5 februari. Aantal deelnemers: 20. o Kwaliteit van de palliatieve zorg op 9 juni Aantal deelnemers: 20. Andere activiteiten - 5 vergaderingen Bestuurlijk Platform. - Landelijk overzicht van zorgverzekeraars en criteria voor de inkoop van palliatieve / terminale zorg. - Overzicht van initiatieven / projecten en scholingsaanbod op het gebied van palliatieve zorg door aangesloten zorginstellingen. - Formeel lidmaatschap voor 1 nieuwe zorgaanbieder. - Actualisatie Regionale Informatiegids Palliatieve Zorg Haaglanden. - Deelname aan de landelijk redactiecommissie ongeneeslijk.nl van Agora. - Deelname aan vergaderingen en bijeenkomsten van het Platform Dood gewoon in Den Haag. - IDPZ: pop up palliatieve ontmoetingsplek i.s.m. de Haagse Bibliotheek. - Deelname aan redactiegroep App Transmurale Werkafspraken Haaglanden e.o. - Deelname aan voorbereidingsgroep van een Ontmoetingsbijeenkomst over e- Communiceren in de zorg op 17 november Deelname HOW Company: Persoonlijk Leiderschap. Training georganiseerd vanuit de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. - Deelname scholing vanuit Fibula. Thema: De kracht van netwerken. 2. Deskundigheidsbevordering Scholingen: - 1 basisscholing palliatieve zorg voor verpleegkundigen voorjaar Aantal deelnemers: