Werkconferentie. Implementatie van Online Wijkplatformen De Do s en Don ts. 7 december Sarah Willard en John Rietman

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkconferentie. Implementatie van Online Wijkplatformen De Do s en Don ts. 7 december Sarah Willard en John Rietman"

Elisabeth Brander
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Hogeschool / Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en

1 Werkconferentie Implementatie van Online Wijkplatformen De en Don ts 7 december 2017 Sarah Willard en John Rietman Zuyd Hogeschool / Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en Technologie sarah.willard@zuyd.nl / john.rietman@zuyd.nl Heerlen, tel

2 Inhoudsopgave 1. Introductie en doelstelling werkconferentie Opzet en inhoud werkconferentie Resultaten: oplossingen en en Don ts... 4 Pagina 2 van 7

3 1. Introductie en doelstelling werkconferentie Het Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT) onderzoekt al enkele jaren de implementatie en effecten van online (wijk)platformen voor kwetsbare burgers en ouderen. In Nederland zijn er tientallen projecten en initiatieven die met verschillende online wijkplatformen werken om (kwetsbare) burgers te ondersteunen in hun zorg en welzijn. Deze projecten gebruiken verschillende producten, maar doen vergelijkbare ervaringen op als het gaat om belemmerende en bevorderende factoren in de implementatie. Op 7 december 2017 werd een werkconferentie georganiseerd met als doel om experts bij elkaar te brengen die samen het proces rondom de implementatie van online wijkplatformen in kaart brengen en daarop reflecteren (bepalen do s en don ts ). Tevens was het doel om netwerkvorming rondom deze thematiek te stimuleren. Voor u ligt een verslag van deze werkconferentie. 2. Opzet en inhoud werkconferentie De werkconferentie werd geopend door Erik van Rossum. Aansluitend werden er twee presentaties gegeven, namelijk 1) een toelichting van type online platformen en een uiteenzetting van voorlopige onderzoeksresultaten van het project Mijn Molenberg in Heerlen (door Sarah Willard) en 2) een uiteenzetting van de resultaten van interviews met verschillende projectleiders over de implementatie do s en don ts (door John Rietman). In de laatste presentatie werd toegelicht dat vrijwel alle projecten en initiatieven knelpunten ervaren t.a.v.: Techniek en digitale vaardigheden; knelpunten t.a.v. samenwerking met softwareleverancier (technische aanpassingen, gebruikersrapporten etc.) en knelpunten t.a.v. de digitale vaardigheden van beoogde eindgebruikers (zoals ouderen, kwetsbare burgers etc.). Pagina 3 van 7

4 Commitment en samenwerking; knelpunten t.a.v. commitment en samenwerking met stakeholders (uitblijven actieve bijdrage van stakeholders zoals zorgen welzijnsorganisaties, gemeenten, burgerinitiatieven, ouderenbonden etc.). Inbedding in fysieke wereld; knelpunten t.a.v. het maken van de verbinding met (het netwerk van) de beoogde doelgroep (verbinden van offline en online wereld). Eigenaarschap en verdienmodel; knelpunten t.a.v. verantwoordelijkheden en financieringsmodellen. Bemensing (implementatie)team; knelpunten t.a.v. het aantal mensen dat nodig is om een zeer arbeidsintensieve implementatie te realiseren. Deze knelpunten werden door 2 groepen besproken in een werksessie (o.l.v. John Rietman, Marieke Spreeuwenberg, Erik van Rossum en Sarah Willard). Het doel was om oplossingen te bedenken en do s en don ts met elkaar te delen m.b.t. de implementatie van online wijkplatformen. Deze werden vervolgens met elkaar besproken tijdens een plenaire sessie aan het einde van de werkconferentie. 3. Resultaten: oplossingen en en Don ts De eerder benoemde knelpunten zijn niet allemaal even uitgebreid besproken in de werksessie (en de bemensing van het implementatieteam is niet expliciet aan de orde gekomen). Hieronder volgen per knelpunt the do s en don ts. Oplossingen t.a.v. techniek en digitale vaardigheden De minder digitaal vaardige gebruiker moet offline en fysiek iemand kunnen raadplegen. Een zeer intensieve outreach aanpak is nodig. De intermediair (zoals mantelzorger, vrijwilliger of professional) is een belangrijk persoon om de minder digitaal vaardige gebruiker te bereiken en te informeren of te instrueren over het online wijkplatform. Pagina 4 van 7

5 De doelstelling, doelgroep en/of geografische afbakening (buurt of stad) bepaalt de mate waarin er moet worden ingezet op het ondersteunen van gebruikers t.a.v. hun digitale vaardigheden (doelgroep 65plus vraagt bijvoorbeeld minder intensieve ondersteuning t.a.v. deze vaardigheden dan de doelgroep 85plus). Besteed aandacht aan de digitale vaardigheden van professionals. Zoek met de softwareleverancier van tevoren overeenstemming over de ontwikkelrichting (missie en visie). Don ts Zet geen onaf of matig functionerend systeem in de markt. Er is maar één kans om de gebruiker te overtuigen van de waarde en het gebruiksgemak. Onderschat niet de invloed die de visie en het beoogde verdienmodel van de leverancier heeft op de implementatie van een online wijkplatform. Oplossingen t.a.v. commitment en samenwerking De verschuivende/ veranderende rol van professionals heeft een enorme invloed op de implementatie van een online wijkplatform. Mede door transities in het domein van zorg en welzijn verandert de rol van professionals ( van zorgen voor naar zorgen dat ). Professionals zijn nog niet zeker over deze nieuwe rol en kunnen daardoor lastig inschatten of een tool zoals een online wijkplatform daadwerkelijk voor hen toegevoegde waarde heeft. In die zin lijkt er een paradox te bestaan tussen de opdracht die het domein van zorg en welzijn heeft versus de afwachtende rol die organisaties binnen dit domein aannemen. Verder blijkt dat lokale initiatieven niet krachtig genoeg zijn om opschaalbaarheid te realiseren. Ze hebben namelijk niet de middelen of de mankracht om van een lokaal online wijkplatform (bijvoorbeeld voor een buurt) op te schalen naar een regionaal wijkplatform (bijvoorbeeld voor een dorp of stad). Al met al lijkt het reëel om voor het daadwerkelijk succesvol implementeren van een online wijkplatform minimaal 5-10 jaar uit te trekken. Het online wijkplatform moet gepositioneerd worden als een tool die het werk van (welzijns)professionals gemakkelijker maakt. Door dit te doen wordt het platform niet gezien als een extra registratie- of ICT systeem. Wees alert op het feit dat de professionele wereld een hindermacht kan zijn. Als zorgen welzijnsorganisaties niet actief zijn dan kan bijvoorbeeld geen informatie online Pagina 5 van 7

worden ontsloten over hun diensten. Tevens kunnen gebruikers van het online wijkplatform niet worden doorverwezen naar formele zorg- of hulpverleningsinstanties.

6 worden ontsloten over hun diensten. Tevens kunnen gebruikers van het online wijkplatform niet worden doorverwezen naar formele zorg- of hulpverleningsinstanties. Co-creëer: ga mee met de energie van professionals of vrijwilligers en sluit zo aan op hun behoeften. Maak van te voren een overzicht wie de belanghebbenden (stakeholders) zijn en ga met hen op zoek naar de waarden van een buurtplatform, de voorwaarden die nodig zijn om deze waarden te realiseren en een hierbij passend verdienmodel. Gemeenten hebben een WMO taak en verantwoordelijkheid. Een online buurtplatform kan een prima middel zijn om participatie van kwetsbare burgers te stimuleren of de sociale samenhang en wederkerigheid in een buurt of wijk te versterken. Oplossingen t.a.v. inbedding in fysieke wereld (offline/online) Leg de focus van platformen meer op offline dienst-of hulpverlening waarbij een online platform ingeschakeld kan worden om te ondersteunen. Het platform is een middel om mensen met elkaar in contact te brengen, te informeren over beschikbare diensten of zinvolle activiteiten in de lokale, directe omgeving. Diensten moeten dan ook beschikbaar zijn, activiteiten moeten worden georganiseerd. Veel initiatieven en projecten hebben teveel gefocust op het ondersteunen met een digitale tool in plaats van offline te ondersteunen waarbij een digitale tool slechts een hulpmiddel is. Die ondersteuning kan bestaan uit mensen die beschikbaar zijn om vragen van gebruikers te beantwoorden. Denk hierbij aan een community manager, Pagina 6 van 7

7 een telefonische helpdesk, of spreekuren op fysieke locaties in de wijk. Mogelijk kunnen ook medewerkers vanuit een leerwerkbedrijf hiervoor worden ingezet. Haak aan op fysieke structuren zoals wijkleerbedrijven en wijktrefcentra. Schakel community managers in. Don ts Positioneer geen informatie over buurtactiviteiten maar informatie over gemeenschappelijke interesses als belangrijkstee content. Commercie op een online wijkplatform wordt niet gewaardeerd. Oplossingen t.a.v. eigenaarschap en het verdienmodel Het gevoel van eigenaarschap bij de (kwetsbare) burger ontstaat pas op het moment dat een online wijkplatform voor hem waarde toevoegt. Het creëren van een gevoel van eigenaarschap is een belangrijke uitdaging bij de implementatie en een belangrijke voorwaarde voor de opschaling van een online wijkplatform. In het kader van continuïteit is het ook van belang het juridisch en organisatorisch eigenaarschap te borgen. Bijvoorbeeld door de oprichting van een aparte stichting. Een online wijkplatform kan en moet vanuit een stichting onafhankelijk opereren en ten dienste staan van alle stakeholders (zoals gemeente, zorgen welzijnsorganisaties en burgers). Het online wijkplatform biedt in dat geval diensten aan die zijn afgestemd op de doestellingen van de stakeholders (waardevolle diensten creëren). De stakeholders zullen dan diensten tegen betaling willen afnemen. De stakeholders worden de betalende klanten en de burger kan gratis gebruik maken van het platform. Don ts Probeer niet de social return inzichtelijk te maken. Het is namelijk vrijwel onmogelijk om te bepalen of positieve opbrengsten daadwerkelijk het direct effect zijn van een online wijkplatform. Overigens wordt door investeerders vaak gevraagd naar het verdienmodel, alleen wanneer deze is uitgekristalliseerd zullen organisaties investeren. Problematisch is dat deze verdienmodellen nog niet effectief bewezen of uitgekristalliseerd zijn. Pagina 7 van 7

Vergelijkbare documenten

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013, KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt