Beeldvorming bij gemetastaseerd mamma- en longcarcinoom Sebastiaan Franken, Fellow mammaradiologie Jeroen Bosch Ziekenhuis

Transcriptie

1 Beeldvorming bij gemetastaseerd mamma- en longcarcinoom Sebastiaan Franken, Fellow mammaradiologie Jeroen Bosch Ziekenhuis Casper van Everdingen, radioloog in het Diakonessenhuis Utrecht

2 Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven 1 Sponsoring of onderzoeksgeld 2 Honorarium of andere (financiële) vergoeding 3 Aandeelhouder 4 Andere relatie, namelijk

3 Patient 42 jaar Vitale docent Gecombineerde C7 en C8 radiculopathie

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114 LONGCARCINOOM

115 Wat gaan we doen?

116 Oncoline: Initiële diagnostiek longcarcinoom X thorax: lesie >1cm SCLC: CT thorax + bovenbuik NSCLC: PET/CT of CT thorax + PET Evt echo abdomen Evt skelet scintigram Evt MRI hersenen

117 Plaatjes PET

118 PET + low dose vs volledig

119 Verkrijgen PA uit long Bronchoscopie CT geleid Echo geleid

120 TNM 8 classificatie long carcinoom T1abc 1-3 cm T2ab tumor (a) 3-4 of (b) 4-5 cm Of ingroei viscerale pleura Of atelectase / obstructie pneumonie Of ingroei in hoofdbronchus

121 TNM 8 classificatie long ca T3 tumor 5-7 cm of ingroei niet vitale structuren pariëtale pleura, thoraxwand, pericard, n. phrenicus Of 2 e laesie in dezelfde longkwab T4 tumor >7cm of met ingroei vitale structuren mediastinum, hart, grote vaten, carina, n. laryngeus recurrens, oesophagus, diafragma, wervel Of 2e laesie in andere ipsilaterale longkwab.

122 Long ca T1 Ø 3 cm omgeven door long of viscerale pleura endobronchiale tumor distaal van de lobaire bronchus

123 Longca T2 T2ab tumor (a) 3-4 of (b) 4-5 cm Of ingroei viscerale pleura Of atelectase / obstructie pneumonie Of ingroei in hoofdbronchus.

124 Longca T3 tumor 5-7 cm of ingroei niet vitale structuren parietale pleura, thoraxwand, pericard, n. phrenicus Of 2 e lesie in dezelfde longkwab

125 Longca T4 tumor >7cm of met ingroei vitale structuren mediast, hart, grote vaten, carina, n. laryngeus rec, oesophagus, diafragma, wervel Of 2e lesie in andere ipsilaterale longkwab transversaal Coronaal

126

127 Waarde CT voor T status CT goed Herkennen van longnodi Herkennen van potentiële metastasen Robuust en overzichtelijk CT matig thoraxwand ingroei (T3) mediastinale invasie (T4) - sensitiviteit en specificiteit < 65%.

128 T3 of T4?

129 T-stagering long ca T-staging: CT locale uitbreiding satelliet nodules MR beter dan CT bij: Ingroei mediastinum Pancoast tumor Wervel ingroei PET beperkte rol in T-staging Ivm beperkte resolutie

130 Long carcinoom Klinische alarmsignalen Heesheid Hoogstand diafragma Dysphagie (lnn, oes invasie) Stuwing gelaat (vena cava syndroom) Pleuravocht Pericardvocht

131 N status N1 resectabel prognose in long / hilus N2 deels resectabel ipsilat mediast N3 irresectabel contralat mediast

132 N status

133 N en M stagering CT matig voor detecteren hilaire lymfeklieren: - alleen diameter / vorm (iv contrast!) Subtiele botlaesies N- and M-stagering: PET - Positieve klier op PET = 96% maligne! - Afstand meta s: cave fout positieven

134 M status Hematogeen - Contralaterale long (M1a) - Bot (merg, in 40% bij presentatie) Wervels 70% Bekken 40% Femora 25% - Bijnieren 37% bij presentatie - Hersenen (7% op MRI, 30% autopsie) - Lever - Nier, maagdarmtraject Lymfogeen

135 Mamma carcinoom

136 Mamma ca Primaire workup Mammogram Echo mamma Histologie Echo oksel Cytologie oksel

137 Oncoline: stadiering mamma ca Echo oksel bij Birads 4, 5, en bewezen ca Cytologie okselklier Als triage voor SWK procedure

138 Stadiering bij mamma ca Primair mammaca + klinisch & echo neg geen verdere beeldvorming Primair mammaca + klier meta Op zoek of er andere meta s zijn X thorax + Echo lever + botscan of PET Bewezen metastasen aantonen uitgebreidheid metas volledig PET-CT +/- MRI WK + bekken

139 DIAGNOSTIEK VAN METASTASEN BIJ MAMMA / LONG CARCINOOM

140 Diagnostiek metastasen mamma / longcarcinoom X foto => long / bot NB: sensitiviteit Skelet scintigram => bot Echo CT +c MRI => klieren => organen (lever, long, bijnier) => gericht! bot, wervels, hersenen, weke delen PET => alles NB: overdiagnostiek

141 Hoe herken je botmeta s op Xfotos

142 Vrouw 64, pijn in bekken, onduidelijk trauma

143 Vrouw 64, pijn in bekken, onduidelijk trauma

144 Hoe herken je botmeta s op Xfotos

145

146

147 Sclerotisch vs lytisch Sclerose kan een therapie effect zijn!

148 Metas op skelet scintigram

149 skeletscintigram geeft overzicht maar actief metastase

150 kijk maar.

151 Metastase?

152 Botmeta s op MRI

153 MRI contrast vet water T1-w licht donker T1 fatsat donker donker T2-w licht licht T2-fatsat donker licht

154 Metastasen?

155 Vervetting na radiotherapie

156 Orgaan metastasen

157 Metastasen op X-foto s Controle bij long ca juli oktober Man 74 Kleincellig longca, behandeld met chemotherapie

158 Meta?

159 Metastasen? normaal

160 A B C Bijnier Meta of adenoom? D

161 Wat is aankleuring?

162 Aankleuringsfasen Laat arterieel vroeg veneus

163 Wat is aankleuring?

164

165 LL Blanco na iv contrast

166

167 Long ca, metastasen, chemotherapie nu epilepsie December 4 mnd later

168 December 4 mnd later

169 December 4 mnd later

170 Vrouw 57 mammacarcinoom hoofdpijn

171 Metastasen mammacarcinoom Axillaire klieren: incidentie 40-74% Mediastinale klieren Bot Lever Uiteindelijk ± overal

172 Controle na chemo

173 Recist metingen Voor chemo na chemo

174 Take home messages Veel beeldvormende technieken Complementair Hoe sensitiever hoe meer fout-positief Samenspel kliniek beeldvorming

175 Casuistiek

176 Man, 74, heesheid kno: stilstaande linker stemband

177

178

179

180

181

182

183 Man 84, pleuravocht wat doen we nu?

184

185

186

187

188

189

190

191

192 Wat nu?

193

194

195

196

197

198

199

200

201 Casus Vrouw mammaca T1 N1 Mx 2012 ovarium metastasen => OK 2012 pleuritis carcinomatosa, pleurodese + tamoxifen Nu pijn re thoracaal Welke diagnostiek?

202

203

204

205

206

207 Wat nu?

208

209

210

211 Wat nu?

212 Take home messages Veel beeldvormende technieken Complementair Hoe sensitiever hoe meer fout-positief Samenspel kliniek beeldvorming