Wat als we Nieuw gaan Werken? VLEVA seminarie Het nieuwe werken, sleutel tot een gezinsvriendelijkere werkvloer?

Transcriptie

1 Wat als we Nieuw gaan Werken? VLEVA seminarie Het nieuwe werken, sleutel tot een gezinsvriendelijkere werkvloer? 2 december 2014, Brussel Hendrik Delagrange

2 SERV / Stichting Innovatie & Arbeid 2! Sociaal Economische Raad van Vlaanderen! Overlegorgaan van de sociale partners! Voka, UNIZO, Boerenbond, Verso, ACV, ABVV, ACLVB! Advies op vraag van een Vlaamse minister, het Vlaams Parlement of op eigen initiatief! Strategische Adviesraad (SAR) voor de beleidsdomeinen Werk en Sociale Economie, Economie, Energie en Diensten voor Algemeen Regeringsbeleid! Stichting Innovatie & Arbeid! Sociaalwetenschappelijk onderzoek over de kwaliteit van de arbeid of werkbaar werk, personeelsbeleid en organisatieverandering! Onderzoek ter ondersteuning van het SERV-overleg

3 Het Nieuwe Werken 3! Uitgebreide literatuurstudie, bevoorrechte getuigen! 8 voorbeelden! VRT (De Redactie)! UNIZO! Getronics! Eneco! Janssen! KBC! FOD Sociale Zaken! Haven Gent

4 Spraakverwarring 4! HNW Het Nieuwe Werken! NWOW New World Of Work! TPOW Tijd- en PlaatsOnafhankelijk Werken! Telewerken, Telethuiswerken hooggespannen verwachtingen:

5 5

6 Het Nieuwe Werken! Vertrouwen & autonomie, leiderschapsstijl 6 Tijd & plaatsonafhankelijk Kantoorinrichting "

7 Tijd & Plaatsonafhankelijk werken! Sinds 1980! Recente toename! Vooral quartaire sector! 21% (EAK 2010) à 17% (EWCS 2010) van de werknemers! Wens van veel werknemers 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Telewerken mogelijk 14% 31% Percentage Ondernemingen en organisaties met minstens 1 werknemer waar telewerken mogelijk is voor minstens een deal van de werknemers. Bron: StIA, IOA enquête ! Ontsnappen aan de storing en afleiding van open kantoor! Werk-privébalans beter door winst pendeltijd; reële winst ook qua stress

8 Tijd & Plaatsonafhankelijk werken 8! Interessante voordelen! Mogelijkheid wordt gewaardeerd, verbetert extrinsieke binding! Aantrekkelijke werkgever! Plaats komt vrij! Maatschappelijke milieudoelstellingen

9 Tijd & Plaatsonafhankelijk werken 9! Maar ook nadelen:! Ernstig risico op nieuwe problemen werk-privébalans! Vroeger: wat doet een TW-er als we hem/haar niet zien?! Nu: hoe beperken we overvloeien werk in de privé-sfeer? ð Nieuw en complex gegeven ð Reëel vraagstuk voor vele HNW-bedrijven! Als TW beperkt wordt is dit vooral omwille van sociaal aspect

10 Tijd & Plaatsonafhankelijk werken 10! Voor meer functies mogelijk dan gedacht, voor veel functies minder intens mogelijk dan gedacht! Nadelen wegen door bij + ½ TW; in de praktijk vanaf 2 dagen per week

11 Open kantoren 11! Sinds 1900! Taylor # Lean Production # Human Relations # HNW! Enorme besparing in kantooroppervlakte! Werkplekdelen ~ digitalisering vergroot de plaatswinst nog eens! Grote flexibiliteit nooit meer verhuizen! Communicatievoordeel ~ kennisdelen voor bepaalde organisatietypes "

12 Open kantoren 12! Bekend om zijn onaangename werkomstandigheden! Lawaai, afleiding, storing, drukte zijn wetenschappelijk ten overvloede aangetoond! Gebrek aan privacy is ernstig te nemen! Binding met de organisatie vermindert bij werkplekdelen geen duidelijke plaats meer! Ruimtelijk ontwerp wordt altijd door sociaal gedrag uitgedaagd! Behoefte aan vaste plaats! Informeel contact vs. stilte "

13 Open kantoren 13! Geen vraag van werknemers! Werkplekdelen en bijhorende clean desk versterken zowel voorals nadelen! Activity based biedt op een aantal aspecten een antwoord, de mate van totaaleffect is nog niet onderzocht! Aangename en luxueuze aankleding kan positief effect hebben "

14 Enkele cijfers 14 open kantoren 51,9% mix open - gesloten 17,2% activity based 46,4% paperless 28,3% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% " % ondernemingen waar dit voorkomt Bron: Stichting Innovatie & Arbeid, IOA enquête N = 609, ondernemingen met minstens 1 werknemer en minstens 2 kantoormedewerkers. Gewogen op sector en grootte

15 Leiderschap & management 15! Autonomie is kernbegrip voor de founding fathers! In de voorbeelden die goed werken is er een duidelijke visie op de organisatie en de manier van werken (transparantie)! Telewerken ~ vertrouwen ~ autonomie! Omstandigheden in veel bedrijven al gunstig! Functioneringsgesprekken in 66% ond. (IOA 2014, 10+ wn)! ICO: 37,6% competentiegericht (IOA 2011, 10+ wn)! Redelijke mate van autonomie & ondersteuning (EWCS 2010)!

16 Leiderschap & management 16! Vertrouwen is in de praktijk vaak geen proces of traject maar een beslissing! Vaak beperkt tot opleiding leidinggevenden! Meer autonomie in plaats en tijd: nieuw vraagstuk voor werkbaarheid/werkstresspreventie! Job demand ó job control! Hoe ver reikt de autonomie: enkel tijd en plaats of ook jobinhoud?! Wenselijkheid voor werknemer afhankelijk van! persoonlijkheidskenmerken (PNS)

17 Het Nieuwe Werken! Vertrouwen & autonomie, leiderschapsstijl 17 Tijd & plaatsonafhankelijk Kantoorinrichting "

18 Besluit 18! HNW kent verschillende samenstellende delen, elk met hun eigen voor/nadelen, die elkaar versterken! Tijd- en plaatsonafhankelijk werken kan de ene stress verminderen maar een andere oproepen! Nadruk op autonomie kan een belangrijke meerwaarde zijn als die over meer gaat dan enkel plaats & tijd

19 Wat als we nieuw gaan werken? 19!