De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid"

Diana de Wilde
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid Tilja van den Berg & Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam

2 Aanleiding

3 Zorgsector

4 Aanleiding Volksgezondheid in bedrijven: Ministerie van Voksgezondheid, Welzijn en Sport "Langer gezond leven" Bedrijven "Langer werken in goede gezondheid" - gezond blijven - werkvermogen behouden - arbeidsproductiviteit behouden

5 Werkvermogen

6 2. Werkvermogen Werkvermogen-index (7 dimensies): Huidig werkvermogen in relatie tot maximaal werkvermogen Werkvermogen in relatie tot fysieke en mentale belasting Aanwezige ziekten gediagnosticeerd door medicus Ervaren beperkingen in het werk door gezondheidsproblemen Ziekteverzuim in afgelopen jaar Prognose van werkvermogen in komende jaren Algemene mentale capaciteiten Score: Uitstekend (44-49), goed (37-43), matig (28-36), slecht (7-27)

7 2. Werkvermogen onder bouwvakkers

8 2. Werkvermogen onder 3. bouwvakkers werkvermogen leeftijd gemiddelde werkvermogen 5-percentiel werkvermogen 95-percentiel werkvermogen

9 2. Werkvermogen onder 3. bouwvakkers Op welke dimensies is werkvermogen verminderd? Factor Score op dimensie gemid % Aparte dimensies van werkvermogen 1. Huidig werkvermogen (-1) 2. Lichamelijke/geestelijke eisen werk (2-1) 3. Aandoeningen (1-7) 4. Beperkingen door aandoeningen (1-6) 5. Ziekteverzuim in laatste jaar (1-5) 6. Toekomstverwachting (1,4,7) 7. Mentale capaciteiten (1-4) 8,3 8,2 5, 5,4 4,2 6,3 3,4 83% 82% 71% 9% 84% 9% 85% Zijn aandoeningen het belangrijkste om aan te pakken? NB: hogere score is beter, bv dimensie 3 score = 7 betekent geen ziekte of aandoening

10 3. Consequenties voor arbeidsparticipatie

11 3A. Consequenties voor ziekteverzuim Voorspellend vermogen van werkvermogen voor verzuim (1 jarige follow-up studie onder 5677 bouwvakkers in Nederland) Werkvermogen verzuim < 2 weken 2 weken - 3 maanden > 3 maanden RR RR RR Uitstekend 1, referentie 1, referentie 1, referentie Goed 1,21* 1,65* 1,43* Matig 1,39* 2,* 2,9* Slecht,91 1,51* 3,18* * Statistisch significant, gecontroleerd voor andere variabelen Bron: Alavinia et al Scand J Work Environ Health 29, in press

12 3A. Consequenties voor verzuim Tussen-boodschappen: 1. Werkvermogen heeft voorspellend vermogen voor verzuim 2. Slechter werkvermogen voorspelt sterker langdurig verzuim 3. Dimensies binnen werkvermogen met grootste effect op verzuim: * mentale capaciteiten * beperkingen door aandoeningen * ziekteverzuim in afgelopen jaar * lichamelijke en geestelijke eisen van het werk 4. Dimensies binnen werkvermogen met kleinste effect op verzuim: * aanwezigheid van gediagnosticeerde aandoeningen * toekomstverwachting

13 3B. Consequenties voor productiviteit en verzuim Productiviteitsverlies op het werk Verzuim Tijd Ziek Herstel

14 3B. Consequenties voor productiviteit Verlies aan productiviteit op het werk (dwarsdoorsnede-onderzoek onder 2252 werknemers in Nederland - Preventned) Productiviteitsverlies op het werk (OR) Leeftijd j referentie 4-49 j, j,78* Gebrek aan regelmogelijkheden 1,36* Beperkingen door aandoeningen matige functionele beperkingen 1,28* ernstige functionele beperkingen 1,63* * Statistisch significant, gecontroleerd voor andere variabelen Bron: Alavinia et al Am J Ind Med 29, in press

15 3. Wat zijn consequenties van verminderd werkvermogen? Tussen-boodschappen: 1. Gezondheidsklachten leiden vooral tot productiviteits-verlies als: * er sprake is van functionele beperkingen * er geen mogelijkheden zijn om werk zelf te plannen

16 3B. Consequenties voor productiviteit Verlies aan productiviteit op het werk (dwarsdoorsnede-onderzoek onder 2252 werknemers in Nederland - Preventned) Werkvermogen Goed Matig Slecht Productiviteitsverlies op het werk -7,1% tov uitstekend -16,6% tov uitstekend -26,4% tov uitstekend

17 3B. Consequenties voor productiviteit Verlies aan productiviteit op het werk (dwarsdoorsnede-onderzoek onder 2252 werknemers in Nederland - Preventned) Branche Productiviteitsverlies op het werk (-1) werkvermogen goed matig slecht Commerciële dienstverlening (24) -,4% -5,9% -4,4% Electriciteitsbedrijf (256) -22,7% -26,5% -31,3% Overheid (119) -6,3% -11,% -8,5% Ziekenhuis (421) -3,4% -4,8% -26,1% Industrie R & D (251) -2,6% -9,8% -3,3% Industrie Productie (25) -4,1% -17,5% -18,2% Industrie Productie-plastics (358) -5,1% -12,2% -28,3% Drukkerijen (152) -3,4% -1,6% -26,4%

18 3B. Consequenties voor productiviteit Tussen-boodschappen: 1. Oudere werknemer heeft minder kans op productiviteitsverlies! 2. Belangrijkste factoren voor productiviteitsverlies (ja/nee): * beperkingen door aandoeningen (dimensie 5 van werkvermogen) * gebrek aan regelmogelijkheden (arbeid!) 3. Associaties werkvermogen met productiviteitsverlies op werk (niveau): * slechter werkvermogen, meer productiviteitsverlies op werk * grote variatie tussen bedrijfssectoren

19 3C. Consequenties werkvermogen in de zorg Europese studie (1 landen) 1,2 Significante relatie tussen een verminderd werkvermogen en de intentie om het werk te verlaten (allen) en ook daadwerkelijk te verlaten (45+) Voorspellende factoren voor verhoging van werkvermogen: jongere leeftijd, hebben van kinderen, hoge motivatie, tevredenheid met het salaris, hoge ervaren waardering Werktijden/ploegendienst zijn niet voorspellend. Braziliaans onderzoek 3 WAI<37 punten niet geassocieerd met nachtdienst vs. dagdienst 1 Camerino et al. 26, 2 Camerino et al. 28, 3 Rotenberg et al. 28

20 4. Werkvermogen en kosten-effectiviteit Slechter werkvermogen heeft invloed op: * ziekteverzuim (stel 5% verzuimpercentage) * productiviteitsverlies op werk (stel elke dag) In de gehele werknemerspopulatie: Ziekteverzuim: productiviteitsverlies 1% op verzuimdagen 5% van 16 werkdagen = 8 dagen per werknemer Productiviteitsverlies 1% op werkdagen 48% van werknemers heeft productiviteitsverlies 1% van 48% van 16 werkdagen = 8 dagen per wn.

21 4. Werkvermogen en kosten-effectiviteit Ruwe rekensom: * Verzuimpercentage (5%) = 5% van de loonsom * Productiviteitsverlies = 5% van de loonsom Slecht werkvermogen (3%) = 26,6% minder productiviteit op werk * Nominale loonsom Nederland = 3. / jaar * Return on investment (per jaar): 3. per zieke werknemer met 1% eliminatie van verzuim 3 per zieke werknemer met 1% reductie van verzuim 798 per werknemer met slecht werkvermogen met 1% effect 798 per werknemer met slecht werkvermogen met 1% effect

22 5. Determinanten van werkvermogen Finse model

23 5. Resultaten literatuuronderzoek: determinanten WAI Factor Positief ass. Nul ass. Negatief ass. 1. Demografische factoren Oudere leeftijd Vrouwelijk geslacht 2 Lage scholing 1 1 Laag inkomen Fysieke conditie Slechte conditie 1 2 Slechte spiercapaciteit 4 Slecht mentaal vermogen 2 Slechte balans Leefstijl Overgewicht 4 3 Gebrek aan fysieke inspanning 4 1 Roken 1 2

24 5. Resultaten 2: Determinanten WAI Factor Positief ass. Nul ass. 4. Werkgerelateerde psychosociale en organisatie factoren Hoge mentale taakeisen 5 2 Negatief ass. Slechte autonomie Werkgerelateerde fysieke factoren Hoge fysieke taakeisen 4 3 Hoge fysische taakeisen 2 2

25 5. Determinanten van werkvermogen Bouwsector Kantoorwerkers Literatuur (Alavinia et al. ) onderzoek Leeftijd Geslacht (man) * + Stressvolle levensgebeurtenissen * - * Gebrek aan fysieke activiteit Roken Excessief alcohol gebruik - Longklachten - * * Obesitas Slechte conditie (VO2max) * Fysieke taakeisen --- * -- Mentale taakeisen *Niet gemeten, Geen effecten, - Verlaagd WAI, + Verhoogd WAI

26 6. Gezondheidsmanagement In gezondheidsmanagement spelen mee: * de frequentie van de risicofactor * de invloed van de risicofactor op werkvermogen cq gezondheid * de beschikbaarheid van succesvolle interventies * de toepasbaarheid van succesvolle interventies (deelname, compliance, etc) in relatie tot de inhoud en organisatie van het werk

27 6. De uitdagingen om werkvermogen te bevorderen 1. Ontwikkelingen van effectieve interventies om werkvermogen van (oudere) werknemers te behouden (in afnemend belang): * arbeidsomstandigheden (arbo!) en -inhoud (HRM!) verbeteren * sociaal-medische begeleiding verbeteren * leefstijl-beïnvloeding 2. Ontwikkelen van individueel georiëntieerde interventies 3. Werknemers met functionele beperkingen in het arbeidsproces houden: * arbeidsbelasting aanpassen aan functionele capaciteiten * systematiek van tijdelijke voorzieningen creeren

28 De uitdagingen voor kennisontwikkeling 1. Inzicht nodig in determinanten van slechter werkvermogen: * van arbeidsomstandigheden redelijk beeld in beperkt aantal beroepsgroepen * leefstijl-factoren nog onduidelijk * onderzoek naar organisatie, cultuur en HRM-beleid ontbreekt 2. Effectieve interventies om werkvermogen van (oudere) werknemers te behouden cq te bevorderen: * er is nagenoeg geen inzicht in kosten-effectiviteit * monitoren van huidige interventie-activiteiten cruciaal * verantwoord onderzoek nodig naar inhoud van effectieve interventies

Vergelijkbare documenten

duurzame inzetbaarheid Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Rotterdam

duurzame inzetbaarheid Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Rotterdam De feiten en mythen van werkvermogen en duurzame inzetbaarheid Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Rotterdam Het gaat uitstekend met ons.. 84 82 80 78 76 74 72 70 68 66 64