Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst"

Transcriptie

1 Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst

2 Conflict of interest Perner A, Laake J, van der Horst ICC. Innovation and safety in critical care: should we collaborate with the industry? Intensive Care Med Dec;44(12):

3 Cochrane Handbook

4

5

6 Nuttig? Da Costa BR, Juni P. Systematic reviews and meta-analyses of randomized trials: principles and pitfalls. Eur Heart J Dec 14;35(47):

7

8 Systematische reviews (SR): waarom? Waarom wel: Actueel overzicht van effectiviteit en veiligheid van een interventie Meer power en betrouwbaardere schatting van effect dan een RCT Waarom niet: Misbruik van de terminologie Heterogeniteit; methodologisch, klinisch en statistisch

9 Basiscriteria voor een goede SR 1. Prospectieve registratie 2. Zoekstrategie (3+ databases) 3. Risk of Bias assessment 4. Meta-analyse (niet verplicht ) a. Relevante uitkomst b. Statistische heterogeniteit c. Klinische heterogeniteit 5. Alles in duplo

10 1. Prospectieve registratie Duidelijke vraagstelling (PICO) A priori registratie (PROSPERO)

11 Kaufmann T, Clement RP, Scheeren TWL, Saugel B, Keus F, van der Horst ICC. Perioperative goal-directed therapy: A systematic review without meta-analysis. Acta Anaesthesiol Scand Nov;62(10):

12 2. Zoekstrategie Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG, The PRISMA Group. Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta- Analyses: The PRISMA Statement. BMJ. 2009; 339:b2535

13 3. Risk of bias

14 3. Risk of bias voorbeeld Risk of bias assessment Cochrane Risk of Bias Tool Huang CT, Lin HH, Ruan SY, Lee MS, Tsai YJ, Yu CJ. Efficacy and adverse events of high-frequency oscillatory ventilation in adult patients with acute respiratory distress syndrome: a meta-analysis. Crit Care ;18(3):R102.

15 Bias in risk of bias Huang CT, Lin HH, Ruan SY, Lee MS, Tsai YJ, Yu CJ. Efficacy and adverse events of high-frequency oscillatory ventilation in adult patients with acute respiratory distress syndrome: a meta-analysis. Crit Care ;18(3):R102.

16 Risk of bias domains altijd belangrijk?

17 Koster TM, Wetterslev J, Gluud C, Keus F, van der Horst ICC. Systematic overview and critical appraisal of meta-analyses of interventions in intensive care medicine. Acta Anaesthesiol Scand May 24. doi: /aas.13147

18 Kaufmann T, Clement RP, Scheeren TWL, Saugel B, Keus F, van der Horst ICC. Perioperative goal-directed therapy: A systematic review without meta-analysis. Acta Anaesthesiol Scand Nov;62(10):

19 Conflicterende resultaten

20 SR in intensive care journals Butler E, Granholm A, Aneman A. Trustworthy systematic reviews Can journals do more? Acta Anaesthesiol Scand 2019 Jan 24. doi: /aas.13330

21 Wat beoordeel ik van een SR? Protocol Protocol / methode Zoekstrategie en data extractie in duplo Risk of Bias Assessment Meta-analyse

22 4. Meta-analyse Onderzoek waarbij de resultaten van eerder uitgevoerde onderzoeken samen worden genomen om een preciezere uitspraak te doen over een bepaald fenomeen of theorie Klinische relevante uitkomsten Statistische heterogeniteit Klinische heterogeniteit

23 4a. Klinisch relevante uitkomsten

24

25 4b. Statistische heterogeniteit Liu C, Wang J, Yiu D, Liu K. The efficacy of glucocorticoids for the prevention of atrial fibrillation, or length of intensive care unit or hospital stay after cardiac surgery: a meta-analysis. Cardiovasc Ther (3):89-96

26

27 4b. Klinische heterogeniteit

28 4b. Klinische heterogeniteit de Grooth HJ, Parienti JJ, Postema J, Loer SA, Oudemans-van Straaten HM, Girbes AR. Positive outcomes, mortality rates, and publication bias in septic shock trials. Intensive Care Med Jun 19. doi: /s x

29 Conclusies (voor oplossingen) Koster TM, Wetterslev J, Gluud C, Keus F, van der Horst ICC. Systematic overview and critical appraisal of meta-analyses of interventions in intensive care medicine. Acta Anaesthesiol Scand May 24. doi: /aas.13147

30 Voorbeeld (RCT karakteristieken) Kaufmann T, Clement RP, Scheeren TWL, Saugel B, Keus F, van der Horst ICC. Perioperative goal-directed therapy: A systematic review without meta-analysis. Acta Anaesthesiol Scand Nov;62(10):

31

32 Trial sequential analyse Analoog aan powerbereking RCT Doel: voortijdige conclusies voorkomen; oftewel vermijden van foutpositieve en fout-negatieve resultaten

33 Trial sequential analyse A initieel foutpositief B initieel foutnegatief C initieel foutpositief

34 Trial sequential analyse TSA of mortality at maximal follow-up of levosimendan compared with any control in the six trials with lower risk of bias for low cardiac output syndromes in critically ill patients not having cardiac surgery. Koster G, Wetterslev J, Gluud C, Zijlstra JG, Scheeren TWL, van der Horst IC, Keus F. Effects of levosimendan for low cardiac output syndrome in critically ill patients: systematic review with meta-analysis and trial sequential analysis. Intensive Care Med. 2015;41(2):

35 Take home

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael Alcohol misbruik Consequenties voor IC Roger van Groenendael à Meerdere MC/IC patiënten met alcohol abusus in VG à Belang voor IC opname? Omvang Meest gebruikte en misbruikte drug wereldwijd NL getallen:

Nadere informatie

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire

Nadere informatie

Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling

Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling Inge Zoutenbier, Lotte Versteegde, Jenta Sluijmers, Ingrid Singer en Ellen Gerrits (2016) 1 In opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie

Nadere informatie

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Systematisch literatuur onderzoek RCT s worden gemaakt om

Nadere informatie

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters Literatuuronderzoek Systematische Review Meta-Analyse KEMTA Andrea Peeters Waarom doen? Presentatie 1. Begrippen systematische review en meta-analyse 2. Hoe te werk gaan bij het opzetten van een review

Nadere informatie

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking?

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Jeroen van Oostrum Hoofd Business Intelligence Center 24 november 2009 Stellingen Stelling 1: Patiëntuitkomstmaten, zoals heropnames, complicaties en patiënttevredenheid,

Nadere informatie

Perioperative ventilation in health and disease. Patrick Prud homme

Perioperative ventilation in health and disease. Patrick Prud homme Perioperative ventilation in health and disease Patrick Prud homme Inhoud Inleiding Wat is het probleem bij ventilatie? Perioperatieve ventilatie Gerichte aanpak voor bepaalde groepen Conclusie Literatuurlijst

Nadere informatie

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Goede zorg Effectief Doelmatig Veilig Tijdig Toegankelijk

Nadere informatie

Is normothermie wel zo cool?

Is normothermie wel zo cool? Is normothermie wel zo cool? Joyce Honcoop Circulation Practitioner i.o. M. Barnas Medisch begeleider M. Rigter Afdeling begeleider Intensive Care Ziekenhuis Amstelland, Amstelveen 2017-2019 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Meer of minder zuurstof?

Meer of minder zuurstof? Meer of minder zuurstof? Streefwaarden en toxiciteit Hendrik JF Helmerhorst Arts-onderzoeker Intensive Care AIOS Anesthesiologie Is a breath of fresh air worth it? 2 Achtergrond Geschiedenis Priestley,

Nadere informatie

Acetylcysteine bij ouderen met COPD. Reduceert acetylsteine exacerbaties?

Acetylcysteine bij ouderen met COPD. Reduceert acetylsteine exacerbaties? Home no. 3 Juni 2018 Eerdere edities Verenso.nl Acetylcysteine bij ouderen met COPD. Reduceert acetylsteine exacerbaties? Critical Appraisal of Topics Mariëlle Winters mariellewinters@gmail.com Aanleiding

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten. Willem Looijaard

Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten. Willem Looijaard Lichaamssamenstelling van Intensive Care patiënten Willem Looijaard Disclosures Baxter Fresenius-Kabi 2 Dhr. X. Datum Spier 13 / 03 156,7 cm 2 21 / 03 154,2 cm 2 31 / 03 146,8 cm 2 05 / 04 136,3 cm 2 20

Nadere informatie

Wanneer is een leven redden te duur? vv-ecmo on trial. dr Erwin J.O. Kompanje. Department of Intensive Care

Wanneer is een leven redden te duur? vv-ecmo on trial. dr Erwin J.O. Kompanje. Department of Intensive Care Wanneer is een leven redden te duur? vv-ecmo on trial dr Erwin J.O. Kompanje Department of Intensive Care Vergoeding van behandelingen, pakketprincipes CVZ 1 Noodzaak * 2 Effectiviteit 3 Kosteneffectiviteit

Nadere informatie

Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG

Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG Wat is een Critically Appraised Topic Een Critically Appraised Topic (CAT) is een korte systematische samenvatting en kritische beoordeling van de resultaten

Nadere informatie

Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies

Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies 22 en 23 Maart 2016 Bestemd voor personen die in het kader van de Cochrane Collaboration een systematische review over interventies gaan

Nadere informatie

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig Start behandeling in het ziekenhuis Na 1 dag naar huis Na 2 dagen naar huis Na 5-7 dagen naar huis als de INR goed is Menno Huisman afdeling Interne

Nadere informatie

Reduceer positieve lijnkweken bij C.R.R.T.! Sjors van Bedaf Renal Practitioner i.o. 26 oktober 2011

Reduceer positieve lijnkweken bij C.R.R.T.! Sjors van Bedaf Renal Practitioner i.o. 26 oktober 2011 Reduceer positieve lijnkweken bij C.R.R.T.! Sjors van Bedaf Renal Practitioner i.o. 26 oktober 2011 Inhoud 2 Introductie Probleemstelling Vraagstelling Doelstelling Werkwijze Onderzoeksopzet Resultaten

Nadere informatie

Spinal cord injury Laura Cox Aios anesthesiologie

Spinal cord injury Laura Cox Aios anesthesiologie Spinal cord injury 26-02-2016 Laura Cox Aios anesthesiologie 5000 jaar geleden door Egyptische physicians eerste beschrijving van mogelijke neurogene shock in een patient met spinal cord injury:...he has

Nadere informatie

CRRT: when to start? when to stop? and how much?

CRRT: when to start? when to stop? and how much? CRRT: when to start? when to stop? and how much? Gerrie Cuperus, Renal Practitioner i.o. Antonius Ziekenhuis Sneek, mei 2009 Inhoud presentatie Korte introductie ziekenhuis Vraag- en doelstelling Het onderzoek

Nadere informatie

Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie. Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam

Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie. Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam Dialyse dosis en tijdstip starten CRRT: onderzoekspresentatie Petra de Vries Renal Practitioner i.o. Erasmus MC Rotterdam 13-5-2009 Inhoud presentatie Inleiding Aanleiding onderzoek Doelstelling en onderzoeksvragen

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Nationale Intensive Care Evaluatie,

Nationale Intensive Care Evaluatie, Nationale Intensive Care Evaluatie, Dave A. Dongelmans Voorzitter Stichting NICE Bestuurslid NVIC Anesthesioloog-Intensivist AMC Adviseur stichting 113-online suïcide preventie Wat doet NICE Start 1996

Nadere informatie

Steroiden bij ARDS. Evelien van Eeten ANIOS SEH/IC 31-05-2016

Steroiden bij ARDS. Evelien van Eeten ANIOS SEH/IC 31-05-2016 Steroiden bij ARDS Evelien van Eeten ANIOS SEH/IC 31-05-2016 Indeling Casus Vraagstuk Artikel Hematoloog Artikel positief Artikel not sure Artikel negatief Casus Vrouw 59 jaar, VG: MDS D1 start 1 e chemotherapie

Nadere informatie

Dirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010

Dirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010 Dirk Ubbink Evidence Based Surgery Workshop 2010 Jaarlijks: 20.000 tijdschriften 17.000 nieuwe boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties per dag!

Nadere informatie

Een eenduidig beleid voor vloeistoftherapie op de intensive care van het Groene Hart Ziekenhuis bij sepsis

Een eenduidig beleid voor vloeistoftherapie op de intensive care van het Groene Hart Ziekenhuis bij sepsis Een eenduidig beleid voor vloeistoftherapie op de intensive care van het Groene Hart Ziekenhuis bij sepsis Jeroen Boom Circulation Practitioner i.o. Februari 2013 1 2 3 Inhoud Inleiding Aanleiding Probleem-,

Nadere informatie

Methodologie als kern van twijfelachtige onderzoekspraktijken: prevalentie en preventie. prof. dr. Lex Bouter

Methodologie als kern van twijfelachtige onderzoekspraktijken: prevalentie en preventie. prof. dr. Lex Bouter Methodologie als kern van twijfelachtige onderzoekspraktijken: prevalentie en preventie prof. dr. Lex Bouter Inhoud Wat is het probleem? Categorieën, frequentie, determinanten Wat is eraan te doen? Educatie

Nadere informatie

Evidence zoeken @ WWW

Evidence zoeken @ WWW Evidence zoeken @ WWW Dirk Ubbink Evidence Based Surgery 2011 Informatie Jaarlijks: >20.000 tijdschriften en boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften Jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties

Nadere informatie

Inhalatieanesthetica op IC? MDO-praatje Dionne Miseré ANIOS IC

Inhalatieanesthetica op IC? MDO-praatje Dionne Miseré ANIOS IC Inhalatieanesthetica op IC? MDO-praatje 15-01-2018 Dionne Miseré ANIOS IC Casus Patient 56 jaar. Voorgeschiedenis: - COPD GIII - Allergisch astma Dag 1 opname IC; intubatie ivm volledig respiratoir insufficiënt

Nadere informatie

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings Safety of hydroxyethyl starches Seminariewerk Idris Ghijselings 12-04-2013 Outline 1. Structuur en Farmacokinetiek - concentratie - moleculair gewicht - molaire substitutie 2. Farmacodynamiek - volume

Nadere informatie

Muziektherapie in de oncologie

Muziektherapie in de oncologie Muziektherapie in de oncologie Wetenschap en praktijk combineren Tom Abrahams 26 mei 2015 Wat is muziektherapie? Een vorm van vaktherapie Ervaringsgericht Interventies binnen muzikale context Waar wordt

Nadere informatie

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met

Nadere informatie

Oseltamivir. Herjan Bavelaar AIOS MMB

Oseltamivir. Herjan Bavelaar AIOS MMB Oseltamivir Herjan Bavelaar AIOS MMB Inhoudsopgave à Introduc5e à Globaal overzicht evidence algemene popula5e à IC- specifieke literatuur à Conclusie/ discussie Introduc5e Influenza Familie: Orthomyxoviridae

Nadere informatie

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Trudy Bekkering, epidemioloog Cebam, 2018 1 Inhoud Achtergrond Wat is een systematische review? Hoe systematische reviews maken? Verschillende

Nadere informatie

Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie. Liselotte Boerman, ANIOS IC

Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie. Liselotte Boerman, ANIOS IC Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie Liselotte Boerman, ANIOS IC Casus Man, 66jr Acute nekpijn bij persen op toilet, met nadien toenemend nekpijn en hoofdpijn. Neurologisch onderzoek: n. abducens

Nadere informatie

De kracht van het netwerk

De kracht van het netwerk De kracht van het netwerk 2 e landelijk symposium voor IC-netwerken 28 november 2018 Kwaliteit bevorderen van IC zorg in de regio: leren van elkaar een interactieve verdiepingssessie Woensdag 28 november

Nadere informatie

Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015

Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015 Ribfixatie bij fladderthorax Vaker doen? Vera Linssen, AIOS anesthesiologie 5 november 2015 Casus M: motorrijder versus ander voertuig, van motor gevlogen, helm losgeraakt I: verdenking hematothorax, hoofdwond

Nadere informatie

Position Paper #Not4Sissies

Position Paper #Not4Sissies huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde Position Paper #Not4Sissies Lizette Wattel Coördinator UNO-VUmc Coördinator Onderzoekslijn Geriatrische Revalidatie Ewout Smit AIOTO Ouderengeneeskunde Programma

Nadere informatie

Nieuwe inzichten in het perioperatief vochtbeleid

Nieuwe inzichten in het perioperatief vochtbeleid Nieuwe inzichten in het perioperatief vochtbeleid Vrancken Dirk Co-assistent anesthesie Promotor dr. Dewinter 1. Endotheliale glycocalyx o o De theorie van Starling De dubbele barrière 2. De Derde Ruimte

Nadere informatie

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal

Nadere informatie

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon

Nadere informatie

De kracht van het netwerk

De kracht van het netwerk De kracht van het netwerk 2 e landelijk symposium voor IC-netwerken 28 november 2018 Eén virtuele IC voor de hele regio Mark van der Kuil intensivist, Bernhoven Disclosure (Potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens Overbehandeling in radiotherapie Prof. Dr. Caroline Weltens 29-09-2018 veilig de lokale therapie verminderen zonder de uitkomst te compromiteren Juiste balans tussen benefit en neveneffecten Bij combinatie

Nadere informatie

Update PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC

Update PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC Update PCSK9 trials Vascular Rounds MUMC 16 mei 2017 Frank L.J. Visseren Disclosures Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review Zoekstrategie JGZ-richtlijn Taalontwikkeling Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken zijn deze eerst omgevormd tot PICO uitgangsvragen. Hierbij wordt achtereenvolgens het volgende

Nadere informatie

Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona

Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona Environment Genotype Phenotype Omgeving Gen Psychose Omgeving

Nadere informatie

Citraatlock op de IC?

Citraatlock op de IC? Citraatlock op de IC? Introductie Steven Steutel IC-Verpleegkundige 10 zuid IC Erasmus MC 16 bedden 3 en 10 zuid IC 2008 1298 opnames 10465 Ligdagen 72 CRRT Patiënten 680 CRRT dagen Inhoud Inleiding Huidige

Nadere informatie

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Disclosure belangen Dyllis van Dijk Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

Teugvolume op de IC. PC vs. PRVC. Ingrid van der Meulen Ventilation Practitioner i.o. 15 december 2017

Teugvolume op de IC. PC vs. PRVC. Ingrid van der Meulen Ventilation Practitioner i.o. 15 december 2017 Teugvolume op de IC PC vs. PRVC Ingrid van der Meulen Ventilation Practitioner i.o. 15 december 2017 1 Inhoud Inleiding Aanleiding Probleem-, doel- en vraagstelling Methode en resultaten Discussie, conclusie

Nadere informatie

ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET

ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET 7 DECEMBER 2016, TOPICS IN IC ANDRÉKE WAGENA, IC-VERPLEEGKUNDIGE, VENTILATION PRACTITIONER MARTINI ZIEKENHUIS GRONINGEN INHOUD 2 Welke factoren beïnvloeden het ontwenproces?

Nadere informatie

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen

Nadere informatie

CVVH & Antistolling Directe trombine remmers. Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019

CVVH & Antistolling Directe trombine remmers. Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019 CVVH & Antistolling Directe trombine remmers Ashley De Bie Dekker 31 januari 2019 Casus; 74-jarige man Overname: Second opinion tav weaning difficulty na gecompliceerd beloop AVR mechano Voorgeschiedenis:

Nadere informatie

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Disclosure belangen Dyllis van Dijk Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

Wel of geen AOA in het JBZ?

Wel of geen AOA in het JBZ? Wel of geen AOA in het JBZ? Maartje van de Vrugt CHOIR seminar 13 november 2015 Facts and figures JBZ Topklinisch ziekenhuis 4000 medewerkers 240 medisch specialisten 730 bedden Incl. Intensive care: 26

Nadere informatie

The community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community

The community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community The community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community Bianca Buurman, RN, PhD, Professor of Acute Geriatric Care AMC & HvA Deze link openen om te laten zien Link youtube:

Nadere informatie

IC door de ogen van een ander

IC door de ogen van een ander IC door de ogen van een ander Cathelijne Ziedses des Plantes 1-2-2016 Inhoud Praktische zaken afgewisseld met ervaringen Voorstellen Onderzoek op de IC Post- Intensive Care Syndroom (PICS) PICS- f Wat

Nadere informatie

Furosemide: intermitterend of continu?

Furosemide: intermitterend of continu? 1 Furosemide: intermitterend of continu? Roel van der Linden IC verpleegkundige Circulation Practitioner i.o. Begeleiding: Oscar Hoiting Annemiek Harhuis Hardangerfjord (Trolltunga) 18 oktober 2017 Marcello

Nadere informatie

TeamSTEPPS. Het creëren van een cultuur van continu verbeteren

TeamSTEPPS. Het creëren van een cultuur van continu verbeteren TeamSTEPPS Het creëren van een cultuur van continu verbeteren Blijvend resultaat TeamSTEPPS Oorsprong: initiatief gebaseerd > 20 jaar onderzoek naar teamwork en teamcompetenties binnen oa. luchtvaart,

Nadere informatie

De zin en onzin van sample size berekeningen. Jos Twisk

De zin en onzin van sample size berekeningen. Jos Twisk De zin en onzin van sample size berekeningen Jos Twisk Sample size berekeningen Nodig voor subsidiegevers Nodig voor medisch etische commissies Nodig in verband met consort statement Sample size berekening

Nadere informatie

Voeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede, 08.02.2011

Voeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede, 08.02.2011 Voeding bij diabetes Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven Ede, 08.02.2011 DIABETES ATLAS, 3rd ed, IDF 2006 2007 2025 Total population (millions) 6600 7900 Adult population (millions)

Nadere informatie

Masterclass: statistical analysis 101. Bianca de Greef Sander van Kuijk Afdeling KEMTA

Masterclass: statistical analysis 101. Bianca de Greef Sander van Kuijk Afdeling KEMTA Masterclass: statistical analysis 101 Bianca de Greef Sander van Kuijk Afdeling KEMTA Inhoud Masterclass Deel 1 (theorie): Het fundament van statistisch toetsen Steekproefgrootte en power Deel 2 (casus):

Nadere informatie

Sepsis. Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige

Sepsis. Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige Sepsis Welke mean arterial pressure houden we aan? Renze Jongstra Circulation Practitioner Intensive Care Verpleegkundige Inhoud Inleiding Sepsis Behandeling sepsis Hemodynamiek bij sepsis Onderzoek Resultaten

Nadere informatie

VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE

VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE Drs. Willemke Stilma Docent verpleegkunde HvA Mede met dank aan dr. Anne Eskes 1 INHOUD 5 stappen EBP Formuleren van een klinische vraagstelling PICO Zoekstrategie

Nadere informatie

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor.

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor. Zoekstrategieën JGZ-richtlijn Taalontwikkeling oekstrategie Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken tot beantwoordbare vragen zijn deze eerst omgewerkt tot PICO uitgangsvragen.

Nadere informatie

Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial

Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial Ingrid Kramer ima.kramer@ggze.nl Van onderzoek naar de klinische praktijk PsyMate

Nadere informatie

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden Traditionele behandeling van VTE UFH LMWH Fondap. Vitamin-K antagonists Vitamin-K

Nadere informatie

De invloed van het toedienen van packed cells op de filteroverleving tijdens Continu VenoVeneuze Hemofiltratie.

De invloed van het toedienen van packed cells op de filteroverleving tijdens Continu VenoVeneuze Hemofiltratie. De invloed van het toedienen van packed cells op de filteroverleving tijdens Continu VenoVeneuze Hemofiltratie. Fons Nijhof Renal Practitioner i.o. Harold Hom Intensivist, medisch begeleider Marc Eijsink

Nadere informatie

Deskundigheidsbevordering

Deskundigheidsbevordering HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM Deskundigheidsbevordering Neurologie/Geriatrie Westfries Gasthuis Neurologie/Geriatrie Maelsonstraat 3 1624 NP Hoorn Michelle Entius 500635128 LV14-4AGZ2 Stagebegeleiders: Marijke

Nadere informatie

Een langere filteroverleving: heparine of citraat antistolling?

Een langere filteroverleving: heparine of citraat antistolling? Een langere filteroverleving: Heparine of citraat antistolling? M. Bruin, C. Kleppe, D. Sep, A. Soomers, J. Dekker. M. van der Hoorn, locatie Alkmaar Care Training Group, te Ridderkerk Samenvatting: Achtergrond

Nadere informatie

Literatuuronderzoek. Hoe lang mag een waaknaald blijven zitten?

Literatuuronderzoek. Hoe lang mag een waaknaald blijven zitten? HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM Literatuuronderzoek Hoe lang mag een waaknaald blijven zitten? Michelle Entius 500635128 LV13-3IKZ1 Stagebegeleiders: Anetha van Waveren Samantha Carrot Literatuuronderzoek Inhoudsopgave

Nadere informatie

De PLR als hemodynamische parameter tijdens CVVH. Marieke Bal Renal Practitioner i.o.

De PLR als hemodynamische parameter tijdens CVVH. Marieke Bal Renal Practitioner i.o. De PLR als hemodynamische parameter tijdens CVVH Marieke Bal Renal Practitioner i.o. Programma Inleiding Onderzoek Resultaten Conclusie Rol van Renal Practitioner 2 + Antoniushove Oncologische zorg IC

Nadere informatie

Leeswijzer prevalentie en incidentie van stoornissen binnen de logopedie

Leeswijzer prevalentie en incidentie van stoornissen binnen de logopedie Leeswijzer prevalentie en incidentie van stoornissen binnen de logopedie Lotte Versteegde, Inge Zoutenbier, Jenta Sluijmers, Ingrid Singer en Ellen Gerrits [1] Deze leeswijzer beschrijft de methodologie

Nadere informatie

Nurse versus physician-led care for the management of asthma

Nurse versus physician-led care for the management of asthma TRAM onderzoek Nurse versus physician-led care for the management of asthma Maarten C Kuethe1, Anja A P H Vaessen-Verberne1, Roy G Elbers2, Wim MC Van Aalderen3 1. Paediatrics, AMPHIA Hospital, Breda,

Nadere informatie

wake up, light sleeper or sleep tight Nardo J.M. van der Meer Anesthesioloog-Intensivist Amphia ziekenhuis Breda en Oosterhout

wake up, light sleeper or sleep tight Nardo J.M. van der Meer Anesthesioloog-Intensivist Amphia ziekenhuis Breda en Oosterhout wake up, light sleeper or sleep tight Nardo J.M. van der Meer Anesthesioloog-Intensivist Amphia ziekenhuis Breda en Oosterhout bvandermeer@amphia.nl Onderzoek wijst uit dat na 15 minuten de aandacht al

Nadere informatie

De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?

De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid

Nadere informatie

Doorgaan of stoppen op de ICU. A-J. Meinders, internist- intensivist

Doorgaan of stoppen op de ICU. A-J. Meinders, internist- intensivist Doorgaan of stoppen op de ICU A-J. Meinders, internist- intensivist Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden. Teske Schoffelen, arts-assistent IC

Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden. Teske Schoffelen, arts-assistent IC Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden Teske Schoffelen, arts-assistent IC 28-02-2019 Casus Vrouw, 67 jaar Presentatie Koorts, niet-productieve hoest, dyspnoe Acuut hypoxisch

Nadere informatie

Voorwoord 1 0. Inleiding 1 1

Voorwoord 1 0. Inleiding 1 1 Inhoud Voorwoord 1 0 Inleiding 1 1 1 Evidence-based diëtetiek: principes en werkwijze 1 3 Inleiding 1 3 1.1 Evidence-based diëtetiek 1 3 1.2 Het ontstaan van evidence-based handelen 1 5 1.3 Evidence-based

Nadere informatie

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder

Nadere informatie

Improving footwear to prevent ulcer recurrence in diabetes: Analysis of adherence and pressure reduction Waaijman, R.

Improving footwear to prevent ulcer recurrence in diabetes: Analysis of adherence and pressure reduction Waaijman, R. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Improving footwear to prevent ulcer recurrence in diabetes: Analysis of adherence and pressure reduction Waaijman, R. Link to publication Citation for published version

Nadere informatie

To ventilate or not to ventilate, that s the question

To ventilate or not to ventilate, that s the question To ventilate or not to ventilate, that s the question Prof Jan Bakker Afdelingshoofd Intensive Care Volwassenen jan.bakker@erasmusmc.nl VRAAG Opname op Intensive Care? JA Kan ik nog niet zeggen Doet opname

Nadere informatie

De effecten van fluid responsiveness bepalen bij patiënten met ernstige sepsis. Yvanca van Welt IC verpleegkundige Circulation Practitioner i.o.

De effecten van fluid responsiveness bepalen bij patiënten met ernstige sepsis. Yvanca van Welt IC verpleegkundige Circulation Practitioner i.o. De effecten van fluid responsiveness bepalen bij patiënten met ernstige sepsis Yvanca van Welt IC verpleegkundige Circulation Practitioner i.o. 1 Inhoud Inleiding Aanleiding Probleem, doel en vraagstelling

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten transparantie en openbaarheid

Onderzoeksresultaten transparantie en openbaarheid Onderzoeksresultaten transparantie en openbaarheid Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde, azm, Maastricht en Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde Uitgangspunten Rapportage van resultaten van (biomedisch)

Nadere informatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)

Nadere informatie

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken 1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:

Nadere informatie

De beantwoordbare vraag (PICO)

De beantwoordbare vraag (PICO) 4. Interpretatie effect (relevantie) 5. Toepassen in de praktijk De beantwoordbare vraag (PICO) Welke patiënten? P Welke interventie? Welk alternatief (comparison)? Welke uitkomst (outcome)? I C O P I

Nadere informatie

Evidence piramide. Gecontroleerde studies. Welk studie type? 19/02/2013. 3 me ta.eu. Niet dezelfde piramide voor elke vraag. me ta.eu. me ta.

Evidence piramide. Gecontroleerde studies. Welk studie type? 19/02/2013. 3 me ta.eu. Niet dezelfde piramide voor elke vraag. me ta.eu. me ta. Niet dezelfde piramide voor elke vraag Evidence piramide Gecontroleerde studies Welk studie type? 3 1 Effect van roken op longkaner Richard Doll 1951: prospectieve studie 2/3 mannelijke Britse artsen Goede

Nadere informatie

Epidurale en periradiculaire injecties bij chronische rugklachten is geen te verzekeren prestatie

Epidurale en periradiculaire injecties bij chronische rugklachten is geen te verzekeren prestatie Onderwerp: Epidurale en periradiculaire injecties bij chronische rugklachten is geen te verzekeren prestatie Samenvatting: Soort uitspraak: Datum: 10 juli 2007 Uitgebracht aan: Er is onvoldoende evidence

Nadere informatie

Veiligheidscultuur als voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem

Veiligheidscultuur als voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem Veiligheidscultuur als voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem Annemie Vlayen 6 oktober 2011, Diamant Center Brussel Inhoud 1. Voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem 2. Meten

Nadere informatie

Longrecruitment met behulp van de P/V Tool

Longrecruitment met behulp van de P/V Tool 14 december 2017 Longrecruitment met behulp van de Recruteren en instellen van de optimale PEEP op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland Mark van den Brink, Ventilation Practitioner Afbeelding: Hamilton

Nadere informatie

Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie

Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie Minimaal invasieve mitralisklep chirurgie Kinsing Ko ANIOS cardiothoracale chirurgie NVHVV CNE 9 april 2019 Agenda Anatomie Pathofysiologie mitralisklep insufficiëntie/stenose Voorbereidingen voor de operatie

Nadere informatie

Het effect van letselschade-afwikkeling op herstel

Het effect van letselschade-afwikkeling op herstel Het effect van letselschade-afwikkeling op herstel Nieke Elbers Arno Akkermans http://hdl.handle.net/1871/47168 Als je helemaal gezond bent en je hebt alles nog, dan is zo n letselschadeafwikkeling niet

Nadere informatie

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Bloeddruk en CV risico Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Beter bloeddruk meten Hoe is het nu? Waarom moet het anders? Wat is de ideale bloeddrukmeting? CVRM risicotabel 10-yr CVD risk 20%

Nadere informatie

Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc

Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Jorrit Harms OSV: Dr. Kees van Boven Inhoud Achtergrond

Nadere informatie

Includeer hem maar in de studie. De familie is onderweg!

Includeer hem maar in de studie. De familie is onderweg! Includeer hem maar in de studie. De familie is onderweg! Ethiek van toestemming voor onderzoek in spoedeisende situaties dr Erwin J.O. Kompanje Department of Intensive Care Spoedeisend onderzoek op intensive

Nadere informatie

Onbegrensd mobiliseren aan de CVVH: toekomst of utopie?

Onbegrensd mobiliseren aan de CVVH: toekomst of utopie? Onbegrensd mobiliseren aan de CVVH: toekomst of utopie? 18 oktober 2017 Pauline Klooster, medisch begeleider Daniela Vostriz, zorgmanager Bron: E. Hickendorff 2. Inhoud Introductie Onderzoek Aanbevelingen

Nadere informatie

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren

Nadere informatie

Intelligente beademing: klaar voor de toekomst? Toepasbaarheid van INTELLiVENT ASV op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland

Intelligente beademing: klaar voor de toekomst? Toepasbaarheid van INTELLiVENT ASV op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland Intelligente beademing: klaar voor de toekomst? Toepasbaarheid van INTELLiVENT ASV op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland Mark van den Brink, Ventilation Practitioner i.o. Afbeelding: Hamilton

Nadere informatie

De invloed van hypothermie op de MAP na een cardiac arrest

De invloed van hypothermie op de MAP na een cardiac arrest De invloed van hypothermie op de MAP na een cardiac arrest Bob Vermazeren Circulation practitioner i.o. 18 oktober 2017 Medisch begeleider: dr. Norbert Foudraine intensivist-internist Medisch manager:

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van een CAT

Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie