Onderzoeksteam : (in alfabetische volgorde)

Transcriptie

1 Afdeling Epidemiologie FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Juliette Wystmansstraat 14 Leuvenseweg Brussel 1000 Brussel Tel : 02/ his@iph.fgov.be Onderzoeksteam : (in alfabetische volgorde) Kristina Bayingana Stefaan Demarest Lydia Gisle Edith Hesse Pieter-Jan Miermans Jean Tafforeau Johan Van der Heyden Logistieke steun : Monique Schoonenburg Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid: IPH/EPI REPORTS N Depotnummer : D/2006/2505/4

2 De opdrachtgevers van de Gezondheidsenquête 2004 B. Cerexhe Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Economie, Tewerkstelling, Wetenschappelijk Onderzoek, Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp en Landbouwbeleid Brussels Hoofdstedelijk Gewest R. Demotte Minister van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu Federale regering C. Fonck Ministre de la Santé, de l'enfance et de l'aide à la Jeunesse Franse Gemeenschap B. Gentges Vize-Ministerpräsident, Minister für Ausbildung und Beschäftigung, Soziales und Tourismus Duitstalige Gemeenschap G. Vanhengel Minister van de Brussels Gewestse Hoofdstedelijke Regering, belast met Financiën, Begroting, Externe Betrekkingen en Informatica Brussels Hoofdstedelijk Gewest I. Vervotte Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Vlaamse Gemeenschap C. Vienne Ministre de la Santé, de l'action sociale et de l'egalité des chances Waals Gewest

3 Boek IV Preventie Gezondheidsenquête België 2004 IPH/EPI REPORTS nr

4

5 Algemene Inhoud Boek I Inleiding Methodologish rapport...5 Boek II Gezondheidstoestand Subjectieve Gezondheid...9 Chronische aandoeningen...47 Mentale gezondheid Langdurige lichamelijke beperkingen Tijdelijke beperkingen Boek III Leefstijl Lichaamsbeweging...5 Voedingsstatus Voedingsgewoontes Gebruik van alcohol Tabaksgebruik Gebruik van illegale drugs Gezondheid en seksualiteit AIDS : kennis, attitudes en opsporing Boek IV Preventie Vaccinatie...5 Cardiovasculaire preventie Vroegtijdige opsporing van diabetes Vroegtijdige opsporing van borstkanker Vroegtijdige opsporing van baarmoederhalskanker...297

6 Boek V Medische Consumptie Contacten met zorgverstrekkers Contacten met de huisarts...5 Ambulante contacten met de specialist Contacten met de dienst spoedgevallen Contacten met de tandarts Contacten met paramedische zorgverstrekkers Opname in het ziekenhuis Gebruik van geneesmiddelen Niet-conventionele geneeswijzen Boek VI Gezondheid en samenleving Toegankelijkheid van de gezondheidszorgen... 5 Socio-economische verschillen in gezondheid Gezondheid en omgeving Traumata Sociale gezondheid Gebruik sociale en preventieve diensten Boek VII Ouderen... 5 Boek VIII Internationale vergelijking... 5

7 Boek IV Hoofdstuk 1 Vaccinatie Jean Tafforeau Inleiding Gezondheidstoestand Leefstijl Vaccinatie Preventie Medische consumptie Gezondheid en samenleving Cardiovasculaire preventie Vroegtijdige opsporing van diabetes Vroegtijdige opsporing borstkanker Vroegtijdige opsporing van baarmoederhalskanker Ouderen Internationale vergelijking Gezondheidsenquête, België 2004

8

9 Inhoudstafel SAMENVATTING... 5 DANKWOORD INLEIDING VRAGEN INDICATOREN RESULTATEN PERSONEN DIE OVER EEN VACCINATIEKAART BESCHIKKEN (VA01_1) België Gewesten Bijkomende analyse VACCINATIE TEGEN TETANUS (VA_1) BELGIË Gewesten Bijkomende analyse VACCINATIE TEGEN HEPATITIS B (VA_2) België Gewesten Bijkomende analyse VACCINATIE TEGEN MENINGOKOKKEN TYPE C (VA_3) België Gewesten Bijkomende analyse VACCINATIE TEGEN DE GRIEP ALGEMENE BEVOLKING (VA09_1, VA_4) België Gewesten Bijkomende analyse VACCINATIE TEGEN GRIEP DOELPOPULATIE (VA_5, VA_6) België Gewesten Bijkomende analyse VACCINATIE TEGEN PNEUMOKOKKEN (VA_7, VA_8, VA_9) België Gewesten Bijkomende analyse BESPREKING BIBLIOGRAFIE BASIS TABELLEN GESTANDAARDISEERDE TABELLEN... 76

10

11 Samenvatting De volgende vaccinaties werden opgenomen in de vragenlijst van de Gezondheidsenquête 2004: tetanus, hepatitis B, meningokokken type C, griep en pneumokokken. De WHO beveelt aan om over periodiek geüpdate informatie aangaande de vaccinatievaccinatiegraad te beschikken. Deze gegevens kunnen rechtstreeks worden gebruikt door de verantwoordelijken op het gebied van vaccinatie. De Belgische gezondheidsenquête beoogt dus niet een evaluatie van vaccinatiegraad bij kinderen voor dewelke andere informatiebronnen beschikbaar zijn in België. Voor de volwassenen daarentegen zijn er zeer weinig gegevens beschikbaar op het vlak van vaccinatie; deze maken dus de voornaamste groep uit die in de module vaccinatie van de Gezondheidsenquête worden belicht. In België verklaart 49 van de bevolking over een vaccinatiekaart te beschikken. 60 van de bevolking (15 jaar of ouder) verklaart gevaccineerd te zijn tegen tetanus in de afgelopen 10 jaar. De vaccinatiegraad is beter bij mannen dan bij vrouwen, vooral in de leeftijdsgroep jaar. Men bemerkt bovendien dat de vaccinatiegraad lager is in stedelijke zones en bij niet-europeanen. 40 van de tegen hepatitis B geïmmuniseerde personen werd gevaccineerd door hun huisarts, 17 door een arts van ONE of Kind en Gezin en 17 in het kader van de schoolgeneeskunde. De rest werd gevaccineerd door een kinderarts (11), in het kader van de arbeidsgeneeskunde (9) of via een dienst voor tropische geneeskunde met het oog op een reis (2). 29 van de bevolking in België verklaart gevaccineerd te zijn tegen hepatitis B in de afgelopen 10 jaar. De dekkingsgraag stijgt: 24 in 2001 en 29 in van de personen die een risico lopen werd gevaccineerd tegen pneumokokken. De vaccinatiegraad is zeer laag (3) bij de 45 tot 54-jarigen (8); deze stijgt vervolgens bij de 65 tot 74-jarigen (16) en bij de personen van 75 jaar en ouder (15). 14 van de bevolking verklaart gevaccineerd te zijn tegen meningokokken type C in de afgelopen 3 jaar: 64 bij kinderen jonger dan 5 jaar, 60 bij de 5 tot 9-jarigen, 47 bij de 10 tot 14-jarigen, 37 bij de 15 tot 19-jarigen en 6 bij de 15 tot 24-jarigen. 49 van de personen met een verhoogd risico werd gevaccineerd tegen griep in de loop van het laatste vaccinatie-seizoen (van september tot december). Terwijl 50 van de personen met de Belgische nationaliteit, die een verhoogd risico hadden, tegen de griep gevaccineerd werden, bedraagt dit percentage slecht 39 bij de personen met een andere Europese nationaliteit en 13 bij de personen met een niet-europese nationaliteit. 12 van de risicolopende personen werd gevaccineerd tegen pneumokokken. De vaccinatiegraad is zeer laag (3) bij de 45 tot 54-jarigen, net zoals bij de 55 tot 64-jarigen (8); deze stijgt vervolgens licht bij de 65 tot 74- jarigen (16) en bij de 75-plussers (15)

12 Er zijn enkele treffende resultaten wat betreft de vaccinatie (bij de volwassenen). Vooreerst kan gewezen worden op de blijvende socioeconomische gradiënt met een minder goede vaccinatiegraad bij personen met een eerder beperkte opleiding. De vaccinatie tegen griep is een uitzondering: men observeert wat dit betreft een mooie stijging in de loop van de tijd en de afwezigheid van een socio-economische graad bewijst dat een energiek en gecoördineerd beleid zijn vruchten kan dragen. Er is geen socio-economische gradiënt voor de vaccinatie tegen pneumokokken. De daling van de vaccinatiegraad tegen tetanus in de loop van de tijd (behalve in het Waals Gewest) van 68 in 1997 tot 60 in 2004 is onrustwekkend. Het tegengaan van een dergelijke trend is een grote uitdaging, met name voor de huisartsen. de vaccinatie tegen meningokokken type C, hoewel de leeftijdsgroep jonger dan 5 jaar zowel in het Vlaams, het Brussels als het Waals Gewest tot de doelgroep behoort, zijn de resultaten in het Vlaams Gewest beduidend beter. Daartegenover is de dekking van de bevolking wat betreft de vaccinatie tegen pneumokokken dan weer iets lager in het Vlaams Gewest. Men moet tenslotte bemerken dat het alhoewel het vooral de oudere personen zijn die de doelgroep vormen van de vaccinatie tegen griep en pneumokokken, men niet de jongere personen die aan een chronische ziekte lijden mag negeren. Men moet immers vaststellen dat de vaccinatiegraad bij deze laatsten (vaccinatie tegen griep bij de 15 tot 34-jarigen en vaccinatie tegen pneumokokken bij de 45 tot 64-jarigen) duidelijk ontoereikend is. De geobserveerde verschillen tussen de gewesten zijn bijzonder informatief. Wat betreft - 6 -

13 Dankwoord Wij willen graag de volgende personen bedanken voor het nalezen van dit onderdeel en hun nuttige opmerkingen. o o o o o Dr. Luc Berghmans, Observatoire de la Santé du Hainaut Mevr. Heidi Cloots, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Gezondheidszorg, Entiteit Beleidsondersteuning Mr. Christian De Bock, Alliance Nationale des Mutualités Chrétiennes, Education Santé Dr. Geert Top, Coördinatie infectieziekten en vaccinatie, Gezondheidsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap Prof. Pierre Van Damme, Centre for the Evaluation of Vaccination, WHO Collaborating Centre for Control and Prevention of Viral Hepatitis, Unit of Epidemiology and Social Medicine, University of Antwerp - 7 -

14 1. Inleiding Het belang van vaccinatieprogramma s werd reeds veelvuldig aangetoond en zal hier dan ook niet verder besproken worden. Een basisschema voor vaccinatie is aanbevolen door de Hoge Gezondheidsraad en goedgekeurd door de twee Gemeenschappen. De vaccinaties die aan bod komen in de Gezondheidsenquête 2004 zijn deze tegen tetanus, hepatitis B, meningokokken type C, griep en pneumokokken. Vaccinatie tegen tetanus maakt integraal deel uit van het vaccinatieschema bij jonge kinderen. De vaccinatie dient bij volwassenen om de tien jaar te worden herhaald. In de praktijk wordt deze vaccinatie tegenwoordig gekoppeld aan een herhalingsvaccinatie voor difterie. Vaccinatie tegen hepatitis B wordt sinds 1992 aanbevolen door de WGO voor jonge kinderen en jonge adolescenten (10 13 jaar). Deze vaccinatiestrategie werd in België bekrachtigd door de Hoge Gezondheidsraad. Sinds 1999 worden de nodige vaccins gratis ter beschikking gesteld voor deze twee cohorten kinderen. Daarnaast wordt een vaccinatie tegen hepatitis B aanbevolen voor sommige beroepsgroepen (medici en paramedici, bij voorbeeld). Vaccinatie tegen meningokokken type C wordt aanbevolen door de Hoge Gezondheidsraad voor jonge kinderen en adolescenten (tot de leeftijd van 19 jaar). Vaccinatie tegen griep wordt aanbevolen voor alle personen van 65 jaar en ouder en ook voor patiënten die lijden aan cardiovasculaire aandoeningen waarvan vermoed wordt dat ze zouden leiden tot een hartdecompensatie, aan ademhalingsproblemen, aan diabetes, aan nierproblemen en zij die lijden aan chronische infecties door stafylokokken. Ze wordt tevens aangeraden voor personen die leven in instellingen en voor zij die werken in instellingen. Deze vaccinatie dient jaarlijks herhaald te worden en dit kort voor het winterseizoen. Vaccinatie tegen pneumokokken wordt aanbevolen voor personen van 60 jaar en ouder en voor patiënten van 45 jaar en ouder die lijden aan cardiovasculaire aandoeningen, patiënten met een chronische bronchitis, personen met hepatitis, personen met nierproblemen of met immunologische problemen en voor diabetici. De WGO raadt aan om over voldoende informatie te beschikken in verband met de vaccinatiegraad en deze regelmatig te actualiseren. Het is duidelijk dat deze gegevens direct gebruikt kunnen worden door diegenen die verantwoordelijk zijn op het domein van vaccinatie (als procesindicatoren) en toelaten om vaccinatieprogramma s beter te sturen. Onderzoek naar de vaccinatiegraad bij kinderen van 18 tot 24 maanden wordt om de twee jaar zowel door de Franse als door de Vlaamse Gemeenschap georganiseerd {Cloots, /id}{ /id}. Hierbij volgt men de methodologische aanbevelingen door de WGO voorgesteld. Voor de schoolgaande kinderen wordt de vaccinatiegraad nagegaan in het kader van het medisch schoolonderzoek. De vaccinatiegraad wordt in de Franse Gemeenschap geschat op basis van representatieve steekproeven van leerlingen. De Gezondheidsenquête is er dan ook niet op gericht de vaccinatiegraad bij deze kinderen in te schatten

15 Dankzij de enquêtes uitgevoerd in het schoolmilieu bestaat er enige informatie aangaande de vaccinatiegraad bij adolescenten {Piette, /id}. Het is dan ook nuttig deze informatie te vervolledigen door complementaire informatie in te zamelen in het kader van een gezondheidsenquête, onafhankelijk van het schools milieu. Met betrekking tot de volwassenen is er zeer weinig informatie omtrent de vaccinatiegraad aanwezig: deze vormen dan ook de voornaamste doelgroep van de module rond vaccinatie in de gezondheidsenquête. Het inschatten van de vaccinatiegraad wordt doorgaans door middel van enquêtes verzameld. Het kan hierbij gaan om specifieke enquêtes zoals dit in België het geval is voor zuigelingen en voor jonge schoolgaande kinderen. Ze kan tevens via een specifieke module opgenomen worden in een meer algemene enquête zoals dit het geval is voor Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, Italië, Spanje en Zwitserland voor wat Europa betreft, maar ook voor de Verenigde Staten, Canada en Australië. In het kader van een algemene enquête vraagt de interviewer aan de respondenten of zij werden gevaccineerd tegen een specifieke ziekte in de loop van een bepaalde periode (die varieert in functie van het vaccin/ziekte). Het is niet voorzien dat de enquêteur effectief aan de respondenten een bewijs van de vaccinatie in kwestie, bijvoorbeeld via een vaccinatiekaart, vraagt. Men baseert zich met andere woorden volledig op de verklaring van de respondent, met alle subjectiviteit die dit met zich meebrengt

16 2. Vragen Het doel van dit onderdeel is het meten van de vaccinatiegraad voor een aantal vaccins. De vragen hieromtrent zijn opgenomen in de gezondheidsenquête 2004 en zijn de volgende: VA01. Beschikt u over een vaccinatiekaart? Tetanus VA02. Hebt u ooit een vaccinatie of herhalingsvaccinatie gehad tegen tetanus (klem)? VA03. Wanneer hebt U deze vaccinatie tegen tetanus voor het laatst gekregen? Hepatitis B VA04. Hebt u ooit een vaccinatie gehad tegen hepatitis B (dat is een vorm van geelzucht)? VA05. Wanneer hebt u deze vaccinatie tegen hepatitis B voor het laatst gekregen? VA06. Wie heeft deze vaccinatie uitgevoerd? Meningokokken type C Griep VA07. Hebt u ooit een vaccinatie gehad tegen hersenvliesontsteking door meningokokken C? VA08. Wanneer hebt u deze vaccinatie tegen hersenvliesontsteking door meningokokken C voor het laatst gekregen? VA09. Hebt u ooit een vaccinatie tegen de griep gehad? VA10. Wanneer hebt u deze vaccinatie tegen de griep voor het laatst gekregen? Pneumokokken VA11. Hebt u ooit een vaccinatie of herhalingsvaccinatie gehad tegen pneumokokken? VA12. Wanneer hebt u deze vaccinatie tegen pneumokokken voor het laatst gekregen?

17 3. Indicatoren Een eerste indicator werd ontwikkeld om het percentage aan te geven van de personen die beschikken over een vaccinatiekaart (VA01_1). Deze indicator laat indirect toe om de interesse van de bevolking aangaande vaccinatie in te schatten. Indicator VA_1 geeft de vaccinatiegraad aan voor wat betreft tetanus en is gebaseerd op het percentage respondenten dat verklaart tegen tetanus te zijn gevaccineerd in de afgelopen tien jaar. Indicator VA_2 geeft de vaccinatiegraad aan voor wat betreft hepatitis B en is gebaseerd op het percentage respondenten dat verklaart tegen hepatitis B te zijn gevaccineerd in de afgelopen tien jaar. Tevens wordt stilgestaan bij het type zorgverleners dat deze vaccinatie heeft uitgevoerd (VA06_1). Indicator VA_3 geeft de vaccinatiegraad aan voor wat betreft meningokokken en is gebaseerd op het percentage respondenten dat verklaart tegen meningokokken te zijn gevaccineerd in de afgelopen drie jaar. De OESO en de Europese Commissie {Kramers, /id} suggereren ook om de vaccinatiegraad tegen griep te meten. Indicator VA09_1 geeft de vaccinatiegraad aan voor griepvaccinatie en is gebaseerd op het percentage respondenten dat verklaart ooit tegen griep gevaccineerd te zijn. Indicator VA geeft de vaccinatiegraad tegen griep weer in de afgelopen twaalf maanden. Twee andere indicatoren werden berekend met de personen met een verhoogd risico als noemer: personen van 65 jaar en ouder, of van 15 jaar en ouder met een specifieke chronische aandoening (astma, chronische bronchitis, een cardiovasculaire pathologie, hoge bloeddruk, nierproblemen of diabetes). VA_5 laat toe de vaccinatiegraad tegen griep weer te geven in de afgelopen twaalf maanden bij personen met een verhoogd risico (en is gebaseerd op het percentage respondenten dat aangaf tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden). VA_6 geeft de vaccinatiegraad tegen griep weer bij personen met een verhoogd risico in het afgelopen seizoen (en is gebaseerd op het percentage respondenten dat aangaf in het afgelopen seizoen van september tot december tegen griep te zijn gevaccineerd). Voor wat betreft de vaccinatie tegen pneumokokken, werden twee indicatoren berekend met twee verschillende noemers: VA_6 met als noemer alle personen van 45 jaar en ouder en VA_7 met als noemer die personen van 45 jaar en ouder en diegenen met een specifieke chronische aandoening (astma, chronische bronchitis, een cardiovasculaire pathologie, hoger bloeddruk, nierproblemen of diabetes). Deze twee indicatoren geven de vaccinatie tegen pneumokokken weer in de afgelopen vijf jaar

18 4. Resultaten 4.1. Personen die over een vaccinatiekaart beschikken (VA01_1) België In België geeft 49 van de bevolking aan over een vaccinatiekaart te beschikken. Analyse volgens leeftijd en geslacht 47 van de vrouwen beschikt over een vaccinatiekaart tegen 51 van de mannen. Dit verschil is evenwel niet significant na controle voor leeftijd. Figuur 1 Percentage van de bevolking dat over een vaccinatiekaart beschikt volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Het percentage personen dat over een vaccinatiekaart beschikt, vermindert stelselmatig met de leeftijd : 90 bij de 0 14 jarigen, 68 bij de jarigen, 47 bij de jarigen, om uiteindelijk 19 te bedragen bij die van 75 jaar en ouder. Analyse volgens opleidingsniveau Er kunnen duidelijke verschillen in functie van het opleidingsniveau vastgesteld worden: naarmate het opleidingsniveau stijgt, stijgt het percentage personen dat over een vaccinatiekaart beschikt. Dit blijkt uit een globale multivariate analyse (logistische regressie), maar tevens de vergelijking van twee opleidingsniveaus. Er is dus zonder twijfel sprake van een belangrijke socio-economische gradiënt

19 Analyse volgens urbanisatiegraad Er kunnen geen significante verschillen vastgesteld worden in functie van de urbanisatiegraad. Evolutie over de tijd In 2001 gaf 50 van de bevolking aan over een vaccinatiekaart te beschikken. Voor 2004 kan ongeveer een zelfde percentage (49) vastgesteld worden. Figuur 2 Percentage van de bevolking dat over een vaccinatiekaart beschikt volgens regio en jaar, Gezondheidsenquête, België Vergelijking tussen de 3 gewesten Gewesten Het percentage van de bevolking dat over een vaccinatiekaart beschikt, is quasi hetzelfde in alle gewesten: 48 in het Vlaams, 52 in het Brussels en 50 in het Waals Gewest:. Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest geeft 48 van de bevolking aan over een vaccinatiekaart te beschikken. Hieromtrent kan een zelfde profiel vastgesteld worden als deze van toepassing voor België. Figuur 3 Percentage van de bevolking dat over een vaccinatiekaart beschikt volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Vlaams gewest

20 Brussels Gewest In het Brussels Gewest geeft 52 van de bevolking aan over een vaccinatiekaart te beschikken. Hieromtrent kan een zelfde profiel vastgesteld worden als deze van toepassing voor België voor wat betreft de verdeling in functie van geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. Zoals dit al het geval was voor België, kunnen geen verschillen tussen de jaren van enquêtering vastgesteld worden. Figuur 4 Percentage van de bevolking dat over een vaccinatiekaart beschikt volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Brussels gewest Waals Gewest In het Waals Gewest geeft 50 van de bevolking aan over een vaccinatiekaart te beschikken. Hieromtrent kan een zelfde profiel vastgesteld worden als deze van toepassing voor België voor wat betreft de verdeling in functie van geslacht en leeftijd. Er kan tevens een belangrijke socio-economische gradiënt worden vastgesteld. In tegenstelling tot wat kan vastgesteld worden voor België, kunnen in het Waals Gewest verschillen vastgesteld worden tussen de stedelijke gebieden (waar 44 van de bevolking aangeeft over een vaccinatiekaart te beschikken) en de landelijke gebieden (52). Tevens kan een beperkte verlaging van het percentage tussen 2001 (54) en 2004 (50) worden vastgesteld. Figuur 5 Percentage van de bevolking dat over een vaccinatiekaart beschikt volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Waals gewest

21 Bijkomende analyse Nationaliteit In België beschikt 50 van de bevolking met een Belgische nationaliteit over een vaccinatiekaart. Bij niet- Belgische Europeanen gaat het om 41, bij niet-europeanen om 42. Deze verschillen zijn echter niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht (p = 0,09) Vaccinatie tegen tetanus (VA_1) België In België verklaart 60 van de bevolking (15 jaar en meer) gevaccineerd te zijn tegen tetanus in de afgelopen 10 jaar (en 40 verklaart niet gevaccineerd te zijn geweest). Analyse volgens leeftijd en geslacht 66 van de mannen verklaart tegen tetanus gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaar, t.o.v. slechts 55 van de vrouwen. Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd. Figuur 6 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 10 jaar tegen tetanus gevaccineerd werd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Het percentage personen dat tegen tetanus gevaccineerd werd, vermindert naarmate de leeftijd stijgt: 85 in de leeftijdsgroep jaar, 68 in de leeftijdsgroep jaar tot 33 bij die van 75 jaar en ouder. Deze percentages zijn significant hoger bij mannen in de leeftijdsgroep jaar in vergelijking met vrouwen van dezelfde leeftijdsgroep

22 Analyse volgens opleidingsniveau Er kan een samenhang vastgesteld worden tussen de vaccinatie tegen tetanus en het opleidingsniveau: naarmate het opleidingsniveau hoger is, stijgt ook het percentage personen dat tegen tetanus gevaccineerd is. Dit blijkt uit een globale multivariate analyse (logistische regressie): p = 0,008, maar tevens uit de vergelijking van twee opleidingsniveaus twee aan twee vergeleken worden: het gaat om 50 bij die met een eerder laag opleidingsniveau en om 66 bij die met een diploma hoger onderwijs. Analyse volgens urbanisatiegraad 58 van diegenen die woonachtig zijn in een stedelijk gebied geeft aan in de afgelopen 10 jaar tegen tetanus gevaccineerd te zijn geweest, tegen 64 van diegenen die in een landelijk gebied wonen. Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Evolutie over de tijd In 1997 gaf 68 van de bevolking aan tegen tetanus gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaar. Het resultaat voor 2001 was lager (64). Voor 2004 geldt een nog lager percentage (60). Rekening houdend met mogelijke verschillen in de leeftijds- en geslachtsopbouw in betreffende jaren (logistische regressie), kan vastgesteld worden dat deze verschillen significant zijn (p = 0.01), met een vermindering tussen 2001 en 2004 die meer uitgesproken is dan de vermindering tussen 1997 en Figuur 7 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 10 jaar tegen tetanus gevaccineerd werd volgens regio en jaar, Gezondheidsenquête, België Vergelijking tussen de 3 gewesten Gewesten Het percentage personen dat aangeeft tegen tetanus gevaccineerd te zijn, verschilt gevoelig volgens gewest: het gaat om slechts 56 in het Vlaams Gewest, 59 in het Brussels Gewest en 69 in het Waals Gewest. Het verschil tussen het Vlaams Gewest en het Brussels Gewest enerzijds, en het Waals Gewest anderzijds, is significant na controle voor leeftijd en geslacht

23 Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest verklaart 56 van de bevolking (15 jaar en meer) gevaccineerd te zijn tegen tetanus in de afgelopen 10 jaar. Een zelfde profiel als deze vastgesteld op Belgisch niveau kan op het niveau van het Vlaams Gewest worden onderkend, althans wat betreft de verdeling volgens leeftijd en geslacht. Er kan evenwel geen socio-economische gradiënt worden vastgesteld (in functie van het opleidingsniveau), er kunnen evenmin verschillen vastgesteld worden tussen stedelijk en landelijke gebieden. In 1997 gaf 64 van de bevolking aan gevaccineerd geweest te zijn in de afgelopen tien jaren. Het percentage voor 2001 was lager (59) en daalt nog meer voor 2004 (57). Indien rekening gehouden wordt met mogelijk verschillen in geslachts- en leeftijdsopbouw van de verschillende jaren in een logistische regressie, dan moet vastgesteld worden dat het om een significante en lineaire daling gaat over de drie jaren heen (p < 0.001). Figuur 8 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 10 jaar tegen tetanus gevaccineerd werd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Vlaams Gewest Brussels Gewest In het Brussels Gewest verklaart 59 van de bevolking (15 jaar en meer) gevaccineerd te zijn tegen tetanus in de afgelopen 10 jaar. Min of meer hetzelfde profiel als deze vastgesteld op Belgisch niveau kan op het niveau van het Vlaams Gewest worden onderkend, alhoewel er in het Brussels Gewest geen significante verschillen tussen mannen (61) en vrouwen (58) teruggevonden kan worden. De evolutie over de drie jaren van enquêtering heen, vertoont eenzelfde profiel als dat van toepassing voor België met vooral een markante vermindering tussen 2001 (70) en 2004 (59). Indien rekening gehouden wordt met mogelijke verschillen in geslachts- en leeftijdsopbouw in een logistische regressie dan moet vastgesteld worden dat het om een significante daling over de verschillende jaren gaat (p < 0.001)

24 Figuur 9 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 10 jaar tegen tetanus gevaccineerd werd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België Brussels Gewest Waals Gewest In het Vlaams Gewest verklaart 69 van de bevolking (van 15 jaar en meer) gevaccineerd te zijn tegen tetanus in de afgelopen 10 jaar. Eenzelfde profiel van toepassing op het Belgisch niveau kan niet op het niveau van het Waals Gewest worden onderkend. In het bijzonder kan gewezen worden op het feit dat de percentages bij mannen tussen 45 en 64 jaar significant hoger liggen dan deze van toepassing voor vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie. Er kan evenmin een significante verandering over de drie jaren van enquêtering vastgesteld worden: indien rekening gehouden wordt met mogelijke veranderingen in geslachts - en leeftijdssamenstelling in de drie jaren in een logistische regressie, dan kan worden vastgesteld dat de geobserveerde verschillen niet significant (p = 0,12) zijn. Figuur 10 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 10 jaar tegen tetanus gevaccineerd werd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Waals Gewest

25 Bijkomende analyse Nationaliteit In België geeft 61 van diegenen met een Belgische nationaliteit aan tegen tetanus gevaccineerd te zijn. Bij niet-belgische Europeanen gaat het om 59, bij niet-europeanen om 41. Het verschil tussen de derde groep en de twee andere groepen is significant na correctie voor leeftijd en geslacht (p < 0,001) Vaccinatie tegen hepatitis B (VA_2) België In België gaf 29 van de bevolking aan tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaren. Analyse volgens leeftijd en geslacht 30 van de vrouwen en 28 van de vrouwen verklaren tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaar. Dit verschil is niet significant na correctie voor leeftijd. Figuur 11 Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 10 jaar tegen hepatitis B werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Het percentage personen dat tegen hepatitis B gevaccineerd werd vermindert fors naarmate de leeftijd stijgt: 57 in de leeftijdsgroep 0 14 jaar, 48 in de leeftijdsgroep jaar, 29 in de leeftijdsgroep jaar om uiteindelijk 3 te bedragen bij die van 75 jaar en ouder. De percentages zijn significant hoger bij de vrouwen in de leeftijdsgroepen van 15 tot 34 jaar in vergelijking met mannen behorend tot dezelfde leeftijdsgroepen

26 Analyse volgens opleidingsniveau Er kan een samenhang met het opleidingsniveau worden vastgesteld: naarmate het opleidingsniveau stijgt, stijgt ook het percentage personen dat aangeeft tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest. Dit blijkt uit een globale multivariate analyse (logistische regressie): p < 0,001, maar tevens uit de vergelijking van twee opleidingsniveaus. Het verschil is vooral uitgesproken indien de personen met een diploma hoger onderwijs (39) met de anderen vergelijken wordt (percentages gaande van 15 tot 28). Analyse volgens urbanisatiegraad 32 van diegenen die woonachtig zijn in een stedelijk gebied geeft aan in de afgelopen 10 jaar tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest, tegen 28 van diegenen die in een landelijk gebied wonen. Dit verschil is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Evolutie over de tijd In 2001 gaf 24 van de bevolking aan in de afgelopen tien jaar tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest. Voor 2004 wordt een hoger percentage teruggevonden (29). Indien rekening gehouden wordt met verschillen in leeftijd- en geslachtsopbouw van beide jaren, dan is dit verschil significant. Figuur 12 Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 10 jaar tegen hepatitis B werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België Vergelijking tussen de 3 gewesten Gewesten Het percentage van de bevolking dat aangeeft tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest, is verschillend van gewest tot gewest: het gaat om 30 in het Vlaams, 33 in het Brussels en slechts 26 in het Waals Gewest. Het verschil tussen het Waals Gewest en de andere twee gewesten is significant na controle voor leeftijd en geslacht. Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest geeft 30 van de bevolking aan tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaren

27 Eenzelfde profiel als dat van toepassing voor België wordt teruggevonden: tussen 2001 (25) en 2004 (30) wordt een verhoging van de vaccinatiegraad vastgesteld. Figuur 13 Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 10 jaar tegen hepatitis B werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Vlaams Gewest Brussels Gewest In het Brussels Gewest geeft 30 van de bevolking aan tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaren. Eenzelfde profiel als dat van toepassing voor België wordt teruggevonden: tussen 2001 (30) en 2004 (33) is er echter geen significante verhoging van de vaccinatiegraad. Figuur 14 Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 10 jaar tegen hepatitis B werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Brussels Gewest

28 Waals Gewest In het Waals Gewest geeft 26 van de bevolking aan tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen tien jaren. Eenzelfde profiel als dat van toepassing voor België wordt teruggevonden: tussen 2001 (21) en 2004 (26) wordt een significante verhoging van de vaccinatiegraad vastgesteld. Figuur 15 Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 10 jaar tegen hepatitis B werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Waals Gewest Bijkomende analyse Type persoon die het vaccin tegen hepatitis B heeft toegediend (VA06_1) In België geeft 40 van de tegen hepatitis B gevaccineerde personen aan dat hun huisarts de vaccinatie heeft toegediend, bij 27 ging het om een kinderarts en/of een geneesheer werkzaam bij Kind en Gezin of l Office de la Naissance et de l Enfance. 17 werd gevaccineerd in het kader van schoolgeneeskunde, 9 in het kader van arbeidsgeneeskunde en 2 via een dienst voor tropische geneeskunde in het kader van een reis. Het percentage personen dat gevaccineerd werd in het kader van schoolgeneeskunde is duidelijk hoger in het Vlaams Gewest (24) dan in de andere twee gewesten (8 à 9). Het percentage personen dat gevaccineerd werd via een dienst voor tropische geneeskunde in het kader van een reis is hoger in het Vlaams en Brussels Gewest (2) dan in het Waals Gewest (0,4). Nationaliteit In België geeft 30 van diegenen met een Belgische nationaliteit aan tegen hepatitis B gevaccineerd te zijn in de afgelopen tien jaar. Bij niet-belgische Europeanen gaat het om 28, bij niet-europeanen om 25. Het verschil tussen de derde groep en de twee andere groepen is significant na correctie voor leeftijd en geslacht (p < 0,004)

29 4.4. Vaccinatie tegen meningokokken type C (VA_3) België In België gaf 14 van de bevolking aan tegen meningokokken type C gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen drie jaren. Analyse volgens leeftijd en geslacht Zowel 13 van de vrouwen als van de mannen geeft aan tegen meningokokken type C gevaccineerd te zijn geweest. De verdeling volgens leeftijd van de personen die gevaccineerd werden tegen meningokokken type C is typisch voor de doelpopulatie: 64 bij diegenen jonger dan 5 jaar, 60 bij diegenen in de leeftijdsgroep 5-9 jaar, 47 bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar, 37 bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar om daaropvolgend ineen te schrompelen tot 6 bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar. Belgïe VA_3: Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 3 jaar tegen Meningokokken Type C werd gevaccineerd, per leeftijd en geslacht Man Vrouw <2 for VA_ < Bron: Gezondheidsenquête door middel van interview, België,

30 Analyse volgens opleidingsniveau Er kan een uitgesproken samenhang vastgesteld worden met het opleidingsniveau: naarmate de personen (die met het hoogste diploma binnen het huishouden) een hoog diploma hebben, hoe vaker zij (of hun kinderen) gevaccineerd zijn tegen meningokokken type C. Dit blijkt uit een globale multivariate analyse (logistische regressie), voor leeftijd en geslacht gecorrigeerd (p < 0,001), maar tevens uit de vergelijking van twee opleidingsniveaus. Er is dus sprake van een belangrijke socio-economische gradiënt. Analyse volgens urbanisatiegraad Er kunnen geen significante verschillen vastgesteld worden Gewesten De vaccinatiegraad van de bevolking aangaande vaccinatie tegen meningokokken type C varieert gevoelig van het ene gewest tot het andere: in het Vlaams Gewest gaat het om 16, in het Brussels Gewest slechts om 9 en in het Waals Gewest om 11. Het verschil tussen het Vlaams Gewest en de twee andere gewesten is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Er werd geen verdere analyse ondernomen om de verdeling van de vaccinatiegraad binnen eenzelfde gewest na te gaan; hiervoor zijn de gegevens te weinig gedetailleerd (te veel lege cellen) Belgïe VA_3: Percentage van de bevolking dat in de afgelopen 3 jaar tegen Meningokokken Type C werd gevaccineerd, per leeftijd en gewest 80 VERBLIJFPLAATS (REGIO) <2 for VA_ Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest 0 < Bron: Gezondheidsenquête door middel van interview, België,

31 Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest gaf 16 van de bevolking aan tegen meningokokken type C gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen drie jaren. De verdeling volgens leeftijd van de personen die gevaccineerd werden tegen meningokokken type C is typisch voor de doelpopulatie: 70 bij diegenen jonger dan 5 jaar, 66 bij diegenen in de leeftijdsgroep 5-9 jaar, 63 bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar, 57 bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar om daaropvolgend ineen te schrompelen tot 6 bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar. Eenzelfde profiel als dat van toepassing voor België kan teruggevonden worden en dit zowel wat de verdeling in functie van geslacht, opleidingsniveau als de urbanisatiegraad betreft. Brussels Gewest In het Brussels Gewest gaf 9 van de bevolking aan tegen meningokokken type C gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen drie jaren. De verdeling van de vaccinatiegraad per leeftijd is veel lager in vergelijking met het Vlaams Gewest: 56 (in plaats van 70) bij diegenen jonger dan 5 jaar, 45 (in plaats van 66) bij diegenen in de leeftijdsgroep 5-9 jaar. Deze verschillen zijn nog meer uitgesproken: bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar (14 in plaats van 63) en bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar (15 in plaats van 57). Eenzelfde profiel als dat van toepassing voor België kan teruggevonden worden voor wat betreft de verdeling in functie van het geslacht. Er kunnen geen markante verschillen voor wat het opleidingsniveau betreft, teruggevonden worden. Waals Gewest In het Waals Gewest gaf 11 van de bevolking aan tegen meningokokken type C gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen drie jaren. De verdeling van de vaccinatiegraad per leeftijd is veel lager in vergelijking met het Vlaams Gewest: 59 (in plaats van 70) bij diegenen jonger dan 5 jaar, 52 (in plaats van 66) bij diegenen in de leeftijdsgroep 5-9 jaar. Deze verschillen zijn nog meer uitgesproken: bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar (25 in plaats van 63) en bij diegenen in de leeftijdsgroep jaar (13 in plaats van 57)

32 Voor de rest kan eenzelfde profiel vastgesteld worden als deze van toepassing op het Belgisch niveau Bijkomende analyse Nationaliteit In België geeft 14 van de bevolking met een Belgische nationaliteit aan tegen meningokokken type C gevaccineerd te zijn in de afgelopen drie jaar. Bij niet-belgische Europeanen gaat het om 4, bij niet- Europeanen om 11. Het verschil tussen de tweede groep en de twee andere groepen is significant na correctie voor leeftijd en geslacht (p < 0,03) Vaccinatie tegen de griep algemene bevolking (VA09_1, VA_4) België In België geeft 30 van de bevolking (15 jaar en meer) aan minstens eenmaal gevaccineerd te zijn geweest tegen de griep. 23 verklaart tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. Analyse volgens leeftijd en geslacht 24 van de vrouwen geeft aan tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. Bij mannen gaat het om 22. Dit verschil is niet significant na correctie voor leeftijd. Figuur 16 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 12 maanden tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Het percentage personen dat aangeeft tegen griep gevaccineerd te zijn in de afgelopen twaalf maanden varieert op een significante wijze in functie van de leeftijd (Figuur x.1.1.1) : 4 bij de jarigen, 8 bij de jarigen, om gevoelig te stijgen vanaf de leeftijd van 55 jaar (30) en vooral vanaf de leeftijd van 65 jaar (58) om uiteindelijk 70 te bedragen bij diegenen van 75 jaar en ouder

33 Analyse volgens opleidingsniveau Een eerder paradoxale variatie van de vaccinatiegraad in functie van het opleidingsniveau kan teruggevonden worden: naarmate personen een eerder hoge opleiding hebben gevolgd, daalt het percentage dat tegen griep gevaccineerd is. Dit verschil is echter niet significant wanneer een multivariate analyse, waarin rekening gehouden wordt met leeftijd en geslacht, wordt uitgevoerd (logistische regressie: p = 0,19). Analyse volgens urbanisatiegraad Er kan geen samenhang vastgesteld worden tussen de vaccinatiegraad tegen griep (algemene bevolking, in de loop van de afgelopen twaalf maanden) en de urbanisatiegraad. Evolutie over de tijd In 1997 gaf 14 van diegenen van 15 jaar en ouder aan gevaccineerd te zijn geweest tegen griep in de afgelopen twaalf maanden. In 2001 lag dit percentage hoger (20) en in 2004 is de vaccinatiegraad nog gestegen (23). Indien rekening gehouden worden met de verschillen in geslacht en leeftijd in de samenstelling van de bevolking in deze drie jaren, kan vastgesteld worden dat het hier gaat om een significante en lineaire stijging over de drie jaren (p < 0,001). Figuur 17 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 12 maanden tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België Vergelijking tussen de 3 gewesten Gewesten De vaccinatiegraad van de algemene bevolking (15 jaar en meer) met betrekking tot de vaccinatie tegen griep (in de afgelopen twaalf maanden) verschilt gevoelig van gewest tot gewest: ze is het hoogst in het Vlaams Gewest (25), gevolgd door het Brussels (20) en het Waals Gewest (21). Het verschil tussen het Vlaams en het Brussels Gewest is significant na controle voor leeftijd en geslacht

34 Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest geeft 33 van de bevolking (15 jaar en meer) aan minstens eenmaal gevaccineerd te zijn geweest tegen de griep. 25 verklaart tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. Het profiel teruggevonden op Belgisch niveau is ook van toepassing voor het Vlaams Gewest. In 1997 gaf 14 van de bevolking van 15 jaar en meer aan tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. In 2001 lag dit percentage al heel wat hoger (21) en in 2004 is de vaccinatiegraad nog gestegen (25). Indien rekening gehouden wordt met leeftijd en geslacht in een logistische regressieanalyse, dan wijzen de resultaten op een significante (p< 0,0001) en lineaire stijging in de loop van deze drie jaren. Figuur 18 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 12 maanden tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Vlaams Gewest Brussels Gewest In het Brussels Gewest geeft 26 van de bevolking (15 jaar en meer) aan minstens eenmaal gevaccineerd te zijn geweest tegen de griep. 19 verklaart tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. Het globaal profiel teruggevonden op Belgisch niveau is ook van toepassing voor het Brussels Gewest. Er is echter geen sprake van een significante toename van de vaccinatiegraad over de jaren heen: 17 in 1997, 19 in 2001 en 20 in

35 Figuur 19 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 12 maanden tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Brussels Gewest Waals Gewest In het Waals Gewest geeft 26 van de bevolking (15 jaar en meer) aan minstens eenmaal gevaccineerd te zijn geweest tegen de griep. 21 verklaart tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. Het profiel teruggevonden op Belgisch niveau is ook van toepassing voor het Waals Gewest. In 1997 gaf 13 van de bevolking van 15 jaar en meer aan tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen twaalf maanden. In 2001 lag dit percentage al heel wat hoger (17) en in 2004 is de vaccinatiegraad nog gestegen (21). Indien rekening gehouden wordt met leeftijd en geslacht in een logistische regressieanalyse, dan wijzen de resultaten op een significante (p=0,04) stijging in de loop van deze drie jaren, met vooral een sterke toename tussen 2001 en Figuur 20 Percentage van de bevolking (15 jaar of ouder) dat in de afgelopen 12 maanden tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Waals Gewest

36 Bijkomende analyse Nationaliteit In België geeft 24 van de bevolking met een Belgische nationaliteit aan tegen griep gevaccineerd te zijn in het afgelopen jaar. Bij niet-belgische Europeanen gaat het om 18, bij niet-europeanen om 6. Het verschil tussen elk van deze groepen is significant na correctie voor leeftijd en geslacht (p < 0,001) Vaccinatie tegen griep doelpopulatie (VA_5, VA_6) België In België geeft 47 van de personen van 65 jaar of meer, of van diegenen van minstens 15 jaar met een specifieke chronische aandoening (astma, chronische bronchitis, een cardiovasculaire pathologie, hoge bloeddruk, nierproblemen of diabetes) tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in de afgelopen 12 maanden en 49 in de loop van het laatste vaccinatieseizoen (van september tot december). Analyse volgens leeftijd en geslacht 50 van de vrouwen met een verhoogd risico geeft aan gevaccineerd te zijn geweest in de loop van het afgelopen seizoen. Bij mannen met een verhoogd risico gaat het om 47. Dit verschil is echter niet significant na controle voor leeftijd. Figuur 21 Percentage van de bevolking (personen van 65 jaar of ouder, of personen van 15 jaar of ouder met een specifieke chronische aandoening) dat in het meest recente vaccinatieseizoen tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Het percentage van personen met een verhoogd risico dat gevaccineerd is in het afgelopen seizoen hangt significant samen met de leeftijd : slechts 1 bij de jarigen, 11 bij de jarigen om te stijgen tot 22 bij de jarigen en 24 bij de jarigen. De percentages liggen heel wat hoger vanaf de leeftijd van 55 jaar om uiteindelijk 71 te zijn bij diegenen van 75 jaar en ouder

37 Analyse volgens opleidingsniveau Er kan een eerder paradoxaal verloop vastgesteld wordt tussen de vaccinatiegraad in functie van het opleidingsniveau: naarmate het opleidingsniveau stijgt, daalt de proportie van tegen griep gevaccineerde populatie met een verhoogd risico (35 bij de hoogst opgeleiden tegen 55 bij diegenen zonder diploma of met slechts een diploma lager onderwijs). Dit verschil is evenwel helemaal niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht (logistische regressie: p = 0,15) Analyse volgens urbanisatiegraad 45 van de personen met een verhoogd risico dat woonachtig is in stedelijke gebieden geeft aan gevaccineerd te zijn geweest in het afgelopen seizoen t.o.v. 49 van die woonachtig in een landelijke gebied. Dit verschil is echter niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Evolutie over de tijd In 1997 gaf 32 van de personen met een verhoogd risico aan gevaccineerd te zijn tegen griep in het afgelopen seizoen. In 2001 lag dit percentage heel wat hoger (42) en in 2004 is de vaccinatiegraad nog steeds stijgend (49). Indien rekening gehouden wordt met leeftijd en geslacht in een logistische regressieanalyse, dan wijzen de resultaten op een significante (p< 0,001) en lineaire stijging in de loop van deze drie jaren. Figuur 22 Percentage van de bevolking (personen van 65 jaar of ouder, of personen van 15 jaar of ouder met een specifieke chronische aandoening) dat in het meest recente vaccinatieseizoen tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België Vergelijking tussen de 3 gewesten Gewesten De vaccinatiegraad tegen griep bij personen met een verhoogd risico varieert van gewest tot gewest: 51 in het Vlaams Gewest, slechts 42 in het Brussels Gewest en 47 in het Waals Gewest. Het verschil tussen de verschillende gewesten is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht

38 Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest geeft 51 van diegenen met een verhoogd risico aan tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in het afgelopen seizoen. Het profiel teruggevonden op Belgisch niveau is globaal genomen ook van toepassing voor het Vlaams Gewest. Er dient echter gewezen te worden op de beperkte vaccinatie bij jongeren: slechts 2 van diegenen behorend tot de leeftijdsgroep jaar, 15 voor de leeftijdsgroep jaar, 31 voor de leeftijdsgroep jaar en 20 voor de leeftijdsgroep jaar. Over de jaren van enquête heen kan een significante lineaire stijging van de vaccinatiegraad worden vastgesteld: 33 in 1997, 45 in 2001 en 51 in Figuur 23 Percentage van de bevolking (personen van 65 jaar of ouder, of personen van 15 jaar of ouder met een specifieke chronische aandoening) dat in het meest recente vaccinatieseizoen tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Vlaams Gewest Brussels Gewest In het Brussels Gewest, geeft 41 van diegenen met een verhoogd risico aan tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in het afgelopen seizoen. Het profiel teruggevonden op Belgisch niveau is ook min of meer van toepassing voor het Brussels Gewest. Er dient echter gewezen te worden op de lage vaccinatiecijfers bij jongeren: slechts 4 in de leeftijdsgroep jaar, 3 in de leeftijdgroep jaar en 4 in de leeftijdsgroep jaar. In tegenstelling met de andere gewesten kan in het Brussels Gewest geen significante stijging van de vaccinatiegraad over de jaren heen vastgesteld worden: 35 in 1997, 41 in 2001 en 42 in

39 Figuur 24 Percentage van de bevolking (personen van 65 jaar of ouder, of personen van 15 jaar of ouder met een specifieke chronische aandoening) dat in het meest recente vaccinatieseizoen tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Brussels Gewest Waals Gewest In het Waals Gewest, geeft 47 van diegenen met een verhoogd risico aan tegen griep gevaccineerd te zijn geweest in het afgelopen seizoen. Het profiel teruggevonden op Belgisch niveau is min of meer ook van toepassing voor het Waals Gewest. Er dient echter gewezen te worden op de lage vaccinatiecijfers bij jongeren: 0 in de leeftijdsgroep jaar, 10 in de leeftijdgroep jaar, 11 in de leeftijdsgroep jaar en 26 in de leeftijdsgroep jaar. Zoals in het Vlaams Gewest kan een significante stijging van de vaccinatiegraad worden vastgesteld: 30 in 1997, 36 in 2001 en 47 in Vooral het verschil tussen 2001 en 2004 is significant (p = 0,001). Figuur 25 Percentage van de bevolking (personen van 65 jaar of ouder, of personen van 15 jaar of ouder met een specifieke chronische aandoening) dat in de meest recente immunisatieseizoen tegen griep werd gevaccineerd volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België 2004 Waals Gewest