Floorplay. Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren
|
|
- Bert Peters
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Floorplay Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren Marianne Smit, Mirella Walraven en Francoise Moser 25 november 2016
2 Indeling workshop - Informatie over Floorplay - Implementatie van Floorplay op de groep bij Vroegbehandeling Doof/SH - Casusbespreking van Floorplay thuis bij Vroegbehandeling Doof/CMB 2
3 Floorplay WIE WAT HOE 3
4 WIE Kinderen die speciale aandacht nodig hebben en hun ouders: - Kinderen van 0-7 jaar - Oudere kinderen met een verstandelijke beperking - Kinderen met autisme - Kinderen met spraak en taalstoornissen - Dove en slechthorende kinderen - Kinderen met problemen in de prikkelverwerking - Kinderen met gedragsproblemen - Communicatief Meervoudig Beperkte kinderen Binnen een instelling of school kunnen ook pedagogisch medewerkers, leerkrachten, klassenassistenten ea met deze kinderen Floorplay toepassen 4
5 WAT - Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren - Die rekening houdt met individuele verschillen - Waarbij de ouder-kind-interactie centraal staat - Dmv spel en situaties in het dagelijks leven - In de thuissituatie, behandelsetting/school 5
6 WAT Anders gezegd: - Floorplay is een speciale manier van spelen, gericht op de ontwikkeling van het kind waarbij de interactie centraal staat. - Floorplay helpt ouders beter contact te maken met hun kind tijdens spel. Later in alle activiteiten met het kind. - Plezier is de belangrijkste regel. Door de plezierige interacties wordt de ontwikkeling van het kind gestimuleerd. 6
7 WAT Gebaseerd op Greenspan (Greenspan, Wieder & Simons, 2003) en verder uitgewerkt door Solomon (Solomon, Necheles, Ferch & Bruckman, 2007) D.I.R.-model: Developmental Individual differences Relationship based 7
8 WAT Communicatiecirkels Het gaan om over en weer reacties of interacties. Dit hoeft niet alleen talig te zijn, maar dat kan ook non-verbaal zijn: een lach, een moment van oogcontact, reactie op spelletje, een gebaar, woord of handeling Gesloten cirkel: Actie gericht op de ander Reactie van de ander 8
9 Visuele weergave van Floorplay The learning tree 9
10 WAT Greenspan beschrijft 6 mijlpalen in de ontwikkeling (van 0 4 jaar): 1: zelfregulatie en gedeelde aandacht 2: betrokkenheid en relatievorming (sweat level) 3: wederkerige communicatie en initiatief nemen (wait level) 4: complexe communicatie en probleemoplossend vermogen 5: voorstellend vermogen en emotionele ideeën (eenvoudig fantasiespel) 6: logisch denken (complex fantasiespel) 10
11 WAT 1. Zelfregulatie en gedeelde aandacht - Het kind is rustig, oplettend en raakt geïnteresseerd in de wereld - Het kind kan rustig genoeg zijn (en prikkels reguleren) om zich te richten op de mensen in zijn omgeving en aandacht te delen - Hoofdvraag: hoeveel is het kind bij ons? - Als er veel comfort zone gedrag is, zijn er nog hiaten in deze fase. 11
12 WAT 2. Betrokkenheid en relatievorming - De aandacht van het kind kan langere tijd gericht zijn op het contact met een ander. Het kind raakt meer verbonden met de verzorgers - Hoofdvraag: Hoe makkelijk is het kind te betrekken bij de activiteit met een ander? - Een kind kan reageren op de actie van een ander (een cirkel sluiten)(kiekeboespel favoriet) - De verzorger is nu nog de initiatiefnemer, dit is het sweat level 12
13 WAT 3. Wederkerige communicatie en initiatief - Hoofdvraag: neemt het kind initiatief tot contact? - In plaats van cirkels beginnen in de hoop dat het kind reageert, kun je nu wachten tot het kind zelf een cirkel opent. - Oorzaak en gevolg spelletjes zijn leuk, dit is het kind nu aan het ontdekken door interactie met zijn omgeving. - De verzorger wacht op het initiatief van het kind, dit is het wait level 13
14 WAT 4. Complexe communicatie en probleemoplossend vermogen - Als deze fase solide is: continue stroom van interactie - Het kind kan een enkelvoudige opdracht uitvoeren - Gevoelens meer georganiseerd - Probleemoplossend vermogen, eigen ideeën - Simpel doen alsof spel (net alsof bellen), concreet (bv pop eten geven) 14
15 WAT 5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën - Het gedrag kunnen sturen vanuit één of meer ideeën - Begin van het symbolisch spel. - Eenvoudig thema-spel, zelf ideeën inbrengen (riddergevecht, politie spel) - Spelen om ervaringen/gevoelens te uiten 15
16 WAT 6. Logisch denken (complex fantasiespel) - Een kind begrijpt hoe gebeurtenissen met elkaar in verbinding staan in de tijd. - Een kind kan met een idee zijn gevoel uitdrukken: ik ben verdrietig omdat - Kan beredeneren waarom een ander iets doet. - Rollenspel (vader-moedertje, doktertje) 16
17 HOE - Diagnostiek mbv de FEAS - Ouders spelen dagelijks met hun kind - Coachen van ouders 5-10 Floorplaysessies - FEAS / Evaluatie - Afsluiten of nieuwe cyclus 17
18 HOE Spelmethoden - Probeer de intenties en signalen van je kind te begrijpen - Verlaag je speeltempo, observeer en wacht op de ideeën van je kind - Volg de leiding van je kind, en reageer op wat je kind wil doen of wil vertellen - Zoek naar waarvoor het kind echt gemotiveerd is - Open en sluit communicatiecirkels (zorg dat het kind moet communiceren bv doordat kind om hulp moet vragen) - Initiatief van het kind vergroten (bv met oorzaak/gevolg spelletjes) - Heb plezier! 18
19 HOE Speltechnieken Rabbit hole technieken (bij stereotype gedragingen die kenmerkend zijn voor kinderen in het autisme spectrum) - Being with - Parallelspel/imiteren - Helpen - Sensorische modus veranderen - Thema en variatie (vergroten door bv geluiden te maken) - Verwoorden (als een reporter) 19
20 HOE Speltechnieken - Spanning en verrassingseffecten - Verwachtingsvol wachten - Taffy Pulling (oprekken vd interactie) - Speelse obstructie en slapstick (vergroten van het contact) - Kind uitdagen door je van de domme te houden - Humor - Rollenspel - Emoties benoemen en uitspelen in spel - Rolverandering 20
21 De Praktijk - Implementatie van Floorplay op de groep bij Vroegbehandeling Doof/SH - Casusbespreking van Floorplay thuis bij Vroegbehandeling Doof/CMB 21
22 Bedankt voor uw aandacht
Floorplay. Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren
Floorplay Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren Mariska van Buuren-Bijland en Francoise Moser 10 februari 2017 Indeling workshop - Informatie
Nadere informatieFloorplay. De opzet Door Daniëlle Hoogwerf Cliënt-centered speltherapeut & Floorplay Specialist
Floorplay Door Daniëlle Hoogwerf Cliënt-centered speltherapeut & Floorplay Specialist De opzet Stellingen vooraf Voor wie is Floorplay? De essentie van Floorplay Het DIR model The learning tree De 6 mijlpalen
Nadere informatieVan Hé, hier ben ik tot Ha, daar ben jij
Van Hé, hier ben ik tot Ha, daar ben jij Floortime: ontwikkelingsgerichte therapie, met ouders en het jonge kind aan het werk Jo Wellens, kinder- en jeugdpsychiater & Ilse Vansant, psycholoog afdeling
Nadere informatieKlik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel.
Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. stimu stimu aanbieden en Lees meer in ons beleid Hygiëne en voeding stimu stimu aanbieden en Reageer op de emotie van het kind, benoem
Nadere informatieObservatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs
Observatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs naam leerling: leeftijd (jaar) geslacht groep: datum: jongen meisje ingevuld door: Taakgericht gedrag 1 Afleidbaarheid: externe prikkels De leerling blijft
Nadere informatieSamen sterk in communicatie
Samen sterk in communicatie Saskia Damen EMB today, 2 juni 2016 Doel en inhoud van deze workshop Doel: Kennis maken met manieren om betekenisoverdracht te bevorderen bij mensen die geen taal tot hun beschikking
Nadere informatieLearning together Samen leren / communiceren
Learning together Samen leren / communiceren Anita Bruining Elise van der Kooi Logopedist Zozijn Logopedist Bartiméus Communicatieve ontwikkeling Contact Interactie Invloed Initiatief nemen Wederkerigheid
Nadere informatieHET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN
HET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN Sara Van der Paelt Onderzoeksgroep ontwikkelingsstoornissen Universiteit Gent
Nadere informatieVroegdetectie van een autismespectrumstoornis bij jonge kinderen. Dr. Jo Wellens, kinder- en jeugdpsychiater TheA
Vroegdetectie van een autismespectrumstoornis bij jonge kinderen Dr. Jo Wellens, kinder- en jeugdpsychiater TheA 7-12-2018 Inhoud Vroegdetectie in een relationeel perspectief Infant and Early Childhood
Nadere informatieOverzicht Autisme net ff anders. Herkennen van autisme in contact. Autisme Specifieke Communicatie. Vragen
Autisme niet begrepen? Niet herkend! Gemeente Koggenland 6 november 2017 & Stichting Deuvel Mieke Bellinga Mariëlle Witteveen Overzicht Autisme net ff anders Herkennen van autisme in contact Autisme Specifieke
Nadere informatieVerklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor ouders
Pagina 1 van 10 Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor Strategieën ter bevordering van interactie communicatiestijl van het kind Rol van de ouder 1: Laat je kind
Nadere informatieInteractief voorleesboek
Interactief voorleesboek Help! Weet jij het woord? Met 'Help! Weet jij het woord?' wordt voorlezen een feestje. Verkrijgbaar bij www.kentalisshop.nl Een boek speciaal geschreven voor kinderen met TOS,
Nadere informatieObservatiekladblok ZIEN!
Het observeren/ waarnemen Het observatiekladblok is een hulpmiddel in de fase van het waarnemen. Door de ZIEN! begrippen te kennen, gedrag te herkennen kun je scherper observeren. Wanneer je weet waar
Nadere informatieBekijk het maar! met Suus & Luuk
Bekijk het maar! met Suus & Luuk Richtlijnen voor taal en sociaal emotionele ontwikkeling die gebruikt kunnen worden in het werken met Bekijk het maar! met Suus & Luuk Taal Midden peuters (ca. 3 jaar)
Nadere informatieTussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling. Zelfbeeld. *bron: SLO ;6 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7
1 Tussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling Zelfbeeld 1. Gebruikt en begrijpt het woord wij. 2. Ontdekt verschillen en overeenkomsten tussen zichzelf en de anderen in de groep. 3. Toont non-verbaal
Nadere informatieWanneer behaald. Huidige situatie. Vaardigheid OBSERVATIELIJST FLOORTIME
OBSERVATIELIJST FLOORTIME Aan de hand van de volgende lijst kunt u vaststellen welke mijlpalen uw kind al heeft gehaald en welke nog moeten worden behaald. De gewenste vaardigheden voor elke mijlpaal staan
Nadere informatieObserveerbare Termen. Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid. Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid 2
1 Observeerbare Termen Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid Leeftijdscategorie De kinderen worden opgevangen in een schone en veilige omgeving. 2 4 jaar 1. De leidster instrueert kind
Nadere informatieOntdek de stem van het kind
Ontdek de stem van het kind Introductie www.eiskjeclason.nl info@eiskjeclason.nl @Babypraat Communiceren met kinderen Attitude van volwassene: respect en bescheidenheid 1 1. inzicht in ontwikkeling van
Nadere informatieSamen ondersteund leren communiceren. Met communicatie aan de slag 17 maart 2011
COCPvg: Samen ondersteund leren communiceren Met communicatie aan de slag 17 maart 2011 Overzicht COCPvg-project het COCPvg-programma partnerstrategieën ervaringen uit de praktijk 17 maart 2011 Marjan
Nadere informatieKorte inhoud. So you think you can play? Spel als vorm van participatie: hoe hanteren we dit? 5 Maart 2015. Wat betekent participatie?
Korte inhoud 1. Participatie bevorderen: hoe doe je dit nu? 2. Welke meetinstrumenten bestaan er? So you think you can play? Spel als vorm van participatie: hoe hanteren we dit? 5 Maart 2015 3. Hoe kan
Nadere informatieIn contact door ondersteund communiceren
COCPvg: In contact door ondersteund communiceren Elise Brinkman EMB Congres 6 maart 2014 COCPvg Verbetering van de communicatie tussen niet of nauwelijks sprekende personen met een meervoudige beperking
Nadere informatieVUB 13/05/2015 Symposium HSP LINDA T'KINDT. www.gevoeligopvoeden.be. linda@gevoeligopvoeden.be LINDA T'KINDT. www.gevoeligopvoeden.
Hoogsensitieve kinderen en uitdagingen voor ouders http//: http//:www.hspvlaanderen.be linda@hspvlaanderen.be VUB 13/05/2015 Symposium HSP Wie ben ik? Linda T Kindt Mede auteur van het boek Mijn kind is
Nadere informatieGEWOON ANDERS ASS BIJ JONGE KINDEREN. AutismeTeam Noord-Nederland, Jonx Lentis
GEWOON ANDERS ASS BIJ JONGE KINDEREN AutismeTeam Noord-Nederland, Jonx Lentis Programma Even voorstellen Wat is autisme? Vroege signalen bij autismespectrumstoornissen De eerste stap richting onderzoek
Nadere informatieAutisme en de gevolgen Els Ronsse / MDR
Autisme en de gevolgen Els Ronsse / www.psysense.be MDR Voorkomen? Voor het hele spectrum komen een aantal studies onafhankelijk van elkaar uit op 60 tot 70 op 10.000 of 1 op ongeveer 150 personen. Af
Nadere informatiePROCEDURE + ZWOLS OVERDRACHTSFORMULIER
PROCEDURE + ZWOLS OVERDRACHTSFORMULIER Overdracht kindgegevens van voorschoolse instellingen naar het basisonderwijs Inleiding Een goede, eenduidige overdracht van gegevens over kinderen van de voorschoolse
Nadere informatieCASI MODEL (Pag 122) Stappen. Antwoorden
CASI MODEL (Pag 122) HOE KANSRIJK IS UW CAMPAGNE? Het Campagne Strategie Instrument (CASI) is een hulpmiddel om tot onderbouwde keuzes te komen voor het opzetten van een campagne. Het gaat hierbij om campagnes
Nadere informatieCOCP COCP. Workshop. Doel COCP-programma. Wat is daarvoor nodig? Methodische kern COCP. Inhoudelijke kern. Margriet Heim
Workshop COCP Margriet Heim Marjan Veen Frank Velthausz COCP Communicatieve Ontwikkeling niet-sprekende personen en hun Communicatiepartners Succesvolle methoden, 1 Succesvolle methoden, 2 Doel COCP-programma
Nadere informatieVroegbehandeling stichting Omega juni 2016
Vroegbehandeling stichting Omega juni 2016 1 Inhoudsopgave Inleiding pagina 3 Doelgroep vroegbehandeling pagina 4 Doelstelling vroegbehandeling pagina 5 Werkwijze vroegbehandeling pagina 6 Vervolg vroegbehandeling
Nadere informatieInzicht in Autisme. Lezing
Inzicht in Autisme Lezing 18-09-2014 FRANS COOLEN ASS Trainer NVA ASS Trainer/coach bij In to Autisme frans.coolen@intoautisme.nl ASS Autisme Spectrum Stoornis Per persoon Per leeftijd In ernst In verschijningsvorm
Nadere informatie5 pedagogisch medewerkers
5 pedagogisch medewerkers In dit hoofdstuk gaan we in op de pedagogisch medewerker. Zij heeft grote invloed op het welzijn en de ontwikkeling van kinderen in de opvang. Door individuele interactie met
Nadere informatie1. Interpersoonlijk competent
1. Interpersoonlijk competent Je geeft aan een groep kinderen met een enkelvoudige activiteit op een betrokken manier leiding en schept een vriendelijke sfeer en stimuleert de betrokkenheid van kinderen
Nadere informatiePedagogische Visie en Beleid
Pedagogische Visie en Beleid Inleiding Voor ouders, medewerkers en alle anderen die betrokken zijn bij, en geïnteresseerd zijn in onze kinderopvang. Voor verantwoorde kinderopvang is veel nodig, om te
Nadere informatieSamen beleven. Peer interacties bij personen met ernstig meervoudige beperkingen
Samen beleven Peer interacties bij personen met ernstig meervoudige beperkingen dr. Sara Nijs Promotor: prof. dr. Bea Maes Co-promotor: prof. dr. Carla Vlaskamp 1 THEORETISCHE ACHTERGROND ONDERZOEKSRESULTATEN
Nadere informatietoont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes)
1 Omgaan met en uiten van eigen gevoelens en ervaringen toont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes) laat non-verbaal zien dat hij/zij iets niet wil (bijv. slaat fles weg, draait hoofd als
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Mondelinge taalvaardigheid: Van pingpongen naar tafelvoetballen WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Mondelinge taalvaardigheid: Van pingpongen naar tafelvoetballen WWW.CPS.NL Wat ben ik? Wat staat bovenaan m n verlanglijst? Het programma: van pingpongen
Nadere informatieCommunicatie. Els Ronsse. april 2008
Communicatie Els Ronsse april 2008 Communicatie =? Boodschappen Heen en weer Coderen loopt bij mensen met autisme vaak fout Maar communicatie is meer. Relatiegericht Aandacht vragen Bevestiging geven Aanmoedigen
Nadere informatieInleiding psycho-educatie ASS bij volwassenen
Inleiding psycho-educatie ASS bij volwassenen Dit is de inleiding van de psycho-educatie modules. Aan de hand van deze modules geven we meer informatie over hoe autismespectrumstoornissen (ASS) zich uiten
Nadere informatieWerken met baby s in een groep
Werken met baby s in een groep Nieuwe ontwikkelingen 19 mei 2010 Su enkwok: S.Kwok@Nji.nl Sylvia Nossent: S.Nossent@BabyBiz.nl Programma: 1. Cursus Werken met baby s in een groep 2. Baby s hersenen 3.
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf 1. Wijst dingen aan die het wil, herkent zichzelf in de spiegel, is zich bewust waar het wel en niet van houdt. (Het kind wordt bewust
Nadere informatieLastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om?
Lastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om? Introductie Merel van der Woude Truus van den Hoogen Wanneer is gedrag lastig? Lastig gedrag valt op, omdat het als storend wordt ervaren. Subjectief.
Nadere informatieOmgaan met kinderen die niet goed kunnen communiceren. Congres Passende Kinderopvang 24 mei 2018 Utrecht
Omgaan met kinderen die niet goed kunnen communiceren Congres Passende Kinderopvang 24 mei 2018 Utrecht Kom maar in de kring Het verhaal van de Boeroe Kort voorstellen Kitty ter Doest Logopedist / Consulent
Nadere informatieDe Sensatie van een Goed Leven Workshop Zonder gelijkwaardigheid geen communicatie
31-01-2019 De Sensatie van een Goed Leven Workshop Zonder gelijkwaardigheid geen communicatie Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatiePeuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3
1. Omgaan met jezelf, met en met volwassenen Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3 Zelfbeeld Sociaal gedrag belangstelling voor andere kinderen, maar houden weinig rekening met de ander
Nadere informatieHoe help je iemand die aan zelfmoord denkt?
Hoe help je iemand die aan zelfmoord denkt? Bel bij accuut gevaar meteen Stel de vraag Als je denkt dat iemand aan zelfmoord denkt, vraag er dan naar. Kies de vraag die bij jou past. Of kies je eigen woorden,
Nadere informatieLesbrief. Ets-beest (2+) Katrina Brown & Han Buhrs Engeland
Lesbrief Ets-beest (2+) Katrina Brown & Han Buhrs Engeland Ets-beest is een voorstelling voor en met een jong publiek. Op een groot vel papier worden lijnen van beweging, geluid en houtskool gemaakt -
Nadere informatieToelichting zeven dimensies
Toelichting zeven dimensies Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs December 2009 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys Inhoudsopgave Zeven dimensies 3 1. De kwaliteitsdimensies
Nadere informatieGezinssituatie: - woont bij... - broers... - zussen...
Observatieformulier (Kijk op ontwikkeling) Voorschoolse voorziening Kindgegevens Voornaam... Achternaam... Straat... Woonplaats... Telefoon... Geslacht... Geboortedatum... - geboorteplaats... - geboorteland...
Nadere informatieZorgboekje. Kindgegevens
Zorgboekje De pedagogisch medewerker vult dit boekje behorende bij het overdrachtdocument peuter kleuter in als er een zorgbehoefte bij het kind is gesignaleerd. Zij/ hij vult in wat van toepassing is
Nadere informatieFLOORPLAY. De kracht van ouders in de behandeling. Samen sterk in communicatie. Auteurs: Judith Hoevenaars, Natasja van Kollenburg en Petra van Alphen
FLOORPLAY De kracht van ouders in de behandeling Auteurs: Judith Hoevenaars, Natasja van Kollenburg en Petra van Alphen Samen sterk in communicatie Juli 2016, Koninklijke Kentalis, Sint-Michielsgestel
Nadere informatieAUTISME EN CONFLICTHANTERING. Anneke E. Eenhoorn
AUTISME EN CONFLICTHANTERING Anneke E. Eenhoorn UITGANGSPUNT UITGANGSPUNT DRIE VOORBEELDEN Rosa van 8 jaar. Na een ogenschijnlijk gewone dag op school, haalt ze fel uit Mike van 11 jaar. Na een kleine
Nadere informatieOp naar de DSM 5! Autismespectrumstoornis. J. Wolthaus, GZ-psycholoog en C. Schoenmakers, GZ-psycholoog
Op naar de DSM 5! Autismespectrumstoornis J. Wolthaus, GZ-psycholoog en C. Schoenmakers, GZ-psycholoog Autisme DSM IV: Stoornissen die meestal voor het eerst op zuigelingenleeftijd, kinderleeftijd of in
Nadere informatieObservatieformulier 1: De interacties van het kind met leidsters en leeftijdgenoten
Observatieformulier 1: De interacties van het kind met leidsters en leeftijdgenoten Stel dat een kind in jouw groep sociale en taalvaardigheden heeft die onder het niveau liggen van wat je bij zijn leeftijd
Nadere informatieOntwikkelingslijnen 0-4 jaar (ZONDER extra doelen) - versie januari Naam kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid
Sociaal-emotionele ontwikkeling etrokkenheid etrokkenheid - Fase 8 Heeft plezier in het leren van nieuwe dingen Zet door, blijft het een tijdje proberen als iets niet direct lukt, bijvoorbeeld bij een
Nadere informatieSLO PILOT VVE/PO Utrecht
Van observatie naar overdracht (Kijk op ontwikkeling) Tussen voorschoolse instelling en basisschool Kindgegevens Voornaam... Achternaam... Geslacht... Geboortedatum... - geboorteplaats... - geboorteland...
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEID VAN DE SKPC
PEDAGOGISCH BELEID VAN DE SKPC Veilige, kindvriendelijke opvang creëren. Dat is het hoofddoel van de SKPC. Het klinkt eenvoudig, maar hoe gaat dat in de dagelijkse praktijk van de diverse opvangvormen
Nadere informatiePedagogisch beleid gastouderbureau via Laura
Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Inleiding Gastouderbureau via Laura biedt kinderen een fijne en vertrouwde opvang waar zij kunnen groeien en de wereld om hen heen kunnen ontdekken. Terwijl
Nadere informatieWorkshop: Werkdruk, stress te lijf.
Studiedag Schouder aan schouder. Workshop: Werkdruk, stress te lijf. Gegeven door mevr. Miranda Vanbrabant. Senior coach en trainer. Vanuit haar ruime ervaring als creatief- en psychodramatherapeut (15
Nadere informatieAUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN
AUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN EEN VOORBEELD Mira, 14 jaar. Derde klas van de middelbare school. Vanaf baby snel boos. Nu zo vlug kwaad dat ouders het niet meer weten. DRIE MOGELIJKE
Nadere informatieBijlage 25: Autismespectrumstoornis in DSM-5 (voorlopige Nederlandse vertaling) 1
Bijlage 25: Autismespectrumstoornis in DSM-5 (voorlopige Nederlandse vertaling) 1 Moet voldoen aan de criteria A, B, C en D A. Aanhoudende tekorten in sociale communicatie en sociale interactie in meerdere
Nadere informatiePedagogisch Werkplan gastouder
Pedagogisch Werkplan gastouder Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. PERSOONLIJKE GEGEVENS GASTOUDER... 3 2. EMOTIONELE VEILIGHEID... 3 2.1. Vertrouwen... 3 2.2. Veilige opvangomgeving... 3 2.3. Spel, speelgoed
Nadere informatie(naam/plaats school) Achternaam : Roepnaam : Geboortedatum: :. Nationaliteit : Adres (straat/nr) :. Postcode:. Spreektaal thuis: :.
Dit aanmeldformulier is opgesteld ten behoeve van de zorgvuldige aanmelding van uw kind bij één van de basisscholen van het Samenwerkingsverband Kampen Aanmeldformulier voor basisschool ndergetekenden
Nadere informatieKennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016
Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke
Nadere informatieGastcollege Grenzen van taal Vroegbehandeling Doof/Slechthorend - Kentalis Haren Juni 2018 Nina Osterloh
Gastcollege Grenzen van taal Vroegbehandeling Doof/Slechthorend - Kentalis Haren Juni 2018 Nina Osterloh Even voorstellen o Nina Osterloh o logopedist en neurolinguïst o Vroegbehandeling Doof/Slechthorend
Nadere informatieOntwikkelingslijnen 0-4 jaar (MET extra doelen) - versie januari Naam kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid
Sociaal-emotionele ontwikkeling etrokkenheid etrokkenheid - Fase 8 Heeft plezier in het leren van nieuwe dingen Zet door, blijft het een tijdje proberen als iets niet direct lukt, bijvoorbeeld bij een
Nadere informatieStructuurgroep dove en slechthorende leerlingen
Structuurgroep dove en slechthorende leerlingen Ontstaan van de structuurgroep - Doelgroep De doelgroep zjin leerlingen die naast hun auditieve en communicatieve beperking in het gedrag extra ondersteuning
Nadere informatiePedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios
Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Onderdeel van: Pagina 1 van 5 Inleiding In het pedagogisch kader staan onze uitgangspunten en basisdoelen die ten grondslag liggen aan ons pedagogisch handelen.
Nadere informatieShadow Games T42 (Zwitserland)
l e s b ri ef Shadow Games T42 (Zwitserland) +31 (0)76-515 49 84 t +31(0)76-513 81 25 stiltefestival techniek@destilte.nl 4811 TL Breda 4811 KB Breda F facebook.com/ +31(0)6-11 62 32 91 Nieuwe Huizen 41
Nadere informatieNLP & INKOOP. Dam Inkoopadvies & Training 2018
NLP & INKOOP Dam Inkoopadvies & Training 2018 Stelling Als iemand anders het kan, kan ik het ook. Gewetensvraag Doe jij wat je zegt EN Zeg jij wat je doet? Jolanda Dam VERTROUWEN OPENHEID ONTWIKKELEN Sinds
Nadere informatieDE 12 VAN DOK12. Dit ben ik
Dit ben ik Op DOK12 verwerf ik kennis, vaardigheden en ontwikkel ik mij als persoon. Ik krijg ruimte om mijzelf goed te leren kennen, te zijn wie ik ben en mijn talenten te ontwikkelen. Ook leer ik oog
Nadere informatieVisie (Pedagogisch werkplan)
Visie (Pedagogisch werkplan) Gastouderopvang De Krummeltjes stelt zich tot doel om een omgeving te bieden waarin kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige en evenwichtige mensen met respect voor anderen
Nadere informatie3.4 Relatie tussen scores op de PH-meter en leerlinggedrag
3.4 Relatie tussen scores op de PH-meter en leerlinggedrag Door de inzet van de PH-meter verkrijgt een medewerker data over zijn pedagogisch handelen. De data geven aan in welke frequentie hij bepaald
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers
Kinderen op bezoek op de intensive care (IC) Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de intensive care (IC) is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen
Nadere informatieEen innovatief behandelprogramma voor jongeren ( jaar) Aangevuld en verrijkt met evidence en practice based methodieken
Zomerschoolwerkhuis Het meervoudig risicomodel Van der Ploeg (2007) Omgezet in een behandelprogramma met de vier leefgebieden vrije tijd, school, werk, huis Ter verbetering van de zelfstandigheid, zelfredzaamheid
Nadere informatieLesbrief. Carrousel des Moutons (4+) D'Irque & Fien Vlaanderen
Lesbrief Carrousel des Moutons (4+) D'Irque & Fien Vlaanderen Dit Vlaamse duo laat de grootsheid van het circus dan wel achterwege, maar deze voorstelling heeft absoluut alles: poëzie, acrobatie, humor,
Nadere informatieOVERZICHT VAN DE LEERLIJNEN KIEZEN DELEN MAKEN
OVERZICHT VAN DE LEERLIJNEN KIEZEN DELEN MAKEN Naam kind: X Geboorte:.. Schooljaar leeftijd kleur leeftijd kleur 2006-2007 08-01-07 2007-2008 2008-2009 2009-2010 Jan. 10 2010-2011 Jan.08 Cito taal M2 A
Nadere informatieAu-tomutilatie. Een groot probleem, een grote uitdaging. Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog
Au-tomutilatie Een groot probleem, een grote uitdaging Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog Inhoud Waarom verwonden cliënten zichzelf? Handelingsverlegenheid en machteloosheid bij begeleiders
Nadere informatieLesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing
Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing Kennismaking & kader Wie zijn we? Wat gaan we doen? Leerkrachten kunnen met de
Nadere informatieStructuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren
Structuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren Wie ben ik? De ijsbergtheorie Wie zijn jullie? Even voorstellen Wie
Nadere informatie(naam/plaats school) Achternaam : Roepnaam : Geboortedatum: :. Nationaliteit : Adres (straat/nr) :. Postcode:. Telefoonnummer : Telefoonnummer 2:.
Stichting penbaar nderwijs Kampen Noordweg 87 8262 BP Kampen Tel: (038) 333 22 43 www.ookkampen.nl Dit aanmeldformulier is opgesteld ten behoeve van de zorgvuldige aanmelding van uw kind bij één van de
Nadere informatieTerugkoppelingsrapport
Terugkoppelingsrapport LKK januari 2018 Inleiding De kwaliteit van de kinderopvang in Nederland is overwegend positief, zo blijkt uit de eerste meting van de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK).
Nadere informatie1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Nadere informatie29/11/2011. Overzicht. Psychotherapie en emotionele belevingswereld bij personen met een mentale beperking. Achtergrond.
Psychotherapie en emotionele belevingswereld bij personen met een mentale beperking. Katrien Beckx Shana Van Impe Annik Simons CEMA Antwerpen Overzicht achtergrond functies van probleemgedrag probleemsamenhang
Nadere informatieBasis O. Basis Observatieformulier
Basis O Basis Observatieformulier Gegevens kind Voornaam: Achternaam: Geboortedatum: Geslacht jongen / meisje Geboorteland kind: Kind woont bij vader en moeder / vader / moeder / anders Aantal kinderen:
Nadere informatiehoud altijd de specifieke leerling met zijn individuele hulpvraag in het achterhoofd
Sleutelwoord is structuur De school is een uitgelezen plaats om de leerling met het Syndroom van Asperger te leren omgaan met leeftijdgenoten. Goede begeleiding is dan van belang. Docent kunnen veel voor
Nadere informatieLogopedie in het cluster 4 onderwijs
Logopedie in het cluster 4 onderwijs mw. E. Cox MA (NVLF) mw. E. Kunst-Verberne (NVLF) mw. M. Schulte (NVLF) dhr. R. Nannes (NVLF) 2 Aanleiding position statement Dit position statement richt zich op de
Nadere informatieCognitieve communicatiestoornissen
Logopedie Cognitieve communicatiestoornissen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Cognitieve communicatiestoornissen / 04-01-2018 2 Cognitieve
Nadere informatieDe hechtingsbril in de supervisie ladder
De hechtingsbril in de supervisie ladder Supervisieladder in beeld De hechtingsbril in analyse en review Programma Korte intro over interactie en hechting Is VIB-G anders? Analyse van de beelden met de
Nadere informatieWorkshop dementie. 27 november 2014. Marlon v.d. Wetering en Karen v.d. Weijer
Workshop dementie 27 november 2014 Marlon v.d. Wetering en Karen v.d. Weijer Bram Bram is 53 jaar, heeft een matig verstandelijke beperking en het syndroom van Down. Sinds 10 jaar woont hij in een woonvoorziening
Nadere informatieProblemen in de prikkelverwerking op school. Aranka Altena Onderwijskundig Begeleider LWOE
Problemen in de prikkelverwerking op school Aranka Altena Onderwijskundig Begeleider LWOE Doel workshop Informatie geven vanuit de fysiotherapie over prikkelverwerking Voorbeelden vanuit de praktijk kort
Nadere informatieJGZ-richtlijn Autismespectrumstoornissen Januari 2015
Stroomschema ASS bij kinderen 0 4 ar Signalering, begeleiding en toeleiding naar diagnostiek en behandeling Niet pluis gevoel/ signalen bij ouders, onderwijs en/of JGZ Tijdens contactmomenten JGZ met van
Nadere informatieVoel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008
Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.
Nadere informatieWORKSHOP AUTISME & WERK DE AUTIPROOF WERKPLEK
WORKSHOP AUTISME & WERK DE AUTIPROOF WERKPLEK Wie doet de workshop? Han Dijkslag Consultant/Coach Han.dijkslag@effectyf.nl 06-53126821 www.effectyf.nl Programma workshop -Wat is een Autisme Spectrum Stoornis
Nadere informatieAlgemene informatie Kinderopvang 0-4. November 2014
Algemene informatie Kinderopvang 0-4 November 2014 Voorwoord Positive Action wordt in Amerika met veel succes uitgevoerd. Het is een bewezen effectief programma dat positieve resultaten behaalt op zowel
Nadere informatieSPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Informatie en advies voor de praktijkbegeleider
Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD Voor een stagiaire met Ernstige Spraak- en taal Moeilijkheden (esm) in de werksituatie Inzicht, herkennen, handelen Stagiaires
Nadere informatieAls kinderen niet (kunnen) begrijpen wat je zegt
Als kinderen niet (kunnen) begrijpen wat je zegt Communicatie in de zwemles bij kinderen met een lager IQ Patty van t Hooft Dag van het zwemonderwijs 2017 Programma Welkom IQ Begrijpen Ontwikkelingsfasen
Nadere informatieKennismaking. Startopdracht. Agenda
Kennismaking 5 april 2017 PCBO Baarn Soest Gerreke Gierveld Agenda 1. Startopdracht 2. Waarom een kindgesprek? 3. Verschillende soorten kindgesprekken 4. Gesprekstechnieken 5. Praatkaart 6. Evaluatie en
Nadere informatieWelkom. DGM en Autisme. Esther van Efferen-Wiersma. Presentatie door
Welkom DGM en Autisme Presentatie door Esther van Efferen-Wiersma Inhoud DGM en autisme? Autisme: recente ontwikkelingen Van beperkingen naar (onderwijs)behoeften DGM en autisme! Vragen? DGM en Autisme?
Nadere informatieProcesbeschrijving en Kwaliteitsindicatoren voor het onderwijs aan leerlingen met een meervoudige beperking.
Kwaliteitsindicatoren voor het onderwijs aan leerlingen met een meervoudige beperking. In dit document worden het proces beschreven en de kwaliteitsindicatoren benoemd voor het onderwijs aan Hieronder
Nadere informatie1. Wat is taalontwikkeling?
1. Wat is taalontwikkeling? Mensen willen graag hun wensen, gevoelens en ervaringen delen met anderen. Dit doen ze zowel met woorden als met hun lichaam (lachen, huilen, wijzen,...). Een kind leert daarvoor
Nadere informatie