ROLLEN IN LEIDERSCHAP Robert QUINN Bachelor in het onderwijs: schoolontwikkeling

Transcriptie

1 ROLLEN IN LEIDERSCHAP Robert QUINN Bachelor in het onderwijs: schoolontwikkeling

2 Wat ligt er op de plank? Een wetenschappelijk kader rond culturen in organisaties en rollen in leiderschap Een instrument om met (enkele mensen uit) je team uit te proberen Kijken naar welke rol je makkelijk inneemt en waar je goed in bent/ wie welke rol inneemt Kansen voor meer gedeeld leiderschap 2

3 Cultuur van een organisatie Quinn Cultuur: Alle zachte ongeschreven regels, gewoontes, normen en waarden die de vorm en werking van de organisatie minstens evenveel bepalen. 3

4 Organisatiecultuur De gemeenschappelijke waarden en normen van een organisatie en het daaruit voortvloeiende gedrag. Een bedrijfscultuur beïnvloedt de prestaties en daarmee de resultaten van een organisatie. Dé bedrijfscultuur bestaat niet, in elke organisatie zijn veel subculturen. 4

5 Schoolcultuur diepgaand abstract onuitgesproken veronderstellingen waarden - opvattingen over het wenselijke normen - gedragsregels oppervlakkig concreet Vanhoof

6 Waaruit blijkt schoolcultuur? Symbolen =logo s, motto s, trofeeën, taalgebruik, dresscode, humor, afstand tussen team en ouders, aanpak schoolrapport Rituelen =geroutineerde ceremonies en gewoonten Verhalen, mythes en legenden =verhalen die herhaaldelijk worden verteld en ook aan nieuwe collega s worden meegegeven 6

7 Culturen Quinn 7

8 4 Ideaaltypische Culturen (Quinn) De hypothese is dat het leerklimaat optimaler is, als in de organisatie deze vier culturen tegelijk aanwezig zijn. De mensgerichte cultuur scoort hoog op interne gerichtheid en flexibiliteit. Belangrijke kenmerken zijn: vriendelijke werkomgeving, onderlinge verbondenheid, loyaliteit en betrokkenheid, teamwerk en participatie. Een innovatiegerichte cultuur ontstaat uit de gerichtheid naar buiten en een hoge mate van flexibiliteit. Een dynamische en ondernemend werkklimaat zijn typerend. Initiatief nemen, innovatie en durven experimenteren staan centraal. Beheersbaarheid en externe gerichtheid scheppen een resultaatsgerichte cultuur. Een productieve en doelgerichte instelling wordt gewaardeerd. Reputatie en succes zijn belangrijke criteria. De cultuur die hoog scoort op interne gerichtheid en beheersbaarheid is de beheersgerichte cultuur. Leiders bewaken de bestaande procedures en houden de organisatie in stand. Voorspelbaarheid en betrouwbaarheid zijn centrale waarden. TIP: speel met je team het spel rond culturen ahv de Box voor Bazen. 8

9 Vier culturen (Robert Quinn en Rohrbaugh ) Model van de concurrerende waarden De mensgerichte De innovatiegerichte De resultaatsgerichte De beheersgerichte à De combinatie van de vier culturen = ideaal in functie van het leerklimaat Maar wat in welke mate??? 9

10 Welke cultuur in je organisatie Een oefening om mee te nemen Geen diagnose maar een kans om dingen bespreekbaar te maken. Bespreken maken is al veranderen. 10

11 11 Model van QUINN : CULTUUR

12 Reflectie Delen in leiderschap Nu In welke rol(len) ben jij goed? Volgens je eigen inschatting Volgens anderen in je team Welke rol(len) neem jij zelf op? Hoe vul je dat in? Welke rollen worden door anderen opgenomen? Wat betekent dat? Zijn er rollen die niet opgenomen worden? Wat betekent dat? Wat is het gevolg voor de organisatie? 12

13 Reflectie Delen in leiderschap Naar meer gedeeld leiderschap Welke rollen kan ik/durf ik uit handen geven en wat betekent dit dan? Welke rollen wil ik zeker behouden en waarom? Hoe kan dat gedeeld leiderschap er concreet uitzien? Hoe pak ik dat aan? 13

14 PLENUM Delen in leiderschap 3 belangrijke conclusies 14

15 Referenties Quinn R. (2004) Building the bridge as you walk on it, John Wiley & Sons Inc Cameron K., Quinn R. (1999),Onderzoeken en veranderen van organisatiecultuur, Academic Service Vanhoof J., Van Petegem P. (2017), Doeltreffend schoolbeleid, Praktijkboek beleidsvoerend vermogen in scholen, Acco Uitgeverij 16