Bij dit besluit heeft de Commissie zich gebaseerd op de navolgende overwegingen:

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C(2002)4145 Betreft :Steunmaatregelen van de Staten/Nederland Steunmaatregel nr. N 129/2002 Wijziging van bepaalde maatregelen van het Productschap Tuinbouw in de sector fruit Excellentie, De Commissie wenst Nederland mee te delen dat zij, na bestudering van de door de Nederlandse autoriteiten verstrekte gegevens over bovengenoemde steunmaatregel, besloten heeft geen bezwaar te maken tegen deze steunmaatregel, aangezien hij verenigbaar is met het EG-Verdrag. Bij dit besluit heeft de Commissie zich gebaseerd op de navolgende overwegingen: 1. PROCEDURE Bij brief van 11 februari 2002, geregistreerd op 18 februari 2002, heeft de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie bovengenoemde maatregel overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het Verdrag bij de Commissie aangemeld. Bij brief van 24 juni 2002, geregistreerd op 25 juni 2002, heeft de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie de aanvullende gegevens verstrekt waarom de Commissie de Nederlandse autoriteiten bij brief van 13 maart 2002 had verzocht. Zijne Excellentie de Heer J.N.G. DE HOOP SCHEFFER Minister van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 Postbus NL EB 's-gravenhage Wetstraat B-1049 Brussel - België. Telefoon: centrale Telex: COMEU B Telegramadres: COMEUR Brussel.

2 2. BESCHRIJVING De betrokken maatregel betreft een wijziging van steunmaatregelen die al eerder zijn goedgekeurd in het kader van de dossiers nrs. N 12/98 1 en NN 131/99 2. In feite wilde het Productschap Tuinbouw vanaf 2001 het bedrag van een bestaande parafiscale heffing verhogen om meer middelen te kunnen besteden aan de volgende activiteiten: - de generieke promotie van fruit, met name van appelen en peren (reclamemaatregelen, rekening houdend met het gebruikte materiaal), - technisch onderzoek naar vruchtveredeling, rasprofielen, appelluizen, verbetering van de koeling en bewaarcapaciteit tijdens transport, - onderzoek naar verbetering van de milieuomstandigheden (met name naar duurzaam en effectief gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en alternatieve oplossingen). Ten opzichte van 2000 zouden de volgende nieuwe bedragen van de parafiscale heffing (in euro per hectare) gelden: Product Maximumbedrag Appelen Peren Klein fruit Steenvruchten Akkerbouwmatige fruitteelt Fruit onder glas geteeld 78,50 89,85 202,39 137,95 40,39 6,35 90,75 140,67 453,78 226,89 45,37 11,34 90,75 140,67 453,78 226,89 45,37 11, De uitgaven voor 2001 en 2002 worden op begroot en zijn uitgesplitst naar soort activiteit (met de cijfers voor 2000 ter vergelijking): Soort activiteit Promotie/voorlichting (reclame) Onderzoek Milieu 2000 (definitieve cijfers) (begroot) Totaal Het bedrag van de heffing wordt evenwel berekend op basis van een hogere bijdrage in de financiering van bovengenoemde activiteiten, namelijk voor promotie/voorlichting, voor technisch onderzoek en voor aan milieu gerelateerd onderzoek. Deze berekeningswijze heeft tot doel te voorkomen dat onnodig vaak wijzigingen moeten worden gemeld. De heffing wordt niet toegepast op ingevoerde producten. De geplande steun is niet cumuleerbaar met andere steunmaatregelen. 1 Zie brief SG(98) D/7406 van Zie brief SG(2000) D/ van

3 De uit de heffing gefinancierde activiteiten vertonen de volgende kenmerken: Promotie Het betreft generieke reclame en voorlichting in Nederland op het terrein van groenten en fruit door het Voorlichtingsbureau voor Groenten en Fruit (shows, cursussen, media, publicaties, exposities). In de verspreide boodschappen wordt niet verwezen naar de nationale oorsprong van de producten, en evenmin naar bepaalde merken of ondernemingen. In de publicaties worden de in een bepaald seizoen verkrijgbare producten behandeld. Onderzoek In het kader van de onderhavige maatregel wordt eerder goedgekeurde steun voor onderzoek uitgebreid tot de fruitsector. Het onderzoek is gericht op vruchtveredeling, de ontwikkeling van nieuwe fruitrassen, de verbetering van de koeling en de bewaarcapaciteit tijdens het transport en de bestrijding van parasieten, alsook op de verbetering van de milieuvoorwaarden (met name duurzaam en effectief gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en alternatieve oplossingen). Voorts zal onderzoek worden verricht naar automatisering en verbetering van de arbeidsomstandigheden. 3. BEOORDELING 3.1. Is hier sprake van steun in de zin van artikel 87, lid 1, van het Verdrag? Artikel 87, lid 1, van het Verdrag is van toepassing als de steun wordt toegekend door een lidstaat of met staatsmiddelen wordt bekostigd, bepaalde ondernemingen begunstigt in die zin dat de betrokken onderneming een economisch voordeel wordt geboden dat zij onder normale marktvoorwaarden niet zou hebben gehad, de mededinging tussen de lidstaten vervalst of dreigt te vervalsen en het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt. De door de Nederlandse autoriteiten aangemelde steun wordt uit staatsmiddelen toegekend aan de fruitsector in Nederland. Het gaat derhalve om steun die de mededinging vervalst of dreigt te vervalsen 3. Aangezien het Nederlandse aandeel in de totale fruitproductie in de EU in 1998 ( t. 4 ) ongeveer 3,5% bedroeg, kan de maatregel het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloeden. 3 Volgens de rechtspraak van het Hof van Justitie wijst verbetering van de concurrentiepositie van een bedrijf door toekenning van staatssteun in het algemeen op verstoring van de concurrentie ten opzichte van bedrijven in dezelfde sector die geen dergelijke steun ontvangen (Zaak 730/79 Philip Morris Holland BV tegen Commissie [1980] HJEG 2671, leden 11 en 12). 4 Bron: DG AGRI: Agriculture in the European Union, Statistical and economic information

4 Artikel 87, lid 1, van het Verdrag is derhalve van toepassing. Op grond van artikel 87, leden 2 en 3, kan evenwel een afwijking van het in artikel 87, lid 1, vastgestelde verbod worden toegestaan. Gelet op de kenmerken van het onderhavige geval, is de enige mogelijke afwijking die van artikel 87, lid 3, onder c), op grond waarvan steunmaatregelen om de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën te vergemakkelijken, als verenigbaar met de gemeenschappelijke markt kunnen worden beschouwd, mits de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt daardoor niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad. Om voor een dergelijke afwijking in aanmerking te komen, moet de onderhavige steunmaatregel voldoen aan de voorwaarden van de Richtsnoeren voor staatssteun in de landbouwsector 5 (hierna: de Richtsnoeren). 3.2 Toepassing van de Richtsnoeren De steunregeling is bedoeld om een promotiecampagne voor fruit en onderzoeksactiviteiten met betrekking tot fruit te financieren Promotie Overeenkomstig het bepaalde in punt 18 van de Richtsnoeren zal steun voor verkoopbevorderings- en reclameactiviteiten voor landbouwproducten worden beoordeeld overeenkomstig de geldende kadervoorschriften voor nationale steunmaatregelen voor reclame voor landbouwproducten en bepaalde producten die niet onder bijlage I van het EG-Verdrag vallen 6 (hierna: de reclamerichtsnoeren). Overeenkomstig het bepaalde in punt 12 van de reclamerichtsnoeren wordt steun voor reclame voor landbouwproducten op grond van artikel 87, lid 3, onder c), van het Verdrag als verenigbaar beschouwd met de gemeenschappelijke markt mits deze steun de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt niet zodanig verandert dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad (negatieve criteria), en hij de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën vergemakkelijkt (positieve criteria). Opgemerkt zij dat de Nederlandse autoriteiten hebben gegarandeerd dat de promotiecampagne in overeenstemming zal zijn met het bepaalde in punt 12 van de reclamerichtsnoeren. Negatieve criteria 5 PB C 232 van , blz PB C 252 van , blz. 5. 4

5 In het licht van het bovenstaande zij er met name op gewezen dat de Nederlandse autoriteiten hebben gegarandeerd dat de reclamecampagne niet in strijd zal zijn met artikel 28 van het Verdrag. Voorts zal in het kader van de campagne louter generieke reclame worden gemaakt, zonder enige verwijzing naar de nationale oorsprong van het product. Er zal evenmin worden verwezen naar bepaalde merken of ondernemingen. Voorts zij opgemerkt dat de campagne niet in strijd zal zijn met het secundaire Gemeenschapsrecht, met name artikel 2 7 van Richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 maart 2000 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake de etikettering en presentatie van levensmiddelen alsmede inzake de daarvoor gemaakte reclame 8. Voorts zij erop gewezen dat de reclamecampagne niet specifiek aan bepaalde ondernemingen is gerelateerd, en zal worden uitgevoerd door het Voorlichtingsbureau, een instantie die volledig gecontroleerd wordt door het Productschap. Positieve criteria Er zij eveneens op gewezen dat het Productschap tot de reclamecampagne voor fruit besloten heeft vanwege het productieoverschot. Steunintensiteit De Commissie heeft er nota van genomen dat de maatregel uitsluitend wordt gefinancierd uit een parafiscale heffing die niet geldt voor ingevoerde producten. Een steunintensiteit van 100% is derhalve verenigbaar met de Richtsnoeren. Bijgevolg is de regeling in overeenstemming met het bepaalde in punt 18 van de Communautaire richtsnoeren voor staatssteun in de landbouwsector. De Commissie de Nederlandse autoriteiten evenwel haar kopieën of modellen van het betrokken reclamemateriaal te doen toekomen zodra dit beschikbaar is Onderzoek Overeenkomstig punt 17 van de Richtsnoeren zal steun voor onderzoek en ontwikkeling worden onderzocht aan de hand van de criteria die zijn uiteengezet in de 7 In artikel 2, lid 1, van de Richtlijn is bepaald dat de etikettering en de wijze waarop deze is uitgevoerd, inclusief promotie en reclame voor levensmiddelen, de koper niet mogen kunnen misleiden, onder meer: (i) ten aanzien van de kenmerken van het levensmiddel en met name van de aard, identiteit, hoedanigheden, samenstelling, hoeveelheid, houdbaarheid, oorsprong of herkomst, wijze van vervaardiging of verkrijging; (ii) door aan het levensmiddel effecten of eigenschappen toe te schrijven die het niet bezit; (iii) door hem te suggereren dat het levensmiddel bijzondere kenmerken vertoont, hoewel alle soortgelijke levensmiddelen dezelfde kenmerken bezitten. 8 PB L 109 van , blz.29. 5

6 geldende communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling 9 (hierna: de kaderregeling). Opgemerkt zij dat in het kader van de onderhavige maatregel een eerder goedgekeurde regeling (NN 131/99) wordt uitgebreid tot de sector fruit. In haar beoordeling van deze eerdere regeling heeft de Commissie de steun voor onderzoeksactiviteiten onderzocht in het kader van de bovengenoemde kaderregeling, met name gelet op het feit dat de Nederlandse autoriteiten hadden gegarandeerd dat aan de vier criteria van punt 6 van de kaderregeling zou worden voldaan. De Commissie neemt er nota van dat de Nederlandse autoriteiten in het onderhavige geval hun eerdere garanties hebben bevestigd en verwijst derhalve naar haar beoordeling in het kader van dossier NN 131/99, waarin zij besloot dat de steun voor onderzoeksactiviteiten in overeenstemming was met de voorwaarden van de kaderregeling. Voorts zij erop gewezen dat de aangemelde wijziging de andere door de Nederlandse autoriteiten in het kader van dossier NN 131/99 gegeven garanties onverlet laat. Bijgevolg zullen contracten voor het verlenen van diensten in het kader van de aangemelde maatregel worden gegund via een openbare aanbesteding overeenkomstig Richtlijn 92/50/EEG van de Raad. In de gevallen waarin deze richtlijn niet van toepassing is, zullen de contracten worden gegund op een transparante en nietdiscriminerende wijze en op basis van objectieve criteria. Voorts mogen de gelden die worden overgemaakt aan de bedrijven en privaatrechtelijke instanties die worden belast met het verlenen van de diensten in het kader van de aangemelde maatregel niet meer bedragen dan de kosten van de betrokken diensten. Tot slot heeft de Commissie er nota van genomen dat cumulatie van steun in het kader van de onderhavige maatregel met steun in het kader van andere, vergelijkbare maatregelen uitgesloten is. Aangezien de aangemelde wijziging niets afdoet aan de naleving van de voorwaarden van de punten 17 en 18 van de Richtsnoeren of van andere relevante bepalingen van het Gemeenschapsrecht, wat reeds was onderzocht in het kader van dossier NN 131/99, besluit de Commissie dat de onderhavige wijziging op grond van artikel 87, lid 3, onder c), van het Verdrag verenigbaar is met de gemeenschappelijke markt. 4. BESLUIT Na bestudering van de aangemelde maatregel in het licht van de geldende voorschriften inzake staatssteun concludeert de Commissie dat aan alle relevante voorwaarden voor de toepassing van artikel 87, lid 3, onder c), van het Verdrag is voldaan. 9 PB C 45 van , blz. 5, zoals gewijzigd met betrekking tot de toepassing ervan in de landbouwsector, PB C 48, , p. 2. 6

7 Gelet op het bovenstaande heb ik de eer u te melden dat de Commissie besloten heeft geen bezwaar te maken tegen de aangemelde steunmaatregel. Mocht deze brief vertrouwelijke gegevens bevatten die niet aan derden mogen worden bekendgemaakt, dan wordt U verzocht de Commissie daarvan binnen 15 werkdagen vanaf de ontvangst ervan in kennis te stellen. Als de Commissie binnen de gestelde termijn geen met redenen omkleed verzoek ontvangt, neemt zij aan dat U instemt met mededeling aan derden en bekendmaking van de volledige tekst van deze brief in de authentieke taal op de volgende internetsite: Dit verzoek dient per aangetekend schrijven of per fax te worden gericht aan: Europese Commissie Directoraat-generaal Landbouw Directoraat Wetgeving Landbouweconomie Kamer: L 130 5/120 B-1049 Brussel (fax (+322) ). Met de meeste hoogachting, Voor de Commissie Franz Fischler Lid van de commissie 7