Veel SOA s kan je oplopen door onveilig vrijen, bloedcontact of overgedragen van moeder naar kind.

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2354 woorden 28 februari ,6 48 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Ik ga het houden over SOA s. SOA is een andere benaming voor geslachtsziekten. SOA betekent Seksueel Overdraagbare Aandoeningen. SOA komt overal op de wereld voor. In sommige landen komt het meer voor dan in andere landen. In Azie, de voormalige Sovjet-Unie, Afrika, Zuid-Amerika en het Caribisch gebied zijn de infecties veel hoger dan in Nederland. Dit komt voornamelijk door geen of slechte voorlichting. Ik heb die onderwerp gekozen omdat er veel informatie over is te vinden. Het leek mij ook heel interessant en ook handig om er meer over te weten te komen. Hoe kan je S.O.A oplopen en verkomen? Veel SOA s kan je oplopen door onveilig vrijen, bloedcontact of overgedragen van moeder naar kind. Als je aan onveilig vrijen denkt, denk je meteen aan vrijen zonder een condoom. Je kan SOA s op lopen door vaginale sex, anale sex en orale sex. Als je het over besmetting via het bloed hebt gaat het vaak om hepatitis-b en C. Overdracht van moeder naar kind gebeurt vaak tijdens de zwangerschap. Maar kan ook als het kind geboren wordt en kan ook via de moedermelk die het kind drinkt. Het kan vaak voorkomen worden dat het kind ook SOA krijgt door de SOA te behandelen. Welke behandeling die de moeder krijgt, ligt aan de soort SOA die ze heeft. De meest voor komende SOA s? Er komen heel veel SOA s voor. Chlamydia Pagina 1 van 7

2 Chlamydia is de meest voor komende SOA in Nederland. Er lopen ongeveer mensen chlamydia op per jaar. Chlamydia wordt door een bacterie veroorzaakt. Chlamydia veroorzaakt een ontsteking in de urinebuis, in de anus of de baarmoedermond. Bij een infectie in de anus zijn er vaak geen klachten. Er is soms een bloederige afscheiding, jeuk, irritatie of pijn bij de ontlasting. Gonorroe (druiper) Gonorroe wordt veroorzaakt door een bacterie. De bacteriën leven in de slijmvliezen van de vagina, penis, anus, keel en ogen. Zowel mannen als vrouwen kunnen gonorroe krijgen door oraal seks. Als je een infectie in je anus hebt zijn er vaak geen klachten. Je kan soms een wat slijm, pusachtig afscheiding of bloed bij de ontlasting hebben. Schaamluis (platjes) Schaamluis is ongevaarlijk maar een vervelende aandoening. Schaamluis wordt over gebracht tijdens het vrijen. Schaamluis wordt veroorzaakt door kleine luisjes die in alle behaarde delen leven, behalve het hoofdhaar. Trichomonas Trichomonas is geen ernstige soa. Trichomonas komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Mensen die een trichomonas infectie hebben kunnen er een lange tijd mee rond lopen zonder enige duidelijke klachten. Hepatitis B Hepatitis B is een ernstige SOA, die wordt veroorzaakt door het hepatitis B virus. Dit virus dringt de levercellen binnen en veroorzaakt daar een ontsteking. Het ligt aan de mate van de ontsteking of er veel klachten of juist weinig klachten zijn. Klachten kunnen ook ontbreken. Syfilis (lues, harde sjanker) Syfilis is een ernstige SOA. Maar syfilis komt gelukkig niet vaak voor. Als je er vroeg achter komt dat je syfilis hebt is het nog goed te genezen. Syfilis wordt veroorzaakt door een bacterie. Die zich eerst in nestelt in de vagina, penis, anus en soms de mond. De bacterie verspreid zich via het bloed. Candida (genitake candidose) Candida is een buitenbeentje, omdat een verstoring van de zuurtegraad een infectie mogelijk maakt. Het gaat om een schimmelinfectie die je kan oplopen door seksueel contact maar ook door gebruik van antibiotica. Candida is eigenlijk een gist, waarvan één soort Candida Albicans, verantwoordelijk is voor deze infectie. Pagina 2 van 7

3 Deze gist komt bij nogal wat mannen en vrouwen voor in de aarsstreek en omgeving zonder veel last te veroorzaken. De melkzuurbacteriën zijn de belangrijkste verdedigers tegen een candida-infectie. Is er echter een verstoring van het natuurlijk evenwicht dan steekt soms een candida-infectie de kop op. Zo'n verstoring is mogelijk door bijvoorbeeld het gebruik van antibiotica of intiemsprays, maar ook door zwangerschap, vermoeidheid, spanning of (beginnende) suikerziekte. Sommige personen hebben soms last van steeds weerkerende ontstekingen, te wijten aan gunstige groeiomstandigheden voor de schimmel. Elke gelegenheid, gaande van maandstonden tot een schuimbad of vrijen, is dan goed voor de schimmel om uit te groeien tot een infectie. Bacteriële Vaginose Bacteriële Vaginose is geen SOA maar tast de zuurgraad in de vagina aan. Onder normale omstandigheden is de zuurgraad in de vagina normaal. De meeste bacteriën kunnen daar niet in overleven. Maar Bacteriële Vaginose zorgt er voor dat de balans verstoord wordt zodat de bacteriën de kans krijgen om zich te nestelen. Dit kan komen door de vagina met zeep te wassen of door dat je een tampon te lang ingehouden hebt. Daardoor gaat de zuurgraat omlaag. De klachten, gevolgen en behandelingen van S.O.A s Chlamidia Een vrouw merkt vaak niet dat ze chlamydia heeft want ze hebben geen of vage klachten. Dus lopen vrouwen er soms wel jaren mee. De verschijnselen die vrouwen kunnen hebben zijn: meer of ander afscheiding dan normaal pijn bij het plassen. Abnormaal bloedverlies, bijvoorbeeld tussen twee menstruatieperiode of na het vrijen Pijn is de onder buik De mogelijke gevolgen voor vrouwen Als je Chlamydia-infectie heb kan het door slaan op de eileiders. Dan ontstaat er een ontsteking in de eileiders. Die ontsteking kan zich uitbreiden naar de buikholte. Als dat gebeurd heet het PID dit is de afkorting voor Pelvic Inflammatory Disease en dat betekent ontsteking in het bekkengebied. Meestal krijg je ook koorts, voel je je ziek en pijn in de onder buik. Als je er vroeg achter komt dat je Chlamydia hebt kunnen de eileiders door antibiotica en bedrust volledig genezen. Als je die ontsteking niet of te laat behandeld komen er littekens in de eileiders. Hierdoor kan de eileiders verstopt raken, dat kan leiden tot onvruchtbaarheid of buitenbaarmoederlijke-zwangerschap. Als een vrouw een Chlamydia-infectie heeft kan ze het door geven aan de baby. De baby kan hierdoor oog of oorontsteking krijgen. Door een goede behandeling tijdens de zwangerschap verkom je de meest risico voor de baby. Pagina 3 van 7

4 Na ongeveer anderhalve week dat ze met Chlamydia geïnfecteerd zijn, komt er een waterige uitscheiding uit de penis bij het opstaan (ochtenddruppel). Ook doet plassen wat pijn. 25% van de mannen weten vaak niet dat ze Chlamydia hebben. Dus kunnen ze het makkelijk door geven. Mogelijke gevolgen voor mannen Bij mannen kan ook een ontsteking komen, maar minder vaak dan bij vrouwen. De bacteriën kunnen naar de prostaat of de bijbal gaan en ontsteking veroorzaken. Als er een ontsteking in de bijbal komt geeft dat heftige pijn. De ontsteking kan naar de lies over slaan. Als er een ontsteking in de prostaat komt veroorzaakt dat koorts en moeite of pijn bij het plassen rond de geslachtsorgaan. De ontsteking wordt behandeld met medicijnen (antibiotica) en soms wordt er aangeraden om ondersteund ondergoed te dragen, om de pijn te verlichten. Chlamydia wordt behandeld met een pillenkuur. Je moet de kuur altijd af maken omdat er altijd nog Chlamydia-bacteriën kunnen zitten. Gonorroe (druiper) Meestal zijn er geen klachten bij Gonorroe. Er is soms wat meer afscheiding. Het ruikt en ziet er soms wat anders uit (pus) en het plassen kon ook pijn doen Mogelijke gevolgen bij vrouwen Als je Gonorroe niet behandeld kan het stijgen naar de eileiders. Dan kan er een eileiderontsteking krijgen die zich uit kan breiden naar de buikholte. Als dit gebeurt heet dat PID. Als er een eileiderontsteking is er ook vaak koorts. Je hebt vaak pijn in de onderbuik en voelt je ook ziek. Als je goed en snel Gonorroe behandeld kom je er zonder echte problemen van af. Maar als je te laat of niet behandeld veroorzaakt dat littekens in de eileiders. De littekens kunnen verstoppingen veroorzaken. Als de eileiders verstopt raken kan dat leiden tot onvruchtbaarheid of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Bij zwangerschap kan de vrouw Gonorroe overdragen aan de baby. Tijdens de bevalling kan de bacteriën in aanraking komen met de oogjes van de baby. Als je een goede behandeling tijdens de zwangerschap krijgt, loopt de baby geen risico. Als een man Gonorroe heeft opgelopen krijgt hij meestal na een paar dagen tot twee weken de eerst klachten. De man kan last hebben van een pusachtige afscheiding die groenig of gelig keur kan hebben. Bij het plassen kan je een brandig of geïrriteerd gevoel krijgen. Je moet ook regelmatig maar een klein beetje plassen. Maar het komt ook vaak voor dat er helemaal geen klachten zijn, dus kan je het gemakkelijk door geven. Mogelijke gevolgen bij mannen Bij mannen kan ook een ontsteking komen, maar minder vaak dan bij vrouwen. De bacteriën kunnen naar Pagina 4 van 7

5 de prostaat of de bijbal gaan en ontsteking veroorzaken. Als er een ontsteking in de bijbal komt geeft dat heftige pijn. De ontsteking kan naar de lies over slaan. Als er een ontsteking in de prostaat komt, heb je koorts, moeite bij het plassen en pijn rond de geslachtsorganen. De ontsteking wordt behandeld met medicijnen (antibiotica) en soms wordt er aangeraden om ondersteund ondergoed te dragen, om de pijn te verlichten. Gonorroe wordt in één keer behandeld door één of twee pillen of injecties. Na één of twee weken kan er een nacontrole komen. Meestal wordt de partner ook onderzocht en behandeld ingeval van besmeting. Schaamluis en vrouwen Ongeveer twee weken na seksuele contact met iemand die schaamluis heeft, kan je jeuk krijgen in het schaamhaar. Luisjes veroorzaken de jeuk. De luisjes zitten vaak rond de anus en de schaamgedeelte. Maar kunnen ze ook in het borsthaar, okselhaar of in het haar in de dijen of rondom de navel en zelfs in de wimpers en wenkbrauwen voorkomen. De luisjes voeden zich met bloed. De huid kan geïrriteerd raken en rood worden. Krabben helpt niet het kan het zelfs erger maken door een infectie. Koop een speciale shampoo bij de drogist of haal het bij je huisarts. Lees goed de gebruiksaanwijzing en herhaal de behandeling na een week weer, om de eitjes ook nog te doden. Trichomonas Vrouwen krijgen last van een ontstoken vagina als ze een Trichomonas-infectie hebben. De afscheiding is vaak dan melkachtig, overvloedig, schuimig en ruikt niet lekker. De schaamlippen van de vagina kunnen opzwellen en rood worden. Bij het plassen kan het ook pijn doen. De klachten kunnen ook opeens heel erg worden door een menstruatie. Vaak merken mannen niet dat ze Trichomonas hebben. De eikel kan hierdoor geïrriteerd raken en bij het plassen kan het pijn doen of een branderig gevoel geven. Je krijgt een aantal pillen die je moet in nemen. Tijdens de behandeling mag je geen alcohol drinken. Hepatitis-B en vrouwen Pagina 5 van 7

6 Als je Hepatitis-B hebt merk je er meestal niets van. Maar bij een van de drie Hepatitis-B virussen komen na twee weken tot zes maanden de eerste klachten. Dat kan zijn jeuk, moe, buikpijn en misselijkheid. Er kan ook koorts en pijn in je gewrichten hebben. Bij volwassenen gaat het Hepatitis-B virus weg en geneest alles. Maar soms blijven het Hepatitis-B virus in je lichaam en kan het soms heel je leven daar blijven. Als dit gebeurt dan kan het je antistoffen gaan kosten en zelf zorgen dat je lichaam geen antistoffen meer gaat maken. Mensen waar dit gebeurt worden dragers van het Hepatitis-B virus. Die mensen kunnen gewoon door leven, maar wel het virus door geven aan ander mensen. Mogelijke gevolgen bij mannen en vrouwen Hepatitis-B infectie kan blijvende gevolgen hebben. Als je een Hepatitis-B-dragen bent heb je een grote kans op leverkanker. Het Hepatitis-B virus kan ook na een paar jaar zomaar uit je lichaam gaan. Er is nog geen medicijn voor Hepatitis-B, ziekte gaat van zelf over. Je wordt aangeraden om zo veel mogelijk rust te nemen, alcohol, eten waar je slecht tegen kan niet te gebruiken en medicijnen alleen als de arts het zegt. Syfillis en vrouwen De eerste verschijnselen komen na twee tot twaalf weken na dat je bent geïnfecteerd met Syfillis. Op de plek waar je geïnfecteerd bent krijg je allemaal zweertjes. Dat kan op de mond, penis, vagina en de anus. De zweertjes doen geen pijn en zijn ongeveer één centiemeter groot. Als de zweertjes bij de anus of de vagina zitten zijn ze moeilijk te zien. De zweertjes verdwijnen na twee á drie wekken maar het Syfillis virus is er nog steeds. Na ongeveer een maand begint de tweede deel van de ziekte te werken. De bacteriën komen in het bloed en gaan zo door heel je lichaam. Hierdoor krijg je de volgende verschijnselen Vlekjes op je lichaam en vooral op de hand en de voeten. Grieperig: hoofdpijn, buikpijn, keelpijn, moe en hoge lichaam temperatuur. Haaruitval vooral op het hoofd. Oogzicht verminderd. Soort wratjes rond de penis, vagina en de anus. Mogelijke gevolgen bij mannen en vrouwen Het Syfillis virus kan er voor zorgen dat er ernstige schade aan het lichaam komt. Het kan beschadigen aan het hart, de aorta, de hersenen, het ruggenmerg en botten geven. Je krijgt een paar prikken als behandeling. Als je de eerst prik heb gehad, kan je je grieperig voelen dat komt door dat de Syfillis dood gaat. Na de laatste prik moet je nog een paar keer terug komen voor een bloed onderzoek. Pagina 6 van 7

7 Candida en vrouwen Bij een Candida-infectie zijn er meestal geen klachten. mannen hebben er vaak geen last van. Bij vrouwen is er vaak meer vaginale uitscheiding dan normaal en het ziet er dik korrelig uit. Bij mannen kan het schilferig en rood uit zien rond de eikel. Candida is goed te behandelen. Maar soms komt het steeds terug. Er hoeft alleen een behandeling te komen als er klachten zijn. Er wordt vaak een crème voorgeschreven om op de vagina of op de penis te doen. Voor vrouwen zijn er ook pillen voor in de vagina. Bacteriële Vaginose Bacteriële vaginose geeft grijswitte afscheiding uit de vagina. De afscheiding ruikt zurig en kan zelfs een vislucht hebben. De hoeveelheid afscheiding is verschillend, soms veel en soms ook weinig. Als sperma bij de afscheiding komt, wordt de geur nog sterker. Soms geeft dat jeuk en vaginale 'windjes'. Mannen kunnen geïnfecteerd raken met bepaalde bacteriën die bij vrouwen met bacteriële vaginose overmatig zijn gaan groeien. Vaak zijn er geen klachten. Conclusie Het is eigenlijk moeilijk om hier over een conclusie te geven. Maar ik vind het een heel interessant onderwerp omdat ik nu veel van de verschillende SOA s weet. Het heel handig is om een condoom te gebruiken omdat je daar de meeste SOA problemen mee kan voorkomen. Als je denkt dat je een SOA hebt moet je meteen naar je huisarts, GGD of een dokter gaan. Dan kunnen ze testen doen om zeker te weten of je een SOA hebt opgelopen. Bronvermelding biologie voor jou 3vmbo Gerard Smits en Ben Waas folders van de GGD Pagina 7 van 7