Ontwikkelingen. DGT bij ASS. Michelle Teluij. Eindreferaat

Transcriptie

1 Ontwikkelingen DGT bij ASS Michelle Teluij Eindreferaat

2 Inhoud Achtergrond Vraagstelling Resultaten Literatuur Interviews therapeuten Database DGT Zetten Conclusie Aanbevelingen

3 Achtergrond DGT DGT is evidence based behandeling voor emotieregulatieproblemen bij borderline persoonlijkheidsproblematiek Biosociale theorie: disfunctie in emotieregulatiesysteem Onderdelen therapieprogramma (duur 6 mnd) - individuele therapie (1u/wk) - vaardigheidstraining (1x/wk) - telefonische consultatie - netwerktraining (1x/mnd)

4 Filmfragment: therapiesessie

5 Aanleiding onderzoek Klinische praktijk: relatief groot aantal meisjes met ASS die borderline gedrag ontwikkelen Geen bewezen effectieve behandeling voor emotieregulatieproblemen bij ASS Wel DGT In praktijk DGT al toegepast bij ASS met veelbelovend resultaat

6 Vraagstelling Hoe kan het dat jongeren met ASS baat hebben bij DGT? 1. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen borderline en ASS met name in de emotieregulatie? 2. In hoeverre is DGT toepasbaar bij ASS?

7 Relevantie onderzoek Bij jongeren met ASS komen forse emotieregulatieproblemen en suïcidaliteit frequent voor - Grote ziektelast en zorgconsumptie! Zij missen een werkzame behandeling Geen alternatieven beschikbaar Kosten-efficiëntie: bredere toepasbaarheid bestaande therapie Theoretische onderbouwing reeds ontstane klinische praktijk

8 Onderzoeksstappen Literatuur onderzoek Interviews met DGT therapeuten Analyse DGT database van Karakter Zetten

9 Vraag 1 Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen borderline en ASS met name in de emotieregulatie?

10 Emotieregulatieproblemen bij ASS Kinderen met ASS meer moeite met regulatie van aandacht, gedrag en stemming (Garon 2009 et al) Groter risico op comorbide angst en stemmingsstoornissen Geen betrouwbare prevalentiecijfers over emotieregulatieproblemen en suïcidaliteit bij ASS! Meer disfunctionele coping bij ASS (Mazefsky et al 2014) - Focus houden op stressor (rumineren, emotionele arousal) - Vermijden en blokkeren Geldt ook voor patiënten met borderline diagnose

11 Emotieregulatie Onderliggende beperkingen ASS Borderline Beperkte ToM Beperkte emotieherkenning Verstoorde prikkelverwerking Rigiditeit Beperking in mentaliseren Uitval op complexere sociale cognitie taken

12 Relatie ASS en BPS Geen onderzoeken naar relatie tussen ASS en borderline Relatie ASS/ADHD en persoonlijkheidsproblematiek (Anckarsater et al 2006/2013) ASS/ADHD Omgevings factoren Neurocognitieve stoornissen Persoonlijkheidspathologie

13 De klinische praktijk Interviews met DGT therapeuten

14 ASS vs borderline Overlap Verschil Emotieregulatieproblemen Suicidepogingen Automutilatie Impulsiviteit Dichotoom denken Minder aantrekken/afstoten Rigiditeit meer op de voorgrond Beperkt voorstellingsvermogen Functioneel contact

15 Cijfers DGT database 9 van de 32 patiënten ASS diagnose - alleen meisjes - diagnose ASS laat gesteld (13-15 jaar) - (boven)gemiddeld intelligent Zijn er wat betreft emotieregulatie verschillen tussen de ASS groep en de borderline groep? -gemeten volgens BPDSI -gemeten volgens LPI

16 BPDSI

17 BPDSI impulsiviteit subschaal

18 LPI

19 Conclusie 1 Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen borderline en ASS met name in de emotieregulatie? Veel overlap in emotieregulatieproblemen tussen ASS en borderline Geen scherpe grens tussen beide stoornissen maar overlap Borderline ASS

20 Dus Niet laten afleiden door classificatie Behandel de emotieregulatieproblemen

21 Vraag 2 In hoeverre is DGT toepasbaar bij ASS? - Literatuur - De klinische praktijk : Interviews met therapeuten - Drie casus

22 DGT bij ASS Geen wetenschappelijke publicaties over toepassing van DGT bij ASS! Boekpublicatie: DGT klinische praktijk - Klinische ervaringen met DGT binnen forensische psychiatrie bij volwassenen met ASS - Goed toepasbaar met enkele aanpassingen - kwaliteiten: oordeelsvrij beschrijven, oog voor detail, therapietrouw - effect: uitbreiding vaardigheden, meer zelfvertrouwen

23 De klinische praktijk Interviews met DGT therapeuten Hoe beoordelen therapeuten de toepasbaarheid van DGT bij jongeren met ASS?

24 Werkzame elementen DGT Duidelijke kaders en heldere afspraken Vaste structuur in sessies, voorspelbaar Aanreiken van concrete vaardigheden Aandacht voor generalisatie door combinatie van training, individuele therapie en telefonische consultatie Gedetailleerde gedragsanalyses: inzicht in oorzaak-gevolg, reflecteren stimuleren

25 Aanpassingen Geen grote aanpassingen nodig voor jongeren met ASS Rekening houden met beperkingen in taal en communicatie maak het concreet

26 Effecten Houden zich aan afspraken en zijn gemotiveerd Geen commitment probleem Leren toepassen nieuwe vaardigheden vraagt meer investering Consolideert beter: blijven toepassen wat ze geleerd hebben Mogelijk wel beter effect dan bij borderline groep!

27 DGT veelbelovend voor ASS Wat heeft een autist nodig? Wat biedt DGT? Structuur Voorspelbaarheid Vaardigheden Gedragstherapeutische leerprincipes Generalisatie bevorderen Duidelijke kaders en vaste structuur in sessie en training Concrete vaardigheden Gedragstherapeutische leerprincipes Aandacht voor generalisatie (combinatie individuele therapie, VT, TC, NT)

28 Drie cases casus leeftijd diagnose voorgeschiedenis Patient 1 : 15 jaar, Asperger, BPS, disharmonisch Vanaf jonge IQ leeftijd (VIQ 142 PIQ 107) BPS 1 14 Asperger Patient 2: 17 jaar; PDD-NOS, anorexia, pers. stoornis NAO 2 17 PDD-NOS Anorexia nervosa Pers. stoornis NAO Patient 3: 17 jaar, McDD met borderline trekken stemmingsklachten Meerdere (crisis)opnames Bij 13 jaar diagnose ASS 2011 CGT ivm depressie 2012 opname: diagnose ASS 3 15 PDD-NOS, type McDD Pers. stoornis NAO : CGT, systeemtherapie 2010 start DGT : diagnose ASS

29 BPDSI totaalscore

30 LPI score

31 Coping (UCL) Actieve coping Passieve coping voor na voor na

32 Conclusie 2 2. In hoeverre is DGT toepasbaar bij jongeren met ASS? DGT kader sluit goed aan bij ASS (structuur, focus op vaardigheden, gedragsmatige principes, generalisatie) Veelbelovende eerste behandelresultaten

33 Eindconclusie Hoe kan het dat jongeren met ASS baat hebben bij DGT? Jongeren met ASS en borderline niet van elkaar te onderscheiden op vlak van emotieregulatieproblemen DGT bewezen effectieve therapie voor emotieregulatieproblemen DGT kader sluit goed aan bij jongeren met ASS DGT blijkt in klinische praktijk bij ASS goed toepasbaar met veelbelovende resultaten

34 Aanbevelingen voor praktijk Laat behandelindicatie bepalen door symptoomcomplex dat op voorgrond staat en NIET door classificatie DGT niet alleen effectief bij borderline, maar ook bij ASS goed toepasbaar!

35 Aanbevelingen onderzoek Meer onderzoek naar relatie ASS en BPS Onderzoek naar effectiviteit van DGT bij emotieregulatieproblemen bij ASS

36 Vragen/discussie