PREBES Studie-avond. -Kring Noord- Psychosociale aspecten

Transcriptie

1 PREBES Studie-avond -Kring Noord- Psychosociale aspecten 19 november 2015

2 Planning 18u15 18u45 19u00 19u30 20u00 21u00 Onthaal Introductie en verenigingsnieuws Voorstelling OCMW Brugge en Verenigingen Ervaring van Provikmo rond de gewijzigde wetgeving psychosociale aspecten Risicoanalyse psychosociale aspecten adhv tevredenheidsenquete, procedure en FRIDA Afsluitend netwerken

3 Introductie en verenigingsnieuws

4 Voorstelling OCMW Brugge en Verenigingen

5

6

7 Voorstellingsfilm

8 OCMW raad Voorzitter Secretaris Financieel beheerder

9 OCMW raad Secretaris Financieel beheerder Ondersteunende diensten Verenigingen Seniorenzorg Maatschappelijke dienstverlening Sociaal Huis Financiële dienst Secretariaat Sociaal Verhuurkantoor Maaltijdbedeling Intake Personeelsdienst De Blauwe Lelie Dienst huishoudelijke hulp Woonbegeleiding Bemoeizorg Technische dienst Werkt Ook Dienstencentra Wonen & Welzijn Informatica SPOOR Brugge Dagverzorgingscentra Dozen & Co Archief Ruddersstove Woningen voor senioren Assistentiewoningen Zorgverlening Dienst Trajectbegeleiding IDPBW 't SAS Woonzorgcentra Dienst Schuldbemiddeling Arbeidsgeneeskundige dienst De Schakelaar LOI Ons Huis Netwerk vrijetijdsparticipatie AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Administratieve Maatschappelijke Dienstverlening Hoeve Hangerijn

10 Personeel Personeel OCMW ( met de verenigingen) : 393 mannen 1661 vrouwen = 2054 personeelsleden op 01/01/2015 Personeel AZ Sint-Jan AV 694 mannen 3080 vrouwen = 3774 personeelsleden op 01/01/ personeelsleden op 01/01/2015

11 Het OCMW Brugge biedt laagdrempelige en professionele dienstverlening aan op maat, met respect voor ieders overtuiging. Het heeft een voortrekkersrol op maatschappelijk gebied om iedereen in staat te stellen een menswaardig leven te leiden. Het OCMW Brugge innoveert in functie van steeds veranderende uitdagingen en kansen

12 Ervaring van Provikmo rond de gewijzigde wetgeving psychosociale aspecten Bevindingen 1 jaar later Zita Deplae Preventieadviseur Psychosociale Aspecten

13 Provikmo Waar werken wij rond? Medisch toezicht Provikmo Risicobeheersing Team psychosociaal welzijn Curatief: Behandeling verzoeken Preventief: Risicoanalyse Alcohol- en drugs Preventie Tabakspreventie Tevredenheidsmetingen Stresspreventie Traumabegeleiding Agressiepreventie Positief absenteïsme beleid Zelfzorg Conflicthantering

14 inhoud Deel 1: Stand van zaken wetgeving Belangrijkste wijzigingen Omschrijving psychosociale risico s Risicoanalyse psychosociale aspecten Psychosociale (in)formele interventies Deel 2: stand van zaken praktijk Van pestbeleid naar stressbeleid Samenspel psychosociale risico s en veiligheid Uitdaging WG Rol EDPBW

15 Stand van zaken Wetgeving

16 Belangrijkste wijziging Definiëring van PSR Ruimer (verwevenheid en reikwijdte erkend) Neutraler Preventie op dynamische wijze Risicoanalyse: collectief en specifiek Jaarlijkse evaluatie van het beleid Hogere betrokkenheid CPBW/IPA Meer duidelijke rolverdeling (VP, PA-Psy, IPA, CPBW) Procedure werknemers Neutrale terminologie Oplossingsgericht Ruimere actiemogelijkheden Aantal en type procedures Reikwijdte van type meldingen (PSR)

17 Definitie Psychosociaal risico (PSR) De kans dat een of meerdere werknemers psychische schade ondervinden die al dan niet kan gepaard gaan met lichamelijke schade, ten gevolge van een blootstelling aan de elementen van de arbeidsorganisatie, de arbeidsinhoud, de arbeidsvoorwaarden, de arbeidsomstandigheden en de interpersoonlijke relaties op het werk, (arbeidsverhoudingen) waarop de werkgever een impact heeft en die objectief een gevaar inhouden.

18 Definitie psychosociaal risico Veel breder dan geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk (OSGW) Stress Conflicten Psychisch onwelzijn Waar vroeger een werknemer zijn probleem diende te verpakken binnen een ongenoegen met een ander, kan men nu ook aangeven dat men het psychisch moeilijk heeft

19 Risicoanalyse psychosociale aspecten Verplicht binnen een globaal preventieplan (Dynamisch) Situaties identificeren die aanleiding kunnen geven tot psychosociale risico s op het werk (PSR) Bepalen en evalueren van PSR rekening houdend met de 5 A s Indien werknemers contact heeft met derden hiermee rekening houden bij de analyse Risicoanalyse wordt gerealiseerd Met medewerking van de werknemers Met bijstand van de externe PA-Psy indien de complexiteit het vereist

20 Nieuw: van 1 naar 2 soorten risicoanalyse s Collectieve risicoanalyse PSR Gericht op de gehele organisatie Primair: opsporen van potentiële risico s Collectieve barometer Specifieke risicoanalyse PSR Niveau van een specifieke arbeidssituatie Secundair: in reactie op de melding van een specifiek gevaar Uitgevoerd op vraag van Een lid van de hiërarchische lijn Min. één derde van de werknemersvertegenwoordigers in het CPBW Een WN die een formeel verzoek met collectief karakter indiende

21 Preventiebeleid met jaarlijkse evaluatie Jaarlijkse evaluatie van de preventiemaatregelen met bijstand van de PA-Psy, rekening houdend met: Verzoeken risicoanalyse specifieke arbeidssituatie Verzoeken formele psychosociale interventie Informatie van de arbeidsgeneesheer Conclusies van incidenten bij herhaling en voorwerp van informele psychosociale interventie Feiten ingeschreven in het register feiten GOG door derden Gegevens jaarverslag IDPB (luik psychosociale aspecten)

22 Verzoek tot psychosociale interventie Voor wie: de werknemer die meent psychische schade te ondervinden (de gepaard kan gaan met een fysieke schade) als gevolg van PSR Beheerd door: De vertrouwenspersoon (informeel) of preventieadviseur psychosociale aspecten (informeel en formeel) Doel/opzet: oplossing zoeken en herhaling vermijden Geen kwalificatie van feiten Doet geen afbreuk aan de mogelijkheid om beroep te doen op Werkgever, Lid van de hiërarchische lijn,

23 Gesprekken, advies Voorafgaande fase Informele interventie Verzoening Interventie bij andere persoon Formele interventie Collectief Individueel Individueel - GOG

24 Evolutie dossiers Provikmo Noord Totaal Informeel Formeel

25 Stand van zaken Praktijk

26 Van pestbeleid naar stressbeleid Veel minder de nadruk op pesterijen Geen klacht, maar een verzoek Niet noodzakelijk om iemand aan te duiden als de oorzaak Ruimte om te ventileren Gesprek met VP/PAPS kan twee keer PAPS kan op vraag van onderneming meerdere gesprekken organiseren Belangrijke rol van de hiërarchie (H)erkennen van stress signalen Detecteren van psychosociale problemen

27 Van pestbeleid naar stressbeleid Stap 1: analyseren van de situatie Stap 2: opleidenvan leidinggevenden en sensibiliseren medewerkers Stap 3: preventieve maatregelen opzetten VP aanduiden en opleiden Boodschap «blijf er niet mee zitten» Open cultuur creëren Mensen de weg wijzen naar opvang Stap 4: curatieve maatregelen opzetten Hervattingsgesprekken Re-integratie aanpak Rol van de VP

28 Samenspel psychosociale risico s en veiligheid Menselijk gedrag als cruciale factor bij risico s en ongevallen Conflicten, concentratieverlies, Belang van veiligheid niet inzien Onwil om instructies op te volgen Waar er sprake is van psychosociaal onwelzijn, is er sprake van een algemeen veiligheidsrisico

29 Samenspel psychosociale risico s en veiligheid Hervatting na een (ernstig) ongeval of (psychische) ziekte Sensibilisatie managers Opnemen van verantwoordelijkheid No blame (leren uit fouten) Aanwezigheid op de werkvloer Managers spelen een cruciale rol in het beheersen van allerhande risicoa s Werknemers moeten hun eigen verantwoordelijkheid ook opnemen

30 Uitdaging WG en rol EDPBW Preventief psychosociale risico s op het werk voorkomen en zelfs uit casussen preventieve lessen trekken EDPBW: Advies en ondersteuning bij Uitvoering RA Kwalitatief Kwantitatief Bepalen preventiemaatregelen Uitwerking welzijnsbeleid Diverse thema s (agressie, middelen, stress, ) Raad aan VP bij casussen Behandeling verzoeken Opleiding

31 Bedankt voor uw aandacht Zita Deplae Preventieadviseur Psychosociale Aspecten

32 Risicoanalyse psychosociale aspecten adhv tevredenheidsenquête procedure

33 Samenvattende flow

34 Informele procedure (intern) Voor : alle situaties waarbij er leed is op het werk (vb. je wordt bedreigd door een collega) Doel : zoeken naar een oplossing Kenmerk : constructief Wat : - onthaal/advies - interventie - bemiddeling

35 Formele procedure (extern) Bij PAPS (= preventieadviseur psychosociale risico s bij Provikmo). Indien men geen gebruik wenst te maken van de informele procedure. Indien de informele procedure tot geen oplossing heeft geleid. Er is een mogelijkheid tot weigering van PAPS om klacht te behandelen

36 Risico analyse OCMW Brugge 2015

37 Aanleiding De wetgeving Concreet dossier pesterijen in één van onze instellingen (die ook door Provikmo als pesterij werd beschouwd ); Meldingen van burn-out en klachten van ontevreden medewerkers bij de vertrouwenspersoon. Onze medewerkers zijn de kern van onze organisatie. De medewerkers van de woon-en zorgcentra zijn zeer belangrijk in de zorg voor onze bewoners. GOEDE ZORG VOOR MEDEWERKERS = GOEDE ZORG VOOR BEWONERS

38 Voorstel risicoanalyse Provikmo : Mogelijkheden: - MIOS enquête - Participatieve methode - Individuele interviews Beslissing OCMW Brugge: RA psychosociale aspecten koppelen aan tevredenheidsonderzoek door firma Bing.

39 RA Psychosociale aspecten / tevredenheidsmeting Motivatie om de twee zaken te combineren: In 2015 stond een tevredenheidsonderzoek gepland bij onze medewerkers door Bing Research ( Govaert I. - Leuven ). Medewerkers 2 vragenlijsten, eentje in het kader van het tevredenheidsonderzoek en eentje in functie van de risicoanalyse zou voor veel medewerkers verwarrend zijn; Vragen liggen in dezelfde lijn, dus kunnen zeker opgenomen worden in 1 vragenlijst; Iedere medewerker krijgt de kans om de vragenlijst (70 vragen) in te vullen; Kostenbesparend.

40 RA Psychsociale aspecten/ tevredenheidsmeting De vragenlijst/onderzoek werd door Bing voorgelegd aan Rijksuniversiteit Gent ( voldoen de vragen voor een risicoanalyse van onze diensten? ) De vragenlijst werd besproken met de Papsy. Positief advies om beide zaken te combineren werd verkregen van TWW.

41 Principes van de meting Het proces is belangrijker dan de resultaten. De focus ligt op de bespreking van de resultaten en het uitwerken van acties. Bescherming is belangrijk. We hebben respect voor de privacy van onze medewerkers. Iedereen heeft enkel zicht op de eigen resultaten en we maken geen kwantitatieve vergelijkingen tussen de verschillende woonzorgcentra. We vertrekken steeds vanuit het positieve en we werken naar oplossingen toe. We zien werken aan tevredenheid als een continu proces van werken aan verbetering en kwaliteitsverhoging.

42 ONDERZOEKSMODEL Onderzoeksmodel van Bing heeft de scores van de medewerkers geanalyseerd op basis van 4 KERNINDICATOREN EN KERNTHEMA S Vragen inzake de A s werden vervat: Arbeidsorganisatie Arbeidsinhoud Arbeidsvoorwaarden Arbeidsomstandigheden Arbeidsverhouding

43 KERNINDICATOREN TEVREDENHEID ( tevredenheid werken bij huidige werkgever ); AANBEVELING ( zou u iemand aanraden om hier te solliciteren ); RETENTIE ( zou u overwegen om van werkgever te veranderen indien men u een vergelijkbare job aanbiedt ); MOTIVATIE ( zou u graag meewerken aan veranderingen of verbeterprocessen in het WZC )

44 KERNTHEMA S Mijn werk ( liefde voor mijn job, doe mijn werk grag, vind het werk dat ik doe zinvol, ). Werkdruk en werkbelasting ( hoeveelheid werk is aanvaardbaar, kan zelf werktempo regelen, ). Werktijden en uurrooster ( vind huidige werktijden gunstig, flexibiliteit om van werkregime te veranderen, ). Kernteam ( tevredenheid over dagelijks bestuur, tevreden over gevoerde beleid, ).

45 KERNTHEMA S Directe leidinggevende ( kan overleggen met leidinggevende over werk, waardering door directe leidinggevende, ). Samenwerking ( samenwerking met collega s van eigenafdeling, tevredenheid dienstverlening personeelsdienst, ). Werkklimaat en sfeer ( sfeer onder directe collega s is goed, onderlinge spanningen worden uitgepraat, ). Accommodatie en hulpmiddelen ( aangepaste werkkledij, inspraak medewerkers bij aankoop materiaal, ).

46 KERNTHEMA S Communicatie, informatie en werkoverleg ( informatie wordt duidelijk verstrekt, informatie over bewoners makkelijk te raadplegen, ). Werkomgeving, welzijn en veiligheid ( maatregelen emotioneel welzijn werknemers, maatregelen veiligheid werknemers, ). Loon en overige arbeidsvoorwaarden ( loon voldoende voor werk dat ik lever, vind mijn loonfiche duidelijk, ). Procedures en werkafspraken ( naleven van werkafspraken, ).

47 KERNTHEMA S Zorg voor bewoners en familie ( tevreden over zorg voor bewoners, vaardig om met klachten van familie om te gaan, ). Persoonlijke ontwikkeling ( tevredenheid over persoonlijke ontwikkeling, baan biedt mogelijkheden tot persoonlijke groei, ). Bijscholing ( tevredenheid over bijscholing, kansen om deel te nemen aan bijscholingen, ).

48 VERLOOP Inbreng van meer dan 90 % van de medewerkers, waarvoor dank! Per WZC zijn de resultaten in het kernteam en aan de medewerkers toegelicht en besproken. Per WZC werd een analyse gemaakt van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. Op basis van die analyse worden acties uitgewerkt ( vb. communicatietraining, vorming rond coachend leidinggeven ) Er is een werkgroep Tevredenheid opgericht, bestaande uit afgevaardigden van de vakorganisaties, stafleden en medewerkers om feedback te geven, acties te ontwikkelen en beleidsaanbevelingen te doen.

49 FRIDA

50 Wat is FRIDA? Volgens Google:

51 Wat is FRIDA? Meldpunt Digitaal platform Fraude Door misbruik van vertrouwen de middelen van de werkgever voor de verkeerde doeleinden gebruiken Inbraak Het illegaal openbreken van een gebouw of een object om dit binnen te gaan. Diefstal Het ontvreemden van geld of zaken (geen relatie tussen werknemer en werkgever cfr. fraude) Andere volgende slide

52 Wat is FRIDA? Andere Agressie Fysisch Psychisch Materiele schade en vandalisme Conflicten Pesten OSGW Andere

53 Waarom FRIDA? Toegankelijkheid Vele locaties Gebruiker Vertrouwenspersoon IDPBW en Financiële Cel Opvolging Paperpoor/Paperless Office Beveiliging gegevens Eenvoudig jaarverslag en statistieken

54 Flow

55 Flow - Trajecten 1 (agressie, pesten, OSGW, conflicten, eg) Persoonlijk contact en aangifte FRIDA door vertrouwenspersoon 2 (alle gebeurtenissen) Aangifte FRIDA door beheerder locatie 3 (agressie indien via AO-aangifteformulier) Input FRIDA door IDPBW (AO-formulier)

56 Flow - Aangiftes 1 Vertrouwenspersoon Optie tot vereenvoudigde aangifte 2 Beheerder locatie Volledige aangifte 3 IDPBW

57 Flow automatische berichtgeving Collega s, leidinggevenden, bewoners, medisch, cliënten, familieleden, leveranciers, andere Gebeurtenissen Materiële schade Diefstal Fraude Inbraak Vandalisme OSGW Conflicten Pesten Agressie Andere Automatische berichtgeving aan Sven Peire XXX XXX XXX Sven Peire Vertrouwenspersonen Vertrouwenspersonen Vertrouwenspersonen Vertrouwenspersonen Sven Peire en XXX

58 Flow Automatische statistieken

59 Flow - Beveiligde gegevens Standaard versleuteling Gebruikersnaam met wachtwoord en individuele rechten 3DES Encryptiealgoritme Triple Data Encryption Standard De sleutellengte zo groot niet langer haalbaar om in de ruimte alle sleutels te doorzoeken

60 Demonstratie link

61 Back Up demonstratie

66 Demonstratie Mijn meldingen

67 Demonstratie Mijn meldingen

68 Demonstratie - Meldingbeheer

72 Demonstratie - Statistieken -Fictieve gegevens- + overige vertrouwelijke gegevens in tabelvorm Enkel voor vertrouwenspersoon

73 Demonstratie - Statistieken -Fictieve gegevens- Beperkte weergave

74 Demonstratie - Statistieken -Fictieve gegevens-

75 FRIDA

76 Bedankt voor uw aandacht Christel Desutter Preventieadviseur OCMW Brugge en Verenigingen Daisy Van Hulle Vertrouwenspersoon OCMW Brugge en Verenigingen Sven Peire Preventiedienst OCMW Brugge en Verenigingen

77 PREBES Studie-avond -Kring Noord- Psychosociale aspecten 19 november 2015

78 Geen enkel onderdeel van dit werk mag gereproduceerd, gemodificeerd, gedistribueerd of op andere wijze worden gebruikt zonder voorafgaande expliciete schriftelijke toestemming.