Bibliotheek Hilversum

Transcriptie

1 September 2016 Collectie & informatiefunctie Bibliotheek Een onderzoek over de collectie en de informatiefunctie van de bibliotheek

2 Inhoud Onepager 2 Conclusies en aanbevelingen 3 Verantwoording 8 1. Beoordeling collectie Omvang collectieonderdelen Actuele boeken Actualiteit collectieonderdelen Informatiefunctie Interesse in onderwerpen Meerwaarde van de bibliotheek als informatiebron Voorkeuren manieren van informatie zoeken Digitale informatiebronnen 34 Bijlage Vergelijking Steekproef 2. Wensen collectie Smal versus breed aanbod Korte versus normale uitleentermijn actuele titels Belangrijke collectieonderdelen Minder belangrijke collectieonderdelen Klassiekers Reserveren Gedrag indien titel niet aanwezig Frequentie reserveren Tevredenheid over reserveren Acceptabele wachttijd Betalingsbereidheid en duidelijkheid wachttijd 26 meting Bibliotheek 1

3 Onepager Met dit onderzoek geven we een actueel inzicht in de omvang en actualiteit van de collectie, de voorkeuren met betrekking tot de collectie, het reserveren van materialen en de informatiefunctie van de bibliotheek. U kunt deze uitkomsten naast de uitleencijfers leggen. Collectie Panelleden van Bibliotheek hechten vooral belang aan informatieve boeken, literaire romans en spannende boeken. Een vijfde vindt het aanbod informatieve boeken te beperkt. De leden zijn redelijk tevreden over de actualiteit van de collectie. Naast de beschikbaarheid van actuele titels vinden veel panelleden een breed aanbod met ook oudere titels belangrijk. Bepaal of u wilt investeren in de actualiteit en het aanbod van de informatieve, Engelstalige en anderstalige boeken Houd bij (de keuze in) het aanbod informatieve materialen rekening met de aangegeven interesses van uw doelgroepen Blijf, naast actuele titels, ook aandacht besteden aan oudere titels en klassiekers (evt. door reservering) Reserveren De meeste panelleden reserveren wel eens titels, in wel wat minder vaak dan gemiddeld in het totale Panel. Ze zijn hier erg tevreden over. Ruim de helft is bereid twee weken of meer te wachten. Een aanzienlijke groep vindt dat de bibliotheek bij het online reserveren vanuit de catalogus niet duidelijk aangeeft hoe lang het ongeveer gaat duren. Geef aan welke wachttijd u nastreeft Houd het reserveren binnen de eigen bibliotheek gratis Informatiefunctie Er bestaat veel behoefte aan toegang tot informatie via de bibliotheek. Lager opgeleiden zijn vooral geïnteresseerd in gezondheid, computers & sociale media en vakantie & reizen. Het zoeken van informatie doen panelleden het liefste via de informatieve boeken en tijdschriften en door vragen te stellen aan medewerkers (relatief vaak een voorkeur van lager opgeleiden). Digitale informatiebronnen zijn relatief vaak interessant voor mannen. Deel deze resultaten met de medewerkers en blijf investeren in hun kennis en vaardigheden Promoot digitale informatiebronnen bij het werven van nieuwe leden. De Consumentengids online en krantenbanken zijn het meest populair. meting Bibliotheek 2

4 Conclusies en aanbevelingen

5 Conclusies en aanbevelingen (1) Collectie (hoofdstuk 1 en 2) Aanbod: informatieve boeken, literaire romans en spannende boeken meest belangrijk, omvang goed De collectie van Bibliotheek krijgt een goede beoordeling. Panelleden hechten de meeste waarde aan informatieve boeken, literaire romans en spannende boeken. Over de omvang van het aanbod zijn de meeste panelleden tevreden, maar toch vindt bijna een vijfde het aanbod aan informatieve boeken te beperkt. De collectie Engelstalige boeken is maar door weinig mensen beoordeeld, maar zij zijn niet zo tevreden over de omvang. Leg de resultaten van dit onderzoek naast de uitleencijfers om te bepalen hoe de collectie geoptimaliseerd kan worden. Bepaal welke doelgroepen u wilt bedienen, en stem uw aanbod op die doelgroepen af. Hiervoor kunt u ook advies inwinnen bij een collectiespecialist van uw POI. Hoewel de uitleningen van informatieve materialen in de meeste bibliotheken de afgelopen jaren flink zijn teruggelopen, geven veel panelleden toch aan dat ze het belangrijk vinden dat de bibliotheek hierin investeert. De panelleden die informatieve boeken belangrijk vinden, vinden het vooral belangrijk dat er in de bibliotheek informatie te vinden is over de onderwerpen: literatuur, kunst & cultuur, geschiedenis, vakantie & reizen, gezondheid en huis & tuin. Actuele boeken: redelijke tevredenheid, lage bereidheid om te betalen voor sprinters Wat vindt men van de aanwezigheid van actuele boeken? In zijn de panelleden hier redelijk tevreden over, vooral als het gaat om tijdschriften en spannende boeken. Over de actualiteit van de informatieve boeken zijn slechts zes op de tien panelleden tevreden. Over de actualiteit en de omvang van de Engelstalige en anderstalige boeken ligt de tevredenheid laag al ligt de tevredenheid over de Engelse boeken wel wat hoger dan in maar deze onderdelen zijn ook maar door weinig leden beoordeeld en worden minder belangrijk gevonden. Bepaal of u wilt investeren in bepaalde categorieën informatieve boeken die leden belangrijk vinden (gezien de situatie dat de uitleningen van informatieve materialen weliswaar zijn teruggelopen maar er door leden wel belang wordt gehecht aan dit collectieonderdeel). Ga ook na of u wilt investeren in collectieonderdelen die maar door een kleine groep belangrijk worden gevonden. meting Bibliotheek 4

6 Conclusies en aanbevelingen (2) Circa de helft van de panelleden is niet enthousiast over de constructie waarin actuele boeken / sprinters een kortere uitleentermijn kennen. Zij zien liever een normale uitleentermijn, ook al zijn actuele titels dan minder vaak beschikbaar. Een derde heeft juist wel een voorkeur voor een kortere uitleentermijn voor actuele boeken, omdat ze dan vaker beschikbaar zijn. Er bestaat dus een iets grotere voorkeur voor een normale uitleentermijn voor actuele titels. Slechts een kleine groep (bijna een derde) is bereid om te betalen voor actuele titels. Communiceer duidelijk dat leden van Bibliotheek niet hoeven te betalen voor het lenen van actuele titels. Hoewel de actualiteit van de collectie belangrijk wordt gevonden, komt uit dit onderzoek naar voren dat ruim vier op de tien panelleden, als ze zouden moeten kiezen, liever een breed aanbod met veel verschillende titels zouden zien dan een smaller aanbod met veel actuele en veelgevraagde titels. In 2012 hadden zelfs bijna zeven op de tien die voorkeur. Naast de beschikbaarheid van actuele titels is de beschikbaarheid van de oudere titels / veel verschillende titels dus ook van belang. Blijf daarom, naast actuele titels, ook aandacht besteden aan oudere titels. Dat hoeft niet altijd fysiek in de bibliotheek te zijn, maar kan ook bijvoorbeeld door reservering worden bereikt. Vier op de tien panelleden vinden dat klassiekers niet allemaal in de bibliotheek zelf beschikbaar hoeven te zijn, maar wel gereserveerd moeten kunnen worden bij andere bibliotheken, eventueel tegen betaling. Maak bibliotheekleden in dat geval goed duidelijk dat niet aanwezige materialen gereserveerd kunnen worden en dat hierbij ook uit collecties van andere bibliotheken geput kan worden. Reserveren (hoofdstuk 3) Reserveren: hoge tevredenheid maar wachttijd wordt in catalogus niet voldoende duidelijk aangegeven Als een boek niet aanwezig is, dan reserveren de meeste panelleden het, veelal thuis of anders in de bibliotheek, al gebeurt dit onder leden van Bibliotheek wat minder vaak dan in het totale Panel. Panelleden in gaan iets vaker dan gemiddeld meteen op zoek naar een alternatieve titel. Bibliotheekleden vragen bijna nooit advies over een alternatieve titel aan medewerkers. De meeste panelleden reserveren wel eens titels, in wel minder vaak dan gemiddeld in het totale Panel. Bijna alle panelleden zijn tevreden over het reserveren. Zeven op de tien panelleden zijn bereid om te betalen voor het reserveren van materialen uit andere bibliotheken (bijvoorbeeld uit een andere provincie of uit een universiteitsbibliotheek). Slechts een minderheid zou echter bereid zijn om te betalen voor het reserveren uit de eigen collectie. In Bibliotheek is het reserveren van titels uit de eigen collectie al kosteloos. Dit zal door uw leden zeer op prijs gesteld worden. Bespreek met de medewerkers dat er nog kansen liggen bij het actief benaderen van leden die de gewenste titel niet kunnen vinden. Medewerkers kunnen zich profileren door suggesties te geven voor alternatieve materialen. meting Bibliotheek 5

7 Conclusies en aanbevelingen (3) De meerderheid vindt een wachttijd van twee weken of langer acceptabel; een derde wil maar een week of enkele dagen wachten. Een aanzienlijke groep (vier op de tien) geeft aan dat ze vinden dat de bibliotheek bij het online reserveren vanuit de catalogus niet duidelijk aangeeft hoe lang het ongeveer gaat duren. Neem het proces van reserveren onder de loep en bekijk of dit proces nog geoptimaliseerd kan worden. Geef bij een reservering aan welke wachttijd u verwacht en/of nastreeft en leg uit dat dit afhankelijk is van meerdere factoren. Informatiefunctie (hoofdstuk 4) Onderwerpen: vooral behoefte aan informatie over literatuur, kunst & cultuur, geschiedenis, vakantie & reizen, gezondheid Bibliotheken bieden toegang tot veel informatie. In hoeverre hebben leden nog behoefte aan informatie (online of offline) in de bibliotheek? In dit onderzoek geven panelleden aan dat ze vooral graag toegang zouden willen hebben tot informatie over literatuur, kunst & cultuur, geschiedenis, vakantie & reizen en gezondheid. Leden van Bibliotheek hebben vaker dan gemiddeld in het totale Panel interesse in informatie over geschiedenis en literatuur, kunst & cultuur. Bij lager opgeleiden bestaat minder interesse voor literatuur, kunst & cultuur en geschiedenis. Voor hen zijn de meest interessante onderwerpen gezondheid, computers & sociale media en vakantie & reizen. Benadruk in uw communicatie dat de bibliotheek veel informatie te bieden heeft, over onder andere literatuur, kunst & cultuur, geschiedenis, vakantie & reizen en gezondheid. Houd er rekening mee dat lager opgeleiden vooral enthousiast te maken zijn met informatie over gezondheid, computers & social media en vakantie & reizen. Zoeken van informatie: liefst in boeken en tijdschriften en via medewerkers Het zoeken van informatie van de bibliotheek doen panelleden het liefste via de informatieve boeken en tijdschriften en door vragen te stellen aan medewerkers (dit laatste heeft relatief vaak de voorkeur van lager opgeleiden). De belangrijkste redenen om de bibliotheek te kiezen als informatiebron, zijn: dat het prettig is om de informatie te kunnen (na)lezen in de vorm van een boek, de laagdrempeligheid van de bibliotheek, het feit dat er in de bibliotheek veel informatie aanwezig is, de aanwezigheid van medewerkers (relatief vaak een reden voor lager opgeleiden). Een vijfde van de leden (relatief vaak mannen) geeft aan dat het feit dat informatie in de bibliotheek betrouwbaar is een belangrijk voordeel is. meting Bibliotheek 6

8 Conclusies en aanbevelingen (4) Zoals uit onderzoek naar Communicatie ook naar voren kwam, spelen de bibliotheekmedewerkers dus nog altijd een essentiële rol als het gaat om het zoeken naar informatie. Veel panelleden willen graag dat er medewerkers beschikbaar zijn om vragen te beantwoorden. Deel de resultaten van het onderzoek met de medewerkers en maak ze bewust van het feit dat de bibliotheekleden waarde hechten en behoefte hebben aan persoonlijke aanspreekpunten in de bibliotheek. Blijf investeren in de kennis en vaardigheden van de medewerkers. Ook de collectie speelt een centrale rol. U kunt uw collectie als basis presenteren en in alle activiteiten en bronnen daarnaar terugverwijzen. Digitale informatiebronnen vooral interessant voor mannen Digitale informatiebronnen op de computer van de bibliotheek zijn voor ruim een kwart een favoriete informatiebron. Het gaat dan vooral om mannen (in het totale Panel zien we dat het daar ook vaak gaat om jongere leden en hoger opgeleiden). Zij willen graag informatie zoeken via digitale informatiebronnen/databanken op de computer van de bibliotheek. Van de verschillende digitale informatiebronnen bestaat er de meeste interesse in de Consumentengids online en krantenbanken. Wees u ervan bewust dat u met digitale informatiebronnen relatief vaak mannen bedient. Bij het werven van nieuwe leden kan dit een voordeel zijn. Als u promotie maakt voor de digitale informatiebronnen/databanken, kunt u het meeste enthousiasme opwekken met de Consumentengids en krantenbanken. De landelijke krantenbank zit momenteel niet meer in het basispakket e-content dat door de KB ingekocht wordt. Een mogelijk alternatief is Pressreader. Ook kunt u onderzoeken of het mogelijk is digitale abonnementen (die bij papieren kranten vaak gratis zijn) op de pc s in de bibliotheek toegankelijk te maken. meting Bibliotheek 7

9 Verantwoording

10 Over het onderzoek Achtergrond ProBiblio heeft in 2009 opgericht, een onderzoeksplatform speciaal ontwikkeld voor de bibliotheekbranche. Bibliotheekleden kunnen lid worden van en ontvangen als deelnemer 4 maal per jaar een vragenlijst over verschillende onderwerpen. Collectie en informatiefunctie van de bibliotheek Het tweede onderzoek van 2016 gaat in op de omvang en actualiteit van de collectie (hoofdstuk 1), de voorkeuren met betrekking tot de collectie (hoofdstuk 2), het reserveren van materialen (hoofdstuk 3) en de informatiefunctie van de bibliotheek (hoofdstuk 4). Veldwerkperiode Het tweede onderzoek in 2016 heeft plaatsgevonden van 7 juni t/m 29 juni Leeswijzer grafieken Percentages kunnen soms optellen tot iets meer of minder dan 100%. Dit wordt veroorzaakt door afrondingsverschillen. In het resultatendeel worden resultaten soms weergegeven in de vorm van diagrammen. De donkerblauwe diagrammen geven de resultaten van Bibliotheek weer, de lichtblauwe diagrammen de resultaten van het totale. Best practice In het rapport zijn bij enkele vragen ook de best practices opgenomen. Hierbij zie je de score van de best scorende bibliotheek op desbetreffende vraag. Leeswijzer open vragen De letterlijke antwoorden op de open vragen staan in een aparte bijlage weergegeven. meting Bibliotheek 9

11 1. Beoordeling collectie

12 1.1 Hoge tevredenheid over de omvang van de meeste collectieonderdelen; Engels- en anderstalige boeken minst goed beoordeeld De Engelstalige en anderstalige boeken zijn maar door een kleine groep mensen beoordeeld. Over de omvang van het aanbod aan informatieve en Engelstalige boeken zijn de panelleden van Bibliotheek vaker positief dan het totale Panel. 85% 6% 3% 95% 3% Kranten 60% (n=120) (n=7.780) 39% 6% 92% 2% 82% 11% 81% 8% (n=168) Spannende 8% boeken (n=12.675) 12% 83% 5% T 53% 0% 50% 100% 44% 14% 85% 1% Literaire romans (n=188) (n=12.659) T 16% 83% 1% 0% 50% 100% 95% 6% 85% 3% 9% Romantische boeken (n=136) (n=10.404) 8% 82% 85% 10% 92% 8% 14% 87% 6% 5% Tijdschriften (n=158) T (n=10.053) 16% 82% 0% 50% 3% 100% 18% 82% Informatieve boeken 83% 87% (n=187) 25% (n=13.019) 16% 74% 8% 1% Te 68% 31% 68% 1% 82% Engelstalige boeken Goed 0% 50% 100% 18% 31% (n=98) 41% 57% 2% 81% (n=5.762) 82% 11% Anderstalige boeken 39% 60% 2% 16% (n=57) 44% 53% 3% (n=3.538) Te 0% 20% 40% 60% Goed 57% 74% 0% 80% 50% 100% 83% 25% 12% 41% Te beperkt Goed Te groot Te T groot In hoeverre bent u tevreden over de omvang van het aanbod van de materialen in de bibliotheek? G 0% 0% 50% 50% 100% Exclusief weet niet/geen mening meting Bibliotheek 11

13 1.1 In de rechterkolom zijn de best practices zichtbaar per collectieonderdeel Kranten (n=120) 95% 98% Z-O-U-T (n=121) Spannende boeken (n=168) 81% 90% Boekenberg (n=128) Literaire romans 39% 60% 2% 5731% 68% (n=188) 85% 92% Enschede (n=199) Romantische boeken (n=136) 85% 92% Enschede (n=168) Tijdschriften (n=158) 87% 91% Enschede (n=158) Informatieve boeken (n=187) 82% 83% IJmond Noord (n=181) Engelstalige 44% 53% boeken % 57% (n=98) 68% 77% Boekenberg (n=43) Anderstalige boeken (n=57) 60% 67% Zoetermeer (n=54) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Anderstalige boeken naast Engels Te beperkt Anderstalige boeken naast Engels Goed In hoeverre Anderstalige bent u tevreden boeken over naast de Engels omvang Te groot van het aanbod van Anderstalige de materialen boeken in de naast bibliotheek? Engels % goed Exclusief weet niet/geen mening meting Bibliotheek 12

14 1.2 Panelleden zijn redelijk tevreden over de aanwezigheid van actuele boeken Een op de tien panelleden is ontevreden over de aanwezigheid van actuele boeken. 73% In Zoetermeer (n=222) en IJmond Noord (n=216) is men het meest tevreden over de aanwezigheid van actuele boeken (73%). (n=217) 9% 53% 20% 9% 9% (n=15.132) 10% 50% 23% 10% 1% 6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zeer tevreden Tevreden Tevreden noch ontevreden Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet/geen mening Hoe tevreden of ontevreden bent u over de aanwezigheid van actuele boeken in uw bibliotheek? meting Bibliotheek 13

15 1.3 Hoge tevredenheid over actualiteit tijdschriften en spannende boeken. Over Engelstalige en anderstalige boeken is men minder tevreden Anderstalige / Engelstalige boeken zijn maar door een beperkt aantal mensen beoordeeld. Tijdschriften 75% 76% (n=151) (n=9.797) Spannende boeken 73% 72% (n=156) (n=11.962) Literaire romans 69% 68% (n=172) (n=11.954) Romantische boeken 64% 62% (n=120) (n=9.284) Informatieve boeken 59% 54% (n=173) (n=12.023) Engelstalige boeken Anderstalige boeken naast Engels 17% 23% 41% 34% 0% 20% 40% 60% 80% 100% In hoeverre vindt u het aanbod hiervan wel of niet actueel in uw bibliotheek? Percentage redelijk en zeer actueel, exclusief weet niet/geen mening meting Bibliotheek (n=80) 75 Hilversu % Hilvers m (n=47) um H 41% 17 % 64% % BiebPa l B 5 nel % % 1 (n=5.201) (n=3.194) 14

16 2. Wensen collectie

17 2.1 Geen duidelijke voorkeur voor een smal aanbod met veel actuele titels of voor een breed aanbod met weinig actuele titels (n=217) KleinvsGroot aanbod N (n=15.132) 7% 4% 8% 5% 43% 47% 45% 39% Klein aanbod, veel actuele titels Groot aanbod, weinig actuele titels Maakt me niet uit Weet ik niet 43% Stel dat u zou kunnen kiezen uit de volgende twee alternatieven 0% met 20% betrekking 40% tot het aanbod 60% aan 80% materialen 100% bij de bibliotheek. Naar welke optie zou uw voorkeur uitgaan? meting Bibliotheek 16

18 2.2 Een iets grotere voorkeur voor een normale uitleentermijn (ipv een korte) voor actuele titels, ook al zijn deze titels dan minder vaak beschikbaar (n=217) KortvsLange termijn N (n=15.132) 10% 2% 7% 4% 35% 40% 53% 49% Korte uitleentermijn, actuele titels vaker beschikbaar 35% Normale uitleentermijn, actuele titels minder vaak beschikbaar Maakt me niet uit Weet ik niet Stel dat u zou kunnen kiezen uit de volgende twee alternatieven 0% met 20% betrekking 40% tot het aanbod 60% aan 80% actuele titels 100% bij de bibliotheek. Naar welke optie zou uw voorkeur uitgaan? meting Bibliotheek 17

19 2.3 Panelleden hechten het meeste belang aan informatieve boeken, literaire romans en spannende boeken Panelleden van Bibliotheek zouden, als ze twee collectieonderdelen mochten kiezen, zich minder vaak richten op spannende boeken dan in het totale Panel het geval is, en juist weer vaker dan gemiddeld in het totale Panel op informatieve boeken. Vrouwen hechten meer belang dan mannen aan romantische boeken, mannen juist weer wat meer dan vrouwen aan tijdschriften. Hoger opgeleiden hebben minder vaak dan lager en middelbaar opgeleiden belangstelling voor romantische boeken. Vooral interesse in Informatieve boeken 55% Literatuur, kunst en cultuur 47% Spannende boeken Literaire romans Romantische boeken Tijdschriften Engelse boeken Anderstalige boeken naast Engels Kranten 5% 3% 1% 2% 7% 8% 9% 8% 18% 21% 39% 47% 47% 45% (n=217) Geschiedenis Vakantie en reizen Gezondheid Huis en tuin Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de bibliotheek? Informatie over (Zie paragraaf 4.1) Basis: Alleen de antwoorden van de panelleden die zich vooral zouden richten op informatieve boeken Anders, namelijk... Weet niet/geen mening 5% 6% 4% 3% (n=15.132) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als ik verantwoordelijk zou zijn voor de collectie van de bibliotheek, dan zou ik me vooral richten op Maximaal 2 keuzes meting Bibliotheek 18

20 2.4 Het minste belang hechten panelleden aan anderstalige boeken naast Engels en romantische boeken Romantische boeken zijn voor circa drie op de tien relatief onbelangrijk, dat is meer dan in het totale Panel. Panelleden van Bibliotheek vinden anderstalige boeken naast Engels minder vaak onbelangrijk dan in het totale Panel. Vrouwen hechten minder vaak dan mannen belang aan kranten. 65-plussers vinden kranten jusit minder vaak onbelangrijk. Anderstalige boeken naast Engels Kranten Romantische boeken Tijdschriften Engelse boeken Spannende boeken 29% 19% 23% 28% 20% 19% 17% 9% 13% 13% 10% 38% Informatieve boeken Literaire romans 5% 5% 6% 5% (n=217) Anders, namelijk... Weet niet/geen mening 3% 3% 23% 22% (n=15.132) meting Bibliotheek 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als ik verantwoordelijk zou zijn voor de collectie van de bibliotheek, dan zou ik het minste investeren in Maximaal 2 keuzes 19

21 2.5 Veel panelleden vinden dat de bibliotheek klassiekers niet allemaal aan hoeft te bieden, als ze maar wel te reserveren zijn bij andere bibliotheken In vindt men wat vaker dan gemiddeld in het totale Panel dat de bibliotheek de klassiekers wel moet aanbieden, ongeacht de vorm (papieren boek of e-book). Mijn bibliotheek hoeft de klassiekers niet allemaal aan te bieden, als er maar een mogelijkheid is om ze (tegen betaling) bij andere bibliotheken te reserveren. 39% 44% Mijn bibliotheek moet zich vooral richten op titels die veel gelezen worden; klassiekers hoeven niet allemaal beschikbaar te zijn. 16% 19% 2% 19% Mijn bibliotheek moet de klassiekers aanbieden, ongeacht de vorm (papieren boek of e-book). 24% 18% Mijn bibliotheek moet de klassiekers als papieren boek aanbieden. 16% 14% 14% (n=217) 4% (n=15.132) Aan klassiekers uit de literatuur wordt veel waarde toegekend, 0% maar 20% ze worden 40% niet zoveel 60% uitgeleend. 80% Welke 100% uitspraak past het beste bij uw mening? meting Bibliotheek 20

22 3. Reserveren

23 3.1 Als een boek in de bibliotheek niet aanwezig is, besluiten de meeste panelleden het boek te reserveren, meestal thuis via de computer Panelleden van Bibliotheek gaan vaker dan gemiddeld in het totale Panel op zoek naar een alternatieve titel die wel aanwezig is, kijken of het boek beschikbaar is als e-book of gaan weg zonder iets te lenen. In reserveert men minder vaak dan gemiddeld in het totale Panel het boek thuis via een computer en ook minder vaak in de bibliotheek zelf. Slechts 2% vraagt een medewerker naar een suggestie voor een passend alternatief. Ik reserveer het boek thuis via een computer. 33% 46% Ik reserveer het boek in de bibliotheek. 18% 25% Ik ga zelf op zoek naar een ander boek dat er wel is en leen dat. Ik ga weg zonder het boek of een alternatief te lenen en kijk bij mijn volgende bezoek of het boek er wel is. Ik kijk of het boek bij de bibliotheek beschikbaar is als e- book. 26% 2% 2% 11% 5% 15% 6% 3% Ik koop het boek. Ik vraag een medewerker naar een suggestie voor een passend alternatief. Anders, namelijk 1% 2% 3% 2% 2% 2% 1% 2% (n=217) (n=15.132) Stel u bent op zoek naar een boek in de bibliotheek, maar 0% het boek 20% is niet aanwezig. 40% Wat 60% doet u dan 80% (meestal) 100% op zo n moment? meting Bibliotheek 22

24 3.2 De meerderheid van de panelleden reserveert wel eens materialen Panelleden in reserveren minder vaak titels dan gemiddeld in het totale Panel. 40% (n=15.132) (n=217) 31% 30% 26% 25% 20% 20% 23% 18% 18% 18% 15% 10% 6% 0% Ik reserveer (vrijwel) nooit 1-2 keer per jaar 3-4 keer per jaar 5-10 keer per jaar Meer dan 10 keer per jaar boeken bij de bibliotheek Hoe vaak per jaar reserveert u materialen bij de bibliotheek? meting Bibliotheek 23

25 3.3 Panelleden die materialen reserveren zijn hierover tevreden In de bijlage met open antwoorden is na te lezen welke toelichting de kleine groep panelleden geeft die ontevreden is over het reserveren van materialen. 97% In Enschede (n=209) is men het meest tevreden over het reserveren van materialen (97%). (n=149) 35% 54% 8% 1% (n=12.030) 46% 45% 6% 2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zeer tevreden Tevreden Tevreden noch ontevreden Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet/geen mening Hoe tevreden bent u over het reserveren van materialen? Basis: indien men wel eens iets reserveert meting Bibliotheek 24

26 3.4 Meer dan de helft vindt een wachttijd van twee weken of langer acceptabel; een derde wil maar een week of enkele dagen wachten 40% 30% 27% 30% 34% 33% 20% 10% 0% 5% 5% 16% 14% 11% 9% Enkele dagen Een week Twee weken Drie weken Een maand Langer dan een maand Wat is voor u een acceptabele wachttijd bij een reservering? 2% 1% (n=15.132) (n=217) 5% 8% Weet ik niet 1% 0% Niet, het boek moet direct beschikbaar zijn meting Bibliotheek 25

27 Ik ben bereid te betale n voor het reserv eren van Ik ben bereid te betale n voor het lenen van actu Mijn bibliot heek geeft bij het online reserv eren van Ik ben bereid te betale n voor het reserv eren van 3.5 Leden zijn veel vaker bereid te betalen voor het reserveren van materialen uit een andere bibliotheek, dan voor materialen uit de eigen bibliotheek Slechts vier op de tien vinden dat de bibliotheek bij online reserveren duidelijk aangeeft hoe lang zij moeten wachten op een titel. De meesten zijn niet bereid te betalen voor het lenen van actuele titels, al ligt de bereidheid hiertoe in wel hoger dan in het totale Panel. Panelleden van Bibliotheek zijn wel vaker dan gemiddeld in het totale Panel bereid te betalen voor het reserveren van materialen uit de eigen bibliotheek, alsook voor het reserveren van materialen uit andere bibliotheken. Bereid te betalen voor reserveren uit een andere bibliotheek 11% 8% 45% 60% 14% 13% 19% 10% 6% 1% 13% 2% (n=217) (n=15.132) Bibliotheek geeft bij online reserveren duidelijk de wachttijd aan 12% 11% 25% 31% 13% 17% 20% 13% 11% 18% 15% 13% (n=149) (n=12.030) Bereid te betalen voor lenen actuele titels Bereid te betalen voor reserveren uit eigen bibliotheek 6% 25% 18% 34% 17% 1% Weet Helemaal niet/geen mee 45% 14% 19% 13% 2% 1% Niet mee Mee oneens mening 3% 18% 16% 36% % 60% 13% 10% 6% Helemaal 8% Weet 13% % 25% 13% 20% 18% 15% 149 Helemaal niet/geen mee Mee eens, 24% oneens eens eens niet 2% mee 12% 31% 17% 13% 11% Niet mee Mee oneens mening 5% 27% 13% 37% Helemaal Weet 217 Helemaal niet/geen mee Mee eens, oneens 17% eens eens niet 1% mee 18% 16% 36% 24% 2% 25% 18% 34% 17% 1% Niet mee Mee oneens mening 3% 15% 13% 37% 30% Helemaal % 15% 30% 6% Weet Helemaal niet/geen mee Mee eens, oneens eens eens niet 1% 0% 20% 40% 60% 80% mee 27% 13% 37% 17% 1% Niet mee Mee oneens mening 100% Helemaal mee Mee eens, oneens Helemaal mee eens Mee eens eens eens niet Niet mee eens, niet mee oneens Mee oneens 3% 5% Helemaal mee oneens Weet niet/geen mening 100% 20% 40% 60% 80% Geef bij deze uitspraken aan in hoeverre u het hiermee eens of oneens bent. (n=217) (n=217) (n=15.132) (n=15.132) meting Bibliotheek 26

28 4. Informatiefunctie

29 4.1 In de bibliotheek wil men vooral toegang hebben tot informatie over literatuur, kunst & cultuur, geschiedenis, vakantie & reizen en gezondheid Leden van Bibliotheek hebben vaker dan gemiddeld in het totale Panel interesse in informatie over geschiedenis en kunst, literatuur & cultuur. Mannen hebben vaker dan vrouwen interesse in hobby s & sport, vrouwen juist weer vaker dan mannen in informatie over psychologie, huis & tuin en gezondheid. Lager opgeleiden hebben minder vaak dan middelbaar en hoger opgeleiden interesse in geschiedenis en literatuur, kunst & cultuur. Voor lager opgeleiden zijn gezondheid, computers & sociale media en vakantie Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de bibliotheek? Informatie over & reizen de meest interessante onderwerpen. Frequente bezoekers van de bibliotheek hebben vaker interesse in onderwijs. 60% 51% 52% 44% 37% 50% 47% 41% 40% 37% Literatuur, kunst en cultuur Vakantie en reizen Geschiedenis Gezondheid Huis & tuin 33% 25% 25% 27% 27% 33% Psychologie 28% Hobby s en sport 26% Onderwijs Computers en sociale media Godsdienst 60% (n=217) Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de 0% bibliotheek? 20% Informatie 40% over 60% 80% 100% Biebpanel (n=15.132) 26% 25% meting Bibliotheek 28

30 4.1 Weinig behoefte aan informatie over uiterlijk, zwangerschap en werk Mannen hebben vaker dan vrouwen interesse in informatie over juridische zaken; vrouwen juist weer vaker dan mannen in zwangerschap & opvoeding. 65-plussers hebben minder interesse in werk, cv & solliciteren dan jongere panelleden. 20% Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de bibliotheek? 19% Informatie over 15% 9% 15% 20% 17% 13% 13% 8% Overheid gemeente Juridische zaken Werk, cv en solliciteren Zwangerschap, opvoeding Uiterlijk en persoonlijke verzorging 4% 9% 4% 13% Anders, namelijk Geen van deze (n=217) 60% Biebpanel (n=15.132) Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de 0% bibliotheek? 20% Informatie 40% over 60% 80% 100% meting Bibliotheek 29

31 4.2 Meerwaarde van de bibliotheek ligt in het kunnen nalezen van informatie, de laagdrempeligheid, de grote hoeveelheid informatie en de medewerkers In Bibliotheek ervaart men een tweetal voordelen nog wat vaker dan gemiddeld in het totale Panel: de hoeveelheid informatie en de overzichtelijkheid ervan. Mannen vinden de betrouwbaarheid van informatie vaker dan vrouwen een voordeel. Het is prettig om informatie in de vorm van een boek te kunnen (na)lezen De bibliotheek is een laagdrempelige plek om naartoe te gaan In de bibliotheek is veel informatie aanwezig In de bibliotheek zijn medewerkers aanwezig om mij te helpen 45% 43% 37% 67% 64% 59% 57% 57% In de bibliotheek is de informatie overzichtelijk 27% 20% In de bibliotheek is de informatie betrouwbaar In de bibliotheek is de informatie up to date 9% 8% 20% 17% (n=198) Een ander voordeel, namelijk... De bibliotheek heeft geen voordelen t.o.v. andere informatiebronnen 4% 4% 5% 6% (n=13.125) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als u voor informatie naar de bibliotheek gaat, wat zijn dan de voordelen om voor deze informatie naar de bibliotheek te gaan? Basis: indien men wel eens voor informatie naar de bibliotheek zou gaan meting Bibliotheek 30

32 4.2 Voor oudere panelleden in het totale zijn de medewerkers en de laagdrempeligheid een belangrijke meerwaarde van de bibliotheek; voor jongeren de betrouwbaarheid en het kunnen nalezen in boekvorm 72% 68% 64% 58% 45% 56% 59% 59% 45% 46% 45% 45% 19% 27% 36% 51% Informatie in boekvorm Laagdrempelig Informatie is aanwezig Medewerkers aanwezig 23% 18% 20% 21% 28% 14% 14% 19% 5% 6% 8% 10% 5% 6% 4% 2% Informatie is overzichtelijk Informatie is betrouwbaar Informatie is up to date Een ander voordeel, namelijk Uitsplitsing leeftijd totale jaar (n=1.084) 6% 6% 6% 6% Biedt geen voordeel jaar (n=4.224) jaar (n=3.527) 65+ (n=4.290) "Als u voor informatie naar de bibliotheek gaat, wat zijn dan de voordelen om voor deze informatie naar de bibliotheek te gaan? Basis: indien men wel eens voor informatie naar de bibliotheek zou gaan meting Bibliotheek 31

33 4.3 Leden zoeken het liefst informatie in boeken en tijdschriften en door vragen te stellen aan medewerkers Mannen zoeken vaker dan vrouwen het liefst informatie via de digitale databanken. Lager opgeleiden hebben vaker dan middelbaar en hoger opgeleiden een voorkeur voor het zoeken van informatie door vragen te stellen aan medewerkers. Zoeken in de informatieve boeken en tijdschriften 59% 54% Vragen stellen aan een medewerker Zoeken in de digitale databanken op een computer in de bibliotheek (bijvoorbeeld krantenbanken, Consumentengids, recensies, Winkler Prins) Zoeken op internet in de bibliotheek 27% 27% 23% 25% 41% 40% Zoeken bij de folders in de bibliotheek Bezoeken van een spreekuur of activiteit in de bibliotheek Anders, namelijk... Weet niet/geen mening 7% 7% 7% 6% 3% 1% 3% 4% (n=198) (n=13.125) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als u in de bibliotheek informatie zou zoeken, hoe zou u dat dan het liefste doen? Maximaal 2 keuzes; basis: indien men wel eens voor informatie naar de bibliotheek zou gaan meting Bibliotheek 32

34 22% 23% 25% 29% 5% 6% 7% 7% 6% 6% 6% 5% 4.3 In het totale hebben jongere panelleden vaker een voorkeur voor zoeken in informatieve boeken en tijdschriften en databanken; ouderen vaker voor vragen aan medewerkers en internet 69% 62% 55% 43% 16% 30% 41% 55% 36% 30% 26% 21% Informatieve boeken en tijdschriften Vragen stellen aan medewerker Digitale databanken Internet Folders Spreekuur of activiteit 1% 1% 1% 1% Anders, namelijk 3% 3% 4% 4% Weet niet/geen mening Uitsplitsing leeftijd totale jaar (n=1.084) jaar (n=4.224) jaar (n=3.527) 65+ (n=4.290) Als u in de bibliotheek informatie zou zoeken, hoe zou u dat dan het liefste doen? meting Bibliotheek 33

35 4.4 Meeste interesse in de Consumentengids online en krantenbanken. Meer dan een kwart heeft helemaal geen interesse in digitale informatiebronnen Mannen vinden de Grote Winkler Prins online vaker dan vrouwen een interessante digitale informatiebron. Consumentengids online Krantenbanken Publiekwijzer Online databank Literom Van Dale woordenboeken online Uittrekselbank Grote Winkler Prins online 38% 39% 35% 29% 23% 24% 24% 19% 13% 12% 14% 11% 12% 11% (n=217) Online databank Jeugdliterom Geen van bovenstaande 8% 7% 29% 33% (n=15.132) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Welke van de onderstaande digitale informatiebronnen/diensten zouden interessant voor u zijn? meting Bibliotheek 34

36 4.4 Met name hoger opgeleiden hebben interesse in digitale informatiebronnen. Van de lager opgeleiden in het totale heeft de helft voor geen enkele genoemde digitale informatiebron belangstelling 34% 38% 42% 19% 25% 34% 10% 18% 30% 10% 15% 24% Consumentengids online Krantenbanken Publiekwijzer Online databank Literom 11% 11% 12% 7% 11% 13% 8% 10% 13% 3% 6% 8% Van Dale woordenboeken online 47% 37% 27% Uittrekselbank Grote Winkler Prins online Online databank Jeugdliterom Uitsplitsing opleiding totale Laag (n=2.278) Midden (n=4.358) Geen van bovenstaande Hoog (n=8.496) Welke van de onderstaande digitale informatiebronnen/diensten zouden interessant voor u zijn? meting Bibliotheek 35

37 Bijlagen

38 Vergelijking

39 Over de omvang van het aanbod aan literaire romans is men in 2016 wat minder tevreden dan in 2012; over de omvang van het aanbod aan Engelstalige boeken is men in 2016 juist vaker tevreden dan in % 11% % Spannende boeken % % 9% T 0% 50% % 14% Literaire romans % 81% 86% 85% 78% % % 8% 2012 (n=168) 81% (n=153) 5% 2% Te 0% 50% 100% 1% (n=188) (n=166) 1% % 85% 9% Romantische boeken (n=136) % 81% 18% % 85% 31% 14% % 68% 1% Engelstalige boeken (n=98) % 58% 5% % % 21% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 38% T Te beperkt Goed Te groot Te G Go In hoeverre 0% bent 50% u tevreden 100% over de omvang van het aanbod van de materialen in de bibliotheek? 0% % 50% goed 100% Exclusief weet niet/geen mening meting Bibliotheek (n=113) (n=80) 38

40 Over de actualiteit van het aanbod is men ongeveer even tevreden als in Actualiteit van Engelse boeken wordt nu iets positiever beoordeeld dan vier jaar geleden Spannende boeken % 74% (n=156) (n=134) Literaire romans % % (n=172) (n=161) Romantische boeken 64% % (n=120) (n=107) 41% Engelstalige boeken (n=80) 32% % 20% 40% 60% 80% 100% (n=82) In hoeverre vindt u het aanbod hiervan wel of niet actueel in uw bibliotheek? Percentage redelijk en zeer actueel, exclusief weet niet/geen mening meting Bibliotheek 39

41 In 2012 was er een duidelijke voorkeur voor een breed aanbod met minder actuele titels; in 2016 is er geen duidelijke voorkeur meer Voor N (klein vs groot aanbod) % 4% 45% 2016 (n=217) 23% 43% Weet ik niet 0% 50% 100% Voor N (klein vs groot aanbod) % 2012 (n=299) 6% 3% 23% 68% Weet ik niet 0% 50% 100% Klein aanbod, veel actuele titels Groot aanbod, weinig actuele titels Maakt me niet uit Weet ik niet Stel dat u zou kunnen kiezen uit de volgende twee alternatieven met betrekking tot het aanbod aan materialen bij de bibliotheek. Naar welke optie zou uw voorkeur uitgaan? meting Bibliotheek 40

42 Steekproef

43 Samenstelling steekproef (1) Verdeling over vestigingen en responspercentage Welke vestiging bezoekt u het vaakst? Centrale Bibliotheek 217 Responspercentage Uitgenodigd Deelgenomen Responspercentage 51% 51% meting Bibliotheek 42

44 Geslacht Leeftijdcategorie Samenstelling steekproef (2) Verdeling leeftijd en geslacht Aantal deelnemers Onbekend 0% 0% n= jaar of ouder 32% 39% is Leeftijd 55 jaar tot 65 jaar 35 tot 55 jaar 23% 27% 32% 33% 16 tot 35 jaar 6% 8% 16 tot 35 jaar 35 tot 55 jaar 6% 8% 32% 33% Onbekend 0% 0% 55 jaar tot 65 jaar 65 jaar of ouder 23% 27% 39% 32% is Gemiddelde leeftijd BiebP anel 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 57,5 56,4 is Geslacht Man 26% 25% Vrouw 74% 75% is meting Bibliotheek 43