7,4. Werkstuk door een scholier 4547 woorden 24 mei keer beoordeeld. Hoe kun je een SOA oplopen?

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 4547 woorden 24 mei ,4 64 keer beoordeeld Vak Biologie Hoe kun je een SOA oplopen? De meeste SOA loop je op bij onveilig vrijen, onveilig vrijen is: Vaginale geslachtsgemeenschap zonder condoom. Anale geslachtsgemeenschap zonder extra sterk condoom. Orale seks zonder condoom, je hoeft hierbij niet zo heel snel een SOA op te lopen. Er zijn ook SOA die overgedragen kunnen worden via bloedcontact, zoals het HIV- infectie en hepatitis B. Dit kan worden overgedragen door bijvoorbeeld gemeenschappelijk gebruik van naalden en spuiten bij bijv. drugsgebruik, bij het zetten van een tatoeage of een piercing als dit onhygiënisch gebeurd bij iemand. Een vrouw kan een SOA ook overdragen aan haar kind bij de bevalling zoals een HIV infectie, hepatitis B, syfilis, chlamydia infectie, herpes genitalis en gonorroe. Sommige van deze SOA kunnen al overgedragen worden op een ongeboren kind deze zijn: HIV infectie, hepatitis B en syfilis. Dit kan omdat HIV infectie en hepatitis B door middel van het bloed ook besmetting kan veroorzaken, en het kind staat in contact met het bloed van de moeder waardoor er een besmetting met 1 van deze SOA s kan plaats vinden voordat het kind geboren is. Er zijn mensen die denken dat je van alles wel een SOA kan krijgen zoals van een kopje dat iemand anders heeft gebruikt, via de adem van een ander persoon, een hoestbui of als iemand die besmet is met een SOA je een hand of een zoen geeft. En ook niet van insecten of van een wc-bril. Maar op deze manier kan je dus niet besmet worden met een SOA. Wat zijn de gevolgen en klachten van een SOA? Als iemand is geïnfecteerd met een SOA hoeft deze persoon niet altijd klachten ervan te hebben. Sommige mensen hebben helemaal geen of nauwelijks klachten waardoor ze niet weten dat ze een SOA hebben opgelopen, en dus andere mensen kunnen besmetten. Het kan weken, maanden of zelfs jaren duren voordat iemand er klachten van krijgt. In die tijd kan de persoon wel andere mensen met een SOA besmetten. Vooral vrouwen hebben niet of nauwelijks duidelijke klachten. Als iemand duidelijke klachten heeft gaat dat meestal om: Pagina 1 van 10

2 Afscheiding of pus uit de penis, vagina of de anus. Bij vrouwen is de afscheiding meer dan normaal, de kleur is melkachtig gelig of groenig en de afscheiding ruikt anders dan normaal. Een branderig gevoel, geïrriteerd en pijn bij het plassen, en het plassen van iedere keer kleine beetjes. Het krijgen van zweertjes, wratjes of blaasjes op de penis, vagina, anus of de mond. Jeuk in het schaamhaar, aan de eikel, schaamlippen of de anus. Gezwollen klieren in de liezen. Pijn in Eén of beide ( bij- ) ballen. Pijn in de onderbuik. Bloedverlies na het vrijen, of ander onregelmatig of abnormaal bloedverlies, bijvoorbeeld tussen twee menstruatieperioden in. Als je deze verschijnselen hebt hoef je niet perse een SOA te hebben, deze klachten kunnen ook voorkomen bij andere ziekten. Als je 1 of meer van deze klachten hebt, ga dan wel naar een arts. Als je bij de arts komt en je weet dat je een keer onveilig gevreeën heb, vertel dit dan altijd aan de huisarts ook al is dat alweer wat langer geleden. Ook zwangere vrouwen kunnen hun ongeboren kind besmetten of tijdens de bevalling met een SOA. Daarom worden zwangere vrouwen altijd gecontroleerd op syfilis en hepatitis B. Als deze SOA op tijd worden ontdekt, kan infectie van de baby met een SOA worden voorkomen. Het testen op HIV infectie zit niet automatisch bij een zwangerschapscontrole. Als de kans bestaat dat een zwangere vrouw besmet is met het HIV, kan je beter wel een HIV test doen. En dan het liefst voordat je zwanger bent. Als je eraan het begin van de zwangerschap er achter komt dat je besmet bent met het HIV virus kan je nog overwegen het kindje weg te laten halen. Omdat als het kind besmet ermee is de levensbeperking erg groot zal zijn. Het kind wordt geboren met AIDS waar hij/zijn niet voor gekozen heeft, omdat de meeste mensen sterven aan het HIV virus. Wat zijn de belangrijkste SOA s in de maatschappij tegenwoordig? Ieder jaar lopen er ongeveer mensen in Nederland een SOA op. De meest voorkomende SOA s in de maatschappij tegenwoordig zijn: 1)Chlamydia 2)Genitale wratten 3)Herpes Genitalis 4)Gonorroe 5)Hepatitis B 6)Trichomonas infectie 7)Syfilis 8)HIV infectie 9)Bacteriële vaginose 10)Schaamluis Pagina 2 van 10

3 Naast deze 10 zijn er ook nog aandoeningen die niet seksueel overdraagbaar zijn, maar wel klachten onder andere aan of rond de geslachtsorganen veroorzaken: 1)Candida infectie 2)Schurft Op al deze 12 gaan we hier nu wat meer over vertellen: Chlamydia Chlamydia is de meest voorkomende SOA in Nederland, het komt het meeste voor bij jonge meisjes en jonge vrouwen. Ongeveer mensen lopen per jaar een SOA op in Nederland waarvan de SOA Chlamydia. Als je deze infectie hebt heb je daar vaak ook geen klachten van, daardoor kunnen mensen er zelfs jaren mee doorlopen. Vooral vrouwen hebben vaak geen klachten of alleen vage klachten, als vrouwen er klachten van hebben kunnen dat zijn: meer of andere afscheiding dan normaal onregelmatig bloedverlies pijn in de onderbuik Als mannen chlamydia hebben zijn de klachten meestal wel duidelijker, klachten die ze hebben kunnen zijn: last van afscheiding uit de plasbuis pijn bij het plassen Als je niet merkt van dat je chlamydia hebt kan de infectie als nog ernstige gevolgen hebben, zoals een ontsteking van de bijbal of de bal bij de mannen. Bij vrouwen kan een chlamydia infectie leiden tot onvruchtbaarheid als deze niet goed wordt behandeld. Maar als je er op tijd bij bent is het wel goed te genezen. De infectie is wel besmettelijk dus je kunt hem doorgeven aan andere. Chlamydia wordt overgedragen door onveilig seksueel contact, je voorkomt het door veilig te vrijen, gebruik altijd een condoom. Genitale wratten Ook genitale wratten komen veel voor, zo n mensen worden er per jaar mee besmet. De wratten zitten meestal op en rond geslachtsdelen en de bilspleet, een heel enkele keer dat er ook wratten in de mond zitten. Vaak zijn de wratten heel erg hardnekkig en kunnen zich snel uitbreiden, ze worden bijna altijd overgedragen door onveilig seksueel contact. Pas na een paar weken of een jaar na de infectie ontstaan pas de eerste genitale wratten, vaak zijn er wel al wel eerder wat wratten zichtbaar maar deze zijn klein en doen geen pijn, maar jeuken vaak wel. Soms is het moeilijk om de wratten zelf te ontdekken, bijvoorbeeld als ze in de anus of in de vagina, ze verdwijnen vaak vanzelf weer maar behandeling is wel aan te raden. De behandeling van de wratten is heel erg intensief en kost ook best veel tijd voordat ze uiteindelijk weg zijn, toch kunnen de wratten wel terug komen ook al ben je er een keer tegen behandeld. Het is wel zo hoe eerder je ze behandeld des ter Pagina 3 van 10

4 minder kans je hebt dat ze nog een keer terug komen. Genitale wratten zijn wel besmettelijk, gebruik daarom een condoom om de kans op de wratten te beperken. Herpes Genitalis Gemiddeld komen er per jaar nieuwe gevallen bij met herpes genitalis. De meeste voorkomende vorm van herpes die iedereen wel kent is een koortslip, herpes komt ook voor rond de geslachtsdelen dit heet dus herpes genitalis. Als je dit virus eenmaal heb opgelopen raak je het nooit meer kwijt, dat wil zeggen dat de klachten wel zullen verdwijnen maar dat het virus in het lichaam aanwezig blijft, de klachten kunnen later weer terug keren. Het virus veroorzaakt rode plekjes en blaasjes die gevuld zijn met vocht, de blaasjes gaan langzaam over in kleine wondjes die daarna langzaam indrogen. Je kan herpes oplopen door in aanraking te komen met de uitslag op de huid of met het slijmvlies van de anus, vagina, penis of de mond van iemand die herpes heeft, kun jij ook ermee besmet mee raken. Herpes is heel erg besmettelijk vooral vanaf het moment dat de andere persoon blaasjes of wondjes heeft. Na ongeveer een week nadat je met iemand naar bed bent geweest met iemand die herpes heeft kun je de eerste klachten gaan krijgen. De klachten gaan meestal vanzelf weer over alleen het virus zal nooit verdwijnen, de klachten kunnen altijd terugkomen. Maar ook zonder seksueel contact kan de herpes terug komen. Herpes wordt ook overgedragen tijdens seksueel contact, gebruik daarom een condoom om de kans op herpes zoveel mogelijk te beperken. Gonorroe(druiper) Gonorroe ( ook wel druiper genoemd ) is ook een veel voorkomende SOA. Vrouwen merken vaak helemaal niets als ze gonorroe hebben, soms hebben ze alleen iets meer afscheiding dan normaal. Een man merkt vaak na enkele dagen tot 2 weken na onveilig seksueel contact al klachten van het hebben van een gonorroe. Hij kan dan last hebben van geelgroene of waterachtige afscheiding uit de plasbuis, ook kan het plassen pijn dan. De gevolgen van deze infectie kunnen erg groot zijn ook al merk je er soms bijna niets van. Als je het virus niet laat snel laat behandelen kunnen er na een tijd ontstekingen ontstaan aan bijv. De eileiders bij de vrouw of aan de bijballen van de man. Bij vrouwen kan het zelfs leiden tot onvruchtbaarheid. Gonorroe is met de juiste behandeling geheel te genezen. Het is ook besmettelijk en wordt over gedragen door onveilig seksueel contact, gebruik een condoom altijd als je geslachtsgemeenschap hebt. Hepatitis B Hepatitis B is een ernstige infectieziekte. Het dringt de levercellen binnen en veroorzaakt daar een ontsteking, het wordt daarom ook wel een leverontsteking genoemd. Pas 2 tot 6 maanden na de besmetting kunnen klachten ontstaan, 1 op de 3 mensen hebben last van klachten, de klachten zijn dan bijvoorbeeld vermoeidheid, lusteloosheid en koorts. Bij de meeste mensen verdwijnt het virus vanzelf uit het lichaam, dit is het geval bij 9 op de 10 mensen. In 5% of 10% van de gevallen blijft de persoon drager Pagina 4 van 10

5 van het virus, het virus blijft dan in het lichaam aanwezig, een enkel deel weer van de dragers van het hepatitis virus houdt er ook een blijvende lever ontsteking aan over, die ook weer ernstige klachten kan opleveren. Door tegen hepatitis B te worden ingeënt kun je voorkomen ermee besmet te raken. Hepatitis B wordt overgedragen door onveilig seksueel contact en het kan ook worden overgedragen via het bloed. Trichomonas Een trichomonas infectie is een SOA, alleen dit SOA is niet ernstig. Wel hebben vrouwen en meisjes vaker last van klachten van dit SOA dan mannen en jongens. Je kan deze infectie gedurende lange tijd hebben zonder dat je er klachten ervan hebt. Bij vrouwen kan deze infectie leiden tot een ontstoken vagina, maar ook de blaas en de plasbuis kunnen ontstoken en geïrriteerd zijn, dit kan je merken doordat het plassen pijn doet. Mannen hebben vaak helemaal geen klachten bij een trichomonas infectie, vaak helemaal geen klachten of nauwelijks klachten. Trichomonas is goed te behandelen. Syfilis Syfilis is een zeer ernstig SOA, in Nederland komt dit SOA steeds minder voor dan eerst. Dit SOA kent verschillende stadia, als je voor de eerste 2 stadia niet behandeld bent kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn en zelfs de dood als gevolg hebben. Het eerste stadia begint met Eén of meerdere zweertjes op de penis, vagina, anus en soms ook in de mond. Deze eerste symptomen krijg je 2 tot 12 weken nadat je syfilis heb. Deze zweertjes verdwijnen ook zonder behandeling vanzelf na twee of drie weken. Het tweede stadium treedt een paar weken of maanden later op, in deze tijd is de syfilis door het hele lichaam door middel van de bloed baan verspreid. Je kan ook last hebben van een grieperig gevoel en vlekjes op de huid, maar ook deze klachten verdwijnen allemaal vanzelf, behandeld of niet. Na deze twee stadia kom je in de sluimerstadia, de syfilis is nog steeds in het lichaam en kan ernstige schade aan verschillende organen in het lichaam toe richten. Als je er op tijd bij bent is de syfilis wel goed te genezen. HIV Virus Het HIV virus is het virus dat aids veroorzaakt, HIV is een zeer ernstig SOA, het test het afweer systeem in het lichaam aan. Waardoor je steeds sneller ziek wordt omdat de bacteriën alle kans hebben in het lichaam. Iemand die besmet is met het HIV virus wordt ook wel seropositief genoemd. Ook al ben je seropositief hoef je dat niet te merken de klachten hoef je pas te krijgen na acht tot tien jaar. Pas als het afweer systeem door het HIV is aangetast en er bepaalde verschijnselen zich voordoen, kan een arts vast stellen dat je aids hebt, maar ook voordat je ziek wordt kun je al klachten hebben. Er zijn tegenwoordig medicijnen die zorgen dat je minder snel ziek wordt maar het is nog niet te genezen. Met een bloedtest kan er aangewezen worden of je besmet bent met het HIV virus. Er wordt in je bloed gezocht of er antistoffen tegen HIV inzitten, deze antistoffen worden binnen 3 tot zes maanden nadat je het virus heb opgelopen aangemaakt. Daarom kan een test om te kijken of je besmet bent met het virus Pagina 5 van 10

6 pas na drie tot 6 maanden. HIV wordt onder andere overgedragen via onveilig seksueel contact, gebruik daarom een condoom om dit te voorkomen. Het kan ook worden overgedragen via bloedcontact. Bacteriële vaginose ( Gardnerella ) Bacteriële vaginose is eigenlijk geen SOA, maar een verstoring van het bacteriële evenwicht in de vagina. In normale omstandigheid is de zuurgraad in de vagina in evenwicht, maar er zijn bepaalde situaties die dat kunnen verstoren zoals bijv. het wassen van de vagina met zeep of van het te lang inhouden van een tampon. Door verstoring van het evenwicht in de vagina ontstaat er een minder zuur milieu, waardoor bepaalde bacteriën de kans gaan krijgen om overmatig te gaan groeien. Deze SOA geeft een witgrijze afscheiding uit de vagina en ruikt zurig, het kan zelfs een vislucht hebben. Deze SOA kun je ook hebben zonder dat je er klachten aanhebt, maar deze klachten kunnen ook plotseling optreden. Alleen als er klachten zijn hoef je het te behandelen anders is dat niet nodig. Ook mannen kunnen deze SOA oplopen doordat ze geslachtsgemeenschap hebben met een vrouw die ermee besmet is. Bij mannen geeft dit alleen meestal nooit klachten. Schaamluis Een ander woord voor schaamluis is platjes, het is een zeer vervelende maar wel een ongevaarlijk SOA. Deze SOA wordt meestal overgebracht door geslachtsgemeenschap. Het zijn luisjes die op alle behaarde delen van een mens lichaam kunnen leven, maar meestal alleen bij de geslachtsdelen, de luizen leven van bloed, de luizen laten bruine of rode ontlasting achter deze vlekken kun je ook in je kleren zien. Na 2 weken dat je schaamluis hebt overgedragen gekregen kun je last krijgen van jeuk, krabben tegen de jeuk heeft geen enkele zin, en je kan er ook nog eens infecties van krijgen als je gaat krabben. Als je schaamluis hebt kan je het zelf vaststellen dat je schaamluis hebt en je kan het ook zelf behandelen. Als je wilt weten of je schaamlui hebt moet je kijken of je puntjes in je schaamluis ziet, die puntje zijn eitjes ( neten ) of het zijn de luisjes zelf, als je erover twijfelt maak dan voor alle zekerheid toch een afspraak met de huisarts. Schaamluis kan je dus zelf bestrijden met een middel tegen schaamluis, dit kan je gewoon bij de apotheek halen, maar als je weet dat je schaamluis hebt opgelopen bij geslachtsgemeenschap moet je er rekening mee houden dat je ook een ander Soa er bij kan hebben, dus dan moet je als nog een afspraak maken bij je huisarts. Als je weet dat je de schaamluis hebt gekregen via geslachtsgemeenschap kan er beter voor zorgen dat de laatste persoon waarmee je seksueel contact hebt gehad ook behandeld voor schaamluis ook al heeft deze persoon helemaal geen klachten. Nu volgen er nog 2 aandoeningen die niet seksueel overdraagbaar zijn, maar die wel klachten aan de geslachtsorganen kan veroorzaken. Candida infectie Veel mensen dragen candida gisten bij zich zonder dat ze het weten, dit komt omdat candida op zich Pagina 6 van 10

7 namelijk een onschuldige gist is, alleen onder omstandigheden kan je er klachten van krijgen ( het aantal gistcellen vermeerderen veel meer ) Vooral vrouwen kunnen hier veel last van hebben, veel meer dan mannen. De vermeerdering van de gist cellen kan komen door een verminderde weerstand door bijv. suikerziekte of stress. Deze SOA wordt ook wel een schimmelinfectie genoemd, deze SOA ontstaat vrijwel nooit door seksueel contact, en het is daarom ook niet helemaal een SOA. Er kan wel een gist worden doorgegeven door middel van geslachtsgemeenschap. Candida is geen ernstige infectie, en is ook best goed te behandelen, maat het is wel zeer vervelend en het kan ook regelmatig terug komen. Candia kan voorkomen in de geslachtsorganen, mond of in de endeldarm. Behandeling tegen deze infectie is alleen nodig als je er klachten van hebt. Scabiës ( schurft ) Schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt, het is niet ernstig maar wel zeer lastig, schurft word meestal wel overgebracht door intiem lichamelijk contact, maar je kan het ook krijgen doordat je in iemands bed slaapt die ook schurft heeft, of door iemand zijn kleren te dragen. Na ongeveer 3 weken nadat je geïnfecteerd bent krijg je over je hele lichaam jeuk, op geslachtsorganen kunnen roodpaarse bultjes ontstaan, ook bij schurft zal krabben niet tegen de jeuk helpen je beschadigd alleen je huis er maar mee. Het is wel te behandelen door middel van gel of een crème, maar na de behandeling kunnen de dode schurftmijten nog wel jeuk veroorzaken, dit kan nog enkele weken aanhouden. Het is wel heel belangrijk dat je partnet of andere met wie je het bed of kleren deelt zich ook laat behandelen, ook al hebben ze geen klachten, ze kunnen het als nog hebben. Wat moet je doen als je een SOA hebt? Als je maar enigs vermoeden hebt dat je besmet bent met een SOA ga dan direct naar de dokter. De meeste SOA s zijn namelijk eenvoudig te genezen, maar je hebt er wel een behandeling voor nodig, soms verdwijnen de klachten zelfs vanzelf maar dan nog moet je naar een dokter voor een verder behandeling, doe dit altijd. Want ten eerste kan je zelf nooit helemaal zeker weten of je een SOA hebt, ook een dokter kan dit niet zo zien, daarvoor moet de dokter zelf onderzoek doen, om vast te kunnen stellen of je een SOA hebt. En vanaf hier kan de dokter de beste behandeling bepalen. Maar bijv. AIDS en hepatitis B die zijn niet te genezen, je kan je wel laten inenten tegen hepatitis B, ze kunnen wel de verschijnselen verminderen maar die kunnen ook net zo hard weer terug komen. Veel mensen schamen zich ervoor om hiervoor naar een dokter te gaan, maar een arts heeft wel beroepsgeheim en zal dus nooit iets tegen familie of iemand anders door vertellen. Als je niet naar je eigen huisarts wil kun je ook naar de plaatselijke GGD gaan of naar het Rutgershuis, deze zit in de 4 grote steden, Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht. Dit worden ook wel drempelvrije klinieken voor SOA behandeling genoemd. Je kan er zonder verwijsbrief van je huisarts naar toe komen. Pagina 7 van 10

8 Hoe kan je jezelf en andere beschermen tegen het oplopen van een SOA? Je kan je jezelf en andere het best beschermen tegen het oplopen van een SOA door altijd als je seksueel contact hebt met andere door een condoom te gebruiken. Een condoom is het enige voorbehoedsmiddel dat een SOA kan voorkomen. Vooral als iemand een nieuwe seksuele relatie begint of een aantal losse relatie heeft zijn de risico s groot op het oplopen van een SOA. Als je altijd seksueel contact hebt met 1 partner, en je weet dat je partner ook als enige met jou het bed deelt is de kans op een SOA klein. Als je op vakantie gaat naar het buitenland, kun je het beste condooms meenemen. In veel landen ontbreken de mogelijkheden tot een betrouwbaar onderzoek en een goede behandeling als men ziek wordt. Ieder jaar komen er wel een aantal mensen terug van vakantie met een SOA die ze op hun vakantieadres hebben opgelopen. Seksuele overdraagbare aandoeningen komen overal voor, alleen in sommige landen meer dan in een ander land. In West Europa, de Verenigde Staten, Canada, Australië, Nieuw Zeeland en Japan zijn de voorzieningen op het gebied van voorlichting, onderzoek en behandeling in het algemeen beter dan in andere werelddelen. In veel landen zijn de mensen niet eens bekend met een SOA, en gebruiken daardoor dus geen condoom, ook wel omdat mensen in sommige werelddelen geen condooms kunnen betalen. Sommige infectieziekten, zoals hepatitis B en hiv kunnen niet alleen via seksueel contact worden overgedragen maar ook door een bloedtransfusie met besmet bloed of injecties met niet steriele naalden worden overgedragen. In Nederland gebeurd dit tegenwoordig nog maar zelden, maar in andere landen gebeurd dit nog zeer vaak omdat de hygiëne erg slecht is en er is een groot geldgebrek. Voordat je een condoom gebruikt kijk dan eerst naar de houdbaarheidsdatum, want ook op condooms zit een houdbaarheidsdatum. Bewaar ze ook zoveel mogelijk donker en een beetje koel, maar nooit in de koelkast, voorkom dat de condooms aan veel verschillende temperatuursverschillen wordt blootgesteld, vooral uit de zon houden. Het gebruiken van een glijmiddel op waterbasis is ook aan te raden. Gebruik nooit olie of vet, dit tast namelijk een condoom aan waardoor het sneller kapot gaat. Condooms bieden een goede bescherming tegen een SOA, maar een 100% garantie is er niet. Er zijn ook een paar Soa s waartegen een condoom niet volledig beschermt, zoals genitale wratten en herpes. Die bevinden zich namelijk ook wel eens op plaatsen die een condoom niet kan bedekken, dit geld ook voor schaamluis en schurft. Dat je een condoom goed gebruikt is ook zeer belangrijk, dit doe je op de volgende manier: Kijk uit met scherpe of gescheurde nagels, die het condoom kunnen beschadigen. Scheru de verpakking voorzichtig ope en duw het condoom eruit. Vermijd ieder contact tussen penis en vagina voordat het condoom is aangebracht. Breng het condoom pas aan wanneer de penis stijf is. Rol het condoom met de condoomrand aan de buitenkant volledig over de penis af. Knijp daarbij het puntje dicht, om wat ruimte te laten voor het sperma en te zorgen dat er geen lucht bijkomt. Anders knapt het condoom tijdens het vrijen Na het klaarkomen de penis meteen, voordat deze verslapt, terugtrekken om afglijden te voorkomen. Houdt daarbij de condoomrand vast. Pagina 8 van 10

9 Knoop het condoom tenslotte dicht en gooi het in een vuilnisbak, een condoom is voor eenmalig gebruik. Partnerwaarschuwing Vanaf het moment dat je een soa oploopt totdat de behandeling is afgerond, ben je besmettelijk voor anderen. Ook als er geen of nauwelijks klachten zijn of als je er geen last van hebt. Waarschuw daarom de personen met wie je seksueel contact hebt gehad. Ze kunnen de soa ook hebben, ook al hebben zer (nog) geen klachten. Ze kunnen bovendien de soa ongemerkt doorgeven. Je kan opnieuw een soa van je partner krijgen, nadat je was genezen. Adviseer partners daarom om zich ook te laten controleren. Als je zelf gewaarschuwd wordt door iemand die na het vrijen met jou een soa kreeg, neem dat dan serieus. Ga naar een arts, ook al heb je zelf geen verschijnselen. Als je het moeilijk vindt om zelf aan de seksuele partner(s) te vertellen dat je een soa hebt, neem dan contact op met de sociaal verpleegkundige van de GGD. De sociaal verpleegkundige kan voor jou anoniem de partner(s) waarschuwen. Iemand wordt alleen gewaarschuwd als je daar toestemming voor geeft. Hoe onderzoek en hoe behandel je een SOA? Behandeling De meeste soa zijn eenvoudig te genezen. Een aantal soa, zoals herpes genitale wratten, is niet te genezen. Een goede behandeling kan wel de klachten verminderen. Tegen een acute hepatitis B-infectie bestaan nog geen geneesmiddelen. Hepatitis B gaat meestal over door rust. Je kunt voorkomen dat je hepatitis B krijgt door je te laten inenten. De mogelijkheden om hiv te behandelen worden beter, maar er zijn nog geen geneesmiddelen om aids te genezen. Welke behandeling wordt voorgeschreven, verschilt per ziekte. Ook de duur van de behandeling is per soa verschillend. Je moet de voorgeschreven kuur altijd helemaal afmaken, ook als de klachten eerder verdwenen zijn. Tussentijds stoppen met de kuur mag niet. Daardoor kunnen bijvoorbeeld nog niet gedode bacterien zich opnieuw vermenigvuldigen. Je blijft dan geinfecteerd en besmettelijk voor anderen. Bovendien bestaat de kans dat het geneesmiddel later helemaal niet meer werkt. Het wordt afgeraden om tijdens de behandeling te vrijen. Je lichaam kan zich dan herstellen en je voorkomt dat je de soa aan en partner overdraagt. Als je toch wilt vrijen, gebruik dan een condoom of een beflapje. Om te voorkomen dat jij en je partner elkaar over en weer blijven besmetten, is het van belang dat je partner(s) zich ook laat behandelen. Als je onveilig vrijt kun je steeds opnieuw een soa oplopen Waar moet je heen als je er meer over wilt weten? Voor informatie en advies over SOA s kun je op de volgende plaasten terecht, als je er meer over wilt weten twijfel niet maar ga op zoek naar die informatie die je zoekt. Pagina 9 van 10

10 Hierbij kun je terecht> -de huisarts -GGD, afdeling Infectieziektebestrijding Er zijn in Nederland meer dan 50 GGD-en waar je persoonlijk en anoniem informatie kunt krijgen over soa/hiv en veilig vrijen. Je kunt daarvoor terecht bij de sociaal verpleegkundige soa/aids bestrijding. Deze kan je eventueel ook (kosteloos) doorverwijzen voor nader onderzoek. Bij de meeste GGD-en kun je ook terecht voor de anonieme hiv-test. -De Soa-infolijn (40 cent per minuut), 24 uur per dag bereikbaar, voor al uw vragen over soa en veilig vrijen. -De Aids-infolijn (gratis en anoniem), werkdagen van uur. -De Rutgers Stichting, landelijk informatienummer (1 gulden per minuut). Wat moet je doen als je een SOA hebt? Ook al verdwijnen de klachten of worden ze minder duidelijk, behandeling is altijd nodig. Als je denkt dat je een soa hebt kun je terecht bij de huisarts. In Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht zijn zogenaamde drempelvrije poliklinieken voor een soabehandeling. Hier wordt onderzoek en behandeling gedaan onder verantwoordelijkheid van specialisten voor huid- en geslachtsziekten (dermatologen). Je kunt er anoniem en gratis terecht, zonder verwijskaart van de huisarts. In andere grote steden zijn zogenaamde laagdrempelige soa-poliklinieken. Ook hier kun je gratis en anoniem terecht voor onderzoek en behandeling. Daarvoor is wel een verwijsbrief van de sociaalverpleegkundige soa/aids van de GGD nodig. Bij sommige GGD-en kan ook terecht voor onderzoek en behandeling. De huisarts kan je doorverwijzen naar een dermatoloog of een vrouwenarts (gynaecoloog). Ook kun je voor soa-onderzoek en behandeling naar de Rutgerts Stichting. Daar moet je wel betalen. Alle artsen hebben beroepsgeheim. Zij mogen geen informatie over jou aan anderen geven. Pagina 10 van 10