Kwaliteitsverbetering door handelingsgericht werken

Transcriptie

1 Ellen Klitsie en Nora Booij Kwaliteitsverbetering door handelingsgericht werken Conferentie Opbrengstgericht werken 22 september 2010

2 Welk attribuut associeer jij met opbrengstgericht werken? Waarom heb je dit beeld gekozen? Waar loop jij (in je school/in je team) tegen aan?

3 Planmatig en cyclisch werken is een voorwaarde om op schoolniveau opbrengstgericht te werken: gegevens verzamelen systematisch analyseren verbinden van consequenties (Onderwijsraad, 2008). Hogere opbrengsten kunnen niet bereikt worden zonder een doelgericht management dat zich bezighoudt met evaluatie van de opbrengsten en het bespreekbaar maken ervan (Inspectie Wanneer de leidinggevende de teamleden betrekt bij de interpretatie van de gegevens ontstaat er een onderzoekscultuur die bijdraagt aan een opbrengstgerichte cultuur (Earl & Katz, van Onderwijs, 2008). 2006). Het schoolbestuur moet interesse tonen in de resultaten van de scholen en de directies daar naar vragen Het in beeld brengen van de resultaten (toetsen / leerlingvolgsysteem / observaties) is een voorwaarde voor opbrengstgericht werken (Oomens et al., 2008). Het schoolteam moet in staat zijn tot een open gedachtewisseling op basis van vertrouwen (Ledoux et al., 2009). (Ledoux et al., 2009). Hoge en eerlijke verwachtingen van de leraar over de leerling zijn belangrijk voor opbrengstgericht werken (Hallinan, 2008; Martin & Dowson, 2009; Marzano, 2007; Onderwijsraad, 2008; WRR, 2009).

4

5 Handelingsgericht geformuleerd:..waar schoolteams zich buigen over wat observaties, gesprekken en toetsen zeggen over leerlingen waar teamleden reflecteren op hun eigen onderwijs. om vervolgens (nog) beter aan te kunnen sluiten bij de onderwijsbehoeften. en planmatig te werk gaan. om zo het onderwijs te verbeteren.

6

7 Handelingsgericht werken als uitgangspunt Handelingsgericht werken 1) Evalueren groepsplan en verzamelen leerlingengegevens in groepsoverzicht 6) Uitvoeren van het groepsplan realiseren waarnemen 2) Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften 5) Opstellen van het groepsplan 4) Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften plannen begrijpen 3) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen Handelingsgericht werken (uit 1-Zorgroute, Clijssen, e.a.)

8 macro strategisch tactisch meso Realiseren Plannen Waarnemen Begrijpen operationeel micro

9 De Regenboog: verhaal Ellen De successen

10 Cyclisch poces Doelen formuleren voor de eigen groep i.s.m. directie/ib (vanuit trendanalyses op schoolniveau) Planmatig en cyclisch werken: - Waarnemen: informatie verzamelen en registreren - Begrijpen: analyseren, interpreteren en onderwijsbehoeften formuleren - Plannen: doelen formuleren op (sub-) groepniveau en (groeps-) plan ontwerpen - Realiseren: handelen, reflecteren en monitoren Opbrengsten borgen: leeropbrengsten van leerlingen kritisch beschouwen in relatie tot vakbekwaam handelen beslissingen nemen!

11 Waarnemen: informatie verzamelen en registreren Dagelijks werk Observaties Gesprekken met kind en ouders Toetsen (LVS) analyseren

12 Dwarsdoorsnede

13 Zorgsignaal 1: Trendanalyse Jaargroepen:

14 Zorgsignaal 1: Trendanalyse Leerlingen:

15

16 Vaardigheidsscores Kenmerkend voor de LOVS systematiek is dat de resultaten van de leerlingen vanuit de verschillende varianten van toetsen naar één en dezelfde schaal vertaald worden. Dat betekent dat vaardigheidsscores op bijvoorbeeld de papieren toets RW M4, de digitale toets RW E4 en de Entreetoets groep 5 onderling vergelijkbaar zijn.

17 Vaardigheidsgroei spelling groep 6

18 Begrijpen: analyseren en interpreteren Omschrijven van onderwijsbehoeften - didactisch - pedagogisch

19 Onderwijsbehoeften: bevorderende en belemmerende factoren Een onderwijsbehoefte is datgene wat een leerling nodig heeft om een bepaald doel te bereiken. Instructie: visuele ondersteuning, herhaalde instructie, voordoen-nadoen; Leertijd: meer leertijd (of lagere doelen), minder leertijd (of hogere doelen); Feedback: competentieverhogende feedback, grenzenstellende feedback, beloningen; Structurering taak: minder plaatjes, grotere letters, taak in kleine eenheden, afdekken; Aanpassing sociale omgeving: rustige kinderen in de omgeving, samenwerkingsvormen.

20 Relatie tussen taak en vaardigheden Complexiteit/ Uitdagingsgraad van de taak Ongerustheid Angst Vervreemding Betrokkenheid Verveling Vervreemding Reeds ontwikkelde vaardigheden

21 Voorbeeld datamuur groep 4 (doel=avi4) DMT AB A DMT C A DMT DE A Boven het vastgestelde niveau Junus Ivo Sevil Alana Dunya 5 9 Parisa 5 Sander 7 Op het vastgestelde niveau Mert Hasan Mohammed Rowin 4 Patricia 4 Erwin 4 Onder het vastgestelde niveau Jessica Nivethan 3 3 Santosh Erik 3 2 Bas 1

22 Plannen: groepsplan voor álle leerlingen Groep/namen Doel (wat wil ik bereiken?) Inhoud (wat) Aanpak/ methodiek Organisatie Evaluatie (hoe en wanneer?) Basisaanbod Subgroep 1 Subgroep 2 Leerling x

23 Consequenties opbrengstgerichte IBer: Kritisch blijven kijken naar gebruikte toetsen en LVS (up to date houden) Duidelijkheid verstrekken rondom organisatie van observeren en toetsen Leerkrachten stimuleren toetsen en observaties op de juiste manier op het juiste tijdstip af te nemen en te analyseren Leerkrachten stimuleren opbrengsten te registreren op een eenduidige manier Leerkrachten kritisch naar zichzelf laten kijken Bijdrage leveren aan open communicatie over opbrengsten binnen het team (veiligheid) Toetsresultaten en observaties analyseren op school- en groepsniveau (trendanalyses) en leerkrachten ondersteunen bij analyses op leerlingen groepsniveau Brugfunctie tussen team en schoolleider Opbrengstgerichtheid inbrengen in groepsbesprekingen (aan de hand van groepsoverzichten) Systematisch!

24 Vergeet niet Daadwerkelijke verandering op de werkvloer valt of staat met: Ondersteuning van de leerkracht IN de groep!! Joyce & Showers (leercyclus): Informeren Demonstreren Droog zwemmen (oefenen) Feedback in de eigen situatie Transfer

25 Geef jezelf een cijfer

26 Stel: je wilt 1 punt hoger scoren Waar begin je morgen mee?

27 Hartelijk dank! Ellen Klitsie IBer Basisschool De Regenboog te Zoetermeer Nora Booij adviseur KPC Groep