VERWACHTINGEN WORKSHOP

Transcriptie

1 HECHTING WORKSHOP DOOR ADA DE JONG GZ-PSYCHOLOOG KOC DIENSTEN (UITGAANDE VAN STICHTING DS. G.H. KERSTENCENTRUM)

2 VERWACHTINGEN WORKSHOP

3 BIJBELS PERSPECTIEF GENESIS 3 ONVEILIG GEHECHT BUITEN CHRISTUS VEILIG GEHECHT, ALLEEN IN CHRISTUS: PSALM 143:9B: BIJ U SCHUIL IK. RUTH 2:12, KT 22: DAT IS GENADIGE BESCHUTTING, BESCHERMING EN KOESTERING; EEN GELIJKENIS GENOMEN VAN DE JONGEN DER VOGELS, DIE ZICH ONDER DE VLEUGELEN DER OUDEN VERBERGEN OM GEKOESTERD EN BEWAARD TE ZIJN.

4 TRUITJE VEILIG HECHTINGSPATROON LEKKER WARM, PAST GOED, BEWEGINGSRUIMTE, BESCHERMT, GEVOEL VAN GEBORGENHEID ONGEVEER ZESTIG PROCENT VAN ALLE MENSEN DOORGEVEN VAN TRUITJE EEN AMBIVALENT HECHTINGSPATROON EEN WARME TE KRAPPE TRUI. TE WEINIG BEWEGINGSVRIJHEID, TE GROTE AFHANKELIJKHEID ONTSTAAT. PASSIEVE KINDEREN DIE DREINEN BIJ PROBLEMEN. EEN VERMIJDEND HECHTINGSPATROON EEN KOUDE TE GROTE TRUI. TE VEEL BEWEGING. ONDERNEMEND. OP ZOEK NAAR WARMTE, STRUIKELEN. ZOEKEN WEINIG TROOST EEN GEDESORGANISEERD HECHTINGSPATROON DIVERSE TRUIEN DOOR ELKAAR. SOMS TE KOUD, DAN WEER TE WARM, DAN PRIKT HIJ, SOMS PAST HIJ OOK GOED EN SOMS GEEN TRUI. GROTE VERWARRING BIJ HET KIND, MET ALS GEVOLG MOEITE OM MET STRESS EN FRUSTRATIE OM TE GAAN, AGRESSIE EN EXTREEM GEDRAG.

5 CASUS HEIDI BEHOEFTEN BABY: GEVOEL VAN HONGER, HUILEN, VOEDEN, AANGENAAM GEVOEL GEVOEL BIJ VERVUILEN, HUILEN, VERSCHONEN, AANGENAAM GEVOEL VERTROUWEN, BASISVEILIGHEID ONTWIKKELING IN INTERACTIE MET OMGEVING, BEHOEFTE AAN CONTACT SENSITIEF EN RESPONSIEF VERSTERKEN VAN ELKAARS HECHTINGSGEDRAG AANGEBOREN LOYALITEIT TE RUIM TRUITJE. ONVOLDOENDE VERZORGING. ONVOLDOENDE CONTACT. ELDERS ZOEKEN. OTS. PLEEGGEZIN. RIVALITEIT. BRUTALITEIT. LIEGEN. BRAVOUREGEDRAG.

6 EN DAN? DEZE HEIDI KOMT IN UW KLAS; ZE IS 11 JAAR. TE RUIM TRUITJE. ONVOLDOENDE VERZORGING. ONVOLDOENDE CONTACT. ELDERS ZOEKEN. OTS. PLEEGGEZIN. RIVALITEIT. BRUTALITEIT. LIEGEN. BRAVOUREGEDRAG. HOE PAKT U DAT AAN?

7 CIRKEL VAN VEILIGHEID: BALANS TUSSEN BASISFUNCTIE EN HAVENFUNCTIE Toe maar / Kom maar CIRKEL: DE VEILIGE BASIS EN DE VEILIGE HAVEN VERTREKPUNT DE VEILIGE BASIS VAN EXPLORATIE ONDERWEG BEHOEFTE AAN AANMOEDIGING HELPEN, OPLETTEN, BELEVENISSEN EN EMOTIES DELEN EINDPUNT DE VEILIGE HAVEN VAN ONTVANGST, BESCHERMING, TROOST, EMOTIES REGULEREN Bron afbeelding: Cooper, Hoffman, Marvin en Powell (1999) Het kind past zich aan de gehechtheidspatroon van de ouder/verzorger aan

8 VEILIGE HECHTING / RELATIE ONTWIKKELING VAN INTERN WERKMODEL RELATIE EN EIGEN-IK: VERWACHTINGEN OVER HET GEDRAG VAN DE VERZORGERS. VERTROUWEN. POSITIEF ZELFBEELD, GEVOEL VAN IK MAG ER ZIJN. MENTALISEREN: WAARNEMEN VAN GEDRAG EN EMOTIES EN BEGRIJPEN WAT INTENTIE, VERWACHTINGEN, GEVOELENS EN VERLANGENS ZIJN VAN DE ANDER.

9 BOUWSTENEN HECHTING T. BAKKER-VAN ZEIL (PDF) Bouwstenen kind Basisveiligheid Toevertrouwen Zelfvertrouwen Onafhankelijkheid Creativiteit opvoeder Verantwoordelijkheid Bemoedering Steunen Duidelijkheid Vertrouwen 5-jarigen Kwaliteit: groen, oranje, rood Nieuwe relatie: Onderaan beginnen Niet goed ontwikkeld, bouwsteen eronder

10 ONVEILIGE HECHTING / RELATIE BIJ ONVEILIGE HECHTING VINDT WEDERZIJDSE BESTENDIGING (BEVESTIGING) VAN ADEQUAAT HECHTINGSGEDRAG NIET OF ONVOLDOENDE PLAATS. EMOTIONELE BESCHIKBAARHEID LASTIG DOOR KINDKENMERKEN PROBLEMATIEK VAN DE OPVOEDER(S) INTERN WERKMODELLEN: DE ANDER IS NIET BETROUWBAAR WAT LEIDT TOT ANGST, AANPASSING, ETC. TYPEN ONVEILIGE GEHECHTHEID MET BIJBEHOREND GEDRAG

11 CIRKEL VAN BEPERKTE VEILIGHEID Intern werkmodel eigen-ik Intern werkmodel relaties Vormen van Onveilig vermijdend/te grote trui Onveilig afwerend/te krappe trui Gedesorganiseerd Problemen Problemen bij kom maar Problemen bij toe maar Paradox

12 GEVOLGEN ONVEILIG GEHECHT Bouwstenen kind Basisveiligheid angst Toevertrouwen wantrouwen Zelfvertrouwen onzekerheid Onafhankelijkheid eenzaam/verloren Creativiteit machteloosheid opvoeder Verantwoordelijkheid geen leiding Bemoedering-nemen Steunen-geen interesse of dwingend Duidelijkheid-vaag Vertrouwen-angstig

13 HULPVERLENING? EMOTIONELE BESCHIKBAARHEID COMORBIDITEIT? SYSTEEM AANPAK: VIDEOTRAININGEN (BASIC TRUST, NIKA TRAINING) INDIVIDUELE AANPAK: SPELTHERAPIE, CGT, EMDR MET NAME HET GEDRAG VAN DE OUDER BLIJKT BEPALEND VOOR DE GEHECHTHEIDSRELATIE (TNO, 2014) EN REDELIJK GOED TE BEÏNVLOEDEN (ZIE NJI WAT WERKT: INGRIJPEN KOMT NOOIT VROEG GENOEG EN IS OP VOORHAND OOK NOOIT TE LAAT

14 RANDVOORWAARDEN SYSTEEMBEGELEIDING / VIDEO INTERACTIE BEGELEIDING GERICHT OP SENSITIVITEIT SAMENWERKING (PLEEG)OUDERS/VERZORGERS/VOOGDEN/BEGELEIDERS/BEHANDELAARS/ONDERWIJS

15 WAT KUNT U DOEN? WEES RESPONSIEF: SIGNALEN OPMERKEN, JUIST INTERPRETEREN, WETEN HOE TE REAGEREN, WILLEN/KUNNEN REAGEREN, EFFECTIEF REAGEREN. DAN GEEFT DE OPVOEDER DRIE ESSENTIËLE BOODSCHAPPEN AAN HET KIND: JIJ BESTAAT VOOR MIJ (BESTAANSRECHT), JIJ BESTAAT OP JOUW MANIER VOOR MIJ (PERSOONSRECHT), IK ZAL ER ALTIJD VOOR JE ZIJN ALS JE ME NODIG HEBT (ONVOORWAARDELIJKE ACCEPTATIE) DIT WERKT BASISVERTROUWEN IN ZICHZELF EN VERTROUWEN IN DE ANDER UIT.

16 Bouwstenen van hechting In de klas (Basic Trust) Bouwstenen van hechting In de klas (Basic Trust)

17 BEGELEIDINGSBEHOEFTEN OP SCHOOL Inzicht in achtergronden en aansluiten bij behoeften Reguleren en veilig contact (voorwaarden voor leren) Eerst connectie dan correctie Gehoord, gezien en begrepen worden Meeleven soms meer nodig dan complimenten Veiligheid door : Duidelijkheid, leiding, structuur, voorspelbaarheid Extra steun bij overgangen Hulp bij opstarten, kleine stapjes Regelmatig Contact: ik zie je Hulp zelf aanbieden Een eigen plek De leerkracht als co-regulator bij stress (spiegelen, meeleven, benoemen) Goede samenwerking en afstemming met ouders en hulpverleners

18 OEFENING EERST CONNECTIE DAN CORRECTIE BEVORDERING VAN POSITIEVE OPVOEDER-KIND INTERACTIES (ONDUIDELIJKE) SIGNALEN GOED (HER) INTERPRETEREN ROLLENSPEL INTERACTIEVAARDIGHEDEN (BIJLAGE) Heidi

19 VERDER LEZEN VRAGEN hechting_2009.pdf Bijlagen: -Handelingsadviezen -First connect, then redirect!