Opleiding Verpleegkunde. Stagegids Stages 3-1 en 3-3 AIZ

Transcriptie

1 Amsterdam School of Health Professions (ASHP) Opleiding Verpleegkunde Stagegids Stages 3-1 en 3-3 AIZ Studiehandleiding AIZ Jaar 3, Semester 1 en 2 Studiejaar

2 Amsterdam School of Health Professions Opleiding Verpleegkunde Tafelbergweg BD Amsterdam T F

3 Stages in jaar 3 In het programma van het derde jaar van de HBOV (AIZ-variant) zijn drie stages opgenomen. Stage Semester Duur Praktijk-theorie cyclus Competentieniveau weken 4 dagen praktijk 1 dag theorie weken 4 dagen praktijk 1 dag theorie weken 4 dagen praktijk 1 dag theorie Type stageafdeling 3 Regulier 3 en 3-MC Medium careniveau 3 Regulier Ingangseisen Voor stage 3-1: Stage 2-3 is met een voldoende afgesloten, of kan volgens de afspraken herkanst worden in stage 3-1. Voor stage 3-3: Stage 3-1 is met een voldoende afgesloten, of kan volgens de afspraken herkanst worden in stage 3-3. Korte samenvatting van de stages In stage 3-1 leert de stagiaire zorg verlenen in situaties van midden tot hoge complexiteit, waarbij gedurende de stage de student leert om patiënten met het complexiteitsniveau 3 te verplegen. De directe zorgverlening en het klinisch redeneren staat in stage 3-1 sterk op de voorgrond. Daarnaast werkt de student aan de andere competenties, waarbij steeds het ontwikkelen van de kennis en vaardigheden op complexiteitsniveau 3 het uitgangspunt is. De stage duurt 10 weken en is verdiepend ten opzichte van de vorige stage, zowel zorginhoudelijk (kennis en vaardigheden) als ten aanzien van de zorgorganisatie en de verdere ontwikkeling als professioneel verpleegkundige. In stage 3-2 (10 weken) bekwaamt de student zich in het verplegen op MC-niveau, zie verder de aparte stagegids voor deze stage. Stage 3-3 is een stage van 10 weken, waarin het eindniveau van complexiteitsniveau 3 gehaald moet worden. Doordat de student in de voorafgaande stage op MC-niveau stage heeft gelopen, is het op sommige stageafdelingen mogelijk dat MC-niveau te verdiepen. Ook kan de student bijdragen aan de begeleiding van medestudenten. Via een praktijkopdracht EBP wordt speciale aandacht gegeven aan het gebruik van richtlijnen in de praktijk. Competenties en leerwerkplan Voor elk van de stages schrijft de student een persoonlijk leerwerkplan. Met het leerwerkplan geeft de student sturing aan de stage. Daarnaast biedt het leerwerkplan inzicht aan anderen in het leerproces van de student. Bij het opstellen van leerwerkplan gebruikt de student ten minste de volgende bronnen: 1. de laatste competentiebeoordeling en de laatste lange klinische beoordeling; 1 Voor deze stage is een aparte stagegids beschikbaar. 1

4 2. het competentiemodel waarin alle competenties en indicatoren worden weergegeven, en waarin de complexiteitsniveaus worden beschreven; 3. de KKB s; 4. de afdelingsmodule van stageafdeling. 1. De laatste competentiebeoordeling en de laatste lange klinische beoordeling In een competentiematrix geeft de student aan hoever de eigen competenties bij de start van de stage ontwikkeld zijn. Dit gebeurt door kleine kruisjes in de matrix te plaatsen. 2. Het competentiemodel In dezelfde competentiematrix geeft de student aan op welk tussenniveau (stage 3-1) de student de eigen competenties aan het einde van de stage ontwikkeld wil hebben. Dit gebeurt door grote kruizen in de matrix te plaatsen. Er zijn 3 tussenniveaus (F1 t/m F3), voor stage 3-1 geldt dat de student aan het eind van de stage alle competenties ten minste op tussenniveau F2 moet hebben ontwikkeld. Voor stage 3-3 geldt dat alle competenties ten minste op het eindniveau (F4) van complexiteitsniveau 3 ontwikkeld moeten zijn. Het volledige competentiemodel en een toelichting op de complexiteitsniveaus staat op en voor studenten ook op DLWO. 3. De Korte Klinische beoordelingen (KKB s) In het overzicht van de KKB s staat omschreven welke en hoeveel KKB s de student in de derdejaarsstages moet behalen. Aan de hand van de aard van de stageafdeling en de bekwaamheid van de student, plant de student per stage welke KKB s daarin behaald moeten worden. 4. De afdelingsmodule van de stageafdeling De afdelingsmodule bevat veel informatie over het leren op de stageafdeling. Naast informatie over de afdeling zelf geeft het overzicht wat er geleerd kan en moet worden. Het geeft informatie over normen ten aanzien van het verlenen van en het coördineren van zorg, en over hetgeen via KKB s, praktijkopdrachten en LKB s getoetst en beoordeeld wordt. In het leerwerkplan neemt de student vervolgens onderstaande informatie op. a. Persoonlijke toelichting op te behalen competentieniveaus (max. 1 A4): hoe is te zien dat dat niveau behaald is, wat zijn persoonlijke aandachtspunten, hoe wordt de informatie uit de afdelingsmodule gebruikt om dit competentieniveau te bereiken? b. De bewijzen die verzameld zullen worden om het competentieniveau aan te tonen (max. 1A4): KKB s, praktijkopdrachten, feedbackformulieren. c. Beschrijving van de eigen leerstrategie en begeleidingsvraag (max. 1A4). d. Tijdsplanning (max 1A4): planning van gesprekken (introductiegesprek, LKB s, voortgangsgesprek), planning van het behalen van het beschreven eindniveau per competentie. e. De competentiematrix (zie hierboven onder 1 en 2). 2

5 De student levert het leerwerkplan minstens 1 week voor het introductiegesprek in bij de werkbegeleider en bij de stagedocent. Tijdens het introductiegesprek wordt het leerwerkplan besproken. Het leerwerkplan wordt door de werkbegeleider beoordeeld op relevantie, haalbaarheid, meetbaarheid, en door de stagedocent op het niveau, de volledigheid, en de formulering. Overzicht van de competenties (CanMEDS-ordening) Competentiegebied 1: Verpleegkundig handelen 1a. De verpleegkundige verleent zorg in complexe zorgsituaties van opname tot ontslag. 1b. De verpleegkundige verleent preventieve zorg aan individuen en groepen. 1c. De verpleegkundige onderbouwt de zorg met behulp van klinisch redeneren. Competentiegebied 2: Communicatie 2a. De verpleegkundige gaat een vertrouwensrelatie aan met de patiënt. 2b. De verpleegkundige geeft informatie, voorlichting, GVO en advies aan individuen en groepen. 2c. De verpleegkundige zorgt voor een optimale informatie-uitwisseling met alle betrokkenen. Competentiegebied 3: Samenwerking 3a. De verpleegkundige werkt effectief samen met alle betrokkenen. 3b. De verpleegkundige adviseert en geeft consult aan collega s binnen en buiten de eigen organisatie. Competentiegebied 4: Kennis en wetenschap 4a. De verpleegkundige draagt systematisch bij aan verbetering en vernieuwing van de zorgverlening. 4b. De verpleegkundige geeft werkbegeleiding aan studenten en medewerkers. 4c. De verpleegkundige zorgt voor het voortdurend actueel houden van de eigen kennis. Competentiegebied 5: Maatschappelijk handelen 5a. De verpleegkundige herkent en verheldert ethische problemen en beargumenteert de gekozen handelswijze. 5b. De verpleegkundige herkent structurele gezondheidsproblemen, behartigt de belangen voor de eigen patiëntenpopulatie en stelt beide op de juiste plek aan de orde binnen de organisatie. Competentiegebied 6: Organisatie 6a. De verpleegkundige coördineert zorgverlening en preventieprogramma s en waarborgt daarbij de continuïteit van zorg. 6b. De verpleegkundige ontwerpt kwaliteitszorg ten behoeve van de verpleegkundige zorgverlening. 6c. De verpleegkundige neemt de rol van klinisch leider op zich. Competentiegebied 7: Professionaliteit 7a. De verpleegkundige geeft blijk van het vermogen zich bewust te ontwikkelen. 7b. De verpleegkundige handelt volgens de waarden en normen van het verpleegkundig beroep. 7c. De verpleegkundige vervult zowel een autonome als participerende rol in de zorgverlening en kan keuzes verantwoorden. 3

6 MC-competenties: 1d. De verpleegkundige bewaakt continu de vitale functies van de MC-patiënt aan de hand van observaties, metingen en inspectie, teneinde voortdurend de juiste inschatting van diens gezondheidstoestand te maken. 1e. De verpleegkundige ondersteunt continu de vitale functies van de MC-patiënt, en neemt indien nodig het initiatief de ondersteuning aan te passen. Hbo-kernkwalificaties Gedurende de stage wordt ook gewerkt aan de hbo-kernkwalificaties: 1. Brede professionalisering - Het verwerven van actuele kennis die aansluit bij recente (wetenschappelijke) kennis, inzichten concepten en onderzoeksresultaten, alsmede aan de in het beroepsprofiel geschetste (internationale) ontwikkelingen in het beroepenveld. - Het zelfstandig kunnen uitvoeren van de taken van een beginnend beroepsbeoefenaar. - Het functioneren binnen een arbeidsorganisatie. - De verdere professionalisering van de eigen beroepsuitoefening c.q. het beroep. 2. Multidisciplinaire integratie - De integratie van kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden (van verschillende vakinhoudelijke disciplines) vanuit het perspectief van het beroepsmatig handelen. 3. Toepassing van de wetenschap - De toepassing van beschikbare relevante (wetenschappelijke) inzichten, theorieën concepten en onderzoeksresultaten bij vraagstukken waar afgestudeerden in hun beroepsuitoefening mee geconfronteerd worden. 4. Transfer en brede inzetbaarheid - De toepassing van kennis, inzichten en vaardigheden in verschillende beroepssituaties. 5. Creativiteit en complexiteit in handelen - Vraagstukken in de beroepspraktijk, waarvan het probleem op voorhand niet duidelijk is omschreven en waarop de standaardprocedures niet van toepassing zijn. 6. Probleemgericht werken - Het zelfstandig definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk op basis van relevante kennis en (theoretische) inzichten, het ontwikkelen en toepassen van zinvolle (nieuwe) oplossingsstrategieën en het beoordelen van de effectiviteit hiervan. 7. Methodisch en reflectief denken en handelen - Het stellen van realistische doelen, het plannen c.q. planmatig aanpakken van werkzaamheden en het reflecteren op het (beroepsmatig) handelen op basis van het verzamelen en analyseren van relevante informatie. 4

7 8. Sociaalcommunicatieve bekwaamheid - Het communiceren en samenwerken met anderen in een multiculturele, internationale en/of multidisciplinaire omgeving en het voldoen aan de eisen die het participeren in een arbeidsorganisatie stelt. 9. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid - Begrip en betrokkenheid met betrekking tot ethische, normatieve en maatschappelijke vragen samenhangend met de toepassing van kennis en de (toekomstige) beroepspraktijk zijn ontwikkeld. Beoordeling Het praktijkfunctioneren wordt beoordeeld op basis van het leerwerkplan van de student, aan de hand van het beoordelingsformulier van de stages, en het stageverslag van de student. De werkbegeleider beoordeelt de student in termen van onvoldoende, voldoende, goed. Dit oordeel is een advies aan de stagedocent. De stagedocent geeft uiteindelijk de definitieve beoordeling, en doet dit met een van de volgende cijfers: 4, 7, of 9. Indien de docent een advies van de praktijk van voldoende omzet naar een onvoldoende, of andersom, neemt de docent hierover eerst contact op met de werkbegeleider. Daarnaast wordt er een praktijkopdracht beoordeeld. Praktijkfunctioneren De student maakt aan het begin van elke stage een leerwerkplan, dat in het introductiegesprek (planning introductiegesprek in stage 3-1 en 3-3: week 3) wordt besproken. Een handleiding voor het opstellen van een leerwerkplan staat op en op DLWO. Daar is ook een overzicht van de Korte Klinische Beoordelingen te vinden. In de vierde week van stage 3-1 en 3-3 vindt een voortgangsgesprek plaats. Hierin bespreken de werkbegeleider en de student de voortgang van het leerwerkplan en de eerste indrukken van beiden over het verloop van de stage. In de stage wordt halverwege een tussentijdse lange klinische beoordeling (LKB) gehouden, die door student en werkbegeleider is voorbereid aan de hand van het leerwerkplan van de student. De stagedocent is bij deze tussentijdse lange klinische beoordeling aanwezig. Bij de tussentijdse LKB gaat het om de bespreking van het functioneren van de student op hoofdlijnen. Voor de competenties binnen het gebied Klinisch handelen geeft de student het niveau van functioneren zo nauwkeurig mogelijk aan. Voor de andere competenties doet de student dit op hoofdlijnen. Aan het einde van de stage volgt de eindbeoordeling van de stage in de vorm van een lange klinische beoordeling. Het oordeel van de stageafdeling over het praktijkfunctioneren wordt op het beoordelingsformulier toegelicht. Deze beoordeling is een advies aan de stagedocent, de opleiding is verantwoordelijk voor het definitieve oordeel. Bij dit definitieve oordeel wordt ook het stageverslag van de student betrokken. 5

8 Bij de eindbeoordeling worden de volgende normen in acht genomen: Stage Normen voor de eindbeoordeling 3-1 Alle competenties zijn minstens op tussenniveau F2 van complexiteitsniveau 3 ontwikkeld. Herkansing Indien ten minste 16 van de 19 competenties, waaronder in ieder geval de competenties 1abc, 2a en 3a, op tussenniveau F2 van complexiteitsniveau 3 ontwikkeld zijn, kan de student in stage 3-3 herkansen. Indien dan in stage 3-3 alsnog aan het eindniveau van stage 3-1 wordt voldaan, wordt er alsnog een voldoende aan stage 3-1 toegekend. 3-3 Alle competenties op complexiteitsniveau 3 (niveau F4) behaald. Indien minder dan 16 competenties en/of een of meer van de competenties 1abc, 2a, 3a, niet op tussenniveau F2 van complexiteitsniveau 3 ontwikkeld zijn, valt de student onder de herkansingsregeling die hieronder in de paragraaf Herkansingen wordt beschreven. Indien ten minste 17 van de 19 competenties, waaronder in ieder geval de competenties 1abc, 2a en 3a, op het eindniveau (F4) van complexiteitsniveau 3 ontwikkeld zijn, kan de student in stage 4-1 herkansen. Indien dan in stage 4-1 alsnog aan het eindniveau van stage 3-3 wordt voldaan, wordt er alsnog een voldoende aan stage 3-3 toegekend. Indien minder dan 17 competenties en/of een of meer van de competenties 1abc, 2a, 3a, niet op eindniveau (F4) van complexiteitsniveau 3 ontwikkeld zijn, valt de student onder de herkansingsregeling die hieronder in de paragraaf Herkansingen wordt beschreven. 6

9 Stageverslag cijfer Elke student beschrijft het eigen leren en leerproces in het stageverslag. Op intranet staan de vereisten die aan het stageverslag gesteld worden. Het stageverslag moet uiterlijk een week na de stage worden ingeleverd bij de stagedocent. Stageopdracht cijfer Elke student maakt in stage 3-3 een stageopdracht (Evidence-based practice). De opdracht moet op de stageafdeling gericht worden. De werkbegeleider beoordeelt de opdracht op juistheid, de stagedocent beoordeelt de opdrachten op niveau. Op en voor studenten op DLWO, zijn de precieze stageopdrachten en beoordelingscriteria te vinden. Herkansingen Stageopdracht: Stagebeoordeling: Stageverslag: Herkansing indien mogelijk voor het einde van de stage. Indien dit niet mogelijk is dan herkanst de student de stageopdrachten in de weken na de stage. Hiertoe maakt de student afspraken met de stagedocent. Een onvoldoende beoordeling voor de herkansing van een stageopdracht in stage 3-3, betekent dat de betreffende stageopdracht onvoldoende is. In stage 4-1 zal deze dan opnieuw herkanst moeten worden. De student draagt er zelf zorg voor dat de stagedocent van stage 4-1 hiervan op de hoogte wordt gesteld. Afhankelijk van de aard van de onvoldoende wordt bekeken of de hele stage overgedaan moet worden, of dat een verlengde stage (bijvoorbeeld 5 weken) voldoende is om tot een voldoende beoordeling te komen. Of dit laatste gerealiseerd kan worden is uiteraard ook afhankelijk van de mogelijkheden van de stageafdeling. Uiterlijk 14 dagen na de onvoldoende beoordeling door de stagedocent levert de student een bijgesteld stageverslag in. Berekening cijfer Stage 3-1: De stage wordt beoordeeld met een geheel cijfer. Het cijfer komt tot stand door het berekenen van een gewogen gemiddelde van de cijfers van de stagebeoordeling (een 4 of een 7 of een 9) en het cijfer voor het stageverslag. Beide componenten moeten voldoende zijn om een voldoende cijfer voor de stage te verkrijgen. Bij het berekenen van het gewogen gemiddelde telt het cijfer voor de stagebeoordeling 80% mee, het cijfer voor het stageverslag voor 20%. Stage 3-3: De stage wordt beoordeeld met een geheel cijfer. Het cijfer komt tot stand door het berekenen van een gewogen gemiddelde van de cijfers van de stagebeoordeling (een 4 of een 7 of een 9), het cijfer voor het stageverslag, en het cijfer voor de praktijkopdracht. Alle drie de componenten moeten voldoende zijn om een voldoende cijfer voor de stage te verkrijgen. Bij het berekenen van het gewogen gemiddelde telt het cijfer voor 70% mee, het cijfer voor het stageverslag voor 10%, en het cijfer voor de praktijkopdracht EBP voor 20%. 7

10 Diensten tijdens de stages Tijdens de stage worden bij voorkeur dagdiensten gedraaid worden. In overleg met de student zijn ook avonddiensten en weekenddiensten mogelijk. Afwezigheid Alle stagedagen zijn verplichte stagetijd. Behalve op de door de HvA vastgestelde feestdagen en vakanties (zie jaarrooster) is er geen recht op afwezigheid. Er kunnen dwingende (geldige) redenen (ziekte, begrafenis, huwelijk) zijn waardoor (enkele dagen) afwezigheid onvermijdelijk is. Deze dagen worden in overleg met de stage-instelling in principe ingehaald. Als dit door overmacht niet mogelijk is mag de student maximaal 5 dagen afwezig zijn. De absentiedagen zijn geen vakantie- of vrije dagen. Bij hogere absentie, of bij absentie vanwege een ongeldige reden, of indien het niet mogelijk is de absentie van meer dan 5 dagen te compenseren kan het zijn dat de stage niet beoordeeld kan worden. In dat geval wordt de stage in overleg met de stagedocent als onvoldoende gekwalificeerd. De werkbegeleider/praktijkopleider heeft de volgende taken: Voorwaardenscheppende taken Het verzorgen van een algemeen introductieprogramma. Zorgdragen voor continuïteit in de begeleiding. Ondersteunende en begeleidende taken Introductie op de afdeling en ondersteuning bieden bij het realiseren van de oriëntatie. Toetsen van het leerwerkplan op relevantie, haalbaarheid, meetbaarheid. Ondersteunen bij de uitvoering van het leerwerkplan en leermomenten creëren. Taken met betrekking tot evaluatie en toetsing van de student Evaluatie aan de hand van het leerwerkplan, aanvankelijk wekelijks, later in de stage tweewekelijks (de stagiaire neemt het initiatief voor deze evaluaties). Voeren van het introductiegesprek, voortgangsgesprekken, Lange Klinische Beoordelingen. Beoordelen van Korte Klinische beoordelingen, en van de voorbereiding, uitvoering en juistheid van de stageopdrachten. Adviseren van de opleiding met betrekking tot de beoordeling, invullen van de formulieren van de (lange en korte) klinische beoordelingen. Tools Op DLWO kun je de volgende tools vinden voor de stages: CanMEDS-ordening van de competenties, inclusief indicatoren MC-competentieprofiel Toelichting complexiteitsniveaus competenties Leerwerkplan opstellen Feedbackformulier Overzicht Korte Klinische Beoordelingen Handleiding Lange Klinische Beoordeling Formulieren Korte Klinische Beoordeling Handleiding introductiegesprek Handleiding voortgangsgesprek 8

11 Praktijkopdracht EBP 9

12 Bijlage A Formulier introductiegesprek Verslag evaluatie 1 e (2 a 3) weken Verslag digitaal portfolio Verslag wederzijdse verwachtingen Feedback leerwerkplan Verslag praktijkhandleiding: voor alle partijen duidelijk? Gemaakte afspraken Handtekening(en) voor akkoord begeleider(s) in het ziekenhuis Handtekening akkoord / gezien student Handtekening voor akkoord stagedocent 10

13 Bijlage B Formulier voortgangsgesprek Verslag voortgang leerproces algemeen Verslag behaalde resultaten leerwerkplan tot dusver Verslag aandachtspunten Verslag begeleiding Verslag (eventuele) aanpassingen leerwerkplan Gemaakte afspraken Handtekening(en) voor akkoord begeleider(s) in het ziekenhuis Handtekening akkoord / gezien student Handtekening voor akkoord stagedocent 11

14 Bijlage C Formulier lange klinische beoordeling Beoordeling beoordelaars in de praktijk in onvoldoende/voldoende/goed onvoldoende- voldoende- goed Verslag situatiebesprekingen STARR per besproken competentie 12

15 Competentiegebied Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Digitaal Portfolio Verpleegkundig handelen 1a zorg Verpleegkundig handelen 1b preventieve zorg Verpleegkundig handelen 1c klinisch redeneren Communicatie 2a vertrouwensrelatie Communicatie 2b informatie, voorlichting, GVO en advies Communicatie 2c informatie-uitwisseling betrokkenen Samenwerking 3a samenwerken Samenwerking 3b adviseren en consulteren Kennis en wetenschap 4a systematische verbetering en vernieuwing van de zorg Kennis en wetenschap 4b werkbegeleiding geven Kennis en wetenschap 4c eigen kennis actualiseren Maatschappelijk handelen 5a ethische problemen Maatschappelijk handelen 5b structurele gezondheidsproblemen Organisatie 6a coördinatie en continuïteit van zorg Organisatie 6b kwaliteitszorg Organisatie 6c klinisch leiderschap Professionaliteit 7a bewust zelf ontwikkelen Professionaliteit 7b volgt normen en waarden Professionaliteit 7c autonoom en participatief handelen F1 F2 F3 F4 F1 F2 F3 F4 F1 F2 F3 F4 Verslag aandachtspunten tweede deel stage / volgende stage Handtekening(en) voor akkoord begeleider(s) in het ziekenhuis 13

16 Handtekening voor akkoord / gezien door student Handtekening voor akkoord stagedocent 14

17 Bijlage D Complexiteitsniveau 3-MC (Complexiteit van zorg) De onderstaande criteria zijn een aanvulling op complexiteitsniveau 3 van het competentiemodel. Tabel: Complexiteit van zorg Niveau 3: hoogcomplex Stabiliteit van de Gezondheidstoestand en gedrag zijn zorgsituatie sterk wisselend en onvoorspelbaar; er is voortdurend herziening van de zorgplanning nodig Kans op risicovolle Zullen zich vrijwel zeker voordoen situaties Meervoudige problematiek Multidisciplinaire samenwerking Verpleegtechnische interventies (w.o. risicovolle en voorbehouden handelingen) Ziekte-inzicht Gemotiveerdheid Intensieve zorg Beschikbaarheid mantelzorg Begeleiding mantelzorg Communicatiemogelijkheden Er zijn drie of meer soorten problemen of handicaps (somatisch en/of psychisch), die elkaar kunnen beïnvloeden Samenwerking met vier of meer andere disciplines Verpleegtechnische vaardigheden omvatten vaardigheden van niveau 3 (zie lijst) 1 De patiënt heeft (vrijwel) geen ziekteinzicht: kan veranderingen zelf niet signaleren, heeft voortdurend verscherpt toezicht nodig De patiënt is niet of nauwelijks gemotiveerd en niet of nauwelijks te motiveren tot het volgen van de behandeling Behoeft meer dan twee maal per dag intensieve zorg Er is geen mantelzorg beschikbaar Mantelzorg behoeft voortdurend aandacht en inspanning Beperkte communicatiemogelijkheden, er is voortdurende aandacht en inspanning nodig Niveau 3-MC: medium care Gezondheidstoestand en gedrag zijn sterk wisselend en onvoorspelbaar; er is voortdurend herziening van de zorgplanning nodig Zullen zich continu voordoen Er zijn drie of meer soorten problemen of handicaps (somatisch en/of psychisch), en er moet één of meer vitale functie ondersteund worden Samenwerking met vier of meer andere disciplines Verpleegtechnische vaardigheden omvatten vaardigheden van niveau 3-MC (zie lijst) 1 De patiënt heeft (vrijwel) geen ziekteinzicht: kan veranderingen zelf niet signaleren, heeft voortdurend verscherpt toezicht nodig De patiënt is niet of nauwelijks gemotiveerd en niet of nauwelijks te motiveren tot het volgen van de behandeling Behoeft continu intensieve zorg en bewaking Mantelzorg is door de specialistische zorgsituatie maar zeer beperkt mogelijk Mantelzorg behoeft voortdurend aandacht en inspanning Beperkte communicatiemogelijkheden, er is voortdurende aandacht en inspanning nodig 15