De buitenlandse toerist uitgelicht

Transcriptie

1 De buitenlandse toerist uitgelicht Onderzoek Inkomend Toerisme 2009

2

3 VOORWOORD Beste lezer, Toerisme is wereldwijd een van de belangrijkste groeisectoren. Ook voor de Nederlandse economie is de toeristische sector van groot belang. De totale bestedingen aan toerisme bedroegen in 2009 zo n 35 miljard euro. De werkgelegenheid die daarmee samenhangt is ook aanzienlijk: zo n banen. In 2009 bezochten zo n 9,9 miljoen buitenlandse toeristen ons land voor een vakantie of een zakelijk verblijf. Naast deze verblijfstoeristen komen nog eens enkele tientallen miljoenen buitenlanders (veelal Duitsers en Belgen) voor een dagtocht naar Nederland. De verwachting is dat het inkomend verblijfstoerisme de komende jaren aanzienlijk gaat groeien. In onze toekomstvisie Destinatie Holland 2020 gaan we uit van een gemiddelde groei van zo n 2% per jaar tot Om goed in te kunnen spelen op de kansen in het internationaal toerisme is marktinformatie van groot belang. Met deze informatie kunnen de juiste keuzes gemaakt worden bij de marketing en promotie van de bestemming Nederland. Als Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen zijn we dan ook verheugd met de resultaten uit het grootschalige Onderzoek Inkomend Toerisme. Dit onderzoek biedt belangrijke bouwstenen voor een succesvol marketing- en promotiebeleid van Nederland in de komende jaren. In de publicatie die voor u ligt presenteren we de belangrijkste uitkomsten. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van diverse organisaties. De helft van de onderzoekskosten is gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken. De resterende helft is opgebracht door onder meer het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, enkele provincies, steden en het NBTC. Tot slot willen we graag alle deelnemende accommodaties bedanken die bereid zijn geweest om aan het onderzoek mee te werken. Zonder hen was dit onderzoek niet mogelijk geweest. Jos Vranken, algemeen directeur Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen

4 INHOUD Inleiding Pagina 5 I Hoofdstuk 1 Ontwikkeling inkomend toerisme Pagina 6 I Hoofdstuk 2 Bezoekmotief Pagina 12 I Hoofdstuk 3 Informatiezoek- en boekgedrag Pagina 16 I Hoofdstuk 4 Vervoer naar Nederland Pagina 22 I Hoofdstuk 5 Bezoekgedrag in Nederland Pagina 26 I Hoofdstuk 6 Bestedingen Pagina 32 I Hoofdstuk 7 Waardering bezoek aan Nederland Pagina 38 I Hoofdstuk 8 Profiel bezoekers Pagina 44 I Hoofdstuk 9 Product-marktpartnercombinaties Pagina 50 I Conclusies Pagina 58 I Bijlage 1 Bijlage 2 Beschrijving doelgroepen Pagina 61 Verantwoording Pagina 60 I

5 InleIDINg Om inzicht te krijgen in het bezoekgedrag van buitenlandse toeristen wordt eens in de drie jaar een grootschalig onderzoek uitgevoerd: het Onderzoek Inkomend Toerisme. Basis voor dit onderzoek vormen buitenlandse toeristen die voor een meerdaags verblijf vakantie of zakelijk naar Nederland komen. Voor het Onderzoek Inkomend Toerisme 2009 zijn vanaf mei 2008 t/m oktober 2009 zo n buitenlandse verblijfbezoekers ondervraagd over hun bezoek aan Nederland. Het onderzoek richtte zich daarbij op buitenlandse bezoekers die verbleven in een hotel, bungalowpark, camping of groepsaccommodatie. Zij zijn bevraagd over een groot aantal onderwerpen met betrekking tot het bezoek aan Nederland, zoals het informatiezoek- en boekgedrag, bezoekmotieven, ondernomen activiteiten, bestedingen, waardering voor het bezoek en consumentenprofielen. Meer informatie over de opzet en uitvoering van het onderzoek is te vinden in de bijlage. Het Onderzoek Inkomend Toerisme 2009 vormt in grote lijnen een herhaling van een soortgelijk onderzoek uit 2005 en Op hoofdlijnen wordt in dit rapport een vergelijking gemaakt met uitkomsten van voorgaande edities, zodat ontwikkelingen en trends zichtbaar worden. Hierbij moet wel in acht worden genomen dat 2009 een jaar was van economische crisis. In samenhang met de uitkomsten van het Onderzoek Inkomend Toerisme zijn bij sommige hoofdstukken ook de uitkomsten uit enkele andere NBTC-onderzoeken (onder meer een imago-onderzoek), of andere relevante onderwerpen opgenomen, zodat een completer beeld van de buitenlandse toerist c.q. het inkomend toerisme ontstaat. Leeswijzer In hoofdstuk 1 wordt voor de periode 2000 tot en met 2009 op hoofdlijnen een beeld geschetst van het inkomend verblijfstoerisme naar Nederland. Hoofdstuk 2 gaat vervolgens in op het bezoekmotief (vakantie, zakelijk of andere reden). In de hoofdstukken daarna komen de verschillende fasen in het reisgedrag van buitenlandse toeristen aan Nederland aan de orde. Te beginnen met het informatie- en boekgedrag, vervolgens het vervoer naar Nederland, kenmerken van het verblijf in Nederland, de bestedingen en de waardering voor het bezoek. In de afsluitende hoofdstukken schetsen we een profiel van de buitenlandse toerist en worden de uitkomsten voor twee belangrijke product-markt-partnercombinaties (PMPC s) nader uitgewerkt. Reisproces buitenlandse toerist: Motief (Hoofdstuk 2) Zoek & Boek (Hoofdstuk 3) Vervoer (Hoofdstuk 4) Bezoekgedrag (Hoofdstuk 5) Bestedingen (Hoofdstuk 6) Waardering (Hoofdstuk 7) ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

6

7 ONTWIKKelING INKOMEND TOERISME HOOfDSTUK 1 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

8 ONTWIKKelING INKOMEND TOERISME HOOFDSTUK 1 Het inkomend toerisme naar Nederland vertoont het afgelopen decennium een grillig verloop. Was het jaar 2000 nog een recordjaar, de terreuraanslagen uit september 2001 en het uitbreken van de oorlog in Irak en SARS zorgden in de jaren daarna voor dalingen. Vanaf 2004 volgde mede gedreven door een flinke groei van de wereldeconomie een krachtig herstel en steeg het aantal aankomsten tot iets boven de 11 miljoen in Vanaf 2008 volgde door de wereldwijde economische crisis en de introductie van de vliegtaks in Nederland een daling. Voor 2010 verwacht het NBTC weer een bescheiden groei van het inkomend toerisme (+2%). Figuur 1.1 Ontwikkeling inkomend verblijfstoerisme * x /11 Floriade SARS Rembrandt jaar Vliegtaks Economische crisis *) De gepresenteerde aantallen zijn gebaseerd op de Statistiek Logiesaccommodaties van het CBS (SLA). In deze statistiek worden bezoekers geregistreerd die minimaal een overnachting doorbrengen in een hotel, op een bungalowpark, camping of groepsaccommodatie. Vakanties op (eigen) boten, verblijven in tweede woningen, cruises en overnachtingen in bed & breakfasts blijven derhalve buiten beschouwing. Bron: CBS Marktaandeel Nederland onder druk Wereldwijd is het internationaal toerisme de afgelopen jaren flink gestegen. In 2009 telde de UNWTO (UN World Tourism Organization) ongeveer 880 miljoen internationale aankomsten; een groei van zo n 200 miljoen ten opzichte van het jaar 2000 (+35%). Europa is weliswaar nog altijd het belangrijkste bestemmingscontinent (52% van alle internationale aankomsten vindt hier plaats), maar de groei in aankomsten blijft achter bij die in andere delen van de wereld. De grootste toename doet zich voor in Azië, waar men door de sterk groeiende economieën steeds meer gaat reizen. Figuur 1.2 Internationale aankomsten naar regio x miljoen Bron: UNWTO Europa Azië / Pacific Amerika Afrika Midden-Oosten totaal Binnen Europa bestaan ook verschillen naar bestemmingsgebied. Voor West-Europa, waartoe ook Nederland behoort, is de groei het afgelopen decennium het laagst geweest (+5%). Ook vergeleken met directe concurrenten (zogenaamde benchmarklanden) blijft de ontwikkeling van Nederland voornamelijk de laatste jaren achter. Belangrijke verklaringen zijn daarbij onder meer: a) Nederland is voor het inkomend toerisme bovengemiddeld afhankelijk van de Amerikaanse en Britse markt (beide herkomstmarkten werden in 2008 en 2009 hard geraakt door de crisis). b) De vliegtaks had een aanzienlijke impact. Deze eenzijdige Nederlandse maatregel geintroduceerd in 2008 leidde tot een daling van het aantal vliegverbindingen met Nederland; hoewel deze taks inmiddels niet meer wordt geheven is mede door economische omstandigheden niet direct sprake van herstel. 1 1 ) In twee jaar tijd ( ) is de capaciteit van low cost carriers naar Nederland gedaald met 9%, vergeleken met een uitbreiding van de capaciteit van 11% in de benchmarklanden. Ongeveer een derde van de passagiers van nieuwe low cost carriers vormt extra bezoek voor het betreffende land. 8 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

9 Tabel 1.1 Ontwikkeling aantal internationale aankomsten benchmarklanden Aantal internationale gasten (x 1.000) % België % Denemarken % Duitsland % Nederland % Groot-Brittannië % Totaal % Bron: Nationale bureaus voor de statistiek Ontwikkeling inkomend toerisme naar land van herkomst Ruim 80% van de buitenlandse toeristen, die Nederland bezoeken, komt uit Europa. De meeste gasten komen uit Duitsland, gevolgd door Groot-Brittannië en België. Andere belangrijke herkomstlanden binnen Europa zijn: Frankrijk, Italië, Spanje en de Scandinavische landen. Circa een op de vijf buitenlandse toeristen komt van buiten Europa, waarvan verreweg de meeste uit Amerika. Vergeleken met 2000 is het aandeel bezoekers uit Europa licht gestegen (van 80% naar 82%). Binnen Europa is met name België een groeimarkt: sinds 2000 is het aantal Belgen dat voor een meerdaags verblijf naar Nederland komt met bijna een half miljoen gestegen. Ook vanuit Frankrijk en Spanje groeide het aantal toeristen flink. Groot-Brittannië liet het afgelopen decennium de grootste daling zien (ruim aankomsten minder). De dure euro, de economische crisis en de vliegtaks kunnen hiervoor als belangrijke verklaringen worden gezien. Tabel 1.2 Aankomsten buitenlandse toeristen naar land van herkomst (x 1.000) Europa Duitsland België Groot-Brittannië Frankrijk Zwitserland Italië Spanje Scandinavië (incl. Finland) Rusland n.b Overig Europa Amerika Verenigde Staten Canada Brazilië n.b Azië Japan China (incl. Hong Kong) n.b India n.b Australië en Oceanië Afrika Totaal Bron: CBS ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

10 HOOFDSTUK 1 BRIC-landen belangrijke groeimarkten Gedreven door een sterke economische groei is het aantal aankomsten vanuit de zogenaamde BRIC-landen de afgelopen tien jaar flink toegenomen. De meeste bezoekers komen uit China, gevolgd door Rusland, Brazilië en India. Het aantal Chinezen dat ons land bezoekt ligt inmiddels boven het aantal Japanners, waarmee China gemeten in aantallen de belangrijkste Aziatische herkomstmarkt is. Naar verwachting zal door de gunstige economische ontwikkeling het aantal toeristen uit de BRIC-landen de komende jaren verder groeien. Figuur 1.3 Ontwikkeling aantal aankomsten vanuit BRIC-landen Ontwikkeling inkomend toerisme naar logiesvorm Voor het inkomend toerisme is de hotellerie verreweg de belangrijkste logiesvorm: bijna vier op de vijf buitenlandse toeristen verblijft in een hotel, waarvan het overgrote deel in een drie-, vier- of vijfsterrenhotel (ruim 80% van de hotelgasten). Van de verblijfsrecreatieve accommodatievormen worden de bungalowparken het meest bezocht, gevolgd door de campings en groepsaccommodaties. Bij de hotellerie is sprake van een grote spreiding van de gasten naar landen van herkomst, terwijl de verblijfsrecreatieve accommodatievormen vooral worden bezocht door Duitsers en Belgen. Vormde 2007 nog een topjaar voor de hotellerie, vanaf 2008 is het aantal hotelgasten door de economische crisis sterk gedaald. Daardoor liep niet alleen het aantal toeristen terug, tevens daalde de kamerprijzen in versterkte mate. Tegenover de daling in het hotelbezoek staat een stijging in het bezoek aan verblijfsrecreatieve accommodatievormen Een stijging die verklaard kan worden uit een groeiend aantal Duitsers en Belgen dat vanwege de crisis de vakantie dichterbij huis wil doorbrengen. 0 Bron: CBS Brazilië Rusland India China Figuur 1.4 Aankomsten buitenlandse toeristen naar logiesvorm Bron: CBS Hotels Bungalowparken Campings Groepsaccommodaties 10 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

11 Ontwikkeling inkomend toerisme naar bestemmingsregio De meeste buitenlandse toeristen die Nederland bezoeken overnachten in een van de vier grote steden (4,4 miljoen buitenlandse gasten), waarvan het overgrote deel in Amsterdam. De Nederlandse kust volgt op ruime afstand met bijna 1,6 miljoen verblijfsgasten. Ten opzichte van 2000 laten de vier grote steden en de kust groei zien. Het aantal gasten dat verblijft in de meren- en bos/heidegebieden is daarentegen gedaald. Tabel 1.3 Aankomsten buitenlandse toeristen naar bestemmingsgebied Gasten (x 1.000) / Vier grote steden (A dam, R dam, Den Haag, Utrecht) % Kust (Noordzeebadplaatsen, Waddeneilanden) % Merengebieden % Bos/heide boven rivieren % Bos/heide beneden rivieren % Overig Nederland % Totaal % Bron: CBS Ontwikkeling inkomend toerisme naar seizoen Het voorjaar en de zomer zijn de belangrijkste seizoenen voor het bezoek naar Nederland: 29% respectievelijk 31% van alle internationale aankomsten vindt in deze seizoenen plaats. Over een periode van tien jaar bezien vindt de meeste groei echter plaats in het najaar en in de winter; een ontwikkeling die zich zowel in de hotellerie als de verblijfsrecreatieve sector voordoet. Figuur 1.5 Aankomsten buitenlandse toeristen naar seizoen* Winter Voorjaar Zomer Najaar *) Winter: januari t/m maart; voorjaar: april t/m juni; zomer: juli t/m september; najaar: oktober t/m december Bron: CBS ONDERZOEK INKOMEND TOERISME LOONT!

12

13 BEZOEKMOTIef HOOfDSTUK 2 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

14 BEZOEKMOTIef HOOFDSTUK 2 Uit het Onderzoek Inkomend Toerisme blijkt dat buitenlandse verblijfsgasten ons land voornamelijk bezoeken om een (korte) vakantie door te brengen. Voor zeven op de tien internationale bezoekers is vakantie het hoofdmotief van hun verblijf in Nederland (ruim 6,9 miljoen bezoekers). Ruim een kwart overnacht in Nederland met een zakelijke reden (ruim 2,5 miljoen bezoekers) en bijna 5% noemt nog andere motieven, zoals bijvoorbeeld het bezoeken van familie, vrienden of kennissen 2, het bezoeken van sportwedstrijden of een studie- of schoolreis. Figuur 2.1 Internationale verblijfsgasten naar bezoekmotief % 5% 70% Vakantie Zakelijk Anders Figuur 2.2 Internationale verblijfsgasten naar bezoekmotief % 63% 70% 0% 25% 50% 75% 100% Bezoekmotief naar land van herkomst 29% 31% 26% 16% 5% 6% Vakantie Zakelijk Anders Vooral vanuit de buurlanden Duitsland en België komen relatief veel bezoekers naar Nederland voor een (korte) vakantie. De enorme groei van het bezoek vanuit België in de afgelopen jaren verklaart daarom voor een deel de toename van het aandeel gasten dat een vakantie als motief had voor hun bezoek. Vanuit Scandinavische en overige Europese landen reizen relatief veel bezoekers naar Nederland met een zakelijk motief. Tabel 2.1 Bezoekmotief naar herkomstland 2009 Wordt het motief waarmee bezoekers naar Nederland reizen vergeleken met de resultaten uit 2000 en 2005, dan valt op dat het afgelopen decennium het aantal gasten dat in Nederland verblijft voor een (korte) vakantie steeds verder is toegenomen, van 55% in 2000 tot 70% in In dezelfde periode is het aandeel reizigers met een zakelijk motief eerst licht gestegen, om tijdens de laatste jaren weer een daling te laten zien. Voornaamste reden hiervoor is de economische crisis, waardoor bedrijven de reisbudgetten hebben teruggeschroefd. Het aandeel zakelijke reizen naar Nederland ligt hierdoor in 2009 nog onder het niveau van Door het toegenomen aandeel toeristische verblijven in Nederland is het aandeel bezoekers dat komt voor een andere reden dan zakelijk of toeristisch afgenomen. 2 ) Alle respondenten in dit onderzoek hebben in een commerciële accommodatie overnacht en overnachten dus niet bij familie, vrienden of kennissen. Toeristisch Zakelijk Overig Duitsland 90% 8% 1% Groot-Brittannië 65% 32% 3% België 80% 20% 0% Frankrijk 68% 31% 1% Italië 65% 31% 4% Spanje 66% 30% 4% Scandinavië 36% 52% 12% Overig Europa 59% 38% 4% Verenigde Staten 57% 33% 11% Overig intercontinentaal 52% 33% 16% Totaal 70% 26% 5% Zoals in hoofdstuk 1 als aan de orde kwam, zijn Duitsland, Groot-Brittannië en België de drie belangrijkste herkomstlanden voor het inkomend toerisme (ongeacht het reismotief). Belangrijkste landen van herkomst voor een vakantie aan Nederland qua aantal bezoekers zijn tevens Duitsland, België en Groot-Brittannië. Voor zakelijk bezoek ziet de top 3 van herkomstlanden er als volgt uit: Groot-Brittannië, Verenigde Staten en België. Duitsland neemt hier de vijfde plaats in. 14 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

15 Motief Zoek & Boek Vervoer Bezoekgedrag Bestedingen Waardering MICE-segment Binnen het zakelijk reisverkeer naar Nederland kan onderscheid worden gemaakt naar individueel zakelijk reisverkeer en georganiseerd zakelijk reisverkeer (ook wel MICE genoemd). MICE (Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions) is de verzamelterm voor die groepen zakenreizigers die naar Nederland komen voor een (externe) zakelijke bijeenkomst, een incentive, een congres of om een beurs te bezoeken. Reizigers die met een andere zakelijke reden Nederland bezoeken (bijvoorbeeld voor het uitvoeren van werkzaamheden, of voor een bezoek aan een vestiging of hoofdkantoor), vallen onder de categorie individueel zakelijk bezoek. Het merendeel van de zakelijke bezoekers overnacht in Nederland met een individuele zakelijke reden (73%). Meer dan een kwart van alle ruim 2,5 miljoen buitenlandse zakenreizigers die ons land in 2009 hebben bezocht komt voor een MICE-bezoek. Het gaat dan in totaal om verblijfsbezoekers. De meeste van deze bezoekers reizen naar Nederland om een corporate meeting bij te wonen (12% van totaal zakelijk, 44% van MICE-bezoekers). Een kwart van de reizigers met een MICE-motief (7% van de totale zakelijke reizigers) bezoekt Nederland om aan een congres deel te nemen. De overige MICE-bezoekers komen vanwege een incentive of een bezoek aan een (vak-)beurs. Figuur 2.3 Soort zakelijk bezoek % 27% Individueel zakelijk MICE 6% 7% 2% 12% (Vak)beurzen Congressen Incentives Corporate meetings Omdat individueel zakelijk bezoek niet of moeilijk door marketingactiviteiten is te beinvloeden richt het NBTC zich met zijn marketingactiviteiten op de georganiseerde zakelijke reismarkt. En binnen deze markt specifiek op het corporate meeting- en congres segment. Hiervoor is enkele jaren geleden de meerjarige campagne Fresh Dutch Views in de markt gezet, die Nederland presenteert als een verfrissende zakelijke reisbestemming, zowel op zakelijk (inhoud bijeenkomst) als op persoonlijk gebied (originaliteit, dynamiek van Nederland). Het merendeel van de internationale zakenreizigers verlengt het zakelijk bezoek aan Nederland niet. Een kleine kwart van de zakelijke gasten (23%; zakenreizigers) geeft wel aan langer in Nederland te zijn verbleven dan voor zaken strikt noodzakelijk was. Zakelijke gasten die hun bezoek verlengen, doen dit vooral aan het eind van hun verblijf (68%) en niet zo zeer voorafgaand hieraan (37%). 5% van de zakenreizigers verlengt het verblijf in Nederland zowel voor als na de zakenreis. ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

16

17 InfORMATIeZOek- en BOekgeDRAg HOOfDSTUK 3 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

18 InfORMATIeZOek- en BOekgeDRAg HOOFDSTUK 3 Informatiezoekgedrag De meeste buitenlandse toeristen bereiden hun reis naar Nederland voor door een of meerdere informatiebronnen te raadplegen. Bijvoorbeeld door het lezen van reisboeken, het bezoeken van een website of door gesprekken met bekenden die al eerder het land van hun keuze bezocht hebben. De grote ontwikkelingen op het gebied van internet sinds 2005 hebben effect op het zoek- en boekgedrag van mensen. Internet en reizen Internet is zich nog steeds sterk aan het ontwikkelen, als medium, als vorm van vrijetijdsbesteding en als sociaal middel. Het internetgebruik stijgt nog steeds, evenals de penetratiegraad. Diverse onderzoeken uit verschillende landen wijzen uit dat informatie op toeristisch gebied de meeste gezochte informatie op internet is. Figuur 3.1 Internetpenetratie (in % van de bevolking) 2009 Duitsland 79% Voor een bezoek aan Nederland raadpleegt men vaker informatie vooraf dan in 2005 (89% in 2009 vs. 75% in 2005). Een groei die volledig kan worden toegeschreven aan internet. In totaal zoekt 82% van de bezoekers dit medium voor informatie over het bezoek aan Nederland. Het aandeel informatie van familie, vrienden en kennissen is eveneens gestegen. Ook op internet zoekt men vaak naar meningen en beoordelingen van andere bezoekers van Nederland of bekenden (39% niet in grafiek weergegeven, valt onder internet). Hierbij kan het gaan om verschillende soorten informatie, over bijvoorbeeld bestemmingen in Nederland, maar ook over accommodaties. Ten opzichte van 2005 zoeken niet alleen meer reizigers naar informatie, ze raadplegen ook gemiddeld meer bronnen voordat men naar Nederland afreist (1,6 bronnen in 2005 vs. 2,0 bronnen in 2009). Figuur 3.2 Geraadpleegde bronnen voor bezoek aan Nederland Groot-Brittannië België 83% 78% Frankrijk 69% Italië 52% Spanje 63% Denemarken 86% Zweden 93% Rusland 43% Verenigde Staten Canada 77% 78% China 32% India 7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bron: De opkomst van internet heeft veel invloed gehad op de ontwikkeling van internationale reizen, zowel aan de aanbodzijde (bijv. goedkope boekingssystemen, opkomst low cost carriers) als de vraagzijde (makkelijker zelf een reis organiseren, transparantere informatie). De komende jaren zal door de opkomst van het semantische web (web 3.0) de informatie op het web nog beter verbonden en ontsloten worden. Internet Reisboeken Familie/vrienden/kennissen Brochures/folders Reisbureau/touroperator Artikel in tijdschirft/krant Advertenties in tijdschrift/krant Reisprogramma's op tv Radio/tv Anders Geen bronnen geraadpleegd 82% 69% 21% 19% 27% 18% 14% 16% 14% 11% 10% 6% 4% nb 6% nb 1% 2% 8% 6% 11% 25% 0% 20% 40% 60% 80% 100% ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

19 Motief Zoek & Boek Vervoer Bezoekgedrag Bestedingen Waardering Informatiezoekgedrag naar land van herkomst en bezoekmotief Internet is voor bezoekers uit alle herkomstlanden de belangrijkste informatiebron bij de voorbereiding op een reis naar Nederland. Vooral intercontinentale bezoekers gebruiken internet voor het bezoek aan Nederland (92%). Binnen deze groep raadplegen Amerikanen het vaakst ervaringen en beoordelingen van andere reizigers over Nederland online. Ook voor Spanjaarden en Italianen is dit de belangrijkste bron van informatie. In deze twee landen zijn bovendien ervaringen van familie en vrienden een belangrijke bron. Brochures en folders worden weer relatief vaak geraadpleegd door Duitsers en Fransen. Reisbijlages en artikelen in kranten zijn vooral voer voor Italianen, die meer kranten lezen dan bezoekers uit andere landen. Belgen daarentegen geven relatief vaak aan dat ze geen informatie van tevoren hebben ingewonnen over Nederland. Figuur 3.3 Bezochte websites voor bezoek aan Nederland Websites van accommodaties Websites over regio's/steden in Nederland Websites van vervoerders Websites van attracties en evenementen Websites van reisorganisaties Andere websites 11% 10% 17% 16% 21% 26% 25% 26% 30% 30% 34% 34% 60% 70% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Basis: bezoekers die voor het bezoek aan Nederland internet hebben geraadpleegd (82% vs. 69% van totale bezoekers) Buitenlandse bezoekers die naar Nederland komen om hier vakantie te vieren, zoeken vaker vooraf informatie dan bezoekers met een zakelijk motief (85% vs. 60%). Als zakelijke reizigers informatie zoeken doen ze dat voor het overgrote deel via internet (70%). Bezochte websites Zoals aangegeven is internet voor 82% van de buitenlandse toeristen een informatiebron bij de voorbereiding op de reis naar Nederland. Websites van accommodaties worden hiervoor veruit het meest bezocht. Daarna volgen holland.com en de websites van steden en regio s in Nederland. De websites van vervoersmaatschappijen worden door 30% van de bezoekers van tevoren geraadpleegd. Ten opzichte van 2005 is niet alleen het aandeel reizigers dat gebruikmaakt van internet gestegen (van 69% naar 82%), maar ook het aantal websites dat wordt bezocht: bezoekers van Nederland raadplegen nu gemiddeld 2,3 verschillende soorten websites; in 2005 was dit nog 1,8. Voor het bezoek aan Nederland worden steeds vaker user generated sites geraadpleegd. Zo maakt 50% van de bezoekers gebruik van beoordelingssites. Dit zien we vooral terug bij Amerikanen, Spanjaarden en Italianen. Belgen, Duitsers en Fransen gebruiken deze informatiebron daarentegen het minst voordat ze naar Nederland reizen. 7% raadpleegt weblogs van inwoners en bezoekers van Nederland. Ook hierbij scoren Amerikanen, Italianen en Spanjaarden hoger dan gemiddeld. Tabel 3.1 Gebruik van user generated sites voor bezoek aan Nederland 2009 % beoordelingen % weblogs Heeft geen accommodatie bezoekers/ gebruik gemaakt en bestemmingen inwoners van dit soort van Nederland informatie Duitsland 38% 3% 62% Groot-Brittannië 46% 3% 53% België 34% 3% 63% Frankrijk 38% 4% 61% Italië 61% 21% 37% Spanje 69% 14% 29% Scandinavië 47% 11% 51% Overig Europa 68% 10% 29% Verenigde Staten 71% 18% 27% Overig 61% 6% 39% intercontinentaal Totaal 50% 7% 49% ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

20 HOOFDSTUK 3 Internet zorgt voor groter bereik Internet zorgt voor een groter bereik van de doelgroepen. In de marketingstrategie van Nederland neemt internet een zeer belangrijke plaats in. Alle promotie-activiteiten van het NBTC zijn mede gericht op het genereren van bezoek aan de website Ook buiten de Holland site, die in ,1 miljoen unieke bezoekers kende, ontplooit het NBTC online-activiteiten. Denk bijvoorbeeld aan acties met boekingssites, weblogs & Holland-layer. De Layar-applicatie is een gratis applicatie voor iphones en Android-telefoons. Met de Holland-layer kan de binnen- en buitenlandse bezoeker toeristische informatie van zo n locaties en bezienswaardigheden raadplegen in negen talen. Organisatie van de reis naar Nederland Voor het overgrote deel van de reizen naar Nederland is vervoer en/of verblijf van tevoren geboekt (89%). Een lichte stijging vergeleken met Minder mensen komen op de bonnefooi naar Nederland (15% vs. 7%). Van de mensen die hebben geboekt is zowel het deel dat alleen verblijf heeft geregeld, als het deel dat vervoer én verblijf van tevoren heeft geregeld in 2009 gestegen. Ten opzichte van 2005 hebben minder bezoekers alleen het vervoer geboekt. Van de buitenlandse gasten die vooraf zowel hun vervoer als verblijf hebben geboekt, gaat het in 17% van de boekingen om een pakketreis. Dit is 8% van het totale aantal bezoekers aan Nederland ( buitenlandse gasten) van deze bezoekers boekt een groepsreis met reisbegeleiding. Boekgedrag In 2009 hebben totaal 4,3 miljoen mensen een vlucht geboekt naar Nederland. Bijna de helft van deze vluchten is geboekt bij een touroperator en 38% bij de luchtvaartmaatschappij zelf. Alleen bij de bezoekers uit Groot-Brittannië en Scandinavië hebben de touroperators minder boekingen naar Nederland dan de luchtvaartmaatschappijen. In totaal hebben 8,1 miljoen bezoekers hun verblijf in Nederland van tevoren geboekt. Dit is 83% van alle buitenlandse bezoekers aan Nederland. Het overgrote deel boekte rechtstreeks bij de accommodatieverschaffer (46%), op gepaste afstand gevolgd door het reisbureau/touroperator (20%) en boekingscentrales van hotels en bungalows (12%). Figuur 3.4 Vervoer en/of verblijf vooraf geboekt % 13% 7% 4% 7% Alleen vervoer Alleen verblijf 43% 29% Vervoer en verblijf Niets vooraf geboekt Weet niet 48% 35% 20 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

21 Motief Zoek & Boek Vervoer Bezoekgedrag Bestedingen Waardering Figuur 3.5 Boekingskanaal en -methode vliegticket en accommodatie 2009 Rechtstreeks bij vervoersmaatschappij Reisorganisatie/ touroperator Overig 10% 24% 33% 3% 14% Vliegtickets 2% 36% 5% 7% 7% 43% 0% 20% 40% 60% Periode tussen boeken en vertrek Dat Nederland voornamelijk een land is voor korte vakanties blijkt ook uit het boekgedrag. Bijna de helft van de bezoeken, waarbij van tevoren iets is geboekt, wordt binnen een maand voor vertrek geregeld. Bezoeken vanuit België en Frankrijk worden vaker korter voor vertrek geboekt, terwijl bezoekers uit de Verenigde Staten en Duitsland de reis naar Nederland vaker eerder van tevoren boeken. Gekeken naar bezoekmotief is te zien dat zakelijke bezoekers korter van tevoren de reis naar Nederland boeken: 68% boekt binnen een maand voor vertrek naar Nederland (24% zelfs binnen een week voor vertrek). Internet/ Telefonisch Persoonlijk Overig Rechtstreeks bij accommodatie 33% Accommodatie 9% 46% Tabel 3.2 Periode tussen boeking en bezoek aan Nederland 2009 Reisorganisatie/ touroperator 9% 2% 5% 4% 20% Korter dan Tussen 1 en 3 3 maanden Weet 1 maand maanden of langer niet Boekingscentrale bungalow/hotel Overig 10% 2% 12% 11% 2% 9% 22% 0% 20% 40% 60% Internet/ Telefonisch Persoonlijk Twee derde van alle boekingen van vliegtickets vond online (internet/ ) plaats, 8% aan de balie (persoonlijk) en 8% heeft de vlucht via de telefoon geboekt. Vooral als men rechtstreeks via de luchtvaartmaatschappij boekt, gaat dit bijna altijd via internet (92% van deze boekingen=33% van alle boekingen). Boekingen van tickets bij reisorganisaties/ touroperators gaan relatief nog vaak persoonlijk of via de telefoon. Overig Duitsland 43% 26% 30% 1% Groot-Brittannië 48% 27% 19% 5% België 62% 22% 14% 1% Frankrijk 59% 33% 3% 4% Italië 45% 46% 4% 5% Spanje 52% 27% 15% 6% Scandinavië 49% 25% 14% 13% Overig Europa 50% 19% 14% 16% Verenigde Staten 33% 29% 33% 5% Overig 54% 22% 13% 10% intercontinentaal Vakantie 43% 30% 25% 3% Zakelijk 68% 15% 5% 12% Totaal 49% 26% 20% 5% Naast het vliegticket wordt ook de accommodatie vaak via internet geboekt: 64% van de bezoekers die het verblijf vooraf reserveren, doet dit via internet/ . 15% boekt via de telefoon en 8% gaat aan de balie de boeking maken. Evenals bij het boeken van een vliegticket maakt men bij het rechtstreeks boeken van de accommodatie bijna altijd gebruik van internet/ . Dit geldt ook voor de boekingen via boekingscentrales. Als men boekt bij een reisorganisatie gebeurt dit vaker dan gemiddeld via de telefoon of in persoon, al blijft ook hier internet de meest gebruikte manier. ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

22

23 VERVOER NAAR NEDERLAND HOOfDSTUK 4 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

24 VERVOER NAAR NEDERLAND HOOFDSTUK 4 Internationale toeristen komen vaak met het vliegtuig of met de auto naar Nederland. In totaal komt 43% met het vliegtuig en 41% met de eigen of een geleende auto. Daarmee zijn de percentages ten opzichte van 2005 min of meer gelijk gebleven. 6% maakt gebruik van de trein om de Nederlandse grens te passeren. Figuur 4.2 Vervoer naar Nederland naar herkomstland 2009 Duitsland 7% 80% 6% 4% 4% Groot-Brittannië 65% 10% 4% 8% 10% 3% België 90% 4% 4% Frankrijk 33% 53% 11% Figuur 4.1 Vervoer naar Nederland Italië 78% 9% 12% Spanje 82% 6% 6% Vliegtuig 38% 43% 44% Scandinavië Overig Europa 70% 82% 19% 12% 3% 3% 4% 3% 41% Verenigde Staten 79% 11% 3% Eigen/gehuurde auto 40% 44% Overig intercontinentaal 72% 7% 15% 4% Trein 6% 7% 8% Totaal 43% 41% 6% 4% 3% 0% 25% 50% 75% 100% Vliegtuig Eigen/gehuurde auto Trein Touringcar/bus Boot/ferry Overig 4% Touringcar/bus 4% 7% 5% Anders 4% 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bezoekers met een zakelijk motief reizen vaak per vliegtuig naar Nederland (72%). Bezoekers met een vakantiemotief komen vaker dan gemiddeld met de auto (48%). Iets minder dan een derde arriveert in Nederland met het vliegtuig. Het zijn voornamelijk Duitsers en Belgen die met de auto naar Nederland komen. In 2009 passeerde 80% van de Duitse en zelfs 90% van de Belgische bezoekers de Nederlandse grens met dit vervoermiddel. Met 55% is de auto ook voor Franse bezoekers het belangrijkste vervoermiddel. Gasten uit de overige belangrijkste Europese herkomstlanden komen voornamelijk met het vliegtuig naar Nederland, net als (logischerwijs) de bezoekers uit de intercontinentale landen. De intercontinentale gasten die aangeven met een ander vervoermiddel de grens gepasseerd te zijn, doen dit vaak met de trein vanuit een naburig land. Ruim 95% van de internationale gasten die met het vliegtuig naar Nederland komen landt op Schiphol. 24 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

25 Motief Zoek & Boek Vervoer Bezoekgedrag Bestedingen Waardering Duurzaamheid De aandacht van consumenten voor duurzaamheid neemt toe. Duurzaamheid speelt bovendien een steeds grotere rol bij de keuze van producten en diensten. Ook in het (internationaal) toerisme wordt de aandacht voor dit thema groter, zowel vanuit de overheid als vanuit het toeristisch bedrijfsleven en de bezoeker. Wereldwijd is de bijdrage van de toeristische sector aan de klimaatverandering door ondermeer de uitstoot van CO 2 ongeveer 5% (2005), waarbij (lucht)transport de grootste CO 2 -uitstoot veroorzaakt. Door minder milieubelastend naar de bestemming te reizen kan de CO 2 -uitstoot van een reis al flink teruggebracht worden, zeker wanneer deze reis in plaats van per vliegtuig met een ander vervoermiddel wordt ondernomen. Overheidsmaatregelen Om de milieueffecten van het vliegen te reguleren en te beperken voert de Europese Unie in 2012 het reeds bestaande Emission Trading Scheme (ETS) ook in voor de luchtvaartsector. Luchtvaartmaatschappijen, al dan niet in Europa gevestigd, zullen hierdoor emissierechten moeten kopen voor hun vluchten met een bestemming in Europa. Dit gebeurt via een open emissiehandelssysteem zodat de uitstootrechten met andere bedrijven verhandeld kunnen worden. ETS brengt dus extra kosten met zich mee en wordt alleen in de Europese Unie ingevoerd. Dit kan ertoe kan leiden dat Europa zijn goede hub -functie in relatie tot intercontinentale vluchten moet afstaan aan landen als de Verenigde Arabische Emiraten. Daarnaast zullen de kosten van het ETS worden doorberekend aan de passagiers waardoor vliegen naar en binnen Europa in de nabije toekomst duurder zal worden. Uiteindelijk kan dit ertoe leiden dat er minder internationale verblijfsgasten per vliegtuig naar Nederland reizen. Intercontinentale verblijfsgasten is gevraagd of ze voor of na het bezoek aan Nederland nog in een ander land hebben overnacht. Veel intercontinentale verblijfsgasten blijken niet alleen Nederland te hebben bezocht; bijna twee derde geeft aan ook in andere landen overnacht te hebben tijdens dezelfde reis. Voor een vijfde van de intercontinentale gasten is Nederland het beginpunt geweest van de reis, voor nog eens een vijfde was Nederland juist het eindpunt. Een kwart heeft zowel voor het verblijf in Nederland als erna in een ander Europees land overnacht. Figuur 4.3 Overnachtingen buiten Nederland % 34% Voor bezoek aan NL Na bezoek aan NL Voor en na bezoek NL Niet in andere landen overnacht 21% 25% Basis: intercontinentale verblijfsgasten ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

26

27 BeZOekgeDRAg IN NederlAND HOOfDSTUK 5 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

28 BEZOEKgeDRAG IN NEDERLAND HOOFDSTUK 5 Initieel bezoek versus herhaalbezoek Ongeveer de helft van alle internationale gasten heeft in de afgelopen drie jaar al eens eerder in Nederland overnacht; een daling van 4% ten opzichte van Daarnaast heeft 19% Nederland eerder bezocht, maar was dit langer dan drie jaar geleden. 30% van de gasten blijkt ons land voor het eerst te bezoeken. korter. Op campings verblijven buitenlandse bezoekers voornamelijk langer dan een week. Bungalowparken worden vaak bezocht voor een lang weekend of midweek (4-7 dagen: 49%) of voor een week of langer (41%). Figuur 5.2 Verblijfsduur naar soort accommodatie 2009 Hotel/pension 49% 29% 22% Figuur 5.1 Initieel versus herhaalbezoek Bungalowpark 10% 49% 41% % 19% 30% Camping 14% 31% 55% Groepsaccommodatie 49% 25% 27% % 18% 27% Totaal 42% 32% 26% 0% 25% 50% 75% 100% % 33% 1-3 dagen 4-7 dagen 8 dagen of meer 0% 25% 50% 75% 100% NL eerder bezocht in de afgelopen drie jaar Eerste bezoek en/of langer dan drie jaar geleden NL eerder bezocht, maar langer dan drie jaar geleden Eerste bezoek aan NL Over het algemeen kan gesteld worden: hoe verder weg, hoe groter de kans dat men Nederland voor het eerst bezoekt. Met name bezoekers uit de intercontinentale landen, maar ook uit Italië en Spanje, hebben niet eerder een bezoek gebracht aan Nederland voor een vakantie of zakenreis. Voor bezoekers uit België en Duitsland geldt het tegenovergestelde. Bijna twee op de drie gasten uit deze landen heeft ons land in de afgelopen drie jaar reeds eerder bezocht. Naast een verband tussen land van herkomst en initieel bezoek is er een relatie tussen motief van bezoek en herhaalbezoek aan Nederland: zakelijke bezoekers hebben Nederland vaker recent bezocht (66% in de afgelopen drie jaar) dan de vakantiegangers (46%). Ondernomen en belangrijkste activiteiten in Nederland De activiteiten die buitenlandse toeristen in Nederland het meest ondernemen zijn wandelen (57%) en het bezoeken van een bar of café (55%). Daarnaast bezoekt de helft bezienswaardige en historische plaatsen en gaat een even groot percentage funshoppen. Belangrijk is het verschil tussen de ondernomen activiteiten en de belangrijkste activiteit. Hoewel veel bezoekers een bar of café bezoeken, is dit slechts in een enkel geval de belangrijkste activiteit tijdens een bezoek aan Nederland. Wandelen en het bezoeken van bezienswaardige en historische plaatsen worden het meest aangeduid als belangrijkste activiteit. Vergeleken met 2005 bezoeken buitenlandse toeristen vaker een museum, bezienswaardige en historische plaatsen en maken meer bezoekers een tochtje in een rondvaartboot. Verblijfsduur in Nederland Ongeveer twee op de vijf buitenlandse bezoekers verblijft een tot drie dagen in Nederland. Een derde geeft aan vier tot zeven dagen in Nederland door te brengen en ruim een kwart is acht dagen of langer in Nederland (dit kan in meerdere accommodaties zijn). Gekeken naar de soort accommodatie zijn hier duidelijke verschillen te zien: in hotels, pensions en groepsaccommodaties verblijf men overwegend een week of Gelet op de belangrijkste activiteit tijdens het bezoek aan Nederland, zijn er grote verschillen tussen bezoekers uit verschillende landen: Duitsers en Belgen geven vaker de voorkeur aan activiteiten in de natuur. Ze gaan graag fietsen en wandelen, bezoeken een natuurgebied of het strand. Kunst en cultuur is daarentegen meer in trek onder Italianen en Amerikanen. Hun belangrijkste activiteiten 28 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

29 Motief Zoek & Boek Vervoer Bezoekgedrag Bestedingen Waardering zijn museumbezoek en het bezoeken van bezienswaardige en historische plaatsen. Bij de Fransen en Spanjaarden eindigen deze culturele activiteiten ook in de top 5, maar is wandelen de belangrijkste activiteit. Vaak wordt hiermee wandelen in en het verkennen van een stad bedoeld, gelet op de vele stedenreizen die deze toeristen in Nederland doorbrengen. Ditzelfde geldt voor bezoekers uit Groot-Brittannië en de Scandinavische landen. Echter zij geven relatief vaak aan dat ze, naast wandelen, een restaurant hebben bezocht als belangrijkste activiteit. De tulpenvelden, een klassiek icoon van Nederland, komen slechts bij twee landen in de top vijf van belangrijkste activiteiten terug. Respectievelijk 7% en 9% van de bezoekers uit Groot-Brittannië en Frankrijk vindt het bezoek aan de tulpenvelden de belangrijkste activiteit tijdens het verblijf in Nederland. Figuur 5.3 Top 15 ondernomen en belangrijkste activiteiten in Nederland 2009 Wandelen 13% 57% Bezoek aan bar of café 3% 55% Bezoek beziensw./hist. plaatsen 13% 50% Funshoppen/winkelen Bezoek restaurant 4% 4% 50% 47% Bezoek museum 8% 41% Tochtje rondvaartboot Bezoek strand voor strandw./uitwaaien Bezoek de Wallen in Amsterdam Bezoek natuurgebied/bos Fietsen 3% 9% 3% 9% 32% 30% 27% 24% 22% Uitgaan/clubbing Bezoek coffeeshop Bezoek strand voor zonnebaden Bezoek familie/vrienden 3% 4% 16% 14% 14% 12% 0% 20% 40% 60% Belangrijkste activiteiten Ondernomen activiteiten Tabel 5.1 Top 5 belangrijkste activiteit in Nederland naar herkomstland 2009 Duitsland Groot-Brittannië België Frankrijk Italië 1. Bezoek strand voor 25% strandwandeling 1. Wandelen 10% 1. Fietsen 18% 1. Wandelen 20% 1. Bezoek museum 27% 2. Fietsen 14% 2. Bezoek restaurant 10% 2. Wandelen 17% 2. Bezoek beziensw./ 18% hist. plaatsen 2. Bezoek beziensw./ 27% hist. plaatsen 3. Bezoek beziensw./ 9% hist. plaatsen 3. Bezoek beziensw./ 9% hist. plaatsen 3. Bezoek natuur- 12% gebied/bos 3. Bezoek tulpen- 9% velden/keukenhof 3. Wandelen 17% 4. Bezoek strand voor 8% zonnebaden 4. Bezoek tulpenv./ 7% Keukenhof 4. Bezoek beziensw. 9% /hist. plaatsen 4. Bezoek museum 6% 4. Bezoek natuur- 5% gebied/bos 5. Wandelen 5% 5. Bezoek bar 7% of café 5. Bezoek strand voor 5% strandwandeling 5. Bezoek strand voor 5% strandwandeling 5. Fietsen 4% Spanje Scandinavië Overig Europa Verenigde Staten Overig intercontinentaal 1. Wandelen 29% 1. Wandelen 16% 1. Wandelen 20% 1. Bezoek museum 19% 1. Bezoek beziensw./ 17% hist. plaatsen 2. Bezoek beziensw./ 27% histor. plaatsen 2. Bezoek restaurant 16% 2. Bezoek beziensw./ 17% hist. plaatsen 2. Bezoek beziensw./ 17% hist. plaatsen 2. Wandelen 15% 3. Bezoek museum 8% 3. Bezoek museum 10% 3. Bezoek museum 9% 3. Wandelen 16% 3. Bezoek museum 14% 4. Bezoek restaurant 5% 4. Bezoek evenement/ 9% festival 4. Funshoppen/ 7% winkelen 4. Bezoek coffeeshop 8% 4. Tochtje rondvaart- 9% boot 5. Fietsen 5% 5. Funshoppen/ 7% winkelen 5. Tochtje rondvaart- 6% boot 5. Bezoek restaurant 5% 5. Funshoppen/ 7% winkelen ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

30 HOOFDSTUK 5 Cultuur en museumbezoek Museumbezoek vormt een populair onderdeel van een toeristisch verblijf in Nederland. Van de 9,9 miljoen buitenlandse toeristen die ons land in 2009 bezochten geeft maar liefst 41% aan tijdens het verblijf in Nederland één keer of vaker een museum bezocht te hebben. Daarmee is de participatie van museumbezoek in enkele jaren met tien procentpunt gestegen (van 31% naar 41%). Net als in 2005 bezoeken vooral Zuid-Europeanen en intercontinentale gasten relatief vaak een museum. Typering vakantie De internationale gasten die in Nederland een vakantie hebben doorgebracht, is gevraagd om hun eigen vakantie te typeren. Ze konden daarbij kiezen uit een zevental vakantietypen. Meer dan een kwart van de vakantiegangers geeft aan dat ze een stedenvakantie hebben ondernomen. Daarnaast heeft 18% een toer door Nederland gemaakt; een groei ten opzichte van vier jaar geleden, toen 12% dit type vakantie had ondernomen. De actieve vakantie eindigt op de derde plaats (16%). Figuur 5.5 Typering vakantie in Nederland 2009 Figuur 5.4 Museumbezoek naar herkomstland 2009 Stedenvakantie 28% 29% Duitsland 25% Toeren door het land 12% 18% Groot-Brittannië 34% 16% België 24% Actieve vakantie 21% Frankrijk 42% Strandvakantie 14% 13% Italië Spanje 62% 68% Vakantie op het platteland 12% 11% Scandinavië 37% Cultuurvakantie 11% 13% Overig Europa Verenigde Staten 58% 67% Vakantie op de binnenwateren 2% 1% Overig intercontinentaal Totaal 41% 60% 0% 10% 20% 30% Basis: bezoekers die NL voor vakantie hebben bezocht (70% van totaal) % 25% 50% 75% Het relatief hoge museumbezoek betekent niet dat cultuur als vakantietypering hoog scoort. Slechts voor een op de tien vakantiegangers vormt cultuur de belangrijkste reden om naar Nederland te komen. Hieruit kan worden afgeleid dat museumbezoek vaak wordt ondernomen in combinatie met andere activiteiten (vaak als onderdeel van een stedenreis). Gelet op de herkomst van de vakantiegangers zijn de volgende verschillen zichtbaar: - Maar liefst een op de drie Duitse vakantiegangers heeft een strandvakantie ondernomen in Nederland. Daarnaast ondernemen Duitsers relatief vaak een actieve vakantie. Ook onder de Belgen is dit vakantietype in trek, naast de vakantie op het platteland die door meer dan een op de vijf vakantiegangers uit België is ondernomen. - Het meest ondernomen vakantietype onder vakantiegangers uit alle Europese landen is de stedenvakantie, met uitzondering van onze directe buren, België en Duitsland. - Een cultuurvakantie in Nederland is met name in trek onder vakantiegangers uit de Verenigde Staten en Zuid-Europa (Frankrijk, Italië en Spanje). - Fransen, Italianen en in mindere mate ook de Britten toeren tijdens hun vakantie bovengemiddeld vaak door het land. 30 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009

31 Motief Zoek & Boek Vervoer Bezoekgedrag Bestedingen Waardering Groepsreis Zo n (7%) van alle 9,9 miljoen internationale gasten komen naar Nederland met een groepsreis met reisbegeleiding. Vooral gasten uit de intercontinentale bestemmingen zoals de Verenigde Staten of Azië. Maar ook inwoners van Oost- Europa bezoeken ons land relatief vaak met een groepsreis. Watersport De mogelijkheden voor watersport zijn groot in Nederland. Varen met een eigen of gehuurde (kajuit-)boot, kitesurfen, duiken en kanoën zijn slechts enkele voorbeelden van het brede aanbod aan watersportactiviteiten. Hoeveel buitenlandse toeristen er jaarlijks precies naar Nederland komen voor een watersportvakantie was niet bekend. De accommodatiecijfers van het CBS (SLA) omvatten namelijk maar een klein deel hiervan. Namelijk alleen het deel dat heeft overnacht in één van de door het CBS gemeten accommodaties (hotel, bungalow, camping of groepsaccommodatie) en heeft aangegeven dat de belangrijkste activiteit een watersportactiviteit is. In 2009 ging het hierbij om buitenlandse bezoekers aan Nederland. Tabel 5.2 Watersportvakanties in Nederland door internationale gasten 2009 Niet-bootvakanties (watersport vormt belangrijkste activiteit) ) Bootvakanties (eigen boot of gehuurd) ) (Traditionele) chartervaart ) Totaal ) Onderzoek Inkomend Toerisme 2009, de buitenlandse toerist uitgelicht 2) Diverse vakantieonderzoeken NBTC ) Raming op basis van cijfers BBZ-chartervaart Op basis van diverse onderzoeken raamt het NBTC de totale omvang van de inkomende watersportmarkt op zo n vakanties. Het overgrote deel van de buitenlandse bezoekers dat voor watersport naar Nederland komt is afkomstig uit Duitsland (circa 80%), op ruime afstand gevolgd door België. ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

32

33 BESTEDINgeN HOOfDSTUK 6 ONDERZOEK INKOMEND TOERISME

34 BESTEDINgeN HOOFDSTUK 6 Totale bestedingen aan bezoek aan Nederland De 9,9 miljoen internationale verblijfsgasten die in 2009 in Nederland verbleven, hebben gezamenlijk 4,8 miljard euro uitgegeven aan hun bezoek aan Nederland. Van deze 4,8 miljard is 2,6 miljard in Nederland uitgegeven. De overige 2,2 miljard is voor het bezoek aan Nederland uitgegeven. Een groot deel hiervan (1,5 miljard) is uitgegeven aan vliegtickets om naar Nederland te vliegen. Ongeveer 800 miljoen hiervan komt niet ten goede aan de Nederlandse economie (tickets van buitenlandse luchtvaartmaatschappijen). In totaal komt 4 miljard van de bestedingen van de buitenlandse verblijfsgasten ten goede aan de Nederlandse economie. Tabel 6.1 Totale bestedingen 2009 Figuur 6.1 Bestedingen aan het verblijf in Nederland naar categorie 2009 Accommodatie Vervoer naar Nederland Eten & drinken Winkelen/souvenirs Vervoer binnen Nederland Excursies & toegangskaartjes Beurs/congres Totale bestedingen vooraf 1,4 mld. Totale bestedingen tijdens 2,6 mld Vooruit gedane bestedingen (voor verblijf in Nederland) Bestedingen in Nederland zelf 2,2 mld. 2,6 mld. Overige uitgaven x miljoen euro Totale bestedingen Bestedingen aan buitenlandse luchtvaartmaatschappijen 4,8 mld. 0,8 mld. Vooraf Tijdens verblijf Bestedingen die ten goede komen aan Nederlandse economie 3 3) Bestedingen aan Nederlandse luchtvaartmaatschappijen en luchthavenen vliegbelastingen komen wel ten goede aan de Nederlandse economie. In de rest van het hoofdstuk worden de bestedingen die ten goede komen aan de Nederlandse economie meer in detail besproken. 4,0 mld. Bestedingen vooraf betaald versus in Nederland uitgegeven Van de 4 miljard die in 2009 aan verblijven in Nederland werd besteed is 1,4 miljard vooraf uitgegeven: bijna twee derde aan vervoer naar Nederland en iets meer dan een kwart aan de accommodatie. De overige 2,6 miljard werd tijdens het verblijf in Nederland uitgegeven, waarvan het grootste deel aan de accommodatie (892 miljoen euro). 737 miljoen euro is besteed aan eten en drinken en nog eens 459 miljoen euro ging naar winkelen en souvenirs. Deze drie categorieën zijn samen goed voor 81% van de bestedingen tijdens het verblijf in Nederland. In vergelijking met 2005 is er in 2009 tijdens het verblijf minder uitgegeven (2,6 miljard euro vs. 2,9 miljard euro). Dit geldt voornamelijk voor de accommodatie. De verklaring hiervoor: lagere bezettingsgraden van hotels in 2009, die de hotelkamerprijzen deden dalen. Bezoekers gaven in 2009 relatief gezien wel meer uit aan winkelen en souvenirs. Figuur 6.2 Bestedingen tijdens het verblijf in Nederland naar categorie Accommodatie Eten & drinken Winkelen & souvenirs Vervoer binnen Nederland Excursies en toegangskaartjes Beurs/congres Overige uitgaven 1% 1% 6% 4% 4% 3% 9% 8% 18% 15% 29% 28% 35% 41% Totale bestedingen tijdens verblijf in NL: 2009: 2,6 mld. 2005: 2,9 mld. 0% 10% 20% 30% 40% 50% ONDERZOEK INKOMEND TOERISME 2009