Screening, risicotaxatie en preventie Symposium huisarts en poh-ggz samen sterk
|
|
- Rosa de Croon
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Suïcidaliteit Screening, risicotaxatie en preventie Symposium huisarts en poh-ggz samen sterk Ietje de Vries John Pot
2 Aanhaken of afhaken!
3 Programma Informatie suïcide: feiten en cijfers Suïcidaal proces Risicosignalen, -groepen,-factoren Contact maken Multidisciplinaire richtlijn: taken huisarts CASE methode Risico inventarisatie Vragen
4 Suïcidaliteit Het verrichten, of een poging daar toe van handelingen die kunnen leiden tot de dood.
5 Feiten en cijfers In 2013 zijn 1854 personen overleden door suïcide in Nederland, meest mannen tussen jaar 1305 : 56 % verhanging; 10% overdosering medicatie 549 : 35% verhanging; 30% overdosering medicatie Voor trein 10%, grote hoogte 7%, verdrinken, verstikken Motieven: 50% motief psychische problemen Voorkomen in een normpraktijk gemiddeld eens per 4-5 jaar Per suïcide gemiddeld 6 nabestaanden
6
7 Suïcide en leeftijd
8 Feiten en cijfers 8% volwassenen heeft ooit serieus aan suïcide gedacht, 2% volwassenen een poging gedaan * pogingen jaarlijks behandeld in het ziekenhuis Suïcidepogingen worden voornamelijk ondernomen: 75% met behulp van medicijnen 15% door middel van pols snijden 1 op de 5 daarvan in combinatie met alcohol 1/3 van pogingen door mannen; 2/3 door vrouwen * Cijfers 2007 (NEMESIS) volwassenen waarschijnlijk topje van de ijsberg!
9 SUICIDALITEIT= WANHOOP
10 Wat gaat er aan vooraf? gedachten aan dood willen zijn gedachten aan suïcide plannen om een suïcidepoging te doen voorbereidingen treffen
11 Het suïcidale proces Suïcidegedachten Suïcidewens Suïcideplan Suïcidepoging ontstaat geleidelijk Suïcidemoord Ambivalentie
12
13 Entrapment
14 Suicidaal gedrag Signalen herkennen in woorden en gedrag Vraag : Wat herken je??
15 Signalen herkennen Indirecte signalen directe signalen woorden gedrag SOMBER Alcohol TEKENINGEN verwaarlozing weglopen drugs terugtrekken slaapstoornissen verminderde prestaties STEMMINGSTOORNISSEN
16 Risicogroepen Getraumatiseerden (bijv. slachtoffers van seksueel geweld, lichamelijke mishandeling en emotionele verwaarlozing) Depressieve patiënten Mensen met een borderline stoornis Jonge verslaafden Eerdere suïcidepogingen Mensen met zelfmutilatie gedrag Mannen tussen en > 80 jr Mannen geconfronteerd met scheiding
17 Risicogroepen Gedetineerden Homoseksuelen Mensen met persoonlijkheidskenmerken als weinig zelf respect, negatief zelfbeeld, cognitieve rigiditeit, piekeren, extraversie, agressie, hopeloosheid, angst. Als suïcide in de familie voorkomt!!!! Hulpverleners die veel met suïcide, suïcidaliteit geconfronteerd worden.
18 Risicofactoren 1. Kwetsbaarheid van de persoon/langdurige stress in omgeving Balans tussen draagkracht en draaglast/ persoonlijkheidsfactoren Depressie, psychose, verslaving, andere stemmingsstoornis,... Trauma s; seksueel misbruik, mishandeling en verwaarlozing, geweld binnen het gezin, financiële problemen binnen het gezin, Verlies van een ouder door sterfte, echtscheiding,.. 2. Uitlokkende factoren verlieservaringen bv. liefdesverdriet, verlies van status, abortus, ziekte, sterfgeval, ongeluk, ruzie, aanranding, pesterijen in aanraking komen met politie
19 Risicofactoren 3. Ontremmende middelen Alcohol, drugs, medicatie Voorbeeld van suïcide in de omgeving Media = berichtgeving over suïcide Beschikbaarheid van middelen Impulsiviteit, vroegere zelfmoordpoging Positieve houding t.a.v. suïcide, overtuiging 4. Afwezigheid beschermende factoren Ingebed in sociaal steunsysteem Goede band behandelaar Religieuze overtuiging Zorg voor jonge kinderen
20 OPNAME IN DE PSYCHIATRIE / OP EEN GESLOTEN AFDELING!
21 Hoe kom je achter suïcidaliteit? De beste manier om te weten te komen of iemand aan zelfmoord denkt, is door ernaar te vragen Door te vragen of iemand aan zelfmoord denkt, kan je het zelfmoordrisico inschatten Hoe meer iemands plannen zijn uitgewerkt, hoe groter de kans dat iemand een zelfmoord(poging) zal ondernemen Het is belangrijk dat de persoon die aan zelfmoord denkt, het gevoel heeft dat hij niet veroordeeld wordt en dat hij vrijuit kan spreken «Suïcide is geen normale reactie op stresserende levensomstandigheden en er zijn nog andere oplossingen voor het verzachten van de psychische pijn!»
22 Wat kan je doen? Samengevat! Stap 1: Alert zijn op signalen Stap 2: Luister naar de persoon. Wat zijn achterliggende gevoelens? Psychische pijn? Stap 3: Praat erover! Zelf bespreekbaar maken van suïcidegedachten Stap 4: Neem de zelfmoordgedachten serieus! Geef herkenning, laat je betrokkenheid zien Stap 5: Probeer samen wat orde te brengen in wat de persoon voelt en wat er rondom hem gebeurt. Stap 6: Schakel tijdig hulp in. Deel het met andere hulpverleners / behandelaren
23 Delen informatie Bij suicidale gedachten of signalen die wijzen op suicidaal gedrag altijd direct de huisarts informeren!!! Blijf er nooit alleen mee zitten.!
24 Contact maken Het begint met een positieve behandelrelatie Dat geeft ruimte aan patiënt om te vertellen over actuele suïcidegedachten aan huisarts om navraag te doen naar suïcidegedachten (vraagverheldering) Dan kan vervolgens een inschatting gemaakt worden van het suïciderisico op de korte en lange termijn een begin gemaakt worden met het zetten van vervolgstappen
25 Doorvragen naar suïcide Vragen om met suïcidaal persoon contact te maken Hoe vaak denkt u aan suïcide (af en toe, dagelijks, bij voortduring) Hoe intens denkt u aan suïcide (vluchtige gedachten, obsessie, nachtmerrie) Hoe wanhopig voelt u zich nu (bij vlagen, voortdurend, erger dan ooit) Heeft u al een plan gemaakt (voorkeur voor een methode, een plaats of een datum) Wat zou u bereiken als u suïcide zou plegen (eindelijk rust, overleden dierbare terugzien, geen pijn meer voelen, het voor anderen makkelijker maken, wraak nemen, anderen duidelijk maken hoe wanhopig u bent) Kerkhof & van Heeringen, 2000
26 Oefenen Maak tweetal: één huisarts, ander suïcidale patiënt Vraag direct naar suïcidaliteit: U bent suïcidaal, zei u? Na signaal wisselen van rollen
27 Oefenen Weet je hoe suïcidaal de ander is? Begrijp je goed wat precies de wanhoop is van de ander? Wat maakt het gesprek moeilijk / gemakkelijk? Nabespreking
28
29
30
31 Aanbevelingen uit MDR Geselecteerde aanbevelingen voor huisartsen uit de Richtlijn Onderzoek en Behandeling van suïcidaal Gedrag
32 Taken van de huisarts signaleren van suïcidaal gedrag inschatten van de ernst doen van oriënterend psychiatrisch onderzoek (vraagverheldering) verwijzen naar tweede lijn nazorg geven aan patiënt en naastbetrokkenen De huisarts vormt een belangrijke schakel in de zorgketen zoals beschreven in het Kwaliteitsdocument Ketenzorg bij Suïcidaliteit
33 Centrale thema s in richtlijn maak contact en vraag door (1) zorg voor veiligheid en continuïteit (2) systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag (3) betrek anderen erbij (4) en denk daarbij ook aan 113 online, voor iemand die suïcidaal is en ook voor vragen van gatekeepers
34 Veiligheid eerst (2) Wanneer sprake is van onveiligheid (bijvoorbeeld bij zelfbeschadigend gedrag of een (dreigende) suïcidepoging) moet de huisarts zich oriënteren op de lichamelijke toestand en de veiligheid van de patiënt zijn direct maatregelen nodig om de veiligheid te bevorderen? is assistentie nodig van politie, brandweer of ambulance? is medische behandeling nodig om ernstig nadeel af te wenden? wat is de mate van urgentie?
35 Systematisch onderzoek (3) met behulp van CASE-interview geschikte methode om de suïcidale toestand systematisch uit te diepen (speciaal voor de klinische praktijk) In het CASE-interview wordt eerst navraag gedaan naar actuele suïcidegedachten en gebeurtenissen vervolgens naar de recente voorgeschiedenis en ruimere voorgeschiedenis met betrekking tot suïcidaal gedrag ten slotte worden huidige gedachten over de nabije toekomst nagevraagd Ruimere voorgeschiedenis Eerdere episoden van suïcidaal gedrag Gebeurtenissen in de recente voorgeschiedenis Actuele suïcidegedachten die aanleiding zijn voor het onderzoek Verwachting en plannen voor de toekomst
36 Betrek naasten van de patiënt erbij (4) Naasten zijn van belang bron van informatie bij de diagnostiek van het suïcidale gedrag mogelijkheid tot steun en mantelzorg voor de patiënt hen mede zorg te laten dragen voor de veiligheid van de patiënt Aandachtspunten houdt rekening met draagkracht en bereidheid van naasten denk aan wet- en regelgeving met betrekking tot beroepsgeheim biedt patiënt de mogelijkheid om vertrouwelijke zaken alleen met de huisarts te bespreken
37 Ernstmaat inschatten 1. licht; 2. ambivalent; 3. ernstig (wanhopig/plan); 4. zeer ernstig (zeer wanhopig/blikvernauwd)
38 Ernst van suïcidaliteit Licht: af en toe gedachte aan suïcide, geen plan gemaakt, kan nog aan andere dingen denken, realiseert zich gevolgen voor familie en vrienden Ambivalent: de ander wil afwisselend dood en dan weer leven, geen duidelijke plannen of voorbereidingen Ernstig: voortdurend gedachten en beelden van suïcide, gevoelens van wanhoop, heeft een duidelijk plan met voorbereidingen, denkt dat het voor anderen beter is als hij of zij er niet meer is, afscheidsbrieven zijn soms overwogen of geschreven Zeer ernstig: denkt alleen maar aan suïcide, enorme gevoelens van wanhoop, geen oog voor gevolgen voor anderen, er is een duidelijk plan, mogelijk reeds geoefend, elk moment kan een impulsdoorbraak leiden tot suicide
39 Verwijzen specialistische ggz bij doodsgedachten zonder suïcidale gedachten psychiatrische evaluatie bij de huisarts / poh ggz bij gedachten zonder concreet plan op korte termijn bij concrete plannen spoed wanneer aan de patiënt (en eventuele naasten) in de huidige setting niet voldoende veiligheid kan worden geboden om ernstig nadeel af te wenden onmiddelijk wanneer voor gevolgen van suïcidaal en/of zelfbeschadigend gedrag somatische behandeling nodig is om ernstig nadeel af te wenden onmiddellijk Informeren van specialistische ggz over recente en ruimere voorgeschiedenis
40 Vragen?
Overzicht. Centrale inhoudelijke thema s Mensen willen niet dood (kort filmfragment) Suïcidaal proces, hoe gaat dat? Contact maken, hoe doe je dat?
Overzicht Twee nieuwe documenten: MDR en ketenzorgdocument Kern van ketenzorgdocument Belangrijkste thema s in MDR diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag Implementatie richtlijn en onderzoek (PISTOP)
Nadere informatieGatekeeper training. 08-10- 2014 workshop Trainer: Gerrie Hendriks
Gatekeeper training 08-10- 2014 workshop Trainer: Gerrie Hendriks Gatekeepers Jullie gaan deuren openen naar hulp voor mensen die gevaar lopen zichzelf wat aan te doen waarom 1600 suïcides per jaar waarvan
Nadere informatieIs werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag
Is werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag Martin Steendam klinisch psycholoog promovendus VU Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieWat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag
De 38e nascholingsdag 5 februari 2015 De Lawei, Drachten Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag Martin Steendam klinisch psycholoog P-opleider GGZ Friesland promovendus
Nadere informatieHet probleem. Suïcidale mensen zoeken vaak geen hulp. Deze neiging is kern van het syndroom
Het probleem Suïcidale mensen zoeken vaak geen hulp Deze neiging is kern van het syndroom Ze verwachten niet dat behandeling helpt Er zijn gevoelens van schaamte, angst voor stigma of controleverlies Ze
Nadere informatieW o r k s h o p - N i e u w e l a n d e l i j k e r i c h t l i j n e n s u ï c i d e p r e v e n t i e M a r t i n S t e e n d a m
W o r k s h o p - N i e u w e l a n d e l i j k e r i c h t l i j n e n s u ï c i d e p r e v e n t i e M a r t i n S t e e n d a m D e n i e u w e m u l t i d i s c i p l i n a i r e b e h a n d e l r
Nadere informatieRisicotaxatie Suïcidaliteit. Suïcide en suïcidepogingen. Aantallen. 345 suïcidepogingen. Middel. Dr. Bert van Hemert, psychiater
Risicotaxatie Suïcidaliteit Dr. Bert van Hemert, psychiater Zorgservice Bureau 24 uurszorg Opleiding Sociale Psychiatrie 1/30 2/30 Aantallen Suïcide en suïcidepogingen Suïcidegedachten Suïcidepoging bevolking
Nadere informatiePITSTOP SUÏCIDE TRAINING
PITSTOP SUÏCIDE TRAINING 2017 1 PITSTOP SUÏCIDE TRAINING Herziening Pitstop tbvde ParnassiaGroep, bewerking door N.Kool-Goudzwaard december 2016 21-4- 2017 Trainers: Remco de Winter en Nienke Kool 2 Programma
Nadere informatieSuicidaal gedrag bij jongeren
Suicidaal gedrag bij jongeren Voorkomen RINO 15 december 2016 Ad Kerkhof Suïcide in Nederland : 1980-2015 absolute aantallen 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1982 1986 1990 1994 1998 2002
Nadere informatieSuïcidepreventie. Hoe open je deuren naar hulp voor mensen die gevaar lopen zichzelf wat aan te doen?
Suïcidepreventie Hoe open je deuren naar hulp voor mensen die gevaar lopen zichzelf wat aan te doen? Mark Mepschen psychiater crisisdienst-iht Pro Persona Arnhem Inhoud Visie op suicidaliteit Wat te doen?
Nadere informatieParnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema
Parnassia Groep 30-11- 2017 Remco de Winter & Karin Slotema Kennismaken + epidemiologie Principes voor de omgang met suïcidaal gedrag pauze Systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag pauze Beschrijvende
Nadere informatieRondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser
Rondom Suïcide Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden 26 oktober 2016 Jos de Keijser onderdelen Suïcide in Nederland anno 2016 Preventie Richtlijnen Contact maken Impact van
Nadere informatieMDR diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag. Klaas Jansen, SPV MetGGZ (voorheen RiaggZuid) FACT-team, Kernteam crisisdienst
MDR diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag Klaas Jansen, SPV MetGGZ (voorheen RiaggZuid) FACT-team, Kernteam crisisdienst Inhoud Cijfers Visie op suïcidaal gedrag Diagnostiek en behandeling van
Nadere informatieWELKOM. 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie
WELKOM 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie 1 Even voorstellen Lisette Spanjar Psycholoog Peter Holthuis Bedrijfsarts & vrijwilliger 2 Programma Wat doet 113Online? Cijfers en achtergronden Signalen
Nadere informatieHandleiding preventie en inschatting bij suïcidaal gedrag
Handleiding preventie en inschatting bij suïcidaal gedrag Algemene informatie Het is goed te weten dat depressie veel voorkomt onder jongeren. De cijfers laten ook een lichte stijging zien van geslaagde
Nadere informatieDefinities. Suïcide. Suïcidepoging/automutilatie
Programma Definities Suïcide Suïcide is een handeling met een dodelijke afloop, door de overledene geïnitieerd en uitgevoerd, in de verwachting van een potentieel dodelijke afloop, met de bedoeling gewenste
Nadere informatieSTART. Via een serie vragen wordt uw mening en uw professionele handelen rond de patiënt geïnventariseerd.
KEHR-Suïcide vragenlijst versie 9.0 * De KEHR-Suïcide vragenlijst gaat over uw handelen rond een (suïcidale) cliënt. * De lijst is bedoeld voor professionals die betrokken waren bij de zorg voor een cliënt
Nadere informatieWELKOM. 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie
WELKOM 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie 1 DAG VAN DE VERPLEGING Thema: pluis / niet pluis Datum: 12 mei 2016 Organisatie: DJI / V en VN - VJ 2 Even voorstellen Han Smit - Psychotherapeut Sanne
Nadere informatieSuïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015. G. Portzky
Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015 G. Portzky 1. INLEIDING 1. Definiëring Suïcide Suïcidepoging: Moet er suïcidale intentie aanwezig zijn om van poging
Nadere informatieCognitieve Therapie Denken aan suïcide
Cognitieve Therapie Denken aan suïcide Ad Kerkhof AJFM Kerkhof ajfm.kerkhof@psy.vu.nl Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam CBT voor suïcidaal gedrag Rudd ea. (2001). Treating Suicidal
Nadere informatieAcademie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw. Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak
1 Academie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak Masterclass Amsterdam NAP Stefaan Boel 11 januari 2017 2 3 4 Zelfdoding is een permanente
Nadere informatieSuicidale patienten willen gehoord en begrepen worden. Tips om te onthouden. Wanhoop bespreken: Vragen en luisteren. Intenties bij suicidepogingen
Wanhoop bespreken: Vragen en luisteren Tips om te onthouden U denkt aan suïcide: dan moet u wanhopig zijn. Klopt dat? Parnassia 17 febr 2011 Ad Kerkhof Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit
Nadere informatieMarie Van Broeckhoven Anneleen Depaire Suïcidepreventiewerking DAGG Lommel 011/ Detectie en behandeling van suïcidaal gedrag
Marie Van Broeckhoven Anneleen Depaire Suïcidepreventiewerking DAGG Lommel 011/54.23.62 Detectie en behandeling van suïcidaal gedrag 2 Wat? Multidisciplinaire richtlijn voor de detectie en behandeling
Nadere informatieWat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017
Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers
Nadere informatieZelfdoding in de psychiatrische kliniek: over het omgaan met de (on)draaglijkheid van het leven.
Zelfdoding in de psychiatrische kliniek: over het omgaan met de (on)draaglijkheid van het leven. Alix Kuylen Psycholoog intensieve behandeleenheid Susanne Cuijpers Verpleegkundig specialist GGZ Inhoud
Nadere informatieDetectie van suïcidaliteit
Detectie van suïcidaliteit Multidisciplinaire richtlijn - Deel 2 Nanouschka Verhamme (CPZ) Lien Neuckermans (CGG-SP) Inleiding 9 op de 10 mensen die overleden zijn door suïcide MINIMUM 1 KEER contact gehad
Nadere informatieSuïcidepreventie. Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online
Suïcidepreventie Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online Missie en visie @113 Taboe op praten over zelfmoord doorbreken Drempels bij zoeken en vinden van hulp verlagen Landelijk
Nadere informatieSuïcide-preventie. jinsels te koart dwaan
Suïcide-preventie jinsels te koart dwaan 1 Jos de Keijser Martin Steendam Leden van de werkgroep Suïcidepreventie GGZ-Friesland 2 Overzicht workshop Inleiding en registratie in Friesland Video over gevolgen
Nadere informatieIk wil dood suïcidaliteit
Ik wil dood suïcidaliteit bij jongeren Mark De Bock Anneleen Franssens Annelies Kog Klinisch psychologen en orthopedagogen, psychotherapeuten UKJA Waar of niet waar? De meeste zelfmoorden gebeuren impulsief
Nadere informatieZelfmoordpreventie bij kind en jeugd. 30 oktober 2018 Judith de Heus Manager hulpverlening
Zelfmoordpreventie bij kind en jeugd 30 oktober 2018 Judith de Heus Manager hulpverlening j.deheus@113.nl Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieSuïcidaal proces. Aan suïcide gaat een proces vooraf
Suïcidaal proces Aan suïcide gaat een proces vooraf Van gedachte naar plan naar daad Deels observeerbaar (verbale en non-verbale signalen), deels niet Tijdspanne verschilt van persoon tot persoon Over
Nadere informatieWelkom. Regiobijeenkomst onderwijs: Psychische kwetsbaarheid
Welkom Regiobijeenkomst onderwijs: Psychische kwetsbaarheid Datum: : Spreker: https://www.youtube.com/watch?v=lym WPSKpRpE Programma Missie & Visie Stichting 113Online Diensten 113Online / 113Preventie
Nadere informatieVerpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief
Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief Saskia Aerts saskia.aerts@preventiezelfdoding.be 7 november 2017 Klinische vragen Welke uitgangspunten en basisprincipes
Nadere informatieHoe ondersteun ik iemand die aan zelfmoord denkt?
Hoe ondersteun ik iemand die aan zelfmoord denkt? Hoe ondersteun ik iemand die aan zelfmoord denkt? Als je het vermoeden hebt dat iemand waar je om geeft aan zelfmoord denkt, is het logisch dat je schrikt.
Nadere informatieSpreekbeurt Nederlands Zelfmoord
Spreekbeurt Nederlands Zelfmoord Spreekbeurt door een scholier 1352 woorden 20 januari 2004 7 336 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding: Ik doe mijn spreekbeurt over zelfmoord. Ik vind het geen leuk
Nadere informatieMarcoen Hopstaken, acteur Angela Zandbergen, actrice Yvo van de Velde, klinisch psycholoog / psychotherapeut lid Agendaraad NKO
Utrecht, 30 november 2017 Marcoen Hopstaken, acteur Angela Zandbergen, actrice Yvo van de Velde, klinisch psycholoog / psychotherapeut lid Agendaraad NKO Programma Introductie Welkom Programmalijnen NKO
Nadere informatieRISICOMANAGEMENT SUÏCIDALITEIT PROCEDURE VAN DE PRAKTISCHE GGZ (SEPTEMBER 2014)
RISICOMANAGEMENT SUÏCIDALITEIT PROCEDURE VAN DE PRAKTISCHE GGZ (SEPTEMBER 2014) DOELSTELLING Het doel van deze procedure is om beleid te bepalen en de kaders aan te geven voor systematische risicomanagement
Nadere informatieMODEL KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE NOORD-LIMBURG
Bijlage 1 MODEL KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE NOORD-LIMBURG KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE NOORD-LIMBURG 0 Toeleider: doet melding van suïcidaliteit of suïcidepoging HAP / huisarts SEH 112 / ambulance 8 Politie
Nadere informatieSUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN:
SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN: Eva De Jaegere Preventiemanager VLESP CIJFERS EN FEITEN Zomerschool 2016 VLESP? Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie Partnerorganisatie Vlaamse Overheid Samenwerkingsverband
Nadere informatieVerpleegkundige zorg aan suïcidale patiënten. Drs. Barbara Stringer GGZ ingeest & Lectoraat GGZ Verpleegkunde Referaat Saxion Hogeschool 17 juni 2013
Verpleegkundige zorg aan suïcidale patiënten Drs. Barbara Stringer GGZ ingeest & Lectoraat GGZ Verpleegkunde Referaat Saxion Hogeschool 17 juni 2013 Programma Definities van suïcidaal gedrag Enkele cijfers
Nadere informatieZorg voor jonge suïcidepogers
Zorg voor jonge suïcidepogers Heldere communicatie in de ketenzorg Marie Van Broeckhoven / Peter Emmery 24 april 2013 Iemand die er over spreekt, doet het niet. Waar Niet waar Iemand die er over spreekt,
Nadere informatieSuïcide preventie bij ouderen
Suïcide preventie bij ouderen Programma Programma 13.30 Introductie op suïcidaliteit 14.20 De leste step 14.30 Gate keepers training 16.00 Behandeling van suïcidaliteit Introductie op suïcidaliteit Van
Nadere informatie30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex
30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag #SP_reflex Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag Basisprincipes in de zorg voor
Nadere informatieSuïcide en suïcidepreventie
Suïcide en suïcidepreventie D. Linszen, psychiater Suïcide(preventie), de rol van verpleegkundigen en verzorgenden Reehorst, Ede 2017 Amsterdam First Episode Study: Critical Period RCT (1998-2007): relapse
Nadere informatieDE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012
DE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012 E E N H E I D V O O R Z E L F M O O R D O N D E R Z O E K, U N I V E R S I T E I T G E N T E v a De Jaegere In samenwerking met Zorg voor Suïcidepogers
Nadere informatieDe suicidale patiënt op de SEH Opleiding SEH verpleegkundige
De suicidale patiënt op de SEH Opleiding SEH verpleegkundige Rob Lutterman, consultatief psychiatrisch verpleegkundige 2016 Filmpje shawshank redemption 2;17 stellingen Mensen die praten over suicide doen
Nadere informatieSuïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide?
Suïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide? 12 mei 2017 REMCO DE WINTER WWW.SUICIDALITEIT.NL Inhoud Wie en waar? vragen Uit de praktijk Cijfers Nederlandse situatie internationale vergelijking
Nadere informatieSuïcide bij ouderen in Nederland
Suïcide bij ouderen in Nederland 19-27 AJFM Kerkhof ajfm.kerkhof@psy.vu.nl www.kerkhofpsychotherapie.nl Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 19 196 Suïcide
Nadere informatieVoorwoord. deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1
Inhoud Voorwoord XI deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1 1 Terminologie en definities 3 1.1 Inleiding 4 1.2 Suïcide of zelfdoding 4 1.3 Suïcidepoging of poging tot zelfdoding 13 1.4 Doodsgedachten
Nadere informatieVoorkomen van. bij suïcidaliteit. Rol huisar ts. Vervolg Trimbos, Preventie. Voorkomen van suïcide
Suïcidaliteit Voorkomen van suïcidaliteit Remco de Winter: introductie Bert van Hemert: workshop met mindmapping mindmapping Voorkomen van suïcidaliteit Trimbos instituut iov Min. VWS Vermindering van
Nadere informatieAfscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter
Afscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter Suïcidaal gedrag en opname op een acute gesloten opnameafdeling Jubileum KCAP Dr. Remco de Winter www.geslotenpsychiatrie.nl www.suicidaliteit.nl Mijn relatie
Nadere informatieSUÏCIDALITEIT EN NAASTEN
SUÏCIDALITEIT EN NAASTEN M I E K E H A R T G E R S P S Y Q S Y S T E E M T H E R A P I E E N C O N S U L T A T I E L I D S P E C I A L I S M E G R O E P A C U T E Z O R G D A G V A N D E I N H O U D, 1
Nadere informatieEFFECTIEF OMGAAN MET SUÏCIDALITEIT BIJ PATIËNTEN MET SCHIZOFRENIE OF EEN AANVERWANTE PSYCHOTISCHE STOORNIS
EFFECTIEF OMGAAN MET SUÏCIDALITEIT BIJ PATIËNTEN MET SCHIZOFRENIE OF EEN AANVERWANTE PSYCHOTISCHE STOORNIS Dr. Berno van Meijel Lector GGZ-verpleegkunde Hogeschool INHOLLAND Congres Zorg voor mensen met
Nadere informatieSuïcidaliteit in de acute psychiatrie
Suïcidaliteit in de acute psychiatrie Vanuit het ketendocument en de multidisciplinaire richtlijn Wezep, maandag 4 oktober 2010 Martin Steendam Programma Programma Continuïteit en ketenzorgdocument Suïcidaal
Nadere informatieDoor: Commissie Wetenschappelijk Onderzoek GGZ ingeest/amsterdam UMCVUMC Psychiatrie (afdeling O&I) Versie:
Protocol: Suïcidaal gedrag van proefpersoon Door: Commissie Wetenschappelijk Onderzoek GGZ ingeest/amsterdam UMCVUMC Psychiatrie (afdeling O&I) Versie: 25-01-2019 Tijdens een onderzoeksmeting kan je de
Nadere informatieCrisisdienst GGZ in samenwerking met afdeling jeugd
Crisisdienst GGZ in samenwerking met afdeling jeugd Inhoud Wat doet de crisisdienst GGZ? Wanneer vindt er overleg plaats met afdeling jeugd? Wanneer neemt de afdeling jeugd het over? Wat doet afdeling
Nadere informatieAd Kerkhof. Klinisch psycholoog VU Amsterdam
De rol van GZ-psycholoog in de preventie van suïcide De nieuwe richtlijn Ad Kerkhof Klinisch psycholoog VU Amsterdam Multidisciplinaire richtlijnen Depressie 2007 Schizofrenie 2007 Angst 2007 Persoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatiePROTOCOL SUÏCIDE. BEGRIPSBEPALINGEN Suïcide-ideatie: denken aan of overwegen van suïcide.
PROTOCOL SUÏCIDE Versienummer : 1.3 Auteur : R.B. Adriaensen, inhoudelijk directeur Eigenaar : Inhoudelijk directeur Laatste wijzigingsdatum : 20-05-2016 DOELSTELLING Het doel van deze procedure is om
Nadere informatieSuïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014
Wat is een suïcidepreventiebeleid? Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014 Een stappenplan waarin uitgeschreven staat hoe er binnen een organisatie met suïcidaliteit wordt omgegaan en
Nadere informatieHET LEVENSEINDE Een doodgezwegen onderwerp. Lia Verlinde 6 November 2012
HET LEVENSEINDE Een doodgezwegen onderwerp Lia Verlinde 6 November 2012 Het levenseinde Inleiding Levenseinde Levensloop Waardering van het leven en wil om te leven Rol hulpverlening Richtlijnen Tot slot
Nadere informatieBorderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant
Borderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant Inleiding - Stellingen. - Ontstaan psychiatrische aandoeningen. - Wat zien naastbetrokkenen. - Invloed van borderline op
Nadere informatieHulp begint met de juiste vraag
Hulp begint met de juiste vraag Handreiking zelfmoordpreventie voor de huisartsenpraktijk Met handvatten om: een patiënt met zelfmoordgedachten te herkennen daarover met een patiënt in gesprek te gaan
Nadere informatieHoe ga je om met suïcidedreiging in de spreekkamer
Hoe ga je om met suïcidedreiging in de spreekkamer Een workshop om kennis en vaardigheid in het herkennen en interpreteren van suïcidaal gedrag te vergroten Door Hugo Koetsier, psychiater Disclosure belangen
Nadere informatieProfiel van de jonge suïcidepoger
Profiel van de jonge suïcidepoger Eva De Jaegere Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Univeristeit Gent Prof. Dr. C. van Heeringen Studiedag Schemerjongeren: schaduw én licht 1. Definitie suïcidepoging 2. Suïcidecijfers
Nadere informatieLeren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe?
Leren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe? Martin Steendam Klinisch psycholoog P-opleider GGZ Friesland Groningen, 21 maart 2011 Onderzoek: aanvraag bij ZON-MW Drie deelonderzoeken Is
Nadere informatieProject Voorkom Suïcide 2009
Project Voorkom Suïcide 2009 12 hulpverleners getraind (januari 2010: 24) 25 pogers in protocollaire behandeling Samenwerking met drie S.E.H. s Samenwerking met politie Fryslân e.a. Gesuperviseerde intervisiegroepen
Nadere informatieMaak kennis. met GGZ Friesland
Maak kennis met GGZ Friesland Psychische klachten hebben veel invloed op het dagelijks leven. Elke dag is een uitdaging en het is moeilijk om een normaal leven te leiden, contacten te onder houden, naar
Nadere informatieSuïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn
Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn Eva Dumon en Saskia Aerts info@vlesp.be 1 maart 2018 VLAAMS EXPERTISECENTRUM SUÏCIDEPREVENTIE Het aantal zelfdodingen in Vlaanderen
Nadere informatieRisicotaxatie Suïcidaliteit. achtergronden. Suïcide. José Schneider Els Govers Bert van Hemert Remco de Winter
Risicotaxatie Suïcidaliteit José Schneider Els Govers Bert van Hemert Remco de Winter achtergronden Nota behandeling van de suïcidale patiënt Zelfdoding is eigen keus 1986 regeringsstandpunt: suïcide is
Nadere informatieAardbevingen en psychische klachten
Aardbevingen en psychische klachten (Karin Folkers, Klinisch Psycholoog) Jantien Mast, Verpleegkundig Specialist Peter Pijper en Coosje Klootwijk, verpleegkundigen Bouke Koopmans, psychiater Loppersum,
Nadere informatieDurven aanwezig blijven na een suïcidepoging. Kizzy Van Gansen Psychologe AZ Sint Jozef Malle
Durven aanwezig blijven na een suïcidepoging Kizzy Van Gansen Psychologe AZ Sint Jozef Malle Definitie Een suïcidepoging is een niet-habitueel gedrag zonder dodelijke afloop dat de persoon initieert en
Nadere informatieSuïcidepreventie in de land- en tuinbouw
Suïcidepreventie in de land- en tuinbouw N I K E B A E T E N P R O V I N C I A A L C O Ö R D I N A T O R S U Ï C I D E P R E V E N T I E W E S T - V L A A N D E R E N C G G L A R G O Wat is de eigenheid
Nadere informatieHet zelfgekozen levenseinde
11 2 Het zelfgekozen levenseinde Levensbeëindiging als oplossing? Jos de Keijser M. Vink et al. (Red.), Klaar met leven?, DOI 10.1007/978-90-368-1094-4_2, 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Nadere informatieSuïcidepreventie 4 voor 12. Kirsten O CGG PassAnt Halle 13 oktober 2017
Suïcidepreventie 4 voor 12 Kirsten O CGG PassAnt Halle 13 oktober 2017 Inhoud Inleiding Theorie Signalen Motieven Bespreekbaar stellen Hulpmiddelen Beleid Inleiding Je kan een suïcide voorkomen Waar Niet
Nadere informatieZUIDOOST BRABANT ZONDER ZELFMOORD SLUITENDE AANPAK SUÏCIDEPREVENTIE ZUIDOOST-BRABANT V1.0
ZUIDOOST BRABANT ZONDER ZELFMOORD SLUITENDE AANPAK SUÏCIDEPREVENTIE ZUIDOOST-BRABANT V1.0 Ondergetekenden: INTENTIEVERKLARING KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE ZUIDOOST-BRABANT GGD: vertegenwoordigd door mw.
Nadere informatieSuïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling. Prof. dr. C. van Heeringen
Suïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling Prof. dr. C. van Heeringen WHO 2004 de Europese context nu de Europese context toen Kruyt 1960 Suïcide in Vlaanderen SMR, per
Nadere informatieOuderenmishandeling. Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie
Ouderenmishandeling Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie Programma Ontwikkelingen en cijfers Definitie Oorzaken Risicofactoren Vormen van ouderenmishandeling Meldcode Geheimhouding Handelingsverlegenheid
Nadere informatieOntwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide
Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Bert van Hemert Madeleine van der Velden Remco de Winter Discussiegroep Parnassia - Den Haag Bureau 24-uurszorg Crisisdienst
Nadere informatieSuïcidepreventie door deurwaarders
Suïcide in Nederland: 1980-2012 per 100.000 van de bevolking alle leeftijden Suïcidepreventie door deurwaarders Jan Mokkenstorm, psychiater Directeur 113Online j.mokkenstorm@113online.nl @JanMokkenstorm
Nadere informatieZelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.
Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website
Nadere informatieDe Reehorst 22 september Peter Vonk, Huisarts Studentenartsen Universiteit van Amsterdam, The Netherlands
De Reehorst 22 september 2017 Peter Vonk, Huisarts Studentenartsen Universiteit van Amsterdam, The Netherlands Desperate, Panic, Suffering, Distress, Psychotic, Sadness, Alcohol, Fear, Angry, Guilt, Unbearable
Nadere informatieNIEUW. VOZZ : Vragenlijst over zelfdoding en zelfbeschadiging
NIEUW VOZZ : Vragenlijst over zelfdoding en zelfbeschadiging 2017 Suicidepreventie op school Screening door VOZZ SCREEN (10 items) Verdieping door VOZZ overig (29 items) Totale VOZZ bestaat uit 39 vragen
Nadere informatie6.4. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer
Boekverslag door K. 1472 woorden 22 mei 2001 6.4 125 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Woord vooraf Wij zijn leerlingen van 5 Bijzondere Jeugdzorg en hebben het onderwerp Zelfmoord bij jongeren en adolescenten
Nadere informatieInFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieHulp begint met de juiste vraag
Hulp begint met de juiste vraag Handreiking zelfmoordpreventie voor de huisartsenpraktijk Met handvatten om: een patiënt met zelfmoordgedachten te herkennen daarover met een patiënt in gesprek te gaan
Nadere informatieHoe help je iemand die aan zelfmoord denkt?
Hoe help je iemand die aan zelfmoord denkt? Bel bij accuut gevaar meteen Stel de vraag Als je denkt dat iemand aan zelfmoord denkt, vraag er dan naar. Kies de vraag die bij jou past. Of kies je eigen woorden,
Nadere informatieIk heb al dikwijls gedacht, ik wou dat ik niet meer wakker werd. Elke avond bid ik dat ik bij mijn overleden man mag zijn.
Ouderen in nood: wat zie je, wat kan je doen? Anke Bonnewyn Ik zie het niet meer zitten. Voor wie ben ik hier eigenlijk nog? Ik hoop dat ze mij snel komen halen? Ik heb al dikwijls gedacht, ik wou dat
Nadere informatieDepressie bij ouderen
Depressie bij ouderen 2 Depressie bij ouderen komt vaak voor, maar is soms moeilijk te herkennen. Deze folder geeft informatie over de kenmerken en de behandeling van een depressie bij ouderen. Wat is
Nadere informatieAngst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest
Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,
Nadere informatieDIPJE OF DEPRESSIE ONZEKER OF ANGSTSTOORNIS. Maaike Nauta Leonieke Vet. Klinische Psychologie RuG. Accare UC Groningen
DIPJE OF DEPRESSIE ONZEKER OF ANGSTSTOORNIS Maaike Nauta Leonieke Vet Klinische Psychologie RuG Accare UC Groningen Dit lukt me nooit Anderen vinden het niks Ik zie er niet uit Ze vinden me saai Maar wanneer
Nadere informatieSuicidale motivatie vanuit psychologisch perspectief Gent, 2 december 2016
Suicidale motivatie vanuit psychologisch perspectief Gent, 2 december 2016 BERT VAN LUYN KLINISCH PSYCHOLOOG- SYSTEEMTHERAPEUT een consult met Barbara Barbara, moeder, 2 dochters en zoon Gescheiden, alleenstaand,
Nadere informatieAGRESSIE. Basis emoties. Basis emoties. Agressie - sociologisch. Agressie - biologisch. Agressie en psychiatrie 16-3-2014
Basis emoties AGRESSIE en psychiatrische stoornissen Angst Verdriet Boosheid Verbazing Plezier Walging Paul Ekman Basis emoties Psychofysiologische reactie op een prikkel Stereotype patroon van motoriek,
Nadere informatieInspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk
Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk MIDDEN-WEST-VLAANDEREN Inleiding Krijgt Vlaanderen opnieuw een mentale
Nadere informatieHandleiding suïcidepreventie en inschatting suïcidaal gedrag bij jongeren
Handleiding suïcidepreventie en inschatting suïcidaal gedrag bij jongeren Introductie In deze handleiding is theoretische en praktische informatie opgenomen als aanvulling op het stappenplan suïcidepreventie.
Nadere informatieLunch referraat Parnassia Groep. Suïcidäal gedrag & suïcide
Lunch referraat Parnassia Groep Suïcidäal gedrag & suïcide 9 JULI 2013 DR. REMCO DE WINTER DR. JOLIEN BUENO DE MESQUITA DR. MARIEKE DE GROOT WWW.SUICIDALITEIT.NL SUICIDAL SCIENCE CLUB 12.00 uur: Programma
Nadere informatieBorderline. Als gevoelens en gedrag snel veranderen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over borderline
ggz voor doven & slechthorenden Borderline Als gevoelens en gedrag snel veranderen Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over borderline Herkent u dit? Bij iedereen gaat wel
Nadere informatieDepressie. Informatiefolder voor zorgteam. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober
Depressie Informatiefolder voor zorgteam Zorgprogramma Doen bij Depressie Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken zijn bij de zorg voor een cliënt bij wie een depressie
Nadere informatieInformatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieCognitief functioneren en de bipolaire stoornis
Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Depressies
Praktische opdracht ANW Depressies Praktische-opdracht door een scholier 1714 woorden 27 februari 2002 7,9 16 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Deze brochure gaat over depressies. Op het moment hebben
Nadere informatie