26 september Pensioenen in Hans Kennis

Transcriptie

1 26 september 2017 Pensioenen in 2018 P L U S.. E E N V O O R S P E L L I N G Hans Kennis

2 Agenda De zin en onzin van pensioen Pensioenleeftijd 68 jaar Plannen van het nieuwe kabinet Pensioenen in 2020? 2

3 De zin en onzin van pensioen W A A R O M E N H O E V E E L B O U W E N W E O P? 3

4 Het pensioengebouw 1 e pijler OVERHEID AOW ANW 2 e pijler WERKGEVER Pensioen 3 e pijler PRIVE Lijfrente Banksparen 4

5 De eerste pijler: AOW Aantal AOW-ers steeg tussen 1957 en 2017 van naar Uitgaven aan AOW stegen van 378 mln in 1957 naar mln in 2015 AOW als percentage van het BBP steeg van 2,5% in 1957 naar 5,5% in

6 AOW Is een basisvoorziening Gehuwd/samenwonend per maand per persoon : 851 bruto (is inclusief vakantietoeslag) Alleenstaand per maand: bruto (is inclusief vakantietoeslag) 6

7 De tweede pijler De Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek is in 1869 in Delft opgericht als NV. Het bedrijf vervaardigde, zoals de naam al aangeeft, gist (gebruikt in de broodbakkerijen) en brandspiritus. De grondlegger Van Marken streefde naar een sociaal ondernemerschap: "De fabriek voor allen, allen voor de fabriek! Dat betekende onder meer winstaandeel voor de arbeiders, een pensioenfonds en een medezeggenschapsorgaan. Belegd vermogen van pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen was miljard per eind 2016 Pensioenfondsen Verzekeringsmaatschappijen 442 Nederlandse huishoudens hebben momenteel ongeveer 340 miljard aan spaargeld uitstaan bij in Nederland gevestigde banken Per hoofd van de bevolking is dat ruim Met huidige rentestand een garandeert pensioen van vanaf 66 jaar aan te kopen bij een verzekeraar kost je op dit moment circa

8 Hoeveel sparen we voor pensioen? Totale premie van alle pensioenuitvoerders in de 2 e pijler: 42 miljard Loonsom was 332 miljard Pensioenpremie was bijna 13% van de loonsom BBP was in 2015 gelijk aan 676 miljard Pensioenpremie was ruim 6% van het BBP 8

9 Een voorbeeld: het ABP Totaal belegd vermogen van ABP is 389 miljard Corien Wortmann-Kool: 'Je krijgt gemiddeld drie tot vier keer je inleg terug' Bestuursvoorzitter Corien Wortmann-Kool sprak de afgelopen maanden veel met deelnemers. In een interview met De Telegraaf benadrukt ze dat ze de zorgen bij deelnemers wil wegnemen die denken dat ze hun geld niet meer terugkrijgen. 'We weten op basis van onderzoek: je krijgt je inleg vier keer terug, maar als het tegen zit, wordt het drie keer. En als we levenslang het pensioen niet kunnen verhogen met de koopkracht, dan is het nog steeds twee keer.' Ranking fondsen per

10 Pensioen voor iedereen? Bijna alle werkgevers in Nederland zeggen een pensioenregeling toe Aantal ZZP-ers dat pensioen opbouwt is (te) laag Pensioen is niet alleen sparen voor later Pensioen is meestal ook: Dekking voor je partner en kinderen bij overlijden Dekking bij arbeidsongeschiktheid 10

11 Pensioenleefijd 68 A O W 11

12 Memorie van Toelichting bij AOW, juni 1955 De voortschrijdende vergrijzing van ons volk is een niet te ontkennen feit. Zij maakt het treffen van voorzieningen voor de oude dag urgenter, maar ook moeilijker, want kostbaarder old age dependency ratio (ODR) 12

13 Winst in levensverwachting sinds Gemiddelde levensverwachting op 65- jarige leeftijd, (gerealiseerd) en (prognose CBS) Average life expectancy at age 65 13

14 AOW leeftijd stijgt AOW-leeftijd is gekoppeld aan de levensverwachting Levensverwachting wordt gepublicerd door CBS Huidige AOW-leeftijd stijgt naar 67 jaar in 2021 Op 31 oktober 2016 heeft CBS nieuwe cijfers bekend gemaakt: AOW-leeftijd stijgt naar 67 jaar en 3 maanden in

15 Levensverwachting op Average life expectancy at age 65 Men Women 15

16 AOW leeftijd? In 2022 wordt de AOW-leeftijd 67 jaar en 3 maanden. Deze leeftijd geldt voor mensen geboren in de periode t/m Geboren na ? Dan is je exacte AOW-leeftijd nog niet bekend Maar deze is minimaal 67 jaar en 3 maanden Je weet 5 jaar van te voren wanneer je AOW krijgt Geboren voor ? Dan blijft je AOW-leeftijd hetzelfde 16

17 Prognose AOW leeftijd: 17

18 Prognose AOW leeftijd: 18

19 Prognose AOW leeftijd: 19

20 Prognose AOW leeftijd: 20

21 Relatie AOW en pensioenleeftijd? In 2022 wordt de AOW-leeftijd 67 jaar en 3 maanden. Deze leeftijd geldt voor mensen geboren in de periode t/m Gekoppeld aan de stijging AOW-leeftijd is de pensioenleeftijd. Deze moet per naar 68 jaar Alle pensioenregelingen in Nederland moeten in 2017 aangepast worden Mensen moeten (nog) langer doorwerken 21

22 Langer doorwerken? Hoogst genoten opleiding Levensverwachting op 65-jarige leeftijd M V Basisschool 15,5 19,1 waarvan in goede gezondheid: 8,2 (52,9%) 8,9 (46,6%) Hoger onderwijs 19,6 23,1 waarvan in goede gezondheid: 15,3 (78,1%) 16,9 (73,2%) 22

23 Pensioenleefijd 68 G E V O L G E N V O O R U W P E N S I O E N R E G E L I N G 23

24 Pensioenleeftijd 68 Gevolgen voor eindloon- en middelloonregelingen Gevolgen beschikbare premieregelingen 24

25 Eindloon- of middelloon (Defined Benefit) Een levenslange uitkering aan werknemer vanaf pensioendatum 67 jaar 25

26 Eindloon- of middelloon: naar 68 jaar Pensioen vanaf 68 jaar een jaar minder uitkeren Jaar minder uitkeren circa 6% goedkoper pensioenkosten dalen X jaar 26

27 Een goedkoper pensioen? Premie werkgever laten dalen Premie werknemer laten dalen Premie werkgever en werknemer laten dalen Pensioenregeling verbeteren 27

28 Stelling: een goedkoper pensioen Degene die (mee) hebben betaald aan de kostenstijging de afgelopen jaren zouden nu in dezelfde mate moeten profiteren van een kostendaling Wie is het hier mee eens? 28

29 Beschikbare premieregeling (Defined Contribution) jaren jaar 29

30 Beschikbare premieregeling: 68 jaar Fiscaal maximale staffel 2017 Gebaseerd op opbouw tot en met 66 jaar bij een 3% rekenrente Staffel gebaseerd op 3% rekenrente (2017) Leeftijd Percentage ,1% ,4% ,9% ,7% ,8% ,2% ,1% ,6% ,0% ,8% 30

31 Leeftijd Maximaal 3% rekenrente 2018 (voorlopig) staffel 2017 bij 3% rekenrente 21 t/m 24 jaar 7,70% 8,1% 25 t/m 29 jaar 8,90% 9,4% 30 t/m 34 jaar 10,30% 10,9% 35 t/m 39 jaar 12,00% 12,7% 40 t/m 44 jaar 13,90% 14,8% 45 t/m 49 jaar 16,20% 17,2% 50 t/m 54 jaar 18,90% 20,1% 55 t/m 59 jaar 22,30% 23,6% 60 t/m 64 jaar 26,40% 28,0% 65 t/m 66 / 67 jaar 30,50% 31,8% 31

32 Lage rente biedt echter mogelijkheden Leeftijds-cohort Nieuwe 3% staffel (van de belastingdienst) obv pensioenleeftijd t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m 67 7,70% 8,90% 10,30% 12,00% 13,90% 16,20% 18,90% 22,30% 26,40% 30,50% Huidige regeling 8,1% 9,4% 10,9% 12,7% 14,8% 17,2% 20,1% 23,6% 28,0% 31,8% 2,5% staffel Verzekeraar X 2% staffel Verzekeraar x 11,70% 15,60% 13,30% 17,20% 15,00% 19,00% 17,00% 21,00% 19,20% 23,20% 21,80% 25,60% 24,80% 28,40% 28,20% 31,60% 32,30% 35,30% 36,10% 38,70% 32

33 Aanpassen beschikbare premieregeling? Alle uitvoerders bieden de mogelijkheid om de regeling ongewijzigd te laten als deze binnen de marktrentestaffel blijft (kostprijsstaffel) Voordeel: Staffel hoeft niet gewijzigd te worden Nadeel: Als rente stijgt moet staffel alsnog aangepast worden Relatief wordt meer ingelegd, namelijk inleg blijft ongewijzigd maar er wordt wel een jaar langer ingelegd Als werkgever de regeling wel wenst aan te passen dan kijken naar de nieuwe 3% (of 4%) staffel

34 Pensioenleeftijd 68: tot slot Pensioenopbouw tot 68 jaar Pensioenregeling aanpassen: Eindloon- middelloon: ja dat moet als er fiscaal geen ruimte meer is Beschikbare premieregeling: dit is niet per se nodig op dit moment Eerder uittreden blijft mogelijk De volgende verzekeringen keren een jaar langer uit, namelijk tot 68 jaar: Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid Anw-hiaat WIA/WGA-verzekeringen 34

35 Een aandachtspunt per 2018 F I S C U S S TA AT E E N F R A N C H I S E T O E 35

36 Twee franchises Veel beschikbare premieregelingen hebben voor inleg ouderdomspensioen de fiscaal minimale franchise van Het partnerpensioen is vaak gebaseerd op een eindloonformule die 1,16% toezegt per dienstjaar. Hier moet in principe een franchise van gebruikt worden Tot mocht tijdelijk voor het partnerpensioen de franchise van worden genomen Staatssecretaris van Financiën heeft aangekondigd deze tijdelijke maatregel permanent te willen toestaan. Echter..dat is nog (steeds) niet geregeld in de wet 36

37 Pensioenstelsel in 2020? W AT G A AT H E T N I E U W E K A B I N E T D O E N? 37

38 Pensioenregeling van de toekomst Voorspelling hoe het nieuwe pensioenstelsel eruit komt te zien Aan de hand van de verkiezingsprogramma s AOW Tweede pijler pensioen Zelfstandigen En de verkiezingsuitslag, we kijken naar de volgende partijen: VVD CDA D 66 ChristenUnie 38

39 AOW AOW-Leeftijd Terug naar 65 jaar: Was alleen opgenomen bij 50PLUS en PVV, kans zeer klein dat dit doorgaat Huidige stijging handhaven (expliciet aangegeven in programma): CDA en D66 Flexibele AOW VVD: alleen later/doorwerken D66: eerder en later Hoogte uitkering Inkomenspositie ouderen staat onder druk volgens partijen: Compensatie/uitkering verhogen: CDA (ouderen met klein pensioen) Lager belastingen: VVD 39

40 Aftopping pensioen? Grens van verlagen? D66: ja, verplicht pensioen tot max VVD: meer vrijwillige opbouw 3e pijler ChristenUnie:

41 Verplichtstelling bij een pensioenfonds De verplichte deelname werkgevers in een pensioenfonds afschaffen? JA: VVD, D66, ChristenUnie NEE: CDA Deelnemers moeten eigen pensioenfonds kunnen kiezen? JA: D66, VVD 41

42 Nieuw pensioenstelsel Nieuw pensioenstelsel rond individuele pensioenopbouw en collectieve risicodeling: JA: VVD, D66 SER volgen: CDA Bij dit nieuwe stelsel is afschaffen doorsneepremie noodzakelijk. Doorsneepremie afschaffen? JA: VVD, D66, ChristenUnie Bespreekbaar: CDA 42

43 Meer keuze tijdens opbouwfase? Meer keuzevrijheid tijdens pensioenopbouw D66: lagere max/grens verplicht sparen (bijv. hoogte huidige maximale dagloon in sociale zekerheid), maximaal 5 jaar premie-vakantie voor bijvoorbeeld aflossing hypotheek ChristenUnie: premie (deels) of premievakantie voor aflossing hypotheek CDA: premievakantie ook voor zorgdoeleinden 43

44 Meer keuze tijdens uitkeringsfase? (Beperkte) uitkering ineens VVD: bijvoorbeeld om hypotheek af te lossen D66: eenmalig 10% opneembaar CDA: keuzemogelijkheid bijvoorbeeld in combinatie met eigen huis of zorguitgaven 44

45 Kortom We wachten in spanning af over paar weken weten we meer Nog vragen voor nu of kom langs tijdens de pauze 45

46 Bedankt voor uw aandacht