Besluitvormingsdocument. Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg

Transcriptie

1 Besluitvormingsdocument Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg november 2015

2 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg 2

3 Inhoud Vooraf 5 Inleiding 7 1. Eenvoudige en duidelijke regels Verbeteren regels dbc-systeem 9 2. Eerlijke en duidelijke rekening Duidelijke zorgnota Faciliteren reële prijzen voor ziekenhuisbehandelingen Rechtmatig en doelmatig gebruik zorgprestaties Zit de zorg in het basispakket of niet? Aanpak onbedoelde prikkels in de regels Kijk- en luistergeld Taakherschikking en substitutie Taakherschikking en transparantie Paramedische zorg Interventieradiologie Herkenbare en hanteerbare onderhandelingstaal Productstructuur kaakchirurgie Definiëren en opschonen zorgactiviteiten Inzicht in zorgzwaarte Koppelen ICD-10 aan bekostiging Terugdringen overbodige zorgproducten Doorontwikkeling revalidatiezorg (msrz en grz) Complex chronisch longfalen (CCL) Weefselproducten Protonen Vereenvoudiging: dezelfde zorg, dezelfde prestatie Klinische genetica: genotypering Zorgprestaties wervelkolomchirurgie Zorgprestaties palliatieve zorg Positie kindzorg in productstructuur Invoering nieuwe bekostiging geneesmiddelen 22 3

4 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg 4

5 Vooraf De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) vindt het vanuit haar publieke functie belangrijk om transparant te zijn over de onderwerpen die op haar agenda staan. Bij de introductie van DOT in 2012 en de jaren daarna, was er op een aantal domeinen behoefte aan doorontwikkeling van prestaties in samenhang met regelgeving. In november 2011, 2012 en 2013 heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de Doorontwikkelagenda DOT gepubliceerd 1. Van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport VWS) heeft de NZa de opdracht gekregen om in het voorjaar van 2016 advies te geven over de doorontwikkeling van de bekostiging van de medisch specialistische zorg (binnen de huidige wettelijke kaders) tot Het overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg geeft informatie over geplande wijzigingen in prestaties en/of regelgeving per Daarnaast biedt het zicht op de onderwerpen die de NZa vanuit haar publieke taak noodzakelijk acht en op de agenda staan, maar waarvoor op dit moment geen wijzigingen gepland staan. Hiermee wil de NZa laten zien dat zij luistert naar de roep om rust vanuit het veld en wil zij partijen de gelegenheid geven tijdig te anticiperen op voor hen relevante onderwerpen. Voor 2017 geeft de NZa gehoor aan de wens tot stabiliteit door beoogde verbeteringen te parkeren, gewenste wijzigingen beperkter in te steken en/of te ondersteunen met gerichte informatieproducten. Voor meer dan de helft van de beschreven onderwerpen worden geen wijzigingen beoogd voor Zie Doorontwikkelagenda DOT, november 2011; Update doorontwikkelagenda DOT, november 2012; Doorontwikkelagenda DOT jaargang 3, november 2013 op 5

6 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg 6

7 Inleiding Ziekenhuizen en zelfstandige behandelklinieken registreren en declareren hun behandelingen in diagnose-behandelcombinaties (dbc s). De afgelopen jaren is er veel veranderd voor de administraties van zorginstellingen en zorgverzekeraars. Er is behoefte aan stabiliteit van het dbc-systeem. Omdat de zorg continu in beweging is, moeten we een balans vinden tussen deze behoefte aan rust en toch blijven aansluiten op de actuele zorgpraktijk. Jaarlijks krijgt de NZa vanuit de zorgaanbieders van medisch specialistische zorg meer dan 400 verzoeken voor wijzigingen in het dbc-systeem. De NZa weegt zorgvuldig af welke veranderingen noodzakelijk zijn en welke niet. Hierbij wordt ook de impact op de stabiliteit van het systeem meegewogen. Scope Dit document beschrijft verbeteringen die belangrijk zijn voor de bekostiging in de medisch specialistische zorg. Om de stabiliteit van het dbc-systeem te borgen, worden sommige verbeteringen op de lange termijn of gefaseerd doorgevoerd. In het voorjaar van 2016 brengt de NZa in opdracht van Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) advies uit over mogelijke verbeteringen aan het systeem op de langere termijn (tot 2020). Verbeteringen 2017 Een deel van de verbeteringen in dit document staan al gepland voor De NZa werkt deze onderwerpen verder uit in het 1 e go-document. Voor meer informatie over deze verbeteringen verwijzen wij u naar het 1 e go-document op werkenmetdbcs.nza.nl. In onderstaand overzicht zijn de onderwerpen weergegeven, die voor 2017 op de agenda staan. Duidelijke zorgnota (2.1) Faciliteren reële prijsvorming via productstructuur (2.2) Aanspraak: vermenging verzekerde/ onverzekerde zorg (3.1) Taakherschikking en transparantie (3.5) Interventieradiologie (3.7) Productstructuur kaakchirurgie (4.1) Verbeteren zorgactiviteiten tabel (4.2) Overbodige zorgproducten (4.5) Weefselproducten (4.7) Genotyperingen klinische genetica (4.10) Wervelkolomchirurgie (4.11) Prestaties palliatieve zorg (4.12) Geneesmiddelen (4.14) 7

8 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg Leeswijzer Hoofdstuk 1 tot en met 4 geeft een overzicht van de geagendeerde onderwerpen onderverdeeld in de volgende thema s; eenvoudige en duidelijke regels, eerlijke en duidelijke rekening, rechtmatig en doelmatig gebruik zorgprestaties en een herkenbare en hanteerbare onderhandelingstaal. Bij elk onderwerp staat of de aanpassing voor het jaar 2017 is of voor later en wat de beoogde aanpassing op hoofdlijnen inhoudt. 8

9 1. Eenvoudige en duidelijke regels De zorg is continu in beweging: er komen nieuwe behandelingen bij en andere behandelingen vervallen. Ook de dagelijkse praktijk in de ziekenhuizen en zelfstandige behandelklinieken wijzigt. De regels moeten hierop aansluiten. Daarnaast werken wij aan eenvoudige en duidelijke regels in het dbc-systeem. Het verminderen van administratieve lasten is daarbij een belangrijk aandachtspunt. 1.1 Verbeteren regels dbc-systeem Uit het jaarrekeningentraject medisch specialistische zorg blijkt dat de regels van het dbc-systeem op het gebied van uitvoerbaarheid en controle nog verder verfijnd kunnen worden. Het gaat hier om een van jaar tot jaar doorlopend proces, gericht op de volgende aspecten: aanpassen regels vanwege wijzigingen in de bekostiging en productstructuur; vereenvoudigen en opheffen van registratie- en declaratiebepalingen; aanpassen regelgeving naar aanleiding van binnenkomende vragen. Met ingang van 2016 zijn een aantal documenten van DBC-Onderhoud en de NZa, waarin uitleg wordt gegeven over hoe zorgaanbieders moeten registreren en declareren, geïntegreerd. Het integreren van documenten neemt mogelijke inconsistenties weg en leidt tot meer duidelijkheid over de interpretatie en meer gebruiksgemak van de regelgeving. Voor 2017 zal bekeken worden of verder stroomlijnen van documenten wenselijk is. 9

10 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg 10

11 2. Eerlijke en duidelijke rekening Het dbc-systeem moet reële prijzen faciliteren. Dit is in het directe belang van de consumenten; vooral wanneer het eigen risico wordt geraakt, er sprake is van niet gecontracteerde zorg en /of er beperkende polisvoorwaarden van toepassing zijn. Ziekenhuisnota s moeten helder en duidelijk zijn zodat consumenten hun rekening kunnen controleren. Een duidelijke rekening draagt bij aan het kostenbewustzijn van consumenten. 2.1 Duidelijke zorgnota Vanaf 1 juni 2014 is de ziekenhuisnota duidelijker geworden. De zorgactiviteiten staan nu op de nota, net als de datum waarop deze activiteiten hebben plaatsgevonden. Zo kunnen patiënten en zorgverzekeraars de ziekenhuisnota beter controleren. De volgende activiteiten staan de komende tijd gepland: evaluatie van huidige informatieverplichting voor het vermelden van zorgactiviteiten op nota; evaluatie van huidige omschrijvingen van behandelingen en zorgactiviteiten; opstellen uniforme criteria voor het vermelden van zorgactiviteiten op nota (als onderdeel van toetsingskader); beoordelen van nieuwe verzoeken voor het vermelden van zorgactiviteiten op de nota. 2.2 Faciliteren reële prijzen voor ziekenhuisbehandelingen Zorgverzekeraars en ziekenhuizen/ zelfstandige behandelklinieken moeten reële prijzen afspreken voor de behandelingen. Dit geldt vooral voor diagnose-behandelcombinaties met een prijs onder het eigen risico. Dit zijn de lichte en middelzware behandelingen op de Spoedeisende hulp (SEH) en de polikliniek. In 2016 zijn de polikliniekbehandelingen en een aantal behandelingen op de Spoedeisende hulp aangepast, zodat zorgverzekeraars en zorgaanbieders reële prijsafspraken kunnen maken. In aanloop naar 2017 zal de NZa in samenspraak met inhoudelijk deskundigen vanuit veldpartijen de echo s in relatie tot (de zwaarte van) de declaratie onderzoeken. Een impactanalyse maakt onderdeel uit van dit onderzoek is. 11

12 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg 12

13 3. Rechtmatig en doelmatig gebruik zorgprestaties Kunnen de ziekenhuizen de zorg op de juiste manier declareren? Dragen de regels bij aan gepast gebruik van zorg? Als het onduidelijk is wat er bedoeld wordt met een bepaalde behandeling of wat de aanspraak op zorg is (waar heb je recht op vanuit het basispakket), dan is de kans op foute declaraties groter. De NZa past de regels aan die niet duidelijk zijn of die kunnen leiden tot foute of te hoge declaraties. 3.1 Zit de zorg in het basispakket of niet? De aanspraak (Zvw) sluit niet op alle fronten aan bij het prestatiesysteem (Wmg). Het is om verschillende redenen noodzakelijk om in de prestatie verzekerde zorg te kunnen onderscheiden/ afgrenzen van onverzekerde zorg. Dit is nodig voor een juiste inbreng van middelen door zorgverzekeraars in de risicoverevening. Het is een randvoorwaarde bij het maken van afspraken tussen patiënt en zorgaanbieder over het toepassen van en betalen voor onderdelen van een behandeling die niet behoren tot het basispakket (polis/ verzekering). De afgelopen tijd is er regelmatig met veldpartijen gesproken over dbc-zorgproducten waar sprake is van vermenging van verzekerde en onverzekerde zorg. Dit leidt tot knelpunten in de zorgpraktijk. Per 1 januari 2016 zijn er een aantal overige zorgproducten voor onverzekerde zorg geïntroduceerd. Het afgelopen half jaar zijn er door verschillende wetenschappelijke verenigingen van medisch specialisten nog andere knelpunten ingediend. Het project aanspraak 2017 is er op gericht de gesignaleerde knelpunten ten aanzien van vermenging van verzekerde/ onverzekerde zorg binnen één zorgproduct op te lossen. Dit onderwerp komt ook terug in het advies aan VWS over verbeteringen in het dbc-systeem voor de langere termijn. 3.2 Aanpak onbedoelde prikkels in de regels Sommige regels in het dbc-steem stimuleren onbedoeld ongewenst gedrag van ziekenhuizen of behandelklinieken. Het gaat dan bijvoorbeeld om het kiezen van een duurdere behandeling dan nodig, of op een andere manier ondoelmatig gebruik van zorggeld. Dit is nadelig voor de burger: ondoelmatig gebruik van zorggeld drijft de zorgpremies op en kan de toegankelijkheid van zorg in gevaar brengen. en voor deze verbeteringen zijn: De regels sluiten beter aan op de praktijk. De regels zijn eenvoudig te begrijpen en bevatten zo min mogelijk uitzonderingen. De regels kunnen maar op een manier geïnterpreteerd worden. De regels nodigen niet uit tot strategisch declaratiegedrag. 13

14 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg Voor 2017 staat het doorlichten van de (productstructuur en) regelgeving op ruimte voor strategisch gedrag en prikkels voor (on)doelmatigheid op de agenda. We zullen in gesprek gaan met zorgverzekeraars en hen uitnodigen om onbedoelde prikkels in regelgeving en DBC-systeem bij ons aan te geven. De resultaten worden besproken met alle branchepartijen. Het project is dan ook in deze fase verkennend en inventariserend van aard. 3.3 Kijk- en luistergeld In 2014 is een nieuwe zorgactiviteit geïntroduceerd voor intensief contact met patiënten voor de zorgvuldige afweging van behandelopties, bijvoorbeeld bij een naderend levenseinde. Hiermee kan shared decision making van arts, patiënt en familie inzichtelijk gemaakt worden. Met de introductie van deze zorgactiviteit willen we de onderhandeling over een passende vergoeding voor deze zorg, ook als er wordt besloten tot niet (operatief) behandelen, faciliteren. De komende jaren wordt de registratie van deze zorgactiviteit gemonitord (op gegevens ). Op basis van de geregistreerde gegevens en ervaringen van partijen over de onderhandeling van deze zorg, wordt onderzocht of aanvullende maatregelen of wijzigingen op de productstructuur nodig zijn. Begin 2015 was de zorgactiviteit voor het kijk- en luisterconsult nog niet of nauwelijks terug te vinden in de data. In het eerste kwartaal van 2016 bekijken we dit opnieuw. Dit traject leidt niet tot wijzigingen in het dbcpakket Taakherschikking en substitutie In de medisch specialistische zorg zijn taakherschikking en substitutie belangrijke ontwikkelingen. Met taakherschikking vindt een verschuiving van zorg plaats van de medisch specialist naar een niet-medisch specialist. Bij substitutie wordt de behandeling of het onderzoek door een huisarts uitgevoerd in plaats van door een medisch specialist. Het doel hiervan is om mensen en middelen in de zorg doelmatig in te zetten. De regels voor het registreren en declareren van zorg mogen geen belemmering zijn voor deze ontwikkelingen. De verwachting is dat meer beroepsgroepen (niet zijnde medisch specialisten) zullen verzoeken om zelfstandig DBC-zorgtrajecten te mogen openen en zorgproducten te mogen declareren. In overleg met het Ministerie van VWS werken we aan een kader en een procedure om dergelijke aanvragen te behandelen en te beoordelen. Daarin wordt onder meer duidelijk welk loket gehanteerd wordt, welke criteria gelden en welke partijen betrokken zijn bij het beoordelingsproces. Om een niet-medisch specialist de mogelijkheid te geven zelfstandig dbczorgtrajecten ten openen en zorgproducten te mogen declareren, heeft de NZa een opdracht van het ministerie van VWS nodig. 14

15 3.5 Taakherschikking en transparantie Door vernieuwing in beleid en regelgeving (deregulering) komt het steeds meer voor dat aanbieders onderling van elkaars of van bestaande zorgprestaties gebruik (willen) maken. Het is voor verzekeraars en patiënten niet inzichtelijk wie de hoofdbehandelaar bij een gedeclareerd DBC-zorgproduct is. Dit kan de medisch specialist zijn, dan wel een taakherschikker of een ondersteunende specialist. Vanuit het perspectief van kwaliteit en kosten is dit inzicht van belang. De NZa brengt een aantal scenario s in kaart om inzichtelijk te maken wie de hoofdbehandelaar bij een zorgproduct is. Een eventuele wijziging wordt uitgewerkt en gepland voor Paramedische zorg De positie van paramedische zorg binnen de dbc-systematiek is niet eenduidig. Zo is er voor poliklinische fysiotherapie een uitzondering gemaakt in de declaratieregels, terwijl voor de overige paramedische zorgvormen deze uitzondering niet geldt. Om te komen tot een advies over betere bekostiging van paramedische zorg binnen de medisch specialistische behandeling, heeft de NZa de knelpunten en prikkels in de bekostiging van paramedische zorg in kaart gebracht. De afbakening tussen medisch specialistische behandeling en paramedische zorg ontbreekt. Om die reden heeft de NZa het Zorginstituut verzocht deze afbakening nader te onderzoeken. Hierna kan de NZa kijken op welke wijze het dbc-systeem hierop kan aansluiten. Voor 2017 staan vooralsnog geen concrete wijzigingen op de agenda. 3.7 Interventieradiologie Een interventieradioloog behandelt in het algemeen op verzoek van en in overleg met een ander poortspecialisme. Dit maakt dat in het algemeen de interventieradioloog geen hoofdbehandelaar is van de zorgvraag van een patient. Op dit moment is er wel sprake van een aparte typeringslijst voor interventieradiologie. Uit onder meer het jaarrekeningentraject blijkt dat dit leidt tot vragen over de doelmatigheid en rechtmatigheid van deze zorg. In 2016 kunnen interventieradiologen die voldoen aan de eisen, nog gebruik maken van een eigen diagnoselijst (zorgproductgroep ). Het is echter onduidelijk hoe vaak dit voor komt. Dit wordt nu onderzocht. Afhankelijk van die resultaten wordt bekeken wat vanaf 2018 de meest wenselijke uitwerking is. Randvoorwaarde hierbij is inzicht in welke behandelaar de poortfunctie heeft uitgevoerd op zorgproductniveau (zie taakherschikking en transparantie). 15

16 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg 16

17 4. Herkenbare en hanteerbare onderhandelingstaal Het dbc-systeem is mede bedoeld als gemeenschappelijke onderhandelingstaal voor zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Dit vraagt om een overzichtelijk aantal prestaties dat medisch herkenbaar en (kosten)homogeen is. Het geheel van regels en prestaties dient ook aan te sluiten bij nieuwe ontwikkelingen in de zorg, zodat ook deze goed toegankelijk zijn voor patiënten. 4.1 Productstructuur kaakchirurgie Het doel is om de registratie van kaakchirurgische verrichtingen te vereenvoudigen en de transparantie te vergroten. Verder blijkt dat de raakvlakken met de mondzorg een belangrijk aandachtspunt zijn. Tussen de mondzorg en de kaakchirurgie bestaat een bepaalde mate van overlap in prestaties. Voor beide vormen van zorg gelden nu maximumtarieven. Het vrijgeven van de tarieven voor kaakchirurgie kan leiden tot ongewenste prikkels en strategisch declaratiegedrag. Om die reden is het van belang het onderscheid en samenhang tussen de prestaties van kaakchirurgie, mondzorg, orthodontie en bijzondere tandheelkunde nader te analyseren. Voor de doorontwikkeling van de productstructuur kaakchirurgie per 2017 pakken we volgende onderwerpen op: Verkennen mogelijkheid eerste en tweede verrichting te baseren op maximumtarief in plaats van puntwaarde. Verkennen onderscheid en samenhang prestaties kaakchirurgie, mondzorg, orthodontie en bijzondere tandheelkunde. 4.2 Definiëren en opschonen zorgactiviteiten Zorgactiviteiten dienen als basis voor de registratie en afleiding naar dbc-zorgproducten. Ook spelen ze een rol bij de bepaling van aanspraak en of er een WBMV-vergunning vereist is. Vanwege deze centrale rol van zorgactiviteiten is het van belang dat er duidelijkere criteria komen voor opnemen van nieuwe zorgactiviteiten in het dbc-systeem. Ook moet het voor zorgaanbieders duidelijker worden wanneer ze, welke zorgactiviteit, onder welke voorwaarden moeten vastleggen. Om de zorgactiviteiten te verduidelijken en op te schonen worden de volgende acties opgepakt: 17

18 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg Specialisme-overstijgende zorgactiviteitentabel: Zorgactiviteiten die dezelfde zorg beschrijven worden inzichtelijk gemaakt, beoordeeld en zo nodig aangepast. Meer informatie staat in het 1 e go-document beschreven. Zorgactiviteiten links/rechts: Er bestaat een wens om via zorgactiviteiten (los of in de omschrijving) duidelijk te maken dat een (operatieve) ingreep aan een linker- of rechterkant is uitgevoerd. Zorgverzekeraars kunnen hierdoor gerichter controleren en zorgaanbieders hoeven minder vaak via materiele controles declaraties te verantwoorden. Meer informatie staat in het 1 e go-document beschreven. Criteria voor opnemen nieuwe zorgactiviteiten: Er komen uniforme criteria voor opname van nieuwe zorgactiviteiten. Deze criteria kunnen in de beleidsregel Toetsingskader productstructuur en tarieven dbc-systematiek komen. 4.3 Inzicht in zorgzwaarte In de academische component is financiering opgenomen voor topreferente zorg. In het dbc-systeem zijn prestaties opgenomen voor topreferente zorg. Academische centra geven aan dat de huidige prestaties niet voldoende gedifferentieerd zijn in het licht van zorgzwaarte. De NZa ziet hierbij een risico voor dubbele bekostiging, zolang de academische component ongewijzigd blijft. Het doel is allereerst om te onderzoeken of de huidige bekostiging van zorgzwaarte beter kan en moet. Dit onderwerp komt ook aan bod in het advies aan VWS over de middellange termijn doorontwikkeling van het dbc-systeem. 4.4 Koppelen ICD-10 aan bekostiging ICD-10 is het internationaal gestandaardiseerde classificatiesysteem van diagnosen waarmee de zorgaanbieder alle ziektebeelden en diagnosen van patiënten eenduidig kan registreren. Volgens partijen zijn de voordelen van ICD-10 de betere internationale vergelijkbaarheid, betere mogelijkheden tot het berekenen van sterftecijfers, verbeteren informatievoorziening over zorguitgaven, bestrijden/opsporen fraude, het meten van kwaliteit, het bepalen van zorgzwaarte en mogelijkheid voor meer specialisme-overstijgendheid van de productstructuur. Per 1 juli 2015 is het verplicht om bij ieder gedeclareerd zorgproduct de ICD-10 code (hoofddiagnose) te vermelden. Vooralsnog wordt dataverzameling en analyse gezien als de volgende stap naar de koppeling van ICD-10 aan de bekostiging. De eerste analyses worden eind 2016 verwacht. Dit onderwerp komt ook aan bod in het advies aan VWS over de middellange termijn doorontwikkeling van het dbc-systeem. 18

19 4.5 Terugdringen overbodige zorgproducten De productstructuur dient een overzichtelijk aantal zorgproducten te bevatten voor declaratie en onderhandeling tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Hiermee worden administratieve en onderhandelingslasten beperkt. Van zorgproducten die niet of weinig gebruikt worden, staat het bestaansrecht ter discussie. In 2016 zijn circa vijftig zorgproducten verwijderd die niet of nauwelijks zijn gedeclareerd. Voor 2017 vindt deze analyse nogmaals plaats omdat recentere data beschikbaar zijn. Deze analyse kan resulteren in reductie van het aantal zorgproducten. Het project herinrichten van het wervelkolomsjabloon leidt mogelijk ook tot beëindigen van een aantal zorgproducten. 4.6 Doorontwikkeling revalidatiezorg (msrz en grz) De doorontwikkeling van de revalidatiezorg is gericht op een medisch herkenbare, transparante en kostenhomogene productstructuur die geschikt is voor prestatiebekostiging. Om dit te realiseren moeten de zorgprestaties verder ontwikkeld worden. De uitwerking vindt in verschillende tussenstappen plaats over de periode van Voor de doorontwikkeling van de revalidatie zijn drie pijlers belangrijk: Inzicht in de zorgvraagzwaarte van de patiënt (patiëntendoelgroepen). Medisch herkenbare zorgproducten (behandelprofielen/programma s). Verantwoording aard en omvang van de verleende zorg (modules). Medisch specialistische revalidatiezorg (msrz) Voor 2017 onderzoeken we of de indirecte patiëntgebonden tijd kan worden afgeschaft en in hoeverre het mogelijk is om het aantal beroepsgroepen dat tijd kan schrijven te beperken tot een aantal kerndisciplines. Daarnaast kijken we naar een structurele oplossing voor de verwerking van de toeslagen voor hoge dwarslaesie en ademhalingsondersteuning. Verder is de msrz in 2015 gestart met het registreren van modules die informatie geven over de behandeling (looptraining, rolstoeltraining) en bestede tijd. De verzamelde data van de definitieve registratie periode kunnen eind 2016/begin 2017 geanalyseerd worden en tot voorstellen leiden voor een verbeterde productstructuurmsrz. Geriatrische revalidatiezorg De grz heeft in 2015 een pilotregistratie van de zorgvraagzwaarte uitgevoerd. De resultaten van de pilot worden geanalyseerd en vervolgens in samenwerking met de branches in een spoorboekje verder uitgewerkt. 4.7 Complex chronisch longfalen (CCL) Alleen derdelijns centra, de zogenaamde long/ astma centra, kunnen zorgprestaties voor CCL declareren. 19

20 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg Vanuit het oogpunt van marktwerking en concurrentie zijn er argumenten om declaratie van zorgproducten voor CCL op termijn ook voor andere aanbieders mogelijk te maken. 4.8 Weefselproducten Het ministerie van VWS heeft de NZa verzocht om voorbereidingen te treffen voor de invoering van de bekostiging van de postmortale weefselketen en de donorwerving van organen per 1 januari Protonen De Minister van VWS heeft aan vier zorgaanbieders in Nederland een vergunning voor protonentherapie afgegeven. Protonentherapie maakt voor een aantal specifieke indicaties deel uit van het basispakket Zvw. Bij protonentherapie is sprake van nieuwe, nog niet uitgekristalliseerde, behandelvormen en van zorg die zorgaanbieders en zorgverzekeraars nog niet gewend zijn in te kopen. De NZa ziet het als haar verantwoordelijkheid om bij nieuwe zorgvormen het publiek belang te bewaken. De NZa is van mening dat één landelijke set aan (declarabele) prestaties de vergelijkbaarheid tussen instellingen vergemakkelijkt en de transparantie voor patiënten vergroot. Daarom heeft de NZa in overleg met partijen besloten tot één landelijke set zorgprestaties. Wel zal de NZa individuele beschikkingen per instelling afgeven met instellingspecifieke tarieven. De komende jaren zal via registratie van een beperkte set zorgactiviteiten meer inzicht ontstaan in de feitelijk geleverde zorg en de werkelijk gemaakte kosten. Deze informatie vormt input om de productstructuur op termijn te evalueren. Hierin worden ook de ontwikkelde protocollen meegewogen Vereenvoudiging: dezelfde zorg, dezelfde prestatie Onder de noemer vereenvoudiging: dezelfde zorg dezelfde prestatie willen we de hanteerbaarheid van zorgproducten verbeteren. Daarnaast beogen we een betere aansluiting op de uitgangspunten van de Zvw te realiseren, waarbij niet de uitvoerder van zorg maar de geleverde zorg centraal staat. Tevens verstaan we hieronder het verbeteren van de uitlegbaarheid naar consumenten, omdat de verschillen tussen specialismen voor dezelfde geleverde zorg afnemen. De huidige productstructuur bevat verschillende domeinen waarin de aansluiting met de Zvw en het specialisme-overstijgende karakter van de productstructuur verbeterd kan worden. Voor 2017 zal gezien de wens tot rust in het systeem géén van deze domeinen op de agenda worden gezet. 20

21 4.11 Klinische genetica: genotypering is meer transparantie in de prestaties voor genotypering, zodat inzichtelijk wordt welke zorg is geleverd. Het gebrek aan transparantie bemoeilijkt inkoop en controle door zorgverzekeraars en leidt voor zorgaanbieders tot onduidelijkheid en afwijzingen van declaraties. Ook zijn door het huidige abstractieniveau in de prestaties verschillen in complexiteit en kosten van deze onderzoeken onvoldoende in beeld. Daarnaast is er veel innovatie op het gebied van genetisch onderzoek en sluiten de huidige prestatiebeschrijvingen onvoldoende aan bij de praktijk van vandaag de dag. Dit project heeft betrekking op de klinisch genetische labonderzoeken en dan specifiek op de prestaties voor prenatale en postnatale genotypering (resp , ). Dit zijn los declarabele producten uit de hoofdcategorie Overige verrichtingen, subcategorie Klinisch genetisch onderzoek ten behoeve van erfelijkheidsadvisering. Deze prestaties vallen onder de Wet Bijzondere Medische Verrichtingen. Voor de genotyperingen (diagnostiek) bestaat behoefte vanuit zorgaanbieders en zorgverzekeraars aan nieuwe prestatiebeschrijvingen. Op hoofdlijnen gaat het hierbij om de volgende aandachtspunten: De prestaties voor genotyperingen zijn grofmazig beschreven, waardoor beperkt inzichtelijk is welke zorg is geleverd. Dit gebrek aan transparantie bemoeilijkt inkoop en controle door zorgverzekeraars. De ontwikkelingen op het gebied van genetisch onderzoek gaan snel en de huidige prestatiebeschrijvingen sluiten onvoldoende aan bij de huidige praktijk Zorgprestaties wervelkolomchirurgie De inzet van dure materialen is momenteel onvoldoende transparant. Het veld wil dat het gebruik van dure materialen bij wervelkolomchirurgie beter inzichtelijk wordt en leidt tot een passende declaratie. Naast knelpunten in de registratie en afleiding van vooral dure materialen blijkt een behoorlijk aantal zorgproducten voor wervelkolomchirurgie niet gebruikt te worden. De NZa gaat onderzoeken welke zorgproducten dat zijn en waar mogelijk deze uit het dbc-systeem verwijderen Zorgprestaties palliatieve zorg De NZa en het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) gaan de zorgprestaties voor palliatieve zorg verder ontwikkelen. Ook moeten de regels beter uitvoerbaar en beter hanteerbaar worden voor de palliatieve zorg. 21

22 Overzicht verbeteringen DBC-systeem medisch specialistische zorg Voor 2017 wordt de mogelijkheid onderzocht om palliatieve zorg onderdeel uit te laten maken van het zorgprofiel (het zorgproduct) van de hoofdbehandelaar. Hiermee kunnen mogelijk de bestaande producten voor palliatieve zorg komen te vervallen Positie kindzorg in productstructuur Bij de producten voor de kindergeneeskunde is vanaf het begin de voorwaarde gesteld dat deze op termijn worden opgenomen in de producten voor zorg aan volwassenen (de IDC-10). Hiermee gelden dezelfde regels voor identieke zorg aan volwassenen en aan kinderen. Hiermee verminder je bovendien de regels: dit verlicht de administratieve lasten en helpt bij het inkopen van zorg. Geen vervolgactiviteiten gepland Invoering nieuwe bekostiging geneesmiddelen De informatie over de kosten en het gebruik van geneesmiddelen moet verbeteren. Geneesmiddelen staan ook nu apart op de nota, maar nog met de stofnaam en toedieningsvorm. Het is nu niet duidelijk welk merk en verpakking wordt gehanteerd en voor welke indicatie een bepaald medicijn wordt toegediend. Per 2017 veranderen de regels voor het registreren en declareren van de dure geneesmiddelen. Geneesmiddelen die apart van de behandeling in rekening worden gebracht (de add-on geneesmiddelen), worden dan geregistreerd net zoals deze worden ingekocht door het ziekenhuis: op merknaam en handelsproduct. Ook komt er op de nota te staan voor welke indicatie dit geneesmiddel is toegediend of afgegeven. 22