LEERSTIJLENTEST PRAKTIJKVAKKEN

Transcriptie

1 LEERSTIJLENTEST PRAKTIJKVAKKEN Omcirkel bij elke stelling JA MEESTAL SOMS NEEN. Duid daarna he totaalscore aan op de assen. STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik houd van lessen waarin ik snel aan de slag kan en zelf kan proberen. Ik geef de voorkeur aan opdrachten waarbij ik zelf iets actief mag doen samen met één of twee medecursisten. Ik wil graag voldoende tijd voor het uitvoeren van een opdracht zonder dat de docent zich moeit. Ik zoek graag zelf uit hoe iets ik iets moet aanpakken/uitvoeren. Ik houd van opdrachten waarbij ik aan het resultaat iets van mezelf kan toevoegen. Ik toon liever dat ik iets kan in een werkstuk dan te moeten uitleggen wat ik weet. Ik leer meer als ik zelfstandig taken uitvoer dan wanneer de docent het voordoet. Totaalscore op ONDERNEMER STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik leer het best als de docent eerst voordoet wat we moeten leren of doen. Ik kan het beste mee volgen als de docent de dingen uitlegt aan de hand van schema s, voorbeelden of een duidelijke werktekening. In de les praktijk zijn de momenten waar ik het meest aan heb die waar de docent uit zijn praktijkervaringen vertelt. Ik leer veel bij als we na een oefening of opdracht nog even napraten over wat we gedaan hebben. Als de docent iets voordoet, heb ik het liefst dat hij/zij zegt wat hij/zij doet en waarom hij/zij dat doet. Ik haal veel inspiratie uit voorbeelden omdat ik er ideeën door krijg om zélf aan de slag te gaan. Tijdens de uitleg van de docent fantaseer ik al hoe zoiets in het echt is. Totaalscore op OBSERVEERDER

2 STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik heb graag voldoende tips en richtlijnen als ik aan een opdracht begin. Ik heb graag een model, foto, afbeelding, schaalmodel bij de hand als ik een opdracht moet uitvoeren. Als ik twijfel of ik wel goed bezig ben, ga ik graag eens kijken bij een medecursist. Als ik een groot werk moet maken heb ik graag een stappenplan als leidraad. Ik heb graag een duidelijk gestructureerde uitleg van de docent voor ik aan de slag ga. Ik houd van goed gestructureerde opdrachten waarbij duidelijk is wat ik moet doen en hoe ik het moet doen. Ik heb graag dat de docent af en toe over mijn schouder komt meekijken om te zien of ik goed bezig ben. Totaalscore op BESLISSER STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik heb graag opdrachten waarbij ik goed moet nadenken want mijn verstand op nul zetten doe ik niet graag. Ik heb graag dat de docent opdrachten geeft waarbij de aanpak enig voorbereidend denkwerk vraagt. Ik vind het leuk om te bedenken of een opdracht ook nog op een andere manier kan uitgevoerd worden. Ik leer beter door medecursisten iets uit te leggen dan door aan mijn eigen werkstuk te werken. Ik krijg graag de tijd om na de uitleg iets op te schrijven om vast te leggen wat ik ervan wil onthouden. Ik heb graag dat de docent complexe vragen stelt waarbij het antwoord niet direct voor de hand ligt. Als ik nadenk over hoe een bepaalde opdracht kan aangepakt worden wissel ik vooraf graag van gedachten met een medecursist, dat is inspirerend. Totaalscore op THEORETICUS

3 ONDERNEMER / DOENER De ondernemer wordt soms ook doener, activist of accomodeerder genoemd. Bij de ondernemer ligt de nadruk op concreet ervaren en actief experimenteren. Hij wil overal aan meedoen en erbij horen. Ze zitten niet stil en gaan intuïtief af op het vage doel. Ondernemers proberen dingen uit, blijven niet piekeren en leren uit ervaringen om zo een nieuwe weg te bouwen. Ze werken graag samen met anderen, schieten snel in actie en proberen anderen mee te trekken. Ze vertrouwen op ervaringen van anderen. Ondernemers gaan graag in op nieuwe ervaringen en situaties, zoeken vaak zelf nieuwe leersituaties op, maar nemen soms onnodige risico s. Als hij ergens aan begint wil hij resultaten zien. Soms is de ondernemer ongeduldig en gaat hij over tot actie zonder na te denken. Het is voor een ondernemer niet altijd gemakkelijk om hoofd - en bijzaken van elkaar te onderscheiden. Sterke kanten: daadkrachtig, doelgericht, praktisch, intuïtief, kan goed met mensen opschieten, motiveren, past zich makkelijk aan. Zwakke kanten: ongeduldig, geeft snel op, maakt zaken niet af, niet geïnteresseerd in theorieën, organiseert en plant slecht.

4 OBSERVEERDER / DROMER De observeerder wordt soms ook de dromer, reflector, bezinner, beschouwer of ontdekker genoemd. Ze zijn gericht op observeren, op leren via demonstratie en uitleg van anderen, via goede voorbeelden Observeerders staan open voor nieuwe ervaringen. Zij kunnen deze ervaringen goed analyseren en overdenken. Observeerders kunnen zich goed inleven in verschillende situaties en kunnen een probleem of hun ervaringen vanuit vele standpunten bekijken. Daardoor zien ze ook vele oplossingen. Ze observeren graag andere mensen en situaties en kijken aandachtig hoe anderen een probleem aanpakken. Het zijn actieve waarnemers en doordenkers die hun gedrag voldoende afwegen, afhankelijk van indrukken en ervaringen. Sommige observeerders twijfelen vaak en komen langzaam tot een besluit. Ze zijn voorzichtig en nemen weinig risico s om op een later tijdstip niet voor onaangename verrassingen te staan. Door zijn fantasie en inleving legt de observeerder snel verbanden tussen verschillende situaties. Observeerders maken en bedenken graag, maar hebben daar tijd en ruimte voor nodig. Als ze actie ondernemen houden ze rekening met de inzichten van anderen. Sterke kanten: achtergrondinformatie zoeken, brede interesse, problemen herkennen en benoemen, verschillen tussen de gewenste en de huidige situatie benoemen, genereren van nieuwe ideeën, meningen van anderen peilen. Zwakke kanten: wel veel ideeën maar weinig actiegericht, afwachtend, ziet door de bomen het bos niet meer, weinig kritisch.

5 THEORETICUS / DENKER De theoreticus of denker doordenkt problemen op een gestructureerde manier. Hij houdt ervan observaties en reflecties te koppelen aan theoretisch inzicht en kennis. De theoreticus stelt graag onderzoekende vragen. Hij of zij kijkt vooral naar wat er gebeurt en probeert tot algemene regels te komen. Theoretici doordenken de problemen op een logische synthetiserende manier en nemen verspreide feiten op in samenhangende theorieën. Ze zijn meestal nauwkeurig en werken nauwgezet, maar ze willen ook ruimte om creatief om te gaan met hun ideeën. Ze leren het best uit boeken en directe uitleg: die zijn duidelijk en logisch opgebouwd. Ze leggen graag een relatie met de kennis die ze al hebben. Denkers kunnen niet goed tegen onzekerheid of wanorde. Ze vragen zelden hulp aan anderen. Soms staan ze niet echt met de voeten op de grond en komen ze met ideeën die ze nooit in de praktijk kunnen omzetten. Logisch redeneren en rationeel denken zijn kernwoorden die op de denker van toepassing zijn. Sterke kanten: alternatieve oplossingen voor problemen formuleren, gebruik maken van ervaringen, logica en nauwkeurigheid, concepten, modellen bouwen, organiseren en plannen. Zwakke kanten: theorie krijgt voorrang op feiten, risicomijdend, weinig oog voor eigen gevoelens en gevoelens van anderen, minimale realiteitszin, zweven, staan niet met beide voeten op de grond.

6 BESLISSER / TOEPASSER Beslissers, probleemoplossers of toepassers zijn gericht op het praktisch toepassen van ideeën. Ze reageren snel en zijn direct in het contact met anderen. De beslisser is een probleemoplosser. Hij of zij hakt graag knopen door. Hij of zij plant een taak en voert die uit. De theorie interesseert hen niet zo, wel de oplossing van het probleem. De beslisser voelt zich goed als het stappenplan of de leerroute mooi uitgetekend voor hem ligt en hij stap na stap tot resultaat kan komen. Hij of zij werkt graag in een situatie waar maar één antwoord op een vraag mogelijk is. Soms weet hij niet wat aangevangen als er zich plots een hindernis voor doet. Door zijn gedrevenheid handelt een beslisser soms opdrachten te snel af. Hij of zij leert het meest als ze de kans krijgen om zaken uit te proberen en te oefenen onder begeleiding van de leraar. Beslissers zijn eerder gericht op taken dan op mensen. Sterke kanten: nieuwsgierig, besluitvaardig, testen van oplossingen in de praktijk, doelen stellen en prioriteiten bepalen. Zwakke kanten: ongeduldig, erg grote actiebereidheid, taak krijgt voorrang op mensen, op sociaal contact en relaties, niet overwegen van alternatieven.

7

8

9 ONDERWIJSSTIJLENTEST PRAKTIJKVAKKEN Omcirkel bij elke stelling JA MEESTAL SOMS NEEN. Duid daarna he totaalscore aan op de assen. STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik voorzie goed gestructureerde opdrachten zodat duidelijk is wat Cursisten moeten doen en hoe ze het moeten doen. Ik bied Cursisten een stappenplan aan waarmee ze aan de slag kunnen om een opdracht of taak aan te pakken. Als Cursisten aan het werk zijn kijk ik over hun schouder mee om tijdig bij te sturen. Ik hecht veel belang aan een duidelijk gestructureerde uitleg vóór de cursist zelf aan de slag gaat, alleen of in een kleine groep. Ik houd mijn uitleg voor de klas eerder beknopt. Eens de Cursisten bezig zijn help ik hen bij het zoeken naar hoe ze het kunnen aanpakken. Ik help Cursisten om planmatig te werk te gaan. Ik zorg bij opdrachten voor voldoende tips en richtlijnen zodat de Cursisten gestructureerd aan de slag gaan. Totaalscore op geleid oefenen bij BESLISSERS STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik stel vragen over wat Cursisten opgemerkt hebben, wat ze ervaren hebben en waar ze aan dachten bij het vervullen van een opdracht/taak. Ik vind het belangrijk om steeds een opdracht voor te doen en de Cursisten te laten observeren voor ze zelf aan de slag gaan. Ik schenk aandacht aan visuele ondersteuning zoals schema s, werktekeningen als ik uitleg geef. Bij een demonstratie zeg ik steeds wat ik doe en waarom ik het zo doe. Als ik aan een opdracht werk denk ik vaak hardop om Cursisten voor te doen hoe ik zoiets aanpak. Na een opdracht, werkstuk laat ik de Cursisten terugblikken op hun wijze van aanpakken. Ik geef Cursisten vaak tips om goed te kunnen observeren (luisteren, kijken ). Totaalscore het stimuleren van de observatiezin van de OBSERVEERDER

10 STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik geef zo weinig mogelijk uitleg bij het begin van een les zodat de Cursisten snel zelf aan de slag kunnen. Ik geef Cursisten ruimte en tijd voor het inoefenen of uitwerken van opdrachten en vermijd het om ondertussen opmerkingen te geven of suggesties te doen. Ik begin een nieuwe les vanuit een aantal concrete oefeningen en opdrachten vooraleer tot de theorie te komen. De eindproducten van opdrachten hebben duidelijke criteria, maar laten ook ruimte voor een eigen invulling. Ik gebruik onverwachte situaties en bijdragen van Cursisten en kan ze ombuigen tot een leermoment. In mijn begeleiding doe ik niets wat Cursisten zelf/alleen kunnen doen. Ik geef graag complexe opdrachten en taken opdat er kansen zouden zijn voor een eigen aanpak en werkwijze van de Cursisten. Totaalscore het stimuleren van de ondernemingszin van de ONDERNEMER STELLINGEN JA MEESTAL SOMS NEEN Ik vind logisch redeneren in een praktijkles erg belangrijk en stimuleer Cursisten dat ook te doen via het stellen van denkvragen. Voor een opdracht laat ik Cursisten in kleine groep even brainstormen en van gedachten wisselen over hoe ze de opdracht denken aan te pakken. In onderwijsleergesprekken speel ik mijn vragen door zèlfs wanneer het juiste antwoord al gegeven is. Ik wil nl. dat zoveel mogelijk Cursisten meedenken. Bij groepsopdrachten stimuleer ik Cursisten om een opdracht/taak vanuit verschillende perspectieven te bekijken en niet tevreden te zijn met de eerste de beste oplossing of het resultaat. Cursisten mogen van mij pas zelf aan de slag als ze kunnen aantonen de theorie begrepen te hebben. Ik houd ervan om Cursisten uit te dagen met complexe opdrachten waarbij ze vooraf moeten nadenken hoe ze het zullen aanpakken. Vooraleer Cursisten toepassingsoefeningen maken stel ik denkvragen zodat Cursisten zich mentaal kunnen voorbereiden op de opdracht en op mogelijke valkuilen en problemen. Totaalscore op het stimuleren van het nadenken voor de THEORETICUS

11 ONDERNEMER / DOENER Als ondernemer leer je het meest als: je uitdagende en spanningsvolle situaties aangeboden worden die om keuzes vragen. je in het diepe wordt gegooid. je een leuke groep hebt waar je intensief mee kan samenwerken. er een goeie sfeer en contact is. er ruimte is voor humor, plezier en ontspanning. er veel afwisseling is in werkvormen. je feedback krijgt op eigen acties. er vrijheid is om snel te reageren. Hoe stimuleer je de ondernemingszin in je cursist? Sfeer en menselijk contact zijn belangrijk. Doe veel samen. Je cursist leert het best in het samenwerken, geef hem taken en projecten. Je cursist heeft uitdagingen, spanningsvolle situaties nodig, die om snelle keuzes vragen. Soms gaat je cursist zonder nadenken te werk. Evalueer een taak achteraf: je cursist zal veel leren uit je advies. Help hoofd- en bijzaken te onderscheiden. Geef je cursist de nodige tijd en ruimte om dingen uit te proberen. De ideale fasering in het leerproces zien er voor de ondernemer als volgt uit: 1. De cursist krijgt een praktijkopdracht en voert deze uit (ondernemen). 2. De cursist verwoordt de door hem opgedane ervaringen (observeren). 3. De cursist vertaalt de conclusies in algemene principes en regels of stelt zichzelf vragen over het hoe en waarom van de ervaring. De cursist gaat de juistheid van de antwoorden op de vragen na in de literatuur of verifieert de geldigheid van algemene principes (denken). 4. De cursist bedenkt praktijksituaties waarin de algemeen geldende principes ook van toepassing/bruikbaar zijn (beslissen). 5. De cursist toetst deze principes door middel van een praktische oefening (ondernemen). Bijvoorbeeld: Verhit een materiaal (ondernemen). Observeer het verhittingsproces en noteer de veranderingen (observeren). Bestudeer het hoofdstuk over verhitting (denken). Bedenk wat het verhittingsproces doet met een ander materiaal (beslissen). Voer dit experiment uit (ondernemen).

12 OBSERVEERDER / DROMER Als observeerder leer je het meest als: je de ruimte krijgt om ervaringen en gevoelens te uiten, je mag luisteren en observeren, je tijd krijgt om ervaringen te verwerken en geen druk van buitenaf ervaart, je de mogelijkheid krijgt om de groep te leren kennen en gedachten uit te wisselen, er confrontatie is met verschillende visies, er een veilige benadering is, er een visuele presentatie van de leerstof is, je houdt van veel invalshoeken, open opdrachten, brainstormen, samenwerken. Hoe stimuleer je het leren door waarnemen en observeren in je cursist? Zorg voor verschillende meningen over een probleem, dat stimuleert. Geef de cursist tijd en ruimte om ervaringen te verwerken en gevoelens te uiten. De observator leert het best als de leraar de leerstof met voorbeelden (visueel) uitlegt. Leg geen limiet of tijdsduur op: observators hebben er een hekel aan. Moedig observators aan dan leren ze beter en liever. De ideale fasering in het leerproces zien er voor de observeerder als volgt uit: 1. De cursist reflecteert op een praktijksituatie waarin de theorie is toegepast en beantwoordt vragen over de praktijksituatie (observeren). 2. De cursist zet deze antwoorden om tot conclusies over de theorie en vertaalt deze conclusies naar algemene regels of principes met behulp van de theorie (denken). 3. De cursist kiest (praktijk)opdrachten waarin hij de theorie kan toepassen (toepassen). 4. De cursist voert de opdracht uit (doen). Voorbeelden: Bedenk wat er gebeurt als je water kookt: beschrijf het verhittingsproces (observeren). Bestudeer het hoofdstuk over verhitting (denken). Bedenk wat het verhittingsproces doet met andere materialen en kies een materiaal waarmee het experiment kan worden uitgevoerd (beslissen). Verhit het gekozen materiaal (ondernemen). Observeer de veranderingen gedurende het verhittingsproces, noteer wat je ziet en vergelijk je aantekeningen met de theorie (observeren).

13 THEORETICUS / DENKER Als theoreticus leer je het meest als er een duidelijke structuur is, als de doelen duidelijk zijn en er een helder programma is, je de uitgangspunten of de logica van iets mag zoeken, er gelegenheid is om naar achtergronden te vragen, je geconfronteerd wordt met complexe vraagstukken, er geestelijke inspanning is (het lezen van een onderzoeksrapport, boeken, enz.), je orde en rust hebt om na te denken, er tijd is om zelf met de stof bezig te zijn en deze in eigen kaders te plaatsen. Hoe stimuleer je het vermogen tot nadenken en analyseren in je cursist? Je cursist weet graag waarom hij iets moet leren. Vertel het hem. Een theoreticus heeft orde en rust nodig bij zijn werkplek en in de werkplaats. In groepjes werken is niet echt aan hem besteed. Geef je cursist de tijd om zelf het hoe, wat en waarom te ontdekken. Bemoei je niet te veel. Theoretici ervaren dat snel als bemoeienis, een inperking van hun ambities. Je cursist heeft uitdagingen (complexe vraagstukken) nodig: altijd dezelfde stof verveelt snel. De ideale fasering in het leerproces zien er voor de theoreticus als volgt uit: 1. De cursist krijgt een variëteit aan bronnen over het onderwerp waarin hij/zij kan grasduinen, en vormt zich een idee of denkmodel over de kern van de theorie (denken). 2. De cursist denkt na over de praktische bruikbaarheid van de theorie of het model (beslissen). 3. De cursist maakt (praktijk)opdrachten die hem de theorie laten verwerken (ondernemen). 4. De cursist evalueert de toepassing en bruikbaarheid van de theorie in de praktijk (observeren). 5. De cursist vergelijkt de praktijkervaring met de theorie (denken). Bijvoorbeeld: Bestudeer de theorie over verhitting (denken). Voorspel aan de hand van de theorie welke veranderingen optreden bij de volgende materialen (..) (beslissen). Toets de juistheid van je voorspelling bij een van de materialen door het daadwerkelijk te verhitten (ondernemen). Observeer het verhittingsproces en beschrijf wat je ziet (observeren). Toets je praktijkervaring aan de theorie (denken).

14 BESLISSER / TOEPASSER Als beslisser leer je het meest als: er een duidelijke rode draad is in wat je leert, je zelf praktische conclusies kan trekken, er een duidelijke relatie is tussen leerstof en praktijk, er demonstraties zijn, er dingen uitgeprobeerd worden met de hulp van een expert of bij deskundige opleiders, je je bezig kan houden met activiteiten die een duidelijk resultaat hebben, er gelegenheid is om met zelfbedachte oplossingen te experimenteren. Hoe stimuleer het toepassingsvermogen in je cursist? Help je cursist een duidelijke rode draad te herkennen in de leerstof. Geef je cursist de kans om met eigen oplossingen te experimenteren. Laat je cursist zelf een probleem oplossen, maar geef hem aanwijzingen en raad. Je cursist leert het best als je voorbeelden uit de praktijk geeft. Maak je cursist duidelijk dat wat hij nu leert, later van pas komt. De ideale fasering in het leerproces ziet er voor de beslisser als volgt uit: 1. Het onderwerp wordt in beknopte vorm aangeboden. De cursist kiest zelf op welke wijze hij dit onderwerp kan toepassen in een praktijksituatie (beslissen). 2. De cursist voert de opdrachten uit (ondernemen). 3. De cursist schrijft een reflectieverslag over de bruikbaarheid van de theorie en formuleert in vragen of leerdoelen wat hij nog meer zou willen weten over het onderwerp (observeren). 4. De cursist verdiept zich in de theorie (denken) om het antwoord op zijn vragen te vinden. 5. De cursist bedenkt meerdere toepassingsmogelijkheden van de theorie (beslissen). Bijvoorbeeld Bestudeer de vijf uitgangspunten over verhitting. Kies een materiaal waarmee het experiment kan worden uitgevoerd (beslissen). Verhit het gekozen materiaal en noteer de veranderingen gedurende het verhittingsproces (ondernemen). Vergelijk de praktijkervaringen met de uitgangspunten (observeren). Bestudeer het hoofdstuk over verhitting (denken). Bedenk wat het verhittingsproces doet met andere materialen (beslissen).