Zelfmanagement versus professionele zorg?

Transcriptie

1 Zelfmanagement versus professionele zorg? Vitale Toekomst van de Nederlandse Gezondheidszorg Marc Berg

2 Het probleem: excess growth Gemiddelde jaarlijkse groei uitgaven welzijns- en gezondheidszorg, Excess growth: 2,4% 7% 6% 5% 2,0% 4% 0,4% 3% 2% 2,8% 6,5% 1% 1,2% 0% Demografie Loonontwikkeling Overige prijsontwikkeling Overige volumeontwikkeling We definiëren excess growth als de som van de volumeontwikkeling die niet door demografie kan worden verklaard en de prijsontwikkeling die niet door Cao-loonontwikkeling kan worden verklaard. Totale uitgavengroei Bron: CBS 1

3 Groeiuitgaven (%) Groei uitgaven (%) Wat daaronder schuilgaat eerste stap Groei uitgaven AWBZ ( ) 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% Groeicijfers gecorrigeerd voor overheveling VVT naar WMO (2007) en GGZ naar Zvw (2008) 0% Overig volume Overige prijsontwikkeling Loonontwikkeling Demografische ontwikkeling Jaarlijkse groei uitgaven Zorgverzekeringswet 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Groeicijfers gecorrigeerd voor financieringsverschuiving particuliere verzekering naar Zvw (huisarts,zkh, 2006) en voor overheveling GGZ vanuit AWBZ (2008) Overig volume Overige prijsontwikkeling Loonontwikkeling independent member firms affiliated with 2000 KPMG International Cooperative 2003 ( KPMG International ), a Swiss entity All rights 2007 reserved. Printed 2008 in the Netherlands The KPMG name, logo and Demografische ontwikkeling 2

4 Wat daaronder schuilgaat tweede stap De analyse blijft op dit niveau erg globaal en weinig-zeggend e.e.a. wordt sprekender als we inzoomen op enkele typische ontwikkelingen langs de as van de zorgvraag 3

5 Kantelen van de zorg geeft beter inzicht in oorzaak en appreciatie van kostenstijging: toegevoegde waarde voorbeeld: CVA Enorm kostenbeslag: ong. 2 miljard Euro (extrapolatie o.b.v. RIVM) Groei kosten totale CVA zorg: ong. 3% per jaar Dat is LAGER dan totale groei zorgkosten: aandeel CVA zorgkosten dalen Incidentie (nieuwe patiënten): forse stijging: 50% meer patiënten in 2010 dan in 2000 Veroudering, succes van acute hart/vaat zorg Sterfte bij klinische opname 22,0 20,0 Gemiddelde kosten per patiënt zijn stabiel of dalen zelfs 18,0 16,0 Kwaliteit dan gedaald? Gaat iedereen dood? Integendeel 14,0 12,0 10,0 4

6 Diabetes zorg Enorm kostenbeslag: ong. 1,5 miljard Euro (extrapolatie o.b.v. RIVM) (Forse onderschatting omdat diabetes-veroorzaakte complicaties maar ten dele zijn toegerekend aan Diabetes kosten) Totale kosten in 10 jaar ong. verdubbeld Interessant: aantal diabetespatienten OOK verdubbeld Totale kosten in tweedelijn gelijk of zelfs GEDAALD Kosten tweedelijns diabeteszorg Hoe? Extramuralisering en verbetering kwaliteit Bijv.: het percentage diabetespatiënten dat overlijdt aan diabetes of complicaties ten gevolge van diabetes daalt tussen 2000 en 2007 van 0,7% naar 0,4%. 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% Percentage diabetespatiënten dat een klinische behandeling heeft ondergaan (per jaar)

7 Gehandicapten zorg Kostengroei hoger dan gemiddeld zorgbreed: 8% groei per jaar AANTAL gehandicapten blijft stabiel (definitie verandert wel: IQ grens discussie) VEROUDERING heeft minimale impact KWALITEIT van zorg of TECHNOLOGISCHE ontwikkelingen: minimaal tot niet in ieder geval niet aantoonbaar nog expliciet beargumenteerd Wat gebeurt hier? We maken de gehandicapten gehandicapter Of: het tegenovergestelde van ontzorgen de spons van de AWBZ. 6

8 Aantal x GGZ zorg Kostengroei ong. als gemiddeld zorgbreed: ~6% groei per jaar Epidemiologische factoren: nauwelijks impact Productie tweedelijns GGZ VEROUDERING heeft beperkte impact KWALITEIT van zorg of TECHNOLOGISCHE ontwikkelingen: minimaal tot niet in ieder geval niet aantoonbaar nog expliciet beargumenteerd Verpleegdagen Deeltijd-behandelingen Ambulante contacten Wat gebeurt hier? Combinatie van stimuleringsprikkels extramuralisering zonder substitutie Of: het tegenovergestelde van ontzorgen de spons van de AWBZ, en de onbelemmerde toegang in de Zvw. 7

9 Aantal personen (x1.000) Gemiddelde opnameduur (dagen) Ouderenzorg - dementie Groei 5% per jaar (3% minder dan gehandicaptenzorg) incl. loonkostenstijging 2,8% per jaar gem. AANTAL ouderen en dementerende stijgt fors: RIVM schat groei dementerenden ook ongeveer op 5% per jaar 255 Volume ontwikkeling 255 Hoe kan dat? Geen nieuwe bedden erbij groei wordt opgevangen in de thuissituatie met extramurale zorg

10 Wat leren we hiervan? Huidige focus op supply induced demand in bijv. electieve zorg is terecht, maar ons probleem zit nu met name in de AWBZ en op de grens van Zvw en AWBZ en de aandacht daarvoor is helaas maar beperkt Stellingen: Administratiekosten Geen integrale blik Geen focus op in eigen omgeving houden te realiseren Extra gelden voor coordinatie er boven op werken niet 1) AWBZ kent geen poortwachter in brede zin van het woord 2) Grote waardedestructie op grens AWBZ en Zvw in de eerstelijn 3) Zo mogelijk nog grotere waardedestructie in de AWBZ na de eerstelijn 9

11 Wat leren we hiervan? We moeten van professionals versus zelfmanagement (wat niemand wil, ook de professionals niet!) naar professionals die zelfmanagement maximaliseren, en zichzelf overbodig maken Stellingen en aanpak 1) De baten hiervan zijn moeilijk te overschatten zowel qua kosten als kwaliteit 2) Eenvoudige oplossing: overheveling extramurale zorg AWBZ naar Zvw 3). En bekostigen als abonnement tarief (vrij te onderhandelen; daar waar partijen willen te integreren met HA zorg) Te contracteren uitkomsten: - Daling acute opnames (AWBZ/ziekenhuis) - Daling (her)opnames en overige zorgkosten - Patiëntervaring 10

12 Thank you

13 2012 KPMG Advisory N.V., registered with the trade register in the Netherlands under number , is a subsidiary of KPMG Europe LLP and a member firm of the KPMG network of independent member firms affiliated with KPMG International Cooperative ( KPMG International ), a Swiss entity. All rights reserved. Printed in the Netherlands. The KPMG name, logo and cutting through complexity are registered trademarks of KPMG International.