Think sepsis! Namens de expertgroep sepsis Ingmar Waardenburg, huisarts Enter Jolein Huttenhuis, SEH-arts ZGT

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Think sepsis! Namens de expertgroep sepsis Ingmar Waardenburg, huisarts Enter Jolein Huttenhuis, SEH-arts ZGT"

Tessa de Koning
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Think sepsis! Namens de expertgroep sepsis Ingmar Waardenburg, huisarts Enter Jolein Huttenhuis, SEH-arts ZGT

2 Wat is - volgens u - sepsis?

3 Wat is volgens u sepsis? Mijn definitie... Een septische patiënt is een zeer ernstig ziek patiënt op basis van een infectieziekte, gekenmerkt door o.a. koorts en bedreigde vitale parameters (hypotensie, tachycardie etc...)...eigenlijk niet te missen dus

4 Wat is volgens u sepsis? Maar... dan zijn we eigenlijk al wat te laat

5 Hoe vaak ziet u een septische patiënt? Dagelijks Wekelijks Maandelijks Jaarlijks

6 Aanleiding instellen werkgroep Internisten en SEH artsen zien meerdere septische patiënten op de SEH per dag Intentie: dit aantal te verlagen Middel: instellen expertgroep Sepsis met afgevaardigden uit de verschillende gremia (specialisten, SEH-artsen, ambulanceverpleegkundigen, huisartsen, klinisch chemicus etc...) Doel: verbeteren van de 'sepsis-ketenzorg' in de regio

7 Verloop werkgroepactiviteiten Circa 2 bijeenkomsten per jaar gehad, totaal 4 Grote discrepantie in perceptie ten aanzien van incidentie sepsis Huisarts op 1 hand te tellen, per jaar Specialist meerdere handen per dag Patiënten komen soms 'laat' op het ziekenhuis Hoe kan dit?

8 Kunt u dit verklaren? Sepsis is geen diagnose maar een symptoomcomplex Woord 'sepsis' wordt weinig gebruikt in ontslagbrieven Definitie sepsis verschilt Sepsis is een continuum

9 Kunt u dit verklaren?

10 Kunt u dit verklaren? Elke infectieziekte kan septisch verlopen Sommige infectieziekten frequenter dan andere Long Huid (cellulitis) Inwendige organen (hepato-biliair/pancreas) Urinewegen CNS (meningen/cerebrum) Osteomyelitis

11 Huisarts en sepsis Loots F et al, Huisarts Wet 2017;60(8):400-3 Incidentie is laag: 0,4 4,5/1000/jaar (1-10/normpraktijk) Sepsis is moeilijk (vroeg) te herkennen in de eerste lijn, maar er zijn wel criteria Vermoeden van sepsis rechtvaardigt onmiddelijke opname

12 Belangrijk? 3500 patiënten in NL 8600 IC opnames in NL Iedere 3 sec Toename incidentie Hoe eerder herkent hoe beter de uitkomst

13 Van oude naar nieuwe definitie 2014 taskforce opgericht (European Society of Intensive Care Medicine en Society of Critical Care Medicine) GEEN SEH-artsen GEEN huisartsen 2016 International Sepsis Consensus Definitions gepubliceerd met de nieuwe sepsis definities en een nieuwe score (SOFA)

14 oude definitie sepsis (1991) SIRS based (Systemic Inflammatory Response Syndrome) 14

15 Early Goal Directed Therapy (EGDT), 2001 (Rivers) Early Goal Directed Therapy Vroege herkenning Resuscitatie bundels, ondersteuning orgaanfalen Source control Toedienen antibiotica < 3 uur na triage of < 1 uur na herkenning Reductie mortaliteit 46% 30% NNT 6!!!

16 Van oude naar nieuwe definitie Waarom? Voortschrijdende inzichten: pathofysiologie, management, epidemiologie EGDT ter discussie Eerdere definitie mbt SIRS niet sensitief en specifiek (veel foutpositief en negatief) Sepsis is een ingewikkelder potentieel lethaal syndroom dan een infectie met twee of meer SIRS-criteria

17 Problemen met de oude definitie (J) Early Goal Directed Therapy ter discussie ProCESS, ARISE, ProMISe, 2014/2015 EGDT vs standaardbehandeling GEEN verschil in mortaliteit AWARENESS!

18 Problemen met de oude definitie (J) Early Goal Directed Therapy ter discussie PRISM, 2017 (van de makers van ProCESS, ARISE, ProMISE) Prospectieve meta-analyse 3723pt EGDT vs standaardbehandeling Geen verschil in mortaliteit (lager dan bij Rivers) EGDT langere IC ligduur EGDT hogere kosten

Problemen met de oude definitie (J) SIRS ter discussie als diagnosticum voor sepsis Churpek, 2015 n=269.

19 Problemen met de oude definitie (J) SIRS ter discussie als diagnosticum voor sepsis Churpek, 2015 n= % SIRS, maar geen infectie Kaukonen, 2015 n= waarvan ernstige sepsis 12,1% geen 2 of meer SIRS-criteria zelfde mortaliteit

20 nieuwe definitie sepsis (levensbedreigende) orgaandysfunctie veroorzaakt door gedysreguleerde immuunrespons Reactie van het lichaam op infectie Pro- en anti-inflammatoire respons Niet-immunologische reacties (hormonaal, cardiovasculair, metabool) 20

21 qsofa

22 Kortom Nieuwe definitie focus meer op de prognose dan op de diagnose SIRS Opsporen van sepsis (q)sofa Risico-inschatting overlijden/langdurige IC opname

23 Conclusie Sepsis komt vaker voor dan we denken potentieel levensbedreigend moeilijk tijdig te onderkennen Overweeg sepsis bij elke infectieziekte! Check (en documenteer) RR, bewustzijn en ademhalingsfrequentie Spreek dezelfde taal

24 Think sepsis!

26 Wat komt eraan? Studie Feike Loots, Nijmegen Parameters in huisartsenpraktijk Validatie (andere/nieuwe) scoringssystemen MEWS, NEWS, PIRO, MEDS

27 Vragen?

Vergelijkbare documenten

SEPSIS 3.0. Σήψις: the process by which flesh rots, swamps generate foul airs, and wounds fester (Hippocrates 700 bce)

SEPSIS 3.0. Σήψις: the process by which flesh rots, swamps generate foul airs, and wounds fester (Hippocrates 700 bce) SEPSIS 3.0 Σήψις: the process by which flesh rots, swamps generate foul airs, and wounds fester (Hippocrates 700 bce) Mariëlle Van der Steen, Martini Ziekenhuis Groningen Prof. P. Pickkers, Radboud Universiteit