Instroomkenmerken in het eerste jaar secundair onderwijs Jonas Dockx, Eef Stevens & Bieke De Fraine

Transcriptie

1 Instroomkenmerken in het eerste jaar secundair onderwijs Jonas Dockx, Eef Stevens & Bieke De Fraine

2 Inleiding Vaststelling 1: leerlingen verschillen 2

3 Inleiding Vaststelling 2: klassen verschillen Klassen trekken verschillende leerlingen aan. 3

4 Inleiding Vaststelling 3: scholen verschillen Scholen trekken verschillende leerlingen aan. 4

5 Inleiding Verschillen tussen leerlingen op 3 niveaus -> Kenmerken van leerlingen bij start SO zijn instroomkenmerken 5

6 LiSO-project LiSO-project= Project Loopbanen in het Secundair Onderwijs Doel: verschillen in loopbanen van leerlingen beschrijven en verklaren Cohorte van leerlingen doorheen SO vanaf 1 ste jaar SO in 51 scholen Ruime regio Aarschot-Mechelen-Vilvoorde onderzoek eerste jaar SO afgerond 6

7 LiSO-project Ervaringen eerste onderzoeksjaar: Toetsen voor sommige klassen/scholen te moeilijk Toetsresultaten tonen grote verschillen Leerlingen verschillen in sociale achtergrond Dit leidt tot de vraag: waar bevinden zich deze verschillen? 7

8 Onderzoeksvraag 1 Hoe groot zijn de verschillen in instroomkenmerken tussen leerlingen, klassen en scholen in het 1ste jaar SO? Prestaties Niet-cognitieve uitkomsten Leerlingkenmerken 8

9 Onderzoeksvraag 1: Methode Welke methode om verschillen tussen leerlingen, klassen en scholen te beschrijven? Hiërarchische structuur onderwijs Verschillen beschrijven De relatieve grootte van een verschil -> Multiniveaumodel 9

10 Onderzoeksvraag 1: Methode Multiniveaumodel heeft 3 niveaus: Niveau 1: leerlingen Niveau 2: klassen Niveau 3: scholen Hoeveel variantie per niveau Uitgedrukt in % per niveau over 3 niveaus 10

11 Onderzoeksvraag 1: Instrumenten Gegevens september 2013: Prestaties: wiskunde & begrijpend lezen Niet-cognitieve uitkomsten: welbevinden en motivatie uit leerlingenvragenlijst Leerlingkenmerken: onderwijskansarmoede-indicator (OKI) Laag opleidingsniveau moeder Gezinstaal niet Nederlands Buurt met hoge mate van schoolse vertraging Schooltoelage 11

12 Onderzoeksvraag 1: Prestaties Nulmodel Wiskunde Nulmodel Begrijpend Lezen Intercept Niveau 1: Leerlingvariantie Niveau 2: Klasvariantie Niveau 3: Schoolvariantie Totale variantie Niveau 1: Leerlingvariantie % 24,04% 68,10% Niveau 2: Klasvariantie % 40,34% 16,24% Niveau 3: Schoolvariantie % 35,62% 15,65% 12

13 Onderzoeksvraag 1: Wiskunde 13

14 Onderzoeksvraag 1: Wiskunde 14

15 Onderzoeksvraag 1: Prestaties Echter: is het zinvol om voor alle leerlingen één multiniveaumodel op te stellen? Wat met onderscheid 1A en 1B (stroom)? Daarom nemen we stroom op als variabele in ons model. Hoeveel variantie zou stroom verklaren per niveau? 15

16 Onderzoeksvraag 1: Prestaties Nulmodel wiskunde Model met stroom wiskunde Intercept Stroom -23 Reductie Niveau 1: Leerlingvariantie % Niveau 2: Klasvariantie ,24% Niveau 3: Schoolvariantie ,54% 16

17 Onderzoeksvraag 1: Prestaties Nulmodel begrijpend lezen Model met stroom begrijpend lezen Intercept Stroom -5 Reductie Niveau 1: Leerlingvariantie % Niveau 2: Klasvariantie ,43% Niveau 3: Schoolvariantie ,58% 17

18 Conclusie onderzoeksvraag 1 prestaties Er zijn grote verschillen in wiskunde tussen klassen en scholen bij instroom. Een groot deel van deze verschillen wordt verklaard door stroom (1A-1B). Er zijn kleinere verschillen in begrijpend lezen tussen klassen en scholen bij instroom. Deze verschillen in scholen wordt gedeeltelijk verklaard door stroom (1A-1B). 18

19 Onderzoeksvraag 1: niet-cognitieve uitkomsten en leerlingkenmerken Gelden deze resultaten ook voor: Niet-cognitieve uitkomsten: welbevinden en motivatie Leerlingkenmerken: OKI 19

20 Onderzoeksvraag 1: niet-cognitieve uitkomsten en leerlingkenmerken Motivatie Welbevin OKI den Intercept 15,66 36,40 0,91 Niveau 1: 7,58 26,97 0,78 Leerlingvariantie Niveau 2: Klasvariantie 0,32 1,49 0,08 Niveau 3: 0,06 0,26 0,36 Schoolvariantie Totale variantie 7,96 28,72 1,22 Niveau 1: Leerlingvariantie % Niveau 2: Klasvariantie % Niveau 3: Schoolvariantie % 95,18% 93,89% 64,08% 4,03% 5,19% 6,33% 0,79% 0,92% 29,59% 20

21 Onderzoeksvraag 1: Niet cognitieve uitkomsten en leerlingkenmerken Model met stroom Motivatie Model met stroom Welbevinden Model met stroom OKI Intercept 15,65 36,54 0,77 Stroom 0,12-0,36 0,71 Reductie Reductie Reductie Niveau 1: Leerlingvariantie 0% 0% -0,17% Niveau 2: Klasvariantie 0% 0% -55,22% Niveau 3: Schoolvariantie -0,95% -8,08% -19,73% 21

22 Conclusie Onderzoeksvraag 1: niet cognitieve uitkomsten & llkenmerken Voor schoolwelbevinden en motivatie zijn er weinig verschillen tussen klassen en scholen. Voor de OKI zijn er verschillen tussen scholen en kleine verschillen tussen klassen. De verschillen in de OKI tussen klassen worden grotendeels verklaard door stroom (1A-1B). De verschillen in de OKI tussen scholen worden gedeeltelijk verklaard door stroom (1A-1B). 22

23 Onderzoeksvraag 2 In hoeverre worden de verschillen in prestaties en niet-cognitieve uitkomsten aan de start van het SO verklaard door leerlingkenmerken bovenop stroom? 23

24 Onderzoeksvraag 2 Leerlingkenmerken opnemen als verklarende variabele in multiniveaumodel bovenop stroom. OKI is nu geen uitkomst maar een verklarende variabele. 24

25 Onderzoeksvraag 2 Wiskunde Begrijpend Motivatie Welbevinden Lezen Intercept 109,97 51,11 15,47 36,48 Stroom -21,77-3,76-0,11-0,32 OKI -1,72-1,57 0,25-0,04 Reductie door OKI bovenop stroom Niveau 1: Leerlingvariantie -3% -3% -1 % 0% Niveau 2: Klasvariantie -8% -8% 0% 0% Niveau 3: Schoolvariantie -20% -14% -46% 0% 25

26 Conclusie Onderzoeksvraag 2 De OKI verklaart een significante hoeveelheid van prestaties bij de start van het SO bovenop stroom (1A-1B). Meer voor scholen dan voor klassen Tussen niet cognitieve uitkomsten en de OKI wordt geen duidelijke relatie gevonden bij de start van het SO. 26

27 Algemene conclusie Hoewel er grote verschillen zijn tussen klassen en scholen bij instroom voor wiskunde zijn deze merkbaar kleiner voor begrijpend lezen. Stroom verklaart een groot gedeelte van de verschillen in prestaties tussen klassen en scholen, maar niet alles. De verschillen tussen klassen en scholen in OKI zijn deels toe te schrijven aan stroom. De OKI verklaart een deel van de verschillen tussen scholen en klassen voor prestaties bovenop stroom aan de start van het SO. 27

28 Bedankt voor uw aandacht. Info: Contact: 28